واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: تغذيه يك علم جوان است و با تحقيقات گسترده در مورد مواد غذايي و تأثيرات آن بر بدن انسان، رابطه اي مستقيم دارد و هر روز شاهد افزايش اطلاعات و گاه گاهي شاهد تغيير نظرات دانشمندان در زمينه ي مواد خوراكي و آشاميدني هستيم كه مسلما اين موضوع بر اثر پيشرفت علوم و فنون آزمايشگاهي و افزايش مستمر آگاهي ها در عالم مواد غذايي توسط متخصصان است. لازم به ذكر است، جامعه با شنيدن اين نظريات بعضا دچار گمراهي مي شود و اين وظيفه ي كارشناسان است كه مردم را از اشتباه و سردرگمي نجات دهند. اميد است در كشور عزيزمان، شاهد پيشرفت، رشد و شكوفايي اين علم جوان باشيم. آيا گياه خواري يك رژيم مناسب و سالم است؟ رژيم هاي گياه خواري مي توانند سودمند باشند اما به شرط اين كه درست و دقيق برنامه ريزي شده باشند. گياه خواران با يك برنامه ي غذايي مناسب مي توانند خطر بيماري هايي چون چاقي، فشار خون بالا ، يبوست و سرطان كولون (بخشي از روده ي بزرگ) را كاهش دهند و در صورتي كه گياه خواران برنامه ي ضعيفي داشته باشند خطر بيماري هايي چون پوکي استخوان ، نرمي استخوان ، کم خوني مربوط به آهن و ويتامين B12 و كندي رشد در كودكان را مي توان انتظار داشت . گياه خواران به گروه هاي زير تقسيم بندي مي شوند : ـ گياه خوار محض(Vegans): گياه خواراني كه گوشت قرمز، ماهي، مرغ، تخم مرغ و لبنيات نمي خورند. ـ لاكتووگان (vegetarians Lacto) :گياه خواراني كه لبنيات هم مي خورند. ـ اووگان (Ovovegetarians) : گياه خواراني كه تخم مرغ هم مي خورند. ـ لاكتواووگان (Lacto-ovovegetarians) : گياه خواراني كه تخم مرغ و لبنيات هم مي خورند . ـ نيمه گياه خوار (Semi-vegetarians) : گياه خواراني كه ماهي و مرغ هم مصرف مي كنند، ولي گوشت قرمز را مصرف نمي كنند . اگر شما مي خواهيد مانند گياه خواران نوع اول هيچ محصول غذايي با منشأ حيواني را نخوريد بايد بدانيد كه حتما نياز به تكميل اين نوع رژيم داريد و اين كار فقط به شرطي مورد تأييد است كه براي حفظ سلامتي، مواد مغذي لازمي را كه در محصولات با منشاء حيواني وجود دارد به نوعي تأمين كنيد. از اين رو ملزم به دريافت مواردي از جمله : انرژي كافي، پروتئين، كلسيم، ويتامين D ، آهن و ويتامين B12 هستيد . در زنان، به خصوص زنان باردار، شيرده و هم چنين كودكان، نياز به برنامه ريزي دقيق تري وجود دارد و ويتامين ها و املاح بيشتري به صورت مكمل هاي غذايي برايشان پيشنهاد مي شود، البته اين برنامه ريزي حتما به وسيله ي يك كارشناس و متخصص علوم تغذيه بايد محاسبه و انجام شود. بدين وسيله مي توان با محاسبه ي ميزان مصرف قابل قبول انرژي، ضمن تأمين مواد مغذي ضروري بدن، در چنين شرايطي به يك رژيم صحيح و الگوي مناسب مصرف دست يافت. گياه خواران ضمن استفاده از سبزيجات و ميوه جات، به دليل مصرف نكردن گوشت، حتما بايد از جانشين هاي گوشت بهره مند شوند كه عبارتند از: حبوبات (مانند عدس و لوبيا)، مغزها(مانند گردو و فندق) و تخم مرغ. نكته ي خيلي مهم براي اين دسته از مردم و طراحان برنامه ي غذايي ايشان، اعتدال در مصرف و آشنايي با نوع و ارزش غذايي مواد مصرفي است. لازم به توضيح است كه در دنيا، دسته ها و گروه هاي مختلفي از جمله گياه خواران، خام خواران و غيره وجود دارند و دانشمندان بر اساس تحقيقات، نظرات مختلفي ارائه مي كنند، در نتيجه بعضي را تأييد و برخي را رد مي كنند. اگر بخواهيم منصفانه قضاوت كنيم و بر اساس آخرين تحقيقات و بدون جانبداري از گروهي خاص اعلام نظر كنيم، بايد بگوييم بدن انسان با پيچيدگي هاي فراوان خود ، نيازمند تأمين انرژي و حفظ سلامتي خود براي تداوم حيات است و در واقع براي دستيابي به اين مهم نيازمند تأمين تمامي املاح، آب، الكتروليت ها، ويتامين ها، كربوهيدرات ها، چربي ها و پروتئين ها مي باشد، لذا بهتر است از تمام گروه هاي غذايي (به شرط رعايت اعتدال در مصرف) استفاده كند. لازم به توضيح است كه استفاده از بعضي مواد غذايي خاص، به تنهايي پاسخ گوي تمامي نيازهاي بدن نيست. همان گونه كه عامه ي مردم فكر مي كنند با رژيم هاي لاغري غير علمي و قلابي، به سرعت لاغر مي شوند ـ كه گاهي اينچنين نيز هست- اما غافل از آن كه به دليل عدم محاسبات دقيق براي تامين انرژي مورد نياز بدن ، ضمن مواجه كردن بدن با گرسنگي شديد، دچار عوارض گوناگون و انواع بيماري ها و سوء تغذيه مي شوند و يا با ايجاد اختلال در سيستم هاي مختلف بدن و به ويژه سيستم دفاعي بدن، زمينه ي ابتلا به بيماري ها را هموار مي سازند. در صورتي كه كسي بخواهد بر اساس سليقه ي خود، نوع خاصي از تغذيه مانند گياه خواري را پيش بگيرد، بايد بداند كه ترجيحا چنين رژيم هايي براي كودكان، زنان باردار و زنان شيرده پيشنهاد نمي شود، مگر به شرط تأمين انرژي لازم براي رشد و نمو و تأمين مواد مغذي ياد شده. البته چنين رژيم هايي براي كساني كه بخواهند به صورت مقطعي وزن خود را کاهش دهند و به وزن ايده آل برسند، مناسب مي باشد. البته لازم است پس از پايان اين مرحله ي مقطعي، تحت نظر يک كارشناس مجرب تغذيه وزن ايده آل خود را با يک رژيم متعادل حفظ كنند. به هر حال هيچ رژيم جادويي اي وجود ندارد و برنامه ي غذايي بايد بر اساس محاسبات صحيح و علمي و رعايت اعتدال در مصرف انواع مواد غذايي باشد (هم ضمن داشتن يك برنامه ي فعاليت بدني و ورزشي مناسب). ترجمه، تهيه و تنظيم : وحيد اميري پور- كارشناس علوم تغذيه منبع : دنياي تغذيه شماره دهم
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 351]