نگاهي به حوزه فناوري اطلاعات در ايران

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: نگاهي به حوزه فناوري اطلاعات در ايران

برنامه پنجم را مي‌توان الكترونيكي‌ترين برنامه توسعه‌اي كشور ناميد.

افزايش يكباره جمعيت در سه دهه اخير و در پي آن بروز مشكلات متعدد در سطح جامعه، برنامه‌ريزان را بر آن داشت تا با الكترونيكي كردن امور علاوه بر مزاياي متعدد از ميلياردها ساعت عمر تلف شده شهروندان براي انجام امور اجتماعي و مصرف بالاي انرژي جلوگيري به عمل آورند.

يكي از مهم‌ترين چشم‌اندازهاي پيش رو در برنامه پنجم توسعه كشور، پياده‌سازي دولت الكترونيكي است. از اين روي، درگاه خدمات الكترونيكي ايران را مي‌توان يكي از اصلي‌ترين حلقه‌هاي زنجير پياده‌سازي اين مهم دانست. ‏

درگاه خدمات الكترونيكي ايران در سال 1386 و براساس تبصره سه ماده 25 تصميم‌نامه نمايندگان ويژه رئيس‌جمهوري با اختصاص نشاني اينترنتي WWW.IRAN.IR‏ به دو زبان فارسي و انگليسي راه‌اندازي شد و مورد بهره‌برداري قرار گرفت.

اين درگاه كه توسط معاونت توسعه و مديريت شبكه سازمان فناوري اطلاعات مورد هدايت و راهبري قرار مي‌گيرد، براي نيل به اهداف توسعه‌اي خود و با توجه به رشد و گسترش كاربري فن‌آوري اطلاعات در كشور به تازگي اقدام به معماري مجدد كرده است. به طوري كه در اين طرح، ضمن حفظ پيكره‌بندي موجود درگاه ايران، نيازها و خواسته‌هاي كاربران مورد بررسي و ارزيابي قرار گرفته است و به همين علت مي‌توان گفت به طور كاملاً مشخصي، ساختار جديد درگاه ايران به صورت كاربرمحور طراحي شده است. به عبارت ديگر، درگاه خدمات الكترونيكي ايران با سپري كردن دوران جديد تحول خود، در حال حاضر دروازه اصلي كشور ايران در دنياي مجازي محسوب مي‌شود كه كاربران با مراجعه به آن مي‌توانند از آخرين وضع ارائه خدمات الكترونيكي، فهرست وب‌سايت‌ها، پست الكترونيكي، اخبار و غيره بهره‌مند شوند.

‏موتور جست‌وجو ‏

يكي از اصلي‌ترين و در عين حال كاربردي‌ترين، ابزارهاي موجود در درگاه خدمات الكترونيكي ايران، موتور جست‌وجو است.

موتور جست‌وجو، ابزاري است كه با قرار گرفتن در صفحه اصلي درگاه ايران، اين امكان را در اختيار كاربر قرار مي‌دهد كه ضمن صرفه‌جويي در وقت و هزينه، با وارد كردن چند حرف از موضوع مورد هدف بتواند آن را در ميان فهرست وب‌سايت‌ها و خدمات الكترونيكي بيابد. ‏

عملكرد اين ابزار به‌گونه‌اي در نظر گرفته شده است كه هنگامي كه كاربر در ميان حجم انبوهي از اطلاعات به دنبال وب‌سايت يا خدمات الكترونيكي خاص مي‌گردد، به سهولت هرچه تمام‌تر آن را در اختيارش قرار مي‌دهد و كاربر را قادر مي‌سازد به امور مورد نظر خويش بپردازد. ‏

‏خدمات الكترونيكي ‏

ارائه خدمات الكترونيكي يكپارچه و در عين حال سازمان يافته به مردم، ‌از جمله مهمترين نقاط هدف در چشم‌انداز دولت الكترونيكي است كه توسط درگاه ايران مورد پياده‌سازي قرار گرفته است. ‏

ارائه خدمات الكترونيكي، علاوه بر اين كه به ميزان قابل توجهي موجب صرفه‌جويي در وقت و هزينه كاربران مي‌شود، در جوامع امروزي افزايش سطح رفاه را هم در بردارد. بر همين اساس، بسته خدمات الكترونيكي درگاه ايران به عنوان يكي از اصلي‌ترين بخش‌هاي درگاه در نظر گرفته شده است.

