از قطع کردن ویولن صبا تا سنگ قبر جدید

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > قاضی‌زاده، سمیه - اردیبهشت صد سال پیش خواننده‌ای به دنیا آمد که تا سال‌ها بعد همچنان به عنوان گل سر سبد موسیقی ایرانی از او یاد شد؛ استادی که این روزها اگرچه سنگ قبری در خور شان و مقامش ندارد، اما در دل تک تک ایرانی جایگاهی بس والا دارد. سال 1321 است. روح اله خالقی در رادیو مسئولیت دارد . بنان با عبدالعلی وزیری برای امتحان به رادیو می روند. در دفتر روح اله خالقی، ابوالحسن صبا هم نشسته است، بنان خواندن قطعه‌ای در سه گاه را آغازمی‌کند و صبا هم با ویلن او را همراهی می‌کند. هنوز "درآمد" تمام نشده که خالقی به صبا می‌گوید:"شما نواختن ویلن را قطع کنید" و به بنان اشاره می‌کند تا گوشه حصار را بخواند. بنان مکث نمی‌کند و با چنان مهارت و استادی درآمد حصار را می‌خواند و به سه گاه فرود می‌اید. روح اله خالقی بی اختیار بلند می‌شود و او را در آغوش گرفته و می بوسد و آینده وی را در هنر آواز درخشان پیش بینی می کند. از آن روز تا الان نزدیک به 70 سال گذشته است و از تولد بنان تا به حال 100 سال. پیش‌بینی خالقی درست از آب درآمد و بنان هنوز که هنوز است از بزرگترین نام‌های آواز ایرانی است. استاد بنان در اردیبهشت ۱۲۹۰ در قلهک تهران در خانواده‌ای متمول متولد شد. خواننده‌ای که از سال ۱۳۲۱ تا دهه ۵۰ در زمینه موسیقی ملی ایران فعالیت گسترده و البته ماندگاری داشت. از شش سالگی خوانندگی و نوازندگی ارگ و پیانو را شروع کرد و در این راه از راهنمایی‌های مادرش که پیانو را بسیار خوب می نواخت بهره ها گرفت، اولین استاد او پدرش بود و دومین استاد، مرحوم میرزا طاهر ضیاءذاکرین رثایی و سومین استادش مرحوم ناصر سیف بوده‌اند. همانطور که گفته شد سال ۱۳۲۱ برای بنان سال مهم و تعیین کننده‌ای بود. برای اولین بار در این سال بود که صدای غلامحسین بنان، همراه با همکاری عده‌ای از هنرمندان دیگر از رادیو تهران به گوش مردم ایران رسید و دیری نگذشت که نام بنان زبانزد همه شد. روح‌الله خالقی او را در ارکستر انجمن موسیقی شرکت داد و با ارکستر شماره یک نیز همکاری را شروع کرد و از بدو شروع برنامه "گلهای رنگارنگ" بنان به دعوت استاد داود پیرنیا همکاری داشت. بنان در طول فعالیت هنری خود، حدود 350 اهنگ را اجرا کرد و آنچه که امتیاز مسلم صدای او را پدید می آورد، زیر و بم‌ها و تحریرهای صدای اوست که مخصوص به خودش است. بنان نه تنها در آواز قدیمی و کلاسیک ایران استاد بود، بلکه در نغمات جدید و مدرن ایران نیز تسلط کامل داشت. تصنیف زیبا و روح پرور "الهه ناز" او بهترین معرف این ادعا است. بنان را می‌توان به حق بزرگترین اجرا کننده آهنگ‌های سبک وزیری-خالقی دانست. او همچنین در کنار ادیب خوانساری از بهترین اجرا کنندگان آثار صبا و محجوبی محسوب می‌شود. استعداد شگرف او در مرکب خوانی و تلفیق شعر و موسیقی بارها ستایش موسیقی دانان معاصرش را بر انگیخته است.در سال ۱۳۳۲ بنان به پیشنهاد شادروان خالقی به اداره کل هنرهای زیبای کشور منتقل و به سمت استاد آواز هنرستان موسیقی ملی به کار مشغول شد و در سال ۱۳۳۴ ریئس شورای موسیقی رادیو شد. غلامحسین بنان از ابتدا در برنامه‌های گلهای جاویدان و گلهای رنگارنگ و برگ سبز شرکت داشته و برنامه‌های متعدد و گوناگون دیگری که از این خواننده بزرگ و هنرمند به یادگار مانده است. در این برنامه ها، استادان تراز اول موسیقی سنتی چون روح الله خالقی، ابوالحسن صبا، مرتضی محجوبی، احمد عبادی، حسین تهرانی، علی تجویدی، و ... با او همکاری داشته‌اند. آذر ماه 1336 وقتی بنان با اتومبیل شخصی در جاده کرج مشغول رانندگی بود با کامیونی که فاقد چراغ ایمنی عقب بود تصادف کرد و در این سانحه چشم راست خود را از دست داد و به همین خاطر همیشه از عینک دودی استفاده می کرد. سال‌ها بعد از این حادثه بنان به فعالیتش ادامه داد اما حدود ده سال بعد از آن بود که غلامحسین بنان آهسته آهسته فعالیت خوانندگی را کنار گذاشت. استاد مدتها به ناراحتی جهاز هاضمه مبتلا شده بود از طرف دیگر حنجره اش نیز آمادگی بیان نیازهای درونیش را نداشت و به همین دلیل اندک اندک از خواندن اجتناب ورزید و از صحنه هنر کناره کشید و دیگر حدود بیست سال آخر عمر را تقریبا فعالیت چشم گیری نداشت و روز به روز ناراحتی جهاز هاضمه او را بیشتر رنجور می‌کرد و متاسفانه کوشش‌های پزشکان و مخصوصا مراقبت‌ها و از خود گذشتگی‌های پری بنان همسر وفادارو مهربانش هم مؤثر نیفتاد و سرانجام درساعت 7 بعدالظهر پنجشنبه هشتم اسفندماه سال 1364 خورشیدی در بیمارستان ایرانمهر قلهک جهان را بدرود گفت. استاد بنان از سال 1364 یعنی زمان فوتش در امامزاده طاهر کرج دفن شده است. مکانی که بسیاری از بزرگان ادب و هنر ایران در آنجا آرمیده‌اند. تا پیش از این سنگ قبر استاد هرچند سنگ قبر ویژه‌ای نبود، اما بسیار بهتر از اینی است که در حال حاضر و بعد از تخریب و بازسازی قبرستان امامزاده گذاشته شده است د. فروردین سال گذشته این قبرستان بازسازی شد و وعدهء سنگ قبر ویژه‌ای برای آرامگاه استاد داده شده بود که قار بود از شکور یونان آورده شود اما چنینی نشد. وبلاگ بیداد که گزارش ویژه‌ای دربارهء این ماجرا تهیه کرده است نوشته:" باور نداشتم که این قبر بنان باشد. چرا که قبر سالهای پیش او بهتر و حداقل شکیل تر از قبر فعلی او بود . این قبر اصلا شباهتی به قبر یکی از بزرگترین هنرمندان و خوانندگان تاریخ موسیقی ایران نداشت. اولا مکان قبر معلوم نبود که واقعا مربوط به استاد بنان باشد . چرا که وضعیت تخریب آن در سال گذشته بقدری تاسف بار بود که در صورتی که بلوک سیمانی تعبیه شده بر روی قبر را اگر کسی به جای دیگری حرکت میداد ، دیگر نمی شد تشخیص داد که قبر استاد بنان کجاست ؟ ثانیا این قبر اصلا در شان استاد بنان نبود. آیا تنها فرق قبر استاد بنان با بغل دستی اش باید فقط در رنگ سنگ قبر باشد؟ فاتحه ای بر مزار بنان خواندم و هنوز گیج و گم از اینکه واقعا این بود وعده های سال گذشته. بسیاری از قبور افراد عادی از قبر بنان بهتر و شایسته تر بود. نمی شد باور کرد که قبر استاد بنان از قبل هم تنزل پیدا کرده است. شائبه عمدی بودن چنین وضعیتی از ذهن دور نیست . سوال اینجاست که چرا از صدای او برای مقاصد مختلف استفاده می شود ولی جایگاهی برای خود او که نه برای مزار او هم قائل نیستند.از ماندگارترین ترانه‌های بنان می‌توان به آهنگ آذربایجان، آمدی جانم به قربانت، یار رمیده، الهه ناز، می ناب، خاموش، مراعاشقی شیدا، روز ازل، نوای نی و سرود همیشه جاوید ای ایران اشاره کرد. به گفتهء همسرش، بنان بهترین اثر خود را "حالا چرا" و "کاروان" می‌دانست و می‌گفت: "کاروان را برای بعد از مرگم خوانده ام". همچنین استاد در اواخر عمر دلبستگی عجیبی به ترانه "رویای هستی" پیدا کرده بود تا آنجا که با این آهنگ می‌گریست

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 371]

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب

صفحات پیشنهادی

تجليل از بانوان قهرمان، ضريب خودباوري را در بين آنان ...
از قطع کردن ویولن صبا تا سنگ قبر جدید · خروج نیروهای آمریکایی فریب افکار عمومی بود · ادعای جالب غلامرضا رضایی: از کره جنوبی می ترسیدیم! ...

گوناگون

آموزش تعمیرات موبایل آموزشگاه تهران پایتخت

چگونه بلیط مشهد به اهواز را با تخفیف ویژه بخریم؟

مقایسه مهم ترین چسب های ساختمانی و کاربرد آنها

معرفی بهترین مراکز تعمیرات کامپیوتر برتر در تهران

راهنمای خرید ساعت کاسیو اصل در ایران

معرفی 3 روش مطمئن و سریع برای انتقال پول به خارج از کشور

بهترین آموزشگاه آرایشگری مردانه شرق تهران

10 ترکیب اصلی آجیل شب یلدا

لپ تاپ سرفیس مایکروسافت؛ همراهی همیشگی و مطمئن

معرفی دیتاسنتر او وی اچ (OVH): یک غول اروپایی در دنیای میز...

بهترین نمایندگی دوو در رشت را بشناسید