پيشرفت كند پروژه‌هاي ورزشي

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: پيشرفت كند پروژه‌هاي ورزشي
جام جم آنلاين: جهش زيرساخت‌هاي ورزش كشور در زمان رياست مصطفي هاشمي‌طبا بر سازمان تربيت بدني به طور جدي و با طرحي موسوم به «1377» كه بيانگر آغاز كار ساخت اين تعداد پروژه در سال 1377 بود، آغاز شد.

اين طرح در زمان رياست محمد علي‌آبادي بر سازمان ورزش كشور به شكل گسترده و چشمگيرتري نمود پيدا كرد به طوري كه با توسعه زيرساخت‌ها، علي‌آبادي بارها از آمادگي سازمان تربيت بدني براي ميزباني رويدادهاي بزرگي همچون المپيك، بازي‌هاي آسيايي، جام ملت‌هاي آسيا و حتي جام جهاني خبر مي‌داد؛ ادعايي كه به مرور زمان مشخص شد دور از ذهن است.

از طرفي رييس وقت سازمان تربيت بدني همواره تاكيد مي‌كرد كه تا پايان برنامه چهارم توسعه، ميانگين سرانه فضاي ورزشي براي هر ايراني به بيش از يك متر مربع خواهد رسيد.

با اين حال گرچه در سال‌هاي اخير تعداد قابل توجهي اماكن ورزشي در سطح كشور به بهره‌برداري رسيده است، اما اكثر قريب به اتفاق اين اماكن ورزشي را سالن‌هاي چندمنظوره و زمين‌هاي كوچكي تشكيل مي‌دهند كه نمي‌توانند نقشي در ميزباني رويدادهاي بين‌المللي و حتي ملي (در سطح بالا) ايفا كنند.

اين در حالي است كه محمدعباسي، وزير ورزش و جوانان تاكيد دارد كه در طول دولت‌هاي نهم و دهم به اندازه 60 سال، اماكن ورزشي در سطح كشور ايجاد شده است؛ البته وزير ورزش و جوانان در ذكر اين آمار و ارقام اشاره‌اي به ميزان جمعيت كشور در سال‌هاي گذشته نداشته است، اين‌كه جمعيت ايران در اولين سرشماري رسمي در سال 1335 تنها 18 ميليون نفر و اين رقم در سال 85 به 70 ميليون نفر بالغ شده است.

در چنين وضعيتي به طور طبيعي اماكن ورزشي موجود نمي‌توانند پاسخگوي اين جمعيت باشد.

در اين گزارش به بررسي وضعيت اماكن موجود در سطح كشور با رويكرد روند تكميل پروژه‌هاي نيمه‌تمام و مسائل و مشكلات آنها مي‌پردازيم.

بار سنگين سه هزار پروژه نيمه‌تمام بر دوش

بنا بر اعلام چندباره احمد رسولي‌نژاد، معاون حقوقي، امور مجلس و هماهنگي امور استان‌هاي وزارت ورزش و جوانان، در حال حاضر سه هزار پروژه ورزشي نيمه‌تمام در سطح كشور وجود دارد كه براي تكميل اين تعداد پروژه، اعتباري بالغ بر 6500 ميليارد تومان نياز است.

وي با بيان اين‌كه در حال حاضر هيچ برنامه‌اي براي ساخت و آغاز به كار پروژه‌هاي جديد وجود ندارد، مي‌افزايد: براي رسيدن به اين مهم در سال‌هاي 91 و 92 به حمايت و عزم ملي دولت و مجلس نياز داريم چرا كه در حال حاضر طرح‌هايي همچون نقش جهان اصفهان، 5 مهر آبادان، يادگار امام تبريز و ثامن‌الائمه مشهد در بسياري از نقاط كشور وجود دارند كه نياز به اعتبارات چشمگيري براي تكميل آنهاست.

مسوولان وزارت ورزش در شرايطي از تصويب نشدن پروژه جديد تا تكميل پروژه‌هاي زمين مانده در سطح كشور ياد مي‌كنند كه پيش از اين اسلاف آنان بارها بر اين موضوع تاكيد مي‌كردند و در عمل اتفاق ديگري مي‌افتاد.

