واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: شير و فرآوردههاي آن به دليل داشتن كلسيم كافي سهلالهضم و ارزان بودن، از بهترين منابع اين ماده مغذي به حساب ميآيند. جالب است بدانيد كه شير بدون چربي و شير كم چربي از نظر كلسيم با شيركامل تفاوتي ندارد. بسياري از خانوادهها تصور ميكنند هر چه شير پر چربتر باشد، ارزش غذايي بالاتري دارد، در حالي كه تنها وجه تمايز آنها در مقدار چربيشان است. اين بار ميخواهيم درباره فرآوردههاي لبني كه كمتر دربارهشان شنيدهايم، برايتان بيشتر بگوييم. تا به حال درباره آب ماست يا پنير و حتي كشك چيزي شنيدهايد؟ كرههاي حيواني و گياهي كره به جذب بتاكاروتن و ويتامينهاي محلول در چربي كمك ميكند و ريزمغذيهاي زيادي دارد كه داراي خاصيت ضد سرطاني هستند. اين ماده غذايي داراي كلسترول است و تحقيقات، نقش بارز مصرف زياد كلسترول را در بيماريهاي قلبي ثابت كرده است؛ اما در كنار مضرات مصرف زياد كلسترول، بايد به اين نكته نيز اشاره شود كه مصرف متناسب اين نوع چربي براي فعاليت سيستم مغز و اعصاب در جوانان و كودكان (سنين دبستان و پيش دبستان) مورد نياز و موثر شناخته شده است. همچنين كلسترول جزء لازم و ضروري ساختمان تمام سلولهاي بدن است. درباره اين ماده غذايي بايد به اين نكات اشاره شود كه به دليل تهيه شدن از منابع حيواني، قيمت بالايي دارد. همچنين چربيهاي اشباع موجود در كره باعث افزايش كلسترول خون شده، در بيماريهاي قلبي موثر است. در اينباره بايد به اين نكته اشاره كرد كه مصرف بيش از حد كره در بروز ديابت نوع 2، بيماريهاي قلبي ـ عروقي و چاقي (به عنوان پايه بسياري از بيماريها) نقش بهسزايي دارد پس هميشه حد اعتدال را رعايت كنيد. در تهيه مارگارينها يا كرههاي گياهي از بتاكاروتن به عنوان افزودني رنگ دهنده استفاده ميشود. جالب است بدانيد كه ويتامين A و E مارگارين از كره بيشتر است. همچنين اين نوع كره فاقد آهن، روي و مس است و به دليل تهيه شدن از روغنهاي گياهي قيمت آن در مقايسه با كره حيواني پايين است. آب ماست يا پنير بعضيها مزه آب پنير يا آب ماست را دوست ندارند، در حالي كه ديگران آن را خيلي مي پسندند. آب پنير يا آب ماست مايعي است كه هنگام تهيه ماست يا پنير از شير جوشيده و غليظ شده به دست ميآيد و روي سطح ماست يا پنير قرار ميگيرد. در حالي كه تمام پروتئين به پنير يا ماست انتقال مييابد، مواد حياتي در آب آن جمع ميشود. حتماً از خود ميپرسيد اين دو چه خاصيتي دارند؟ بايد بگوييم كه آب ماست از يبوست جلوگيري ميكند. تحقيقات نشان دادهاند، اين مايع منبع پروتئيني مناسبي براي افرادي است كه از اختلالات كليوي جزئي رنج ميبرند و سلولهاي ايمني بدنشان را فعال ميكند. آب ماست مقدار كمي چربي و پروتئين دارد ولي داراي مقادير زيادي موادمعدني خصوصاً كلسيم و ويتامينهاي محلول در آب مثل B2 و B6 است. به علاوه، در مقايسه با شير ميزان مواد باارزش آن در هر كالري بيشتر است. بنابراين به فردي كه بايد چربي و پروتئين كمي مصرف كند و در مقابل به مواد معدني و ويتامين نياز دارد، توصيه ميشود آب ماست بيشتري ميل كند. مصرف آب ماست، نه بار كليهها را سنگين ميكند و نه داراي پروتئين زياد است و نه موجب چاقي ميشود. كليهها ميتوانند مقادير كم پروتئين