اين بسته با هدف ايجاد تسهيل براي كاربران ايراني راه‌اندازي شده است و يك گام اساسي براي ساماندهي و ايجاد فضايي براي تمركز هرچه بيش‌تر خدمات الكترونيكي قابل ارائه توسط دستگاه‌هاي دولتي و غير دولتي، محسوب مي‌شود. در حال حاضر به ميزان 1700 خدمت الكترونيكي در 18 دسته‌بندي مختلف توسط درگاه ايران به كاربران عرضه مي‌شود، كه از اين تعداد 951 خدمت به صورت اطلاع‌رساني، 484 خدمت به صورت تعاملي و 265 خدمت به صورت تراكنشي است. خدمات الكترونيكي درگاه ايران، علاوه بر عرضه به صورت موضوعي، خدمات دوره‌اي، خدمات پركاربرد و تازه‌ترين‌ها را هم در اختيار كاربران قرار مي‌گيرد.

پست الكترونيكي

با توجه به توسعه و افزايش كاربري پست الكترونيكي در كشور، امروزه استفاده از ايميل‌هاي بيگانه و خارجي نظير ياهو و جي‌ميل توسط كاربران ايراني خطري كاملاً جدي محسوب مي‌شود. از اين روي درگاه ايران به منظور كاهش خطر دسترسي عوامل خارجي به داده‌ها و سلب امكان تحليلي دائمي اطلاعات تبادل شده توسط آن‌ها، سامانه پست الكترونيكي ايران را راه‌اندازي كرده است. ‏

اين سامانه با محوريت شعار هر ايراني يك آدرس ‏iran.ir‏ ضمن ايجاد امكان ميزباني در داخل كشور، محيطي امن براي تبادل اطلاعات را فراهم مي‌كند. ‏سامانه پست الكترونيكي ايران، در عين حال كه خط و زبان فارسي را در فضاي رايانه مورد حفظ و صيانت قرار مي‌دهد به كاهش سطح آسيب‌پذيري فرهنگي توجه ويژه‌اي دارد.

پست الكترونيكي ايراني با صرفه‌جويي در ترافيك بين‌الملل، باعث ذخيره‌سازي ميزان قابل توجهي ارز در كشور مي‌شود و اين جريان از منظر اقتصادي، بسيار قابل توجه است. سامانه پست الكترونيكي ايران، درصدد است در چشم‌انداز آينده خود، ضمن ايجاد فرصت‌هاي شغلي براي متخصصان، زيرساخت‌هاي مناسبي براي اطلاع‌رساني و تبليغات ايراني در محيط پست الكترونيكي ملي فراهم كند. ‏

كاربري پست الكترونيكي ايران، در سال‌هاي اخير با رشد قابل توجهي رو به رو بوده و مورد استقبال طيف گسترده‌اي از كاربران قرار گرفته است. پست الكترونيكي ايران، علاوه بر افزايش ميزان كاربري، شاهد ارتقاي فناورانه هم بوده است كه اين موضوع، رضايت‌مندي قابل توجه كاربران را در بر داشته است.

‏دايركتوري

درگاه خدمات الكترونيكي ايران با توجه به افزايش خدمات‌رساني به كاربران، هم‌چنين داراي مجموعه گسترده‌اي از فهرست سايت‌ها (دايركتوري) است و به طور دائمي در حال ارزيابي و افزودن پيشنهاد جديد براي غني‌سازي اين مجموعه است. به عبارت ديگر، دايركتوري درگاه ايران از طريق اين بخش، امكان جست‌وجوي هدفمند براي كاربران را در ميان سايت‌هاي فارسي زبان فراهم مي‌كند. با توجه به نياز كاربران، پايگاه‌هاي اينترنتي موجود در دايركتوري درگاه ايران، به سه شيوه مورد دسته‌بندي قرار گرفته‌اند كه در اين ميان مي‌توان به دسته‌بندي موضوعي، دستگاهي و استاني اشاره كرد. ‏

در اين ميان دسته‌بندي موضوعي مشتمل بر 24 زيرگروه، دسته‌بندي دستگاهي مشتمل بر 4 زيرگروه و دسته‌بندي استاني به معرفي پايگاه‌هاي اينترنتي 31 استان كشور مي‌پردازد.