يعني در هر سفر استاني ساخت چندين پروژه ورزشي به تصويب مي‌رسيد تا مجموع اين مصوبات به همراه پروژه‌هاي نيمه‌تمام سال‌هاي قبل، كار را به جايي برساند كه در حال حاضر پروژه‌هاي نيمه‌تمام زيادي روي دست وزارت ورزش و جوانان باشد البته به مرور زمان حتي ساخت و سازهاي صورت‌گرفته قبلي نيز به دليل تكميل‌نشدن، كيفيت خود را از دست داده و آنها هم نياز به مرمت خواهند داشت.

اتفاقي كه بنا به ادعاي مسوولان مختلف ورزش استان‌ها، مصداق آن در بسياري از نقاط كشور وجود داشته و دارد.

با وجود اين هنوز هم به صورت جسته و گريخته از نقاط مختلف كشور خبر تصويب احداث اماكن ورزشي به گوش مي‌‌رسد، مصوباتي كه ظاهرا اعتبار لازم براي احداث آنها هم وجود ندارد و تنها بار پروژه‌هاي عمراني را بر دوش مجموعه ورزش كشور سنگين‌تر از چيزي كه الان هست، مي‌كند.

خبري از بودجه‌هاي سه هزار ميلياردي نيست

وزارت ورزش در شرايطي براي تكميل پروژه‌هاي موجود به اين بودجه بالا نياز دارد كه صحبت از تخصيص بودجه 300 ميليارد توماني به اين وزارت است، اين در حالي است كه رسولي‌نژاد در گفت‌وگو با ايرنا عدم اختصاص بودجه ملي را مهم‌ترين دليل پروژه‌هاي نيمه‌تمام ورزشي دانسته و تصريح مي‌كند: «بيش از 10برابر بودجه 300 ميليارد توماني يعني سه هزار ميليارد تومان را براي سال 91 و معادل آن را براي سال 92 نيازمنديم تا همه اين پروژه‌ها در سال 92 تكميل شوند.»

اعتباري كه با توجه به اولويت‌هاي بسيار مهم كشور در ساير حوزه‌ها بسيار بعيد به نظر مي‌رسد به بدنه عمراني ورزش تزريق شود.

اما اين سه هزار پروژه چه پروژه‌هايي هستند؟ پروژه‌هاي ورزشي سازمان تربيت بدني سابق و وزارت ورزش و جوانان كنوني به دو دسته عمده تقسيم مي‌شوند؛ يكي پروژه‌هاي ملي كه توسط شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي (يكي از شركت‌هاي تابعه وزارت ورزش) ساخته مي‌شود و دومي پروژه‌هاي استاني كه اعتبارات آن توسط ادارات كل ورزش و جوانان استان‌ها تخصيص مي‌يابد.

در اين بين نگاهي مي‌اندازيم به روند ساخت پروژه‌هاي ملي. از سه هزار پروژه نيمه‌تمام موجود در سطح كشور، كار ساخت 340 پروژه عمده ملي بر عهده شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي است؛ پروژه‌هايي كه هر چند به لحاظ كمي خيلي پايين‌تر از مجموع پروژه‌هاي نيمه‌تمام هستند، اما براي تكميل آنها اعتبار بالايي نياز است.

علي تركاشوند، مديرعامل شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي در گفت وگو با «جام‌جم» در اين باره تصريح مي‌كند: ابتدا لازم مي‌دانم اين نكته را بگويم كه پروژه‌هاي ورزشي نيمه‌تمام هم به پروژه‌هايي اطلاق مي‌شود كه احداث آنها به تصويب رسيده و در حال سپري‌كردن مراحل اداري آغاز كار ساخت هستند و هم پروژه‌هايي كه به طور كامل به بهره‌برداري نرسيده‌اند.

به هر حال با احتساب اين پروژه‌ها و پروژه‌هايي كه از 20 درصد تا 80 درصد پيشرفت فيزيكي داشته‌اند، در مجموع براي تكميل اين پروژه‌ها به حدود 4 هزار ميليارد تومان اعتبار نياز داريم.

