فارس گزارش مي‌دهداصلاح گياهان مقاوم نخستين گام آبخيزداري مناطق خشك/افزايش 5ميلون هكتاري جنگل‌هاي حراخبرگزاري فارس:در حالي كه 95 ميليون هكتار از زمين‌هاي كشور شيب‌دار و نياز به عمليات آبخيرداري براي نفوذ آب و جلوگيري از فرسايش است نقش تحقيق و پژوهش براي اصلاح گونه‌هاي مقاوم به خشكي و شوري براي استقرار گونه‌ها جدي است.

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش مي‌دهداصلاح گياهان مقاوم نخستين گام آبخيزداري مناطق خشك/افزايش 5ميلون هكتاري جنگل‌هاي حراخبرگزاري فارس:در حالي كه 95 ميليون هكتار از زمين‌هاي كشور شيب‌دار و نياز به عمليات آبخيرداري براي نفوذ آب و جلوگيري از فرسايش است نقش تحقيق و پژوهش براي اصلاح گونه‌هاي مقاوم به خشكي و شوري براي استقرار گونه‌ها جدي است.
خبرگزاري فارس:در حالي كه 95 ميليون هكتار از زمين‌هاي كشور شيب‌دار و نياز به عمليات آبخيرداري براي نفوذ آب و جلوگيري از فرسايش است نقش تحقيق و پژوهش براي اصلاح گونه‌هاي مقاوم به خشكي و شوري براي استقرار گونه‌ها جدي است.

به گزارش فارس، امروزه عمليات آبخيزداري مهمترين عامل در جلوگيري از هدررفت آبها و فرسايش خاك محسوب مي‌شود.

به ويژه در كشور ما كه بارش يك سوم ميانگين جهاني و 16.7 تن در هكتار فرسايش دارد كه مي‌تواند با قرار گرفتن در پشت سدها سالانه يك سد مخزني به ظرفيت سد اميركبير را پر كند بيش از پيش ضروري است.

علاوه بر اين اگر نزولات آسماني بدون نفوذ به زمين به صورت روان آب از دسترس خارج شود روز به روز سفره‌هاي آب زيرزميني كم و كمتر شده و فشردگي خاك، بياباني شدن و از دست دادن قابليت استفاده براي زراعت و مرتع سوغات آن خواهد بود.

سفر سه روزه خبرنگار فارس به استان هرمزگان گزارشي از عمليات آبخيزداري در اين منطقه و وضعيت جنگل‌هاي اين استان را در پي دارد كه با هم مي‌خوانيم.

استان هرمزگان با 205 ميليمتر بارندگي معادل يك چهارم ميانگين جهاني است و داراي خاك‌هايي بيشتر متمايل به شني و دانه‌هاي درشت و بستري مناسب براي فرسايش است.

به رغم تلاش‌هاي زيادي كه براي عمليات آبخيزداري در اين منطقه ايجاد شده اما محدوديت‌‌هايي در اين استان وجود دارد كه مهمترين آن خشكي است كه استقرار گياهان مرتعي را با مشكل مواجه كرده است.

از سوي ديگر به نظر مي‌رسد نبود گونه‌هاي مقاوم به خشكي و شوري از مهمترين محدوديت‌هاي توسعه عمليات آبخيزداري بيومكانيكي در اين استان است كه عمليات آبخيزداري اين منطقه را تنها محدود به مكانيكي كرده است كه به اعتقاد كارشناسان روش مطمئني نيست.

*رطوبت خليج فارس كمك ‌كننده اما ناكافي

اميد ذاكري رئيس اداره جنگل‌كاري استان هرمزگان مي‌گويد: همجواري با خليج فارس در اين استان باعث افزايش نسبي رطوبت هوا شده و تا حدودي مي‌توان گونه‌هاي مختلفي در اين منطقه كشت كرد، هزار گونه گياهي علفي، درختي و درختچه‌اي در اين منطقه رشد مي‌كنند اما خشكسالي كه از 11 الي 12 سال پيش شروع شده و 3 سال اخير شدت يافته است توسعه عمليات آبخيزداري را با مشكل مواجه كرده و البته اعتبارها هم در اين زمينه اندك است.

*لزوم قانون شدن مديريت جامع كشاورزي و منابع طبيعي در كشور

معاون آبخيزداري سازمان منابع طبيعي استان دوگانگي مديريت بين محيط زيست و جنگلداري و نبودن الگوي جامع مديريت بين بخش كشاورزي و منابع طبيعي را از مهمترين عامل محدودكننده عنوان مي‌كند.

ابوالقاسم حسين‌پور مي‌گويد: بخش كشاورزي كار خودش را انجام مي‌‌دهد در حالي كه بيشتر عمليات آنها به توسعه بيابان‌زايي در اين منطقه كمك مي‌كند و مغاير با اهداف سازمان منابع طبيعي است.

