تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ساقدوش کیست ؟ | وظیفه ساقدوش در مراسم عقد و عروسی چیست ؟
قایق‌سواری تالاب انزلی؛ تجربه‌ای متفاوت با چاشنی تخفیف
چگونه ویزای توریستی فرانسه را بگیریم؟
معرفی و فروش بوته گرافیتی ریخته گری
بهترین بروکر برای معاملات فارکس در سال 2024
تجربه رانندگی با لندکروز در جزیره قشم؛ لوکس‌ترین انتخاب
اکسپرتاپ: 10 شغل پردرآمد برای مهاجران کاری در کانادا
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1816410477
شب يلدا شب كانون گرم خانواده
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: خورشيد در حركت سالانه خود در آخر پاييز به پايينترين نقطه افق جنوب شرقي ميرسد كه موجب كوتاه شدن طول روز و افزايش زمان تاريكي شب مي‌شود. اما از آغاز زمستان يا انقلاب زمستاني،خورشيد دگرباره به سوي شمال شرقي باز ميگردد كه نتيجه آن افزايش روشنايي روز و كاهش شب است. به عبارت ديگر،در شش‌ماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانه روز خورشيد اندكي پايين‌تر از محل پيشين خود در افق طلوع مي‌كند تا در نهايت در آغاز زمستان به پايينترين حد جنوبي خود با فاصله 5/23 درجه از شرق يا نقطه اعتدالين مي رسد. از اين روز به بعد،مسير جابجايي‌هاي طلوع خورشيد معكوس شده و مجدداً به سوي بالا و نقطه انقلاب تابستاني باز ميگردد. آغاز بازگرديدن خورشيد به سوي شمال‌شرقي و افزايش طول روز، در انديشه و باورهاي مردم باستان به عنوان زمان زايش يا تولد ديگرباره خورشيد دانسته مي‌شد و آن را گرامي و فرخنده مي‌داشتند. جشن شب يلدا يا چله، همچون بسياري از آيين‌هاي ايراني، ريشه در رويدادي كيهاني دارد. ايرانيان قديم شب يلدا را شب تولد خورشيد و آغاز خلقت مي دانستند،در باور ايرانيان يلدا ، شب تولد خورشيد است و اين شب كه طولاني ترين شب سال است سپري مي شود و تاريكي كه تا ديروز در روزهاي سرد و تاريك بر نور غلبه يافته بود، جاي خود را به نور مي دهد. از اين پس روز طولاني تر و شب كوتاه تر مي شود و نور بر تاريكي غالب مي شود و دوره سياهي و ظلمت پايان مي يابد و همه چيز در حال منقلب شدن است و اين آغاز انقلاب زمستاني است و در برابر انقلاب تابستاني كه از اول تير آغاز مي شود. شب يلدا از معدود جشن هاي شبانه ايرانيان است كه هنوز زنده و پا برجا مانده است. جشن هاي ديگري نيز چون سده و تيرگان از همين دست و از جشن هاي شبانه بوده اند اما آن جشن ها جز در پاره اي از نقاط ايران ،اثري برجاي نمانده است . تنها جشن شبانه اي كه به شكل سراسري باقي مانده همين جشن شب يلداست كه به نحوي با جشن شب ژانويه، اول سال مسيحي همزمان است. امروزه مي‌توان تولد خورشيد را آنگونه كه پيشينيان ما به نظاره مي‌نشسته‌اند، تماشا كرد ،در دوران باستان بناهايي براي سنجش رسيدن خورشيد به مواضع سالانه و استخراج تقويم ساخته مي‌شد. يكي از مهمترين آنها چارتاقي نياسر كاشان است كه فعلاً تنها بناي سالم باقي‌مانده در اين زمينه در ايران است. براساس پژوهش‌هايي كه در سال 1380 توسط نظام گاهشماري در چارتاقي‌هاي ايران منتشر شده ،نشان مي‌دهد كه اين بنا بگونه‌اي طراحي و ساخته شده است كه مي‌توان زمان رسيدن خورشيد به برخي از مواضع سالانه و نيز نقطه انقلاب زمستاني و آغاز سال نو ميترايي (يلدا ) را با دقت تماشا و تشخيص داد. چارتاقي نياسر بنايي است كه تولد خورشيد بگونه‌اي ملموس و قابل تماشا در آن ديده مي‌شود. اين ويژگي را چارتاقي بازه هور در راه نيشابور به تربت حيدريه و در نزديكي روستاي رباط سفيد، نيز داراست كه البته فعلاً ديواري نوساخته و الحاقي ،مانع از ديدار پرتوهاي خورشيد مي‌شود. از گذشته تا كنون آيين شب چله با بيداري تا بامداد و تماشاي طلوع خورشيد تازه متولد شده، با حضور كهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد كهنسالي خورشيد ،در پايان پاييز انجام مي شود. در اين شب سردزمستاني كه با حضور پدربزرگ ها و مادربزرگها با بيان حكايت هاي شيرين و پندآموز محفل صميمانه خانواده هاي ايراني را گرم مي كنند و نوازش دستان پراز مهر و محبت مادربزرگها يك دنيا آرامش و خودباوري را به خانه مي آورد و در دل كوچك تر ها مي كارد. نماد كهنسال خانواده كه معمولا به نشانه ادب و احترام در بالاترين قسمت وكنج خانه مي نشيند خاطرات شيرين و پندآموز دوران جواني اش را تعريف مي كند تا آويزه گوش كوچكتر ها باشد. همه اهل خانه كه مشغول تناول انواع تنقلات اين شب مانند تخمه،پسته،گردو،بادام،آجيل و انواع ميوه و بخصوص هنداونه و خربزه هستند ،گوش جان به گفته هاي بزرگتر ها مي دهند. در ميان ايرانيان در اين شب،جايي را نمي يابيد كه خوردن هندوانه در شب يلدا جزو آداب و رسوم آن نباشد. در نقاط مختلف دنيا ،ايرانيان انواع تنقلات و خوراكي ها به تبع محيط و سبك زندگي مردم منطقه مصرف مي كنند، اما هندوانه ميوه اي است كه هيچگاه از قلم نمي افتد،زيرا مردم اعتقاد دارند كه اگر مقداري هندوانه در شب چله بخورند در سراسر چله بزرگ و كوچك يعني زمستاني كه در پيش دارند ،سرما و بيماري بر آنها غلبه نخواهدكرد. يكي از آيين هاي شب يلدا در ميان ايرانيