واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: مرور کارنامه پوران درخشنده پرداختن به مسائل خاص کودک و نوجوان پوران درخشنده که این روزها "بچههای ابدی" را بر پرده سینماها دارد، از معدود فیلمسازان زن است که در دهه 60 به این عرصه آمد و بازتاب مسائل کودکان و نوجوانان خاص با نگاه آمیخته به احساس را شاید بتوان مولفه مشترک فیلمهایش دانست.
به گزارش خبرنگار مهر، در بررسی کارنامه هشت فیلمی پوران درخشنده شاید بیش از هر چیز دغدغه مسائل کودکان و نوجوانان از وجوه مختلف را بتوان مولفه ای مشترک محسوب کرد. درخشنده با تمرکز پیدا کردن به مسائل خاص کودکان و نوجوانان، تلاش می کند دریچه ای جدید برای نزدیک شدن به این قشر آسیب پذیر جامعه پیدا کند که با انتخاب های این فیلمساز خود به گونه ای خاصتر هم می شوند."رابطه" اولین فیلم بلند سینمایی اوست. فیلمی ساده است که به شکل گیری رابطه میان معلم و پسرکی گنگ می پردازد که آرزوی حرف زدن دارد. رابطه ای که به واسطه نوع حضور و برخورد معلم باعث جاری شدن اولین کلمات نامفهوم بر زبان پسرک می شود. تأکید بر لحظات دراماتیک فیلم با نوع پرداخت و تصویرسازی، کمک زیادی می کند به برجسته کردن روند شکل گیری این رابطه و اهمیت ایجاد انگیزه اولیه در پسرک که تشویق معلم آن را بارور می کند.به فاصله یکسال او در "پرنده کوچک خوشبختی" همین مضمون را در رابطه یک دختر و معلم طرح می کند. هر چند خاستگاه و منشأ گنگ شدن دختر با کودک فیلم "رابطه" متفاوت است، ولی باز هم تأکید بر شکل گیری رابطه ای عاطفی که می تواند به نوعی مشکل کودک را حل کند، تم مشترک این دو فیلم است. در این فیلم هم پرداخت و بزرگنمایی بار احساسی موقعیت چیده شده به کمک تأثیرگذاری فیلم می آید."زمان از دست رفته" و "عبور از غبار" دو فیلم بعدی درخشنده در یک سال هستند که اولی باز هم به کودکان و این بار مسئله فرزندخواندگی می پردازد. "عبور از غبار" مهجورترین و به نوعی ملموس ترین فیلم کارنامه درخشنده است که از تصنع و احساسات زدگی به دور است و به تم مشترک و مورد علاقه این فیلمساز می پردازد. این بار شکل گیری رابطه میان معلم و دانش آموز صرفاً منجر به حل معضل و مشکل شاگرد نمی شود، بلکه این بار معلم است که به نوعی گشایش می رسد.جالبتر اینکه این گشایش بر اساس شکل گیری رابطه ای مطابق با الگوهای کلاسیک، میان معلم و شاگردی است که دچار نوعی تضاد و درگیری اولیه بوده اند. تأکید بر غربت معلم و همسرش که بیماری زن آن را برجسته تر می کند، موقعیتی بحرانی برای آنها تدارک می بیند که سرانجام به دست مادر شاگرد مسئله دار حل می شود و به نوعی پیام انسانی خود را هم با لحنی متعادل در زیرلایه فیلم به مخاطب منتقل می کند."عشق بدون مرز" با مضمون کودکانی که در کش و قوس کشمکش های پدر و مادر دچار لطمه می شوند و با نگاه به بازتاب زندگی در غرب و مسائل برخاسته از آن بر زندگی کودکان، فیلمی تا حدی نامعمول در کارنامه درخشنده محسوب می شود. فیلمی که محصول مشترک بودن، حضور بازیگران خارجی و فیلمبرداری در خارج از کشور هم نتوانست به جذابیت های نداشته آن چیزی بیافزاید.پس از آن فیلم "شمعی در باد" با تغییر تمرکز فیلمساز از رابطه کودک و معلم، به دوران جوانی و معضلات روز آن توجه دارد. در این فیلم معضل استفاده از قرص های روانگردان در زندگی یک جوان (فرزین) مورد تحلیل قرار می گیرد که پدر و مادرش از هم جدا شده اند و رابطه عاطفی جدید مادر، فرزین را وارد بحرانی می کند که پایانش پناه بردن به دوستان ناباب و اعتیاد مدرن است. البته در این فیلم می توان رد پای رابطه بین استاد و شاگرد را که منجر به ازدواج نامعقول پدر و مادر فرزین شده مورد توجه قرار داد و البته کودک همیشگی فیلم های درخشنده که حالا به جوانی و مسائل خاص این دوران رسیده است."رویای خیس" مقطع نوجوانی زندگی (آرش) و مختصات ویژه این دوران را به عنوان بستر قصه انتخاب کرده است. دورانی که به زعم درخشنده از پیچیدگی های خاصی نسبت به نوجوانی دختران برخوردار است. بازتاب کشمکش های پدر و مادر این بار در پناه بردن آرش به عشقی ناآگاهانه بروز می کند.این بار هم تم مشترک، رابطه عاطفی مادر است که آرش را دچار بحران و پناه بردن به تنهایی پدر می کند. فیلمساز بدون آنکه سعی کند به گرایش عاطفی مادر سویه و جهت خاصی بدهد درست مانند "شمعی در باد"، بیشتر سعی دارد مخاطب را به ارزیابی وادارد. این بار بر خلاف "شمعی ..." مادر از زندگی جدید خود چشم می پوشد تا شرایط را برای آرش راحت تر کند و در انتها برای هدف مشترکشان (آرش) به همراهی با پدر می رسد.فیلم با تغییری اساسی در پایان، نسبت به نسخه نمایش داده شده در جشنواره فجر سال گذشته، به پایانی تراژیک می رسد. پایانی که بیشتر از پرداختن به تابوها می آید تا نیاز داستانی. در شخصیت پردازی افراد جز آرش که نوجوانی با مسائلی خاص طراحی شده، بیشتر به خصوصیات تیپیک رجوع شده: پدر و مادر دختر (نازنین) نمونه چنین رویکردی هستند که برخاسته از تفکر سنتی است، هر چند این رویکرد در کنار اشتغال نازنین به نواختن پیانو و ... می تواند آنها را به نوعی سنت زده هایی معرفی کند که قصد دارند روشنفکرنمایی کنند، اما عملاً توان آن را ندارند.در مورد شخصیت پردازی پدر آرش سعی شده با تکیه بر قصه فرعی و گذشته او، این شخصیت بعد پیدا کند و عملکرد غیرسنتی اش ریشه در تجربه گذشته او داشته باشد. گذشته ای که در اتاقی قفل زده شده تا در موقع لزوم گشوده شود. هر چند از یک جنس بودن مسئله پدر و آرش می تواند در محکم شدن رابطه از هم گسیخته آنها نقش موثری داشته باشد، ولی این تقارن همه جانبه، جنبه واقعگرایی فیلمی را که وابسته به رئالیسم است، تحت تأثیر قرار می دهد.به علاوه گذشته ای که برای پدر به تصویر درمی آید، بسیار ذهنی و شخصی است. در جغرافیایی نامعلوم با پوشش های ناآشنا و ... که متأسفانه در علل ناکامی پدر در عشق جوانی هم به موارد عامی پرداخته شده و به نظر می آید کوتاهترین راه برای گذر سریع از قصه فرعی و بازگشت به روایت زمان حال است."رویای خیس" با اینکه موضوع حساس و ظریفی را محور قرار داده، در جزئیات و پرداخت، ظرافت کمتری را در نظر گرفته است. به خصوص در روند دیالوگ ها و اتفاقاتی که منجر به فرار دو نوجوان و گرفتاری در دره می شود. به همین جهت است که نگاه احساسات زده آن تا حد زیادی موضوع حساس مطرح شده را تحت تأثیر قرار می دهد و کمرنگ می کند."بچه های ابدی" آخرین فیلم به نمایش درآمده در جشنواره فجر سال گذشته است. فیلمی که این بار هم مسائل کودک و نوجوان را محور قرار می دهد ولی در قشری خاص. عقب افتادگان ذهنی یا مبتلایان به سندرم داون، انتخاب این فیلمساز برای محوریت پیدا کردن در فیلم هستند.فیلم به آسیب شناسی حضور این قشر در سطح جامعه و بازخورد این حضور می پردازد و قصه از جایی آغاز می شود که دختری به نام نگار در آستانه ازدواج با سعید متوجه می شود که او یک برادر عقب افتاده دارد و مسئولیت نگهداری از او را بر عهده دارد. تردیدهای دختر در موقعیت انتخاب و انعکاس این تردید در سعید، اتفاقاتی پیش می آورد که این نوجوان را در موقعیتی بحرانی قرار می دهد.شهاب حسینی، الهام حمیدی، پانتهآ بهرام، هادی مرزبان، آهو خردمند، فرزانه کابلی و فلور نظری بازیگران این فیلم هستند و مهری شیرازی، یدالله نجفی و بهزاد کزاری هم به ترتیب به عنوان طراح چهرهپردازی، صدابردار و طراح صحنه و لباس در این پروژه همکاری داشتهاند.
"بچههای ابدی" در جشنواره فیلم فجر سال گذشته در بخش بهترین موسیقی متن و بازیگر نقش مکمل زن جایزه گرفت. در جشنواره فیلم کودک و نوجوان همدان نیز جایزه بهترین فیلم به "بچههای ابدی" رسید که در یازدهمین جشن خانه سینما در چند بخش نامزد دریافت جایزه بود. این فیلم از چهارشنبه هفتم آذرماه در گروه سینمایی عصرجدید به اکران درآمده است.پوران درخشنده در حال حاضر پروژه "700" را در دست تولید دارد که درباره زندگی میرسیدعلی همدانی و از پروژههای سنگین و هزینهبر است و باید در چند کشور فیلمبرداری شود. این عارف بزرگ قرن هشتم به همراه 700 نفر از هنرمندان ایرانی برای ترویج و اشاعه فرهنگ ایران زمین به شبه قاره هند سفر کرده است.در حال حاضر گروهی در حال انجام تحقیقات کتابخانهای این پروژه هستند تا پس از اتمام این مرحله، تحقیقات میدانی و نگارش فیلمنامه آغاز شود. نخستین گزینه درخشنده برای ایفای این نقش پرستویی است که این بازیگر هم آمادگی خود را برای حضور در فیلم اعلام کرده است.منبع : خبرگزاری مهر مطالب مرتبط :مرور کارنامه کمال تبریزی فیلمساز دفاع مقدس مرور کارنامه ملاقلیپورآشتی دیرهنگام با مخاطب فیلمسازی به سادگی کودکیتوفیق و پرکاری در سینما و تلویزیون
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 4544]