واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > آمریکا - باراک اوباما به نخست وزیر ترکیه هشدار داد که میان ایران و آمریکا یکی را انتخاب کند سارا معصومی: در دستگاه دیپلماسی ایالات متحده در دوران دموکراتها هم بر همان پاشنهای میچرخد که در روزگار جمهوری خواهان. سیاست " هر که با ما نیست علیه ما است" تنها شعار جورج بوش جمهوری خواهی نبود که دو جنگ افغانستان و عراق را به نام خود سند زد و رفت تا باراک اوباما دموکرات با شعار تغییر بر مسند او تکیه زند. تنها تفاوت میان باراک اوباما و جورج بوش در بازی دومی با واژگان زیبا است و البته رنگ پوستی که همگان به آن امید بسته بودند تا آمریکا را نجات دهد. باراک اوباما که در نخستین ماههای حضور در قدرت تمام تلاش خود را به کار گرفت تا اعتماد از دست رفته جهانیان به ایالات متحده را احیا کند اکنون تمام وقت خود را صرف نامه نگاری به مخالفان یا منتقدان اسرائیل میکند. یک روز خبر میرسد که باراک در نامهای تند و تیز به محمود عباس هشدار داده است که اگر بر سر میز مذاکرات مستقیم با بنیامین نتانیاهو حاضر نشود حمایت اوباما در بحث شهرک سازیها را از دست خواهد داد. بیست و چهار ساعت پیش هم فایننشال تایمز از هشدار باراک به رجب طیب اردوغان در خصوص ادامه خصومت ورزی با اسرائیل مینویسد. رابطه میان اسرائیل - ترکیه از همان روزی که نخستوزیر ترکیه در حاشیه اجلاس داووس دوشادوش شیمون پرز رئیس رژیم اسرائیل نشست و به شدت از این رژیم به واسطه حمله بیرحمانه به غزه در دسامبر 2008 و ژانویه 2009 انتقاد کرد، وارد روزهای تنش و ناآرامی شد. پس از این موضعگیری اردوغان بود که درست در روزهایی که اسرائیل تلاش میکرد رابطه با آنکارا را عادی جلوه دهد، معاون وزیر امور خارجه این رژیم در تل آویو سفیر آنکارا را به حضور خواند و در حالی که بر صندلی با ارتفاع بلندتر نسبت به سفیر نشسته بود از سیاستهای ترکیه به شدت انتقاد کرد. حمله اسرائیل به ناوگان آزادی غزه اما تیر خلاصی بود به این تنش ها. هشت شهروند ترک در این درگیری که در آبهای آزاد بینالمللی رخ داد، جان خود را از دست دادند. آنکارا از همان زمان منتظر عذرخواهی رسمی تل آویو است اما اسرائیل ادعا میکند که این حرکت را در دفاع از سربازان خود انجام داده است. آنکارا سالهاست که متحد استراتژیک اسرائیل در منطقه محسوب میشود. باراک اوباما بیست و چهار ساعت پیش رسماً وارد بازی میشود و به آنکارا هشدار میدهد که اگر بر حمایت از ایران و مخالفت با اسرائیل ادامه دهد، باید منتظر پاسخهای واشنگتن به این استراتژی هم باشد. آنکارا در شورای امنیت سازمان ملل به چهارمین قطعنامه علیه ایران رأی منفی داد. پیش از این قطعنامه هم رجب طیب اردوغان همزمان با لولا داسیلوا رئیسجمهوری برزیل در تهران توافقنامه هستهای تهران را امضا کرد. اردوغان در تمامی مصاحبههای پیش و پس از امضای این توافقنامه تأکید کرد که کاخ سفید انکارا را به اقناع ایران برای امضای این توافقنامه تشویق کرده است. اکنون اوباما وارد بازی گرو و گروکشی با ترکیه شده است. آنکارا با ایران همصدا میشود و در مسیر عادیسازی رابطه با اسرائیل قرار نمیگیرد و واشنگتن هم تسلیحات مورد نیاز این کشور برای مبارزه با شورشیان پ ک ک را در قبضه خود نگاه میدارد تا تلافی کرده باشد. واشنگتن در جریان سالهای همراهی استراتژیک با ترکیه، گروه پ ک ک را در لیست نهادهای تروریستی قرار داده است. آنکارا منتظر روزی است که با عقب نشینی آمریکا از عراق بتواند مواضع کردهای جدایی طلب در شمال عراق را بمباران کند. اوباما در حالی که دولتش پیش از این وعده انتقال تسلیحات مورد نیاز آنکارا به اردوغان داده بود اکنون تحویل این بسته نظامی را به همراهی ترکیه در مواجهه با ایران و دوستی با اسرائیل مشروط میکند. باراک اوباما در گفتوگو با اردوغان هشدار میدهد که گردش به شرق ترکیه و عدم تعامل با اسرائیل، بهانههایی هستند منطقی در دست نمایندگان کنگره که باید به فروش تسلیحات واشنگتن به آنکارا رأی مثبت دهند تا این معامله قابل اجرا شود. اوباما در برهه زمانی آنکارا را از کنگره میترساند که نمایندگان جمهوری خواه همین کنگره هفته گذشته طرح تجهیز ارتش لبنان را به واسطه وجود حزب الله لبنان در ساختار دولتی و تنش در مرز لبنان با سرزمینهای اشغالی به حالت تعلیق درآوردند. این بار گویا همین نسخه برای آنکارا و ارتش این کشور هم پیچیده میشود. اوباما با ابراز تردید نسبت به دوست بودن واشنگتن - آنکارا میگوید: این پرسش ذهن نمایندگان ما را قلقلک میدهد که آیا ترکیه همچنان متحدی استراتژیک و قابل اطمینان برای ما است؟ از نشست شورای امنیت در باب پرونده هستهای ایران و تصویب چهارمین قطعنامه علیه تهران قریب به یک ماه و نیم میگذرد اما باراک هنوز نتوانسته است رأی منفی ترکیه به این قطعنامه را فراموش کند. پس از این نشست در حاشیه نشست گروه اقتصادی بیست در تورنتو کانادا بود که اردوغان با اوباما روبه رو شد و رئیسجمهوری آمریکا با گلایه از اردوغان تأکید کرد که انکارا نتوانست در صحن شورای امنیت در جامه متحد استراتژیک واشنگتن ظاهر شود. اوباما پس از یورش اسرائیل به کشتی مرمره هم از اردوغان خواست این ماجرا را به روابطش با اسرائیل تعمیم ندهد. البته انکارا - واشنگتن در حوزه عراق ظاهراً دیپلماسی واحدی را دنبال میکنند اما موج اختلافها میان دو طرف همچنان ساحل امنیت را دور میکند. بر اساس قانون اساسی آمریکا دولت باید پانزده روز پیش از عملی شدن قراردادهای تسلیحاتی با اعضای ناتو مانند ترکیه، کنگره را در جریان قرار دهد. در شرایطی که کنگره به این معامله نظامی مهر مسکوت ماندن یا توقف کامل نکوبد این معامله قابل اجرا خواهد بود اما هرگونه مقاومت در برابر عملی شدن آن از سوی نمایندگان کنگره حتی اگر در قالب اعتراض شفاهی هم باشد میتواند کار را برای کاخ سفید دشوار کند. آنکارا در شرایط فعلی به دو دلیل به کمک تسلیحاتی ایالات متحده نیاز دارد: یک عقب نشینی ایالات متحده از عراق در تابستان آتی که احتمال آشوب در عراق را افزایش میدهد و دوم فعالیت کردهای جدایی طلب که به شمال عراق پناه بردهاند و از آن جا خاک ترکیه را هدف قرار میدهند. سفر نتانیاهو به سرزمین رقیب تاریخی ترکیهبنیامین نتانیاهو درست در روزهایی که واشنگتن، آنکارا را برای عادیسازی رابطه با تل آویو تحت فشار قرار داده است راهی یونان شده است تا این پیام را برای اسلامگرایان فرستاده باشد که میتواند آتن را در مناسبات نظامی جایگزین آنها کند. بیبی نخستین نخستوزیر این رژیم است که به یونان سفر میکند. نتانیاهو در حالی وارد آتن میشود که چپ گراهای یونانی در اعتراض به این سفر مقابل سفارت اسرائیل در آتن تظاهرات کردند. پیامدهای حمله اسرائیل به ناوگان آزادی غزه در آتن نیز دست از سر بیبی برنمی دارد. تظاهر کنندگان دلیل این گردهم آیی خود را اعتراض به کشته شدن9 فعال صلح ترک توسط اسرائیل و سیاستهای این رژیم در خاورمیانه اعلام کردهاند. یک ماه پیش بود که نخستوزیر یونان در سفری بیسابقه به تل آویو سفر کرد. نتانیاهو نیز دو روز مهمان جورج پاپاندرئو خواهد بود تا دید و بازدید دیپلماتیک را تکمیل کرده باشد. بنیامین نتانیاهو در حالی به یونان سفر کرده است که متحد استراتژیک این رژیم در منطقه یعنی ترکیه مدت هاست تنها و تنها سردی را چاشنی روابط دو جانبه کرده است. ترکیه اسرائیل را از مانورهای نظامی مشترک اخیر حذف کرده است و سطح روابط اقتصادی و دیپلماتیک میان آنکارا - واشنگتن هم به کمترین حد خود رسیده است. یونان که سالهای سال همگان آن را با عنوان متحد استراتزیک اعراب میشناختند، روابط دیپلماتیک کامل خود با اسرائیل را در دهه نود رسمی کرد. آتن بعدها نسبت به دخالت در روند صلح خاورمیانه هم ابراز تمایل کرد که با استقبال چندان گرم اسرائیلیها روبه رو نشد چرا که تا چندی پیش تل آویو دستان انکارا را به عنوان پلی میان خود و خاورمیانه در دست داشت. پاپاندرو در جریان سفر خود به تل آویو در ماه جولای از طرح مذاکره مستقیم میان فلسطین و اسرائیل استقبال کرد و در این خصوص گفت: ما خود را به عنوان میانجی به دو طرف تحمیل نمیکنیم اما فعالیت ما در این حوزه هم به نفع ما و هم به نفع خاورمیانه است. این اظهارات و سفر نتانیاهو به یونان آن هم تنها یک ماه پس از حضور پاپاندرو در تل آویو نشان میدهد که اسرائیل به دنبال یافتن جایگزینی برای ترکیه است. ترکیه تنها کشور مسلمان عضو ناتو است که سالهاست نقش میانجی میان اعراب و اسرائیل را بازی میکند. نتانیاهو با انتخاب یونان که سالها تنش با ترکیه را در پرونده خود جا داده است در حقیقت پلها برای بازسازی رابطه با انکارا را پشت سر خود تخریب کرد. یونان و ترکیه در اواخر قرن بیستم چندین بار تا مرز جنگ پیش رفتند. رابطه میان دو کشور شاید به ظاهر در چند سال اخیر پیشرفت کرده باشد اما ذات رقابتی بودن این رابطه همچنان بر قوت خود پابرجاست.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 412]