را تحمل كنند، زيرا در صورت مصرف زياد پروتئين مواد حاصل از تجزيه آن، فشار را در كليهها افزايش داده، در نهايت اجزاي تشكيل دهنده كليه صدمه ميبينند و حساس ميشوند. به استثناي آب ماست، تقريباً تمام مواد لبني كه منبع تامين كلسيم و ويتامين هستند، داراي مقادير زيادي پروتئيناند. آب ماست داراي مقدار كمي پروتئين است و بدن ميتواند به راحتي از اين مقدار پروتئين، به طور مطلوب استفاده كند. بنابراين، براي افرادي كه به دليل داشتن پروتئين بالا، از خوردن شير منع شدهاند، آب ماست به عنوان جايگزين مناسب توصيه ميشود. با نوشيدن آب ماست به جنگ سلولهاي چربي برويد. مطالعات نشان دادهاند، با رژيم محتوي آب ماست، خيلي از افراد چاق وزن خود را كم ميكنند. نبودن چربي، پايين بودن كالري و وجود ويتامين و مواد معدني در آب ماست، بدون ايجاد كمبود مواد مغذي، لاغر شدن را تسهيل ميكند. به علاوه، خوردن آن هضم غذا را افزايش ميدهد و به رفع يبوست كمك ميكند. كساني كه از يبوست رنج ميبرند با خوردن آب ماست ميتوانند اين مشكل را تا حدودي رفع كنند. كافي است هر روز يك ليوان آب ماست بنوشند. با نوشيدن آب ماست، اسيد لاكتيك و ميكروبهاي اسيد لاكتيك موجود در آب ماست، روده را به راحتي تحريك ميكند. و اما كشكها كشك يكي از فرآوردههاي فرعي شير است كه به روش سنتي از جوشاندن، تغليظ و يا خشك كردن دوغي كه پس از كرهگيري باقي ميماند و يا از ماست بدون چربي تهيه ميشود. ماده اوليه كشك عبارت است از شير ميش، بز، گاو و يا مخلوطي از آنها. كشك با حجم كم خود، يك ماده غذايي معجزه آساست كه دربردارنده تمامي خواص شير و حاوي كلسيم، چربي، نمك، پروتئين و ويتامين نياسين است. ميزان انرژي توليد شده با 100 گرم كشك، حدود 105 تا 120 كيلو كالري محاسبه شده كه ميتواند به عنوان يكي از تامين كنندههاي انرژي مورد نياز بدن در رژيم غذايي روزانه گنجانده شود. كشك يكي از فرآوردههايي است كه از قديم بهطور سنتي و از روي تجربه جزء برنامه غذايي مردم ما بوده و به علت داشتن اسيدهاي آلي، ضد عفوني كننده دستگاه هاضمه ( معده، روده كوچك و روده بزرگ) است. در ضمن يك غذاي نفاخ و سفت كننده روده نيز محسوب مي شود. علاوه بر آن، كلسيم و فسفر بالاي آن مي تواند در پيشگيري از پوكي استخوان كمك كننده باشد. جالب است بدانيد كه كشك به عنوان يك غذاي مقوي گرسنگي را كاهش ميدهد و حجم كمي از معده را اشغال ميكند. از كشك به عنوان افزودني براي غذاهايي مانند آش رشته، آش جو، كشك بادمجان و حليم بادمجان يا به عنوان مادهي اوليه در كله جوش استفاده ميشود. با توجه به اينكه كشك يكي از غنيترين منابع پروتئين حيواني است؛ محيط مناسبي براي رشد و تجمع ميكروارگانيزمهاي مختلف به شمار ميرود كه اغلب سبب مسموميتهاي شديد و حتي مرگ ميشود. از اينرو، توجه برخي نكات در هنگام مصرف آن ضروري به نظر ميرسد؛ اول اينكه از كشكهاي بستهبندي شده (پاستوريزه) كه داراي برچسب و مجوز بهداشتي هستند، استفاده كنيد. دوم اينكه آن را در يخچال نگهداري كنيد و آخر اينكه تا حد امكان از مصرف كشك مايع باز خودداري كرده و درصورت استفاده، 10 تا20دقيقه قبل از مصرف، آن را بجوشانيد تا ميكروارگانيزمهاي آن تا حدي كم شوند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 360]