واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - آنچه که امروزه روز برای مصری ها خطری جدی به حساب می آید موج خیزش های عمومی و انقلاب های متعدد در منطقه است. سمیه غنوشیخاندان آل سعود هنوز متوجه این حقیقت نشده اند که ضربه استراتژیک به نفوذ منطقه ای آنها نه از جانب ایران است و نه از جانب بغدادی که بسیاری رفیق شفیق این روزهای تهران می دانند، بلکه خطر اصلی از سوی قاهره است که اصلی ترین و نزدیک ترین دوست عربستان است . وداع حسنی مبارک با قدرت تها و تنها به معنای از دست رفتن یک متحد استراتژیک نبود بلکه به منزله بر هم خوردن توازن قدرت در منطقه و جهان عرب هم بود . اکنون دیگر این منطقه را نمی توان به دو بخش اتحاد ریاض - قاهره در برابر ائتلاف تهران - دمشق طبقه بندی کرد. انقلاب در هر دو سوی این جبهه ها و ائتلاف ها رخ داده است : هم در مصر و تونس میانه رو و هم در میان تندروها در دشق طرابلس . امروز اصلی ترین چالش برای عربستان سعودی نه از جانب ایران و سوریه است و نه از سمت و سوی حزب الله لبنان . آنچه که امروزه روز برای مصری ها خطری جدی به حساب می آید موج خیزش های عمومی و انقلاب های متعدد در منطقه است. خاندان سعود برای مقابله با اکثریت شیعه در بحرین در مواجهه با اقلیت اهل تسنن به حاکمیت آل خلیفه، نیروی نظامی به این کشور اعزام کرد. زمانی که انقلاب یمن رخ داد عربستانی ها برای کمک کردن به علی عبدالله صالح میلیون ها دلار به صنعا تزریق کردند تا وی بتواند قبایل مد نظر خود را خریداری کند و البته ارتش را به مدرن ترین تسلیحات نظامی و اطلاعاتی مجهز کند. درست است که دولتمردان در ریاض از دست علی عبدالله صالح به خاطر درگیری با حوثی ها در سال 2009 دلخور هستند اما در جریان ناآرامی ها در صنعا در کنار وی ایستادند. با این همه هرچه جریان انقلاب جدی تر شد و قبایل هم یک به یک پشت سر صالح را خالی کردند ریاض چاره ای ندید جز تنها گذاشتن مرد خود در صنعا . این تغییر موضع هم میوه فشار افکار عمومی نبود بلکه تغییر در سیاست کلان شورای همکاری خلیج فارس بود که این رویه را پیش روی ریاض قرار داد. با حمله به مقر ریاست جمهوری علی عبدالله صالح و خارج شدن وی از کشور به بهانه مداوا ، اکنون ریاض فضا را برای دخالت های بیشتر خود در این کشور مهیا می بیند و بی میل نیست که به عنوان قدرت برتر در صنعا عمل کند. ریاض که سالهاست برای دور نگاه داشتن دمشق از تهران تلاش می کند این روزها اندک تمایلی به ثمر نشستن قیام های مردمی در سوریه ندارد و تلاش می کند خاندان اسد را از سقوط نجات دهد. ملک عبدالله حتی در تماس تلفنی با بشار اسد رئیس جمهوری سوریه با وی در مواجهه با توطئه هایی که کشورش را در برگرفته همدردی کرد.عربستان سعودی در چند ماه اخیر با سرعت تغییر استراتژی داده و خود را برای در آغوش گرفتن مجدد کشورهایی هم که انقلاب را تجربه کرده اند همزمان با سرکوب معترضان در دیگر کشورها مهیا کرده است . درست است که ریاض از مصر پس از حسنی مبارک واهمه دارد اما در اقدامی نمادین برای به دست آوردن دل ژنرال های ارتش مبلغ 4 میلیارد دلار را به این کشور آن هم پس از تجربه خیزش های عمومی اختصاص داد. 20 میلیارد دلار هم در اختیار بحرینی ها قرار گرفت و البته اردن هم در این میان فراموش نشد و مبلغ 400 میلیون دلار هم برای پادشاهی این کشور فرستاده شد. برای ریاض سقوط خاندان های سلطنتی بزرگترین تهدید است و بر همین اساس تمام تلاش خود را به کار می گیرد تا هزینه این زیان را کم و کمتر کند. بر پایه همین بیم و ترس ناگهانی بود که ریاض بحث عضویت اردن و مراکش در شورای همکاری خلیج فارس را مطرح کرد . اردن به دلیل مستثنی شدن از موج خیزش های عمومی در جهان عرب می تواند الگوی مناسبی برای مفاخره خاندان سعود باشد. مراکش هم که پیشنها عضویت آن در شورای همکاری خلیج فارس به دلیل فاصله جغرافیایی که با این منطقه دارد موجب تمسخر و انتقادهای بسیار شد به دوست جدید ریاض در جبران فقدان مصر تعبیر شده است .هم مراکش و هم اردن تجربه خاندان سلطنتی را در راس دارند و همین وجه مشترک با عربستان بسیاری از آنها را متقاعد کرده است . اقتصادهای شکننده که با بدهی و فساد همراه است برای خاندان سعود به نوعی امتیاز به حساب می آید. هم در اردن و هم در مراکش جوانان به فکر الگوبرداری از کشورهایی نظیر مصر افتاده اند. عربستان نه تنها تمام عزم خود را برای حفظ حاکمیت در این کشورها به کار گرفته بلکه در نجات آنها بقای خود را هم می بیند. دومینو به راه افتاده در جهان عرب از منظر خاندان سعود نباید قدرت های سلطنتی بیشتری را در خود کشد. استراتژی این خاندان هم در مواجهه با موج انقلاب ها و خیزش های عمومی عیان است : انقلاب پدیده ای جمهوری خواهانه است و نظام های سلطنتی باید از این قاعده مستثنی باشند. هدف اصلاحات است اما نه اصلاحاتی که قانون اساسی حکومت های سلطنتی را زیر سوال برده باشد . درست است که خاندان سعود از سوی ایرانی ها احساس خطر می کنند اما اکنون نگاه متمرکز آنها بر روی مصر و انقلاب های عربی است . هیچ چیز برای امریکایی ها خطرناک تر از بازگشت قاهره به دهه های 50 و 60 و تکرار سناریوی مخالفت این کشور با پادشاهی های امریکا دوست در جهان عرب نیست. ریاض در مسیر بازاحیای قرارداد 1955 بغداد است . بحثی که ناصر و افسران انقلابی اش را رودرروی دولتمردان عربستان سعودی ، اردن ، خاندان پهلوی در ایران و حکومت سلطنتی در عراق قرار داد. ترکیه و پاکستان هم بخشی از این ائتلاف نانوشته بودند. اکنون جایگاه بازیکنان تغییر کرده و البته ملی گرایی هم جای خود را به اسلام گرایی داده اما قاعده بازی همان است که بود. اصلی ترین اسلحه عربستان در این روزها تنها و تنها یک چیز است: پول. در نبردی که بیم و ترس داخلی با منافع خارجی همراه شده است ، ریاض همچنان نقش قدیمی خود را به عنوان پیشتاز در جنگ سرد برای مقابله با تغییر حفظ کرده است . گاردین 8 ژوئن / ترجمه: سارا معصومی 5151
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 699]