دهكده‌هاي المپيك و نبود طرح مجزا

از جمله مصوبات مهم عمراني ورزش كشور در دوره رياست محمد علي‌آبادي، احداث هشت دهكده المپيك در سطح كشور بود كه حالا صحبت از افزايش اين تعداد به 12 دهكده است.

دهكده‌هايي كه قرار بود در شهرهايي نظير كرمانشاه، اهواز، شيراز، كرمان، اصفهان، تبريز، مشهد، رشت، خرم‌آباد و تهران احداث شود.

با وجود اين‌كه تصور مي‌شد كار احداث اين دهكده‌ها به طور مجزا پيگيري شده و با توجه به حجم بالاي كار ساخت و ساز، برنامه مشخصي براي تكميل آنها وجود داشته باشد، اما اين‌گونه نيست و برخي از اين دهكده‌ها مثل دهكده خرم‌آباد پس از چهار سال توقف، تغيير نام داده و اخيرا به نام مجموعه ورزشي خرم‌آباد كار ساخت آن از سر گرفته شده است.

تركاشوند درباره احداث دهكده‌هاي المپيك به جام‌جم مي‌گويد: دهكده‌هاي المپيك يا مجموعه‌‌هاي ورزشي در 12 شهر كشور احداث مي‌شوند و با توجه به اين‌كه مشتمل بر چند پروژه هستند كار ساخت پروژه‌ها را يكي‌يكي شروع مي‌كنيم.

به عنوان مثال در كرمانشاه، كار ساخت استخر قهرماني از گذشته شروع شده و طبق ماده 32 قانون برنامه چهارم توسعه و ماده 215 قانون برنامه پنجم پس از ابلاغ از سوي معاونت توسعه مديريت و سرمايه انساني رييس‌جمهور، ما به مرور كار ساخت هريك از پروژه‌هاي اين دهكده‌ها را كه شامل استاديوم‌هاي فوتبال، استخر قهرماني، سالن‌هاي دووميداني و ديگر پروژه‌هاي بزرگ است، شروع مي‌كنيم.

از ورزشگاه‌هاي 15 هزار نفري چه خبر؟

از ديگر پروژه‌هاي مهم، احداث ورزشگاه‌هاي 15 هزار نفري در همه مراكز استان‌هاست، ورزشگاه‌هايي كه هر چند در دوره رياست محسن مهرعليزاده بر سازمان تربيت بدني بنا بود در همه مراكز استان‌ها 50 هزار نفري احداث شوند، اما با روي كار آمدن محمد علي‌آبادي، اين اقدام غيركارشناسي تشخيص داده شد و بنا شد همه مراكز استان‌‌ها صاحب ورزشگاه 15 هزار نفري شوند.

در اين رابطه فعلا 22 ورزشگاه 15 هزار نفري در سطح كشور افتتاح يا در حال ساخت هستند. از مجموع اين 22 ورزشگاه، ورزشگاه‌هاي كاشان، زاهدان، قم، سنندج، كرمان، گرگان، رشت، ساري، اراك، همدان و يزد به بهره‌برداري رسيده‌اند. ورزشگاه‌هايي كه كار ساخت آنها مثل ورزشگاه كاشان از سال 74 شروع شده بود.

حالا جامعه ورزش اروميه، ايلام، بوشهر، بجنورد، سبزوار، بيرجند، زنجان، سمنان، قزوين، كرمانشاه و ياسوج نيز در انتظار تكميل ورزشگاه‌هاي 15 هزار نفري خود هستند.

در اين بين كمترين ميزان پيشرفت فيزيكي در روند ساخت اين ورزشگاه‌ها مربوط به سبزوار با 45 درصد پيشرفت فيزيكي است، اما به گفته مديرعامل شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي ورزشگاه‌هاي قزوين، كرمانشاه و ايلام تا پايان امسال به بهره‌برداري مي‌رسند.

افتتاح 40 پروژه ملي در دهه فجر

تركاشوند كه پيشتر از نياز اين شركت به چهار هزار ميلياردتومان براي تكميل پروژه‌هاي ورزشي موجود خبر مي‌داد به گفته خودش در سال مالي جاري كه تا تير 91 ادامه خواهد داشت، 187 ميلياردتومان به اين شركت اختصاص يافته است و اين در حالي است كه در دهه فجر امسال 40 پروژه و تا تير سال آينده 20 پروژه اين شركت قرار است به بهره‌برداري برسند.

او در اين باره اضافه مي‌كند: «اميدواريم كه از محل يك درصد اعتبارات دستگاه‌هاي اجرايي هم بودجه قابل توجهي به تكميل پروژه‌ها اختصاص يابد، يعني امسال 100 ميليارد تومان و سال آينده 240 ميليارد تومان.»

محقق ‌نشدن سرانه فضاي ورزشي

درحالي كه بر اساس برنامه چهارم توسعه تا پايان اين برنامه يعني سال 88 قرار بود ميانگين سرانه فضاي ورزشي كشور براي هر ايراني به يك متر مربع برسد، اما مديرعامل شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي در اين باره مي‌گويد: در حال حاضر اين عدد كمتر از يك متر يعني 71 صدم مترمربع است، البته بايد اين نكته را هم در نظر گرفت كه جمعيت كشور هم در اين رابطه رشد داشته است.

نكته: محمدعباسي، وزير ورزش و جوانان تاكيد دارد كه در طول دولت‌هاي نهم و دهم به اندازه 60 سال، اماكن ورزشي در سطح كشور ايجاد شده است؛ البته وزير ورزش و جوانان در ذكر اين آمار و ارقام اشاره‌اي به ميزان جمعيت كشور در سال‌هاي گذشته نداشته است

از جمله مواردي كه در ارتقاي چشمگير ميانگين فضاي سرانه ورزشي در هر شهر و استان مي‌تواند نقش قابل ملاحظه‌اي داشته باشد، پروژه‌هاي بزرگ ملي است.

مديرعامل شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي در اين رابطه با اشاره به روند ساخت ورزشگاه 75 هزار نفري نقش جهان اصفهان توسط استان و اين شركت مي‌گويد: براي تكميل ورزشگاه 75 هزار نفري نقش جهان 30 ميليارد تومان بودجه نياز است.

وي با بيان اين‌كه تنها كار ساخت ورزشگاه‌هاي بالاي 2500 نفري بر عهده شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي است، تصريح مي‌كند: در حال حاضر كار ساخت و تكميل 340 پروژه نيمه‌تمام به اضافه دهكده‌هاي المپيك بر عهده ما است، اما فراموش نكنيد كه در كنار اين ساخت و سازها، بحث بازسازي مجموعه‌هايي چون آزادي تهران را هم در دستور كار داريم.

به طوري كه براي بازسازي سالن 12 هزار نفري به منظور ميزباني رقابت‌هاي واليبال جام ملت‌هاي آسيا بالغ بر سه هزار و 300 ميليارد تومان هزينه شد، ضمن اين‌كه براي ترميم اين مجموعه 15 ميليارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده است، اعتباري كه صرف بازسازي بخش‌هاي مختلف استاديوم 100 هزار نفري هم خواهد شد. در اين بخش بد نيست نگاهي بيندازيم به روند ساخت برخي پروژه‌هاي عمده سطح كشور.

سالن‌هاي شش هزار نفري

از ديگر پروژه‌هاي مهم ورزش، ساخت 10 سالن 6 هزار نفري است؛ سالن‌هايي كه تنها در اروميه و كرمانشاه به بهره‌برداري رسيده‌اند و در قزوين تنها 38 درصد پيشرفت فيزيكي، ساري 45 درصد، يزد 85 درصد، همدان 98 درصد، سنندج 10 درصد، مشهد 54 درصد(طبق برنامه بنا بوده اين سالن امسال به بهره‌برداري برسد)، اصفهان 89 درصد و رشت 80 درصد پيشرفت فيزيكي داشته‌اند. نكته جالب توجه اين‌كه غير از سالن شش هزار نفري قزوين و سنندج كه بناست تا سال 92 به بهره‌برداري برسند ديگر سالن‌ها طبق برنامه مي‌بايست در حد فاصل سال‌هاي 87 تا 90 افتتاح مي‌شدند.

چهار استخر قهرماني نيمه‌تمام

در حال حاضر تنها استخر قهرماني ايران كه حداقل استانداردهاي بين‌المللي را داراست، استخر مجموعه ورزشي آزادي تهران است كه حدود چهار دهه از احداث آن مي‌گذرد.