در دسته‌بندي پايگاه‌هاي اينترنتي به شيوه موضوعي كه بيشترين ميزان استفاده را در ميان كاربران به خود اختصاص مي‌دهد، پايگاه‌هاي اينترنتي فارسي‌زبان با توجه به موضوعاتي كه به آن مي‌پردازند، به مباحثي چون گردشگري، امنيت، بهداشت و درمان، حمل‌ونقل، دانش و فناوري، كامپيوتر و اينترنت، محيط‌زيست و كشاورزي، تاريخ، فرهنگ و هنر، آموزش و تحصيلات، خانه و خانواده، صنايع و بازرگاني، گردشگري، مذهب، دولت، اخبار و رسانه‌ها، انرژي، تفريح و سرگرمي، خدمات اجتماعي، كارآفريني و اشتغال، مالي و اعتباري و ورزش تقسيم‌بندي شده‌اند.

در مجموعه دايركتوري درگاه ايران، بالغ بر 17 هزار وب‌سايت وجود دارد كه به طيف گسترده‌اي از نيازهاي كاربران پاسخ مي‌دهد. گفتني است اين دايركتوري با وجود امكان دو زبانه بودن، نقطه عطفي نسبت به ساير دايركتوري‌هاي موجود محسوب مي‌شود.

اخبار

يكي از اصلي‌ترين بخش‌هاي درگاه خدمات الكترونيكي ايران، اخبار است. بخش اخبار درگاه ايران، كه به دو زبان فارسي و انگليسي در اختيار كاربران قرار مي‌گيرد، به صورت روزانه به‌روزرساني مي‌شود. بخش اخبار درگاه ايران، داراي چهار سرويس سياسي، اجتماعي، اقتصادي و ورزشي است كه هر يك از اين سرويس‌ها اهم رويدادهاي جاري در كشور را مورد ديده‌باني قرار داده و به منظور استفاده بهينه كاربران در اختيار متقاضيان قرار مي‌دهد.

در اين بخش، جديدترين مصوبات دولت، بخش‌نامه‌ها، آيين‌نامه‌ها و اصلاحات پيش رو در بدنه دولت و حاكميت از نقطه نظر امور اجرايي و قانون‌گذاري مورد اطلاع‌رساني قرار مي‌گيرد و درواقع بازديدكنندگان با مراجعه به اين بخش مي‌توانند در كوتاه‌ترين زمان ممكن اهم وقايع كشور در بسياري از حوزه‌ها را دنبال كنند. بخش اخبار درگاه ايران، مجهز به آرشيو در تمامي دسته‌ها و ارائه خدمات ‏RSS‏ هم مجهز است. ‏

‏درباره ايران

بخش «درباره ايران»، از جمله بخش‌هايي است كه بر اثر سياست‌گذاري‌هاي جديد درگاه ايران شكل گرفت و ظهور پيدا كرد. اين بخش با مدنظر قرار دادن جايگاه استراتژيكي ايران در منطقه و هم‌چنين علاقه‌مندي ايرانيان داخل و خارج از كشور و همچنين اتباع خارجي كه تمايل دارند اطلاعات بيشتري درباره ايران كسب كنند، ايجاد شده است.

اين بخش، در عين حال كه مجموعه مفيدي از اطلاعات درباره كشور ايران را به كاربران ارائه مي‌دهد، براي بازديدكنندگان اين امكان را فراهم مي‌كند كه تصوير كاملي از مهم‌ترين و شاخص‌ترين‌هاي موجود در كشور را ترسيم كرده و به تمامي دانسته‌هايي كه نيازمندند پيش از سفر به ايران دسترسي پيدا كنند. بخش درباره ايران، كه به دو زبان فارسي و انگليسي به عرضه اطلاعات مي‌پردازد، داراي 12 زير گروه است كه مشتمل بر زبان، پرچم، تقويم‌، طبيعت، آب و هوا، استان‌ها، آثار باستاني، امكان زيارتي، دين، صنعت، اقوام و پول است. بخش ياد شده، علاوه بر ارائه محتواي غني درباره كشور ايران، به ارائه مجموعه تصاويري زيبا و كم نظير از اقصي‌نقاط كشور هم مي‌پردازد. ‏

مديريت توسعه ملي اينترنت (متما)

مركز مديريت توسعه ملي اينترنت (متما)، به عنوان مهم‌ترين مركز در حوزه مديريت اينترنت كشور است كه سايت رسمي آن به نشاني WWW.MATMA.IR قابل دسترسي است. راه‌اندازي مركز متما اهداف بسياري را دنبال مي‌كند كه در ميان مهم‌ترين موارد مي‌توان به مديريت منابع فناوري اطلاعات در كشور، حمايت از توسعه اينترنت و فناوري اطلاعات، تحقيق، توسعه و نوآوري در بخش فناوري اطلاعات و استخراج آمار و شاخص‌هاي فناوري اطلاعات اشاره كرد.