*الگوي كشت همچنان فراموش شده

وي مي‌گويد: برداشت بي‌رويه آب و نبودن الگوي كشت مناسب در بخش كشاورزي، كشت گياهاني با مصرف آب بيشتر براي مقابله با بيابان‌زايي و توسعه مراتع مناسب نيست.

حسين‌پور مي‌گويد: به صورت پايلوت در اين استان الگوي جامع مديريت راه‌اندازي شده و انتظار داريم اين مسئله به صورت قانون در كل كشور اجرا شود چرا كه اعتقاد داريم اگر برنامه‌ها و سياست‌هاي سازمان‌ها همسو با همديگر نباشد و سياست‌هاي بخشي‌نگري برچيده نشود كارنامه موفقي نخواهيم داشت.

*كاهش 30 متري آب زير زميني طي چند سال گذشته

به گزارش خبرنگار فارس، برخي كشاورزان اعلام مي‌كردند طي چند سال اخير سطح آب زيرزميني منطقه تا 30 متر كاهش يافته و فشردگي خاك‌ها باعث شده زمين‌‌هاي زراعي آنها شكاف بردارند.

معاون آبخيزداري سازمان منابع طبيعي استان هرمزگان ادامه مي‌دهد: البته براي تغذيه سفره‌هاي زيرزميني سدهاي خاكي در اين استان زده شده كه 1.5 متر سطح ايستايي آب زيرزميني را بالا برده است.

گزارش خبرنگار فارس حاكي است:‌ در بازديدي كه از بند خاكي موسوم به سياهو در 60 كيلومتري شهر هرمزگان انجام شد نزولات آسماني در اين منطقه جمع مي‌شود اما به دليل دماي بالا در مدت يك الي دو ماه آينده تبخير مي‌شود و به نظر مي‌رسد تنها عمليات بيومكانيكي يا كشت نهال‌ها و گياهان مقاوم مؤثرترين روش خواهد بود.

البته اصغر الياسي كارشناس آبخيزداري اداره منابع طبيعي در مورد اين سد خاكي مي‌گويد: 5 چاه و 7 قنات پايين دست در 8 روستاي اطراف توسط اين بند خاكي تغذيه مي‌شود،‌حجم آبگيري سالانه يك ميليون متر مكعب دارد

به گفته وي، ارتفاع مفيد اين سد خاكي 12 متر است كه عمليات احداث آن از سال79 شروع شده و 120 ميليون تومان هزينه شده است.

به هر حال اگرچه به گفته اين مقام مسئول 14 بند مشابه ديگر نظير سد خاكي "سياهو" در استان وجود دارد اما تا زماني كه اين عمليات به همراه كشت گونه‌هاي گياهي مقاوم همراه نباشد نتيجه مناسبي نخواهد داشت.

*باغو بزرگترين نهالستان كشور در هرمزگان

همسو با نظر كارشناسان كه كشت گونه‌هاي مقاوم به خشكي و شوري در اين منطقه را مهمترين عامل براي توسعه آبخيزداري بيومكانيكي عنوان مي‌كنند بزرگترين نهالستان كشور با نام "باغو" در استان هرمزگان شهر بندرعباس در سال 1354 تاسيس شده است.

فريبرز غيبي مديركل جنگل‌هاي خارج از شمال سازمان جنگل‌ها مي‌گويد: 81 نهالستان در خارج از شمال (با توليد سالانه 15 ميليون اصله نهال ) و 33 نهالستان در شمال كشور ( با توليد سالانه 20 ميليون و 800 هزار نهال ) وجود دارد اما همچنان با ميزان واقعي فاصله زيادي داريم چرا كه طبق قانون برنامه پنجم توسعه سالانه 500 ميليون اصله نهال بايد در كشور توليد شود.

*نهالستانهاي كشور به بخش خصوصي واگذار مي‌شود

وي ادامه داد: در صورتي كه ميزان توليد نهال با احتساب بخش خصوصي را حتي 100 ميليون نهال فرض كنيم با برنامه تعيين شده 400 ميليون اصله فاصله دارد.

غيبي گفت: البته در راستاي اصل 44 اين نهالستان‌ها به صورت تدريجي به بخش خصوصي واگذار مي‌شود كه اميدواريم بعد از آن توسعه بيشتري صورت گيرد.

وي تصريح كرد: تا پايان برنامه پنجم تمام نهالستان‌هاي كشور به بخش خصوصي واگذار مي‌شود.

*ايجاد 6 ميليون هكتار طي 10 سال

وي همچنين ادامه داد: قانون دولت را مكلف كرده است كه ميزان سرانه جنگل از 0.17 درصد به 0.25 درصد برسد و سالانه 600 هزار هكتار به پوشش جنگل‌ها اضافه شده و طي 10 سال به 6 ميليون هكتار افزايش يابد.

غيبي ميزان اعتبار پيش‌بيني شده براي ايجاد 6 ميليون هكتار جنگل طي 10 سال، 13 هزار و 500 ميليارد تومان عنوان كرد.

غيبي گفت: البته اين تكليف براي دولت است و مفهوم آن اين است كه همه نهادها و سازمان‌ها حتي استانداري‌ها و دهياري‌ها و شهرداري‌ها نيز بايد همكاري كنند.

غيبي گفت: متأسفانه استانداران به اين ماده قانوني اهميتي نمي‌دهند و از اعتبارات خودشان در اين زمينه هزينه‌اي نمي‌كنند.

*حاشيه راه روستاها نهال‌كاري مي‌شود

وي ادامه داد: تفاهمنامه‌اي با دهياري‌ها و وزارت راه منعقد شده كه حاشيه راه‌ها و همچنين راه‌هاي روستايي نهالكاري شود و در اين زمينه تلاش مي‌شود در روستاها نهال‌هاي مثمر كشت شده و نگهداري و ميوه آن به خود روستاييان واگذار شود.

اميد ذاكري رئيس اداره جنگل‌كاري، اداره آبخيزداري منطقه هرمزگان در مورد نهالستان باغو هرمزگان گفت: قديمي‌ترين نهالستان منطقه جنوب كشور است كه در سال 1354 راه‌اندازي شده از 20 هزار اصله نهال به ظرفيت توليد يك ميليون اصله در سال رسيده است اما به دليل اعتبار اندك سالانه 500 هزار اصله نهال با 53 گونه توليد مي‌شوند.

وي ادامه داد: اين نهالستان كه در مساحت 5.5 هكتار احداث شده 1.5 هكتار مساحت مفيد دارد و به تازگي مشكل تأمين بذر نهالستان هم تأمين شده است.

معاون آبخيزداري سازمان منابع طبيعي استان هرمزگان نيز در خصوص وضعيت منابع طبيعي و جنگل استان گفت: 78 درصد سطح جنگل‌هاي خليج فارس و درياي عمان در هرمزگان وجود دارد داراي 9 پاك جنگلي به مساحت 180 هكتار، 54 بوستان روستايي به مساحت 161 هكتار و 5 ذخيره‌گاه جنگلي به مساحت 446 هكتار وجود دارد. 6 ميليون هكتار منابع طبيعي دارد و 210 هزار هكتار مراتع آن نيمه متراكم، 3ميليون هكتار كم متراكم و 700 هكتار متراكم است. سطح منطقه بيابان اين استان يك ميليون و 650 هزار هكتار و 23 درصد مساحت استان را شامل مي‌شود كه 475 هزار هكتار آن تحت فرسايش بادي و 19 كانون بحراني در اين استان وجود دارد.

*تمام زمين‌هاي منابع طبيعي هرمزگان بنام دولت سند خورده است

وي همچنين گفت: 6 ميليون و 833 هزار و 780 هكتار از زمين‌هاي اين استان (99.86 درصد) به نام دولت سند خورده است.

اگرچه اين سفر براي بازديد از جنگل‌هاي حرا بود اما فرصتي براي بازديد نشد اما مدير كل جنگل‌هاي خارج از شمال سازمان جنگل‌ها در مورد وضعيت جنگل‌ها گفت: در حال حاضر توسعه شناورها و اسكله‌ها و نيز ايجاد آلودگي از طريق تعويض سوخت و روغن اين شناورها و نيز ايجاد سد در بالادست بزرگترين عامل تهديد جنگل منطقه است.

وي ادامه داد: به رغم اين مشكلات طبق آمار 5 ميليون هكتار طي 6 سال اخير با دست‌كاشت‌هايي كه شده به مساحت جنگل‌هاي حرا اضافه شده است.

وي همچنين در مورد ميزان تخريب جنگل گفت: 14 هزار پرونده تخلف بوده كه كمتر از 10 درصد آن مربوط به تخريب جنگل بوده است.

غيبي گفت: آخرين آمار جنگل امسال استخراج مي‌شود اما تاج پوشش 5 درصد در اين آمار لحاظ خواهد شد.

وي در مورد ميزان اعتبار جنگل‌هاي حرا گفت: سال گذشته 722 ميليون تومان بود كه امسال به 420 ميليون تومان كاهش يافته بود و متوسط 70 درصد اعتبار تخصيص يافت.

*قانون به درستي اجرا نشد

مدير كل سازمان جنگل‌ها با انتقاد از عدم اجراي قانوني كه ساير بخش‌ها را موظف كرده تا بهره مالكانه و سود حاصل از قاچاق محصولات فرعي و چوب جنگل كه به حساب خزانه ريخته مي‌شود صد در صد آن به حساب سازمان جنگل‌ها واريز شود، گفت: در اين خصوص حتي يك ريال هم داده نشده است اما اگر اين قانون به درستي انجام شود در زمينه توسعه جنگل، منابع طبيعي و مقابله با بيابان‌زايي اقدامات خوبي مي‌توان انجام داد.

غيبي همچنين گفت: سند ملي جنگل‌هاي مانگرو امسال داراي يك رديف اعتباري شده و از اين به بعد اقدامات توسعه‌‌اي مناسبي مي‌توان انجام داد.

انتهاي پيام/ص

جمعه|ا|12|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 282]