امروز كار ساخت چهار استخر در شهر‌هاي تهران، تبريز، اصفهان و كرمانشاه در حال انجام است و در شرايطي كه استخر قهرماني تهران تاكنون دو بار افتتاح شده، اين استخر 95 درصد پيشرفت فيزيكي داشته است، استخري كه بنا بود در سال 87 به بهره‌برداري كامل برسد.

البته استخر اصفهان 51 درصد، استخر كرمانشاه 60 درصد و استخر تبريز تنها 42 درصد پيشرفت فيزيكي داشته‌اند و سال 91 نيز زمان افتتاح آنها اعلام شده است. بايد منتظر ماند و ديد طبق برنامه زمانبندي به بهره‌برداري خواهند رسيد يا باز هم مشمول گذشت زمان خواهند شد؟

وضعيت سالن‌هاي دووميداني و جانبازان

در حالي كه مجموعه اختصاصي جانبازان و معلولان در تبريز، ايلام، زنجان و كرمان تكميل شده است مجموعه تهران با وجود افتتاح در دو سال قبل، 97 درصد پيشرفت فيزيكي داشته است.

ضمن اين‌كه پيست دوچرخه‌سواري ـ كه يكي ديگر از ضروري‌ترين زيرساخت‌هاي ورزش محسوب مي‌شود ـ در تبريز، مشهد و ساري تكميل شده است.

اين پيست‌ها در اهواز 83 درصد، در يزد 60 درصد و در كرمان 82 درصد پيشرفت فيزيكي داشته است.

سالن‌هاي اختصاصي دووميداني نيز وضعيت مشابهي دارند و در حالي كه سالن دووميداني اروميه و مشهد تكميل شده است سالن‌هاي تبريز، اردبيل، شيراز، قزوين و خرم‌آباد همچنان در حال ساخت هستند.

نكته جالب توجه درباره سالن دووميداني تبريز ‌كه 54 درصد پيشرفت فيزيكي داشته اين است كه اين سالن قرار بوده سال 86 يعني چهار سال پيش به بهره‌برداري برسد.

استاديوم‌هاي بزرگ فوتبال

استاديوم‌هاي فوتبال نيز از اين وضعيت مستثني نيستند و گرچه تعدادي از آنها به بهره‌برداري رسيده‌اند، اما هنوز كامل نشده‌اند، مثل ورزشگاه 50 هزار نفري سهند(يادگار امام) تبريز و 20 هزار نفري علي دايي اردبيل كه هنوز شرايط كاملي ندارند.

در اين بين، ورزشگاه 75 هزار نفري نقش جهان اصفهان با 93 درصد پيشرفت فيزيكي، ورزشگاه 50 هزار نفري شيراز 57 درصد و ورزشگاه 20 هزار نفري بندرعباس با وجود افتتاح‌شدن در دو سال گذشته 95 درصد پيشرفت فيزيكي داشته‌اند.

ضمن اين‌كه استاديوم اختصاصي و 40 هزار نفري بانوان تهران ـ كه در مجموعه ورزشي آزادي تهران در حال ساخت است ـ‌ با وجود اين‌كه قرار بود سال 88 افتتاح شود تنها 41 درصد پيشرفت فيزيكي را شاهد بوده است.

در رابطه با ورزشگاه اختصاصي بانوان، عبدي معاون فني و مهندسي شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي مي‌گويد: بي‌ترديد عمده‌ترين دليل تاخير در روند ساخت پروژه‌‌هاي ورزشي عدم‌تخصيص اعتبارات لازم است، در حالي كه براي ساخت اين ورزشگاه 60 ميليارد تومان اعتبار لازم است، سالانه تنها دو ميليارد تومان به آن تزريق مي‌شود و با اين روند تخصيص اعتبارات معلوم نيست كه چه زماني آماده بهره‌برداري شود.

درست مثل ورزشگاه نقش جهان كه براي تكميل آن 30 ميلياردتومان نياز است و سالانه تنها 6 ميلياردتومان به آن اختصاص مي‌يابد.

