واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: خانه، لانه، آشيانه
حيوانات هم مثل ما انسانها که به خانه و سرپناه نياز داريم تا در آن آرامش و امنيت داشته باشيم، به لانه و سرپناه احتياج دارند. آنها در لانههايشان ميخوابند، بچه بهدنيا ميآورند، از دست دشمنانشان پناه ميگيرند و...حيواناتلانه خود را در مکانهاي متفاوتي ميسازند: زيرزمين، روي درختان، داخل شکاف سنگهاي کوهستان يا لابهلاي آبسنگهاي مرجاني اقيانوسها، بيننيزارها، بينشاخ و برگها، توي تنه پوسيده درختان و... برخي حيوانات هم خانهشان را با خودشان حمل ميکنند؛ مثل لاکپشت. برخي حيوانات به خود زحمت خانه ساختن را نميدهند؛ مثل روباه که از لانههاي قديمي ديگر حيوانات استفاده ميکند. بعضي هم مستاجر ميشوند! مانند مارمولکهايي که در دودکشهاي گرم و مرطوب برج موريانه زندگي ميکنندشکل خانه حيوانات ميتواند ساده يا پيچيده باشد، اما تمام اين خانهها با ظرافت و ريزهکاري تمام ساخته ميشوند. لانه پرندگاني که در شهر هم ميتوانيم آنها را ببينيم، از چوبهاي خشک کوچک و پوشال و هر چيز ديگري که پرنده آن را براي لانهسازي مناسب ببيند، ساخته ميشود. اما برخي ديگر از لانهها، مثل لانه موريانه، بسيار پيچيده و تو در توست و موريانههاي زيادي براي ساخت آن تلاش ميکنند. ساخت اين برجها که ارتفاع برخي از آنها به بيش از 5 متر (به بلندي يک زرافه!) هم ميرسد، گاهي 10 تا 50 سال طول ميکشد!
لانه موريانهها از قسمتهاي متفاوتي تشکيل شده است و هواکش هم دارد. در آن انبار غذا، محل پرورش قارچ؛ محل پرورش نوزادان و اتاق فرمانده در نظر ميگيرند. شکل لانه با ويژگيهاي محل و آب و هوا تناسب دارد. موريانههايي که در جنگلهاي پرباران استوايي زندگي ميکنند، لانههايي با سقف شبيه شيرواني، ميسازند! برخي ديگر لانههايشان را روي درخت ميسازند. اين لانههايشان را روي درخت ميسازند. لانه موريانه، بسيار پيچيده و تو در توست اين لانهها ناودانهايي دارند که لانه را از باران محافظت ميکنند. موريانههايي که در استراليا زندگي ميکنند، لانههايشان را در جهت شمال به جنوب ميسازند. سطوح صاف اين برجها در طول روز رو به خورشيدند و موجب گرم شدن لانه ميشوند. هنگام ظهر پرتوهاي گرم خورشيد با لبههاي نازک ديواره برج برخورد و از گرم شدن بيش از حد لانه جلوگيري ميکنند.
به غير از موريانهها، حيوانات ديگري هم هستند که خانههاي جالب و تو در تويي دارند. يکي از اين حيوانات «هامستر خاکستري» است که در اکثر نقاط ايران يافت ميشود. هامستر خاکستري لانهاي ميسازد که چندين راه خروجي دارد و در آن، قسمتهاي گوناگوني به عنوان اتاق زايمان، انبار غذا و توالت وجود دارند. برخي حيوانات به خود زحمت خانه ساختن را نميدهند؛ مثل روباه که ازلانههاي قديمي ديگر حيوانات استفاده ميکند. بعضي هم مستاجر ميشوند! مانند مارمولکهايي که در دودکشهاي گرم و مرطوب برج موريانه زندگي ميکنند. چون موريانهها در دودکشها زندگي نميکنند، مستأجراتشان برايشان مزاحمتي ندارند.جنس خانههاي حيوانات نيز با هم فرق ميکند. نوعي از زنبورها، خانه خود را از کاغذ ميسازند. آنها چوبهاي خشک را ميجوند و مادهاي توليد ميکنند که پس از خشک شدن، به کاغذ تبديل ميشود. در افسانههاي قديمي آمده است که چينيها با ديدن لانههاي اين زنبورها بود که به فکر ساختن کاغذ افتادند.ادامه دارد......................بر گرفته از رشد نو جوان*********************************************مطالب مرتبطجهان ماهي ها جهان ماهيان قسمت دوم جهان ماهي ها آخرين قسمت
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 357]