مركز متما وظايفي هم‌چون، مديريت و تخصيص آدرس‌هاي اينترنتي، تمركز بر محافظت و توسعه فضاي سايبر ملي و تبديل آن به محيطي پرنشاط براي پيشبرد اهداف ملي مردمي و همچنين مديريت مؤثر و پايدار منابع اينترنت را به عهده دارد.

بهينه‌سازي و توسعه اينترنت و فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه مربوط به منابع آدرس‌هاي اينترنتي نسل آينده شبكه، توسعه دامنه‌هاي IR و سياست‌گذاري‌هاي مربوط به رجيستر و تخصيص آدرس‌هاي IP نسخه 4 و 6، همكاري با مجامع بين‌الملل مانند: RIPE NCC, ICANN, MENOG, IETF و تشكيل سمينارهاي داخلي و خارجي با همكاري اين نهادها از ديگر وظايفي است كه مركز متما دستيابي به آن را دنبال مي‌كند.

مركز متما كه مديريت و راهبري آن را معاونت توسعه و مديريت شبكه سازمان فناوري اطلاعات ايران به عهده دارد، با بررسي مراكز مشابه با ساير كشورها و استفاده از امكانات و توانايي‌هاي دانشگاه‌هاي داخلي و خارجي، فراهم آوردن امكانات بيشتر براي بهينه‌سازي وضع صنعت IT را دنبال مي‌كند.

سامانه مديريت ضريب نفوذ اينترنت

ضريب نفوذ كاربران اينترنت، يكي از متداول‌ترين شاخص‌هاي جهاني در عرصه فناوري اطلاعات است كه براي سنجش كشورها و رتبه‌بندي آن‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. از اين روي لزوم به روز بودن اطلاعات در خصوص تعداد كاربران اينترنت براي برنامه‌ريزي و مديريت توسعه اينترنت و ارائه آمارهاي لازم به مجامع مختلف، امري كاملاً ضروري به نظر مي‌رسد.

معاونت توسعه و مديريت شبكه سازمان فناوري اطلاعات، براي تهيه مكانيزم‌هاي دقيق محاسبه ضريب نفوذ اينترنت، اقدام به تعريف پروژه تعيين فرمول ضريب نفوذ اينترنت كرده است كه با استفاده از اطلاعات شاخص‌هاي مهم شبكه و اينترنت، تعداد كاربران را محاسبه مي‌كند. هدف از اين پروژه تعيين ضريب نفوذ واقعي اينترنت و اصلاح آمار داخلي و بين‌المللي است كه داراي امكان جمع‌آوري، نگهداري براساس تاريخ، محاسبه و به روزرساني نرخ ضريب نفوذ، تفكيك و گزارش‌دهي است.

سامانه ضريب نفوذ اينترنت كشور، اطلاعات مربوط به شبكه را از مراجع دارنده آن جمع‌آوري مي‌كند و با انجام پردازش بر روي اطلاعات گزارش‌هاي مختلفي از وضع ضريب نفوذ اينترنت را در كشور ارائه مي‌دهد. با توجه به اين‌كه پورتال جمع‌آوري داده‌هاي محاسبه ضريب نفوذ اينترنت به عنوان مرجعي براي ارائه گزارش ضريب نفوذ اينترنت در كشور خواهد بود، طراحي اين سامانه به‌گونه‌اي صورت گرفته است كه كاربران بتوانند به آساني و با سرعت مناسب از گزارش‌هاي موجود استفاده كنند.

كاربران از طريق اين نقشه مي‌توانند وضع ضريب نفوذ اينترنت را در استان‌هاي مختلف به‌صورت مقايسه‌اي مشاهده كنند. در اين زمينه عدد مربوط به ضريب نفوذ اينترنت براي هر يك از استان‌ها تعيين‌كننده رنگ آيكن مربوط به آن استان خواهد بود كه به صورت خودكار تعيين مي‌شود. اين مقادير با تغيير منوي مربوط به فناوري به روزرساني مي‌شود و پراكندگي وضع اينترنت در استان‌ها را براي آن فناوري نمايش مي‌دهد.

دوشنبه|ا|10|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 145]