بررسي حيات برزخي از منظر حكمت متعاليه، قرآن و سنت در معرفت‌ فلسفي

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: بررسي حيات برزخي از منظر حكمت متعاليه، قرآن و سنت در معرفت‌ فلسفي
گروه انديشه: مقاله «حيات برزخي از منظر حكمت متعاليه، قرآن و سنت» به قلم «علي‌محمد قاسمي» استاديار مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) در فصل‌نامه معرفت‌ فلسفي منتشر شد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، در اين مقاله آمده است كه بدن ابزاري براي نفس مجرد انساني است كه به وسيله آن مي‌تواند استعداد‌هاي نهفته خود را متبلور و شكوفا كند. نفس بعد از قطع علاقه از بدن، در وعائي ديگر به نام عالم «برزخ» يا عالم «مثال»، با تعلق گرفتن به «قالب مثالي» يا «جسم برزخي»، به حيات خود ادامه مي‌دهد؛ حياتي كه همراه لذايذ يا رنج‌هاي ويژه‌اي است كه نتيجه افكار، عقايد، اعمال، صفات و ملكات راسخ در نفوس در طول حيات دنيوي خواهد بود.

در اين نوشتار ابتدا به اثبات برزخ، از منظر حكمت متعاليه، قرآن و سنت مي‌پردازد، سپس به برخي از ويژگي‌هاي برزخي و برزخيان اشاره مي‌كند، و آن‌گاه ديدگاه برخي از فلاسفه را كه معتقدند در برزخ، «تكاملي براي افراد وجود ندارد» به نقد كشيده است.

به زعم نويسنده اين مقاله، فلسفه، هرگز نمي‌تواند مدعي شود كه براي برزخيان ارتقاي درجه و تكامل يا سقوط بيشتر امكان ندارد، به علاوه، اين ديدگاه نه تنها مخالف بسياري از روايات وارده در مورد عالم برزخ است، كه با ظاهر برخي از آيات شريفه قرآني نيز سازگاري ندارد.

قاسمي در مقدمه مقاله مي‌نويسد: از منظر فلاسفه، نفس حقيقتي است كه داراي آثار حياتي؛ همچون تغذيه، رشد، توليد مثل، سازگاري با محيط، درك حسي، حركت ارادي وتعقل، و حالاتي مانند شادي، غم و دلهره، كه اين‌ها همه از آثار نفس‌اند. والبته نفس داراي مراتبي است؛ همچون نفس نباتي، نفس حيواني و نفس انساني كه هريك آثار ويژه خود را دارد.

به زعم نگارنده مقاله در قرآن اگر چه گاهي واژه «روح» و گاهي «نفس» به كار رفته، ولي با بررسي آيات و روايات به اين نتيجه دست يافت كه نفس آدمي همان روح اوست و در زمينه وجود نفس مجرد انساني و مغايرت آن با بدن، دلايل و براهين متعددي اقامه شده؛ مانند غفلت آدمي از كل اعضاي بدن و عدم غفلت از «خود» وجود حقيقي حامل صور معقول و كثير در آدمي، وجود حقيقي درك كننده برخي مفاهيم دركمون انسان كه تحقق آن‌ها در خارج محال است.

لازم به ذكر است كه شماره 20 فصل‌نامه معرفت فلسفي با صاحب امتيازي مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) و مدير مسئولي علي مصباح و سردبيري رضا اكبريان منتشر شد.

شنبه|ا|19|ا|بهمن|ا|1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 376]