آيا انتظار 17 ساله اهوازي‌ها به سر مي‌رسد؟

خوزستان و بويژه اهواز همواره به عنوان يكي از قطب‌هاي اصلي فوتبال ايران شناخته شده است، به همين دليل و همچنين ميزان علاقه مردم اين استان، از سال 73 كار ساخت ورزشگاه 50 هزار نفري غدير اهواز توسط وزارت مسكن و شهرسازي وقت آغاز شد و طي سال‌هاي 78 تا 82 به دليل عدم تخصيص اعتبار، عمليات احداث به‌طور كامل تعطيل بود.

با اين وجود حميدرضا گرشاسبي، مديركل ورزش و جوانان استان خوزستان خبرهاي خوشي در اين مورد دارد.

او به «جام‌جم» مي‌گويد: خوشبختانه با تزريق خوب اعتبارات، ورزشگاه 50 هزار نفري اهواز در دهه فجر امسال به بهره‌برداري خواهد رسي. حتي صندلي‌هاي اين استاديوم بزرگ هم نصب شده و اگر مشكل خاصي پيش نيايد اين استاديوم در دهه فجر افتتاح خواهد شد، ورزشگاهي زيبا و بزرگ كه داراي پيست 8 خطه تارتان نيز هست.

وي با بيان اين‌كه در ضلع شمالي اين ورزشگاه 200 هكتار زمين براي احداث ديگر زيرساخت‌هاي ورزش خريداري شده، اضافه مي‌كند: اين مجموعه تحت عنوان شهر ورزش شامل زيرساخت‌هاي پيست اتومبيلراني و موتورسواري، سالن 6 هزار نفري و پيست دوچرخه‌سواري است كه كار ساخت آنها ادامه دارد.

مديركل ورزش و جوانان خوزستان با اشاره به اين‌كه در حال حاضر خوزستان 256 پروژه نيمه‌تمام ورزشي دارد كه قرار است در دهه فجر 40 پروژه از اين تعداد افتتاح شود، مي‌گويد: سرانه فضاي ورزش استان در حال حاضر 52 صدم متر مربع است و در صورت افتتاح كل اين پروژه‌ها، به 60 سانتي‌متي مربع مي‌رسد. حتي خوزستان يك استاديوم در دست ساخت ديگر هم دارد؛ ورزشگاه 40 هزار نفري 5 مهر آبادان.

مشكل تملك وزارت ورزش بر زيرساخت‌ها

اما اين همه مسائل و مشكلات پروژه‌هاي ورزشي نيست چرا كه به گفته رسولي‌نژاد، معاون پارلماني وزارت ورزش، برخي اماكن ورزشي با مشكل معارض روبه‌رو هستند.

او در اين‌باره مي‌گويد: بايد درباره زمين‌هايي كه براي پروژه‌ها در نظر گرفته مي‌شود، مطمئن باشيم كه معارض ندارد تا در آن ساخت و ساز انجام دهيم، زيرا امروز بعد از گذشت 40 سال در برخي از شهرها، مالك زمين با سند پيدا شده و ادعاي مالكيت مي‌كند و حتي در آستانه گرفتن حكم قلع و قمع نيز هست.

وي با اشاره به اين كه 8400 ملك وابسته به وزارت ورزش و جوانان در كشور شناسايي شده كه تنها يك هزار از اين املاك سندشان به نام وزارت است، اضافه مي‌كند: در اين راستا با دستور وزير با مؤسسات حقوقي و مشاوران عالي حقوقي قرارداد بسته‌ايم تا زمين‌هاي خود را سنددار كنيم.

از سوي ديگر از بازنشستگان سازمان تربيت بدني سابق خواسته‌ايم تا زمين‌هايي كه متعلق به ما هستند و آن را مي‌شناسند، معرفي كنند تا نسبت به سندسازي آنان اقدام نماييم.

به گفته رسولي‌نژاد، در اين راستا نيز در چارت جديد وزارت ورزش و جوانان، اداره كل حقوقي از واحد حقوقي تغيير وضعيت پيدا كرده تا كارها بهتر و سريع‌تر انجام شود.

اميد توفيقي - گروه ورزش

سه|ا|شنبه|ا|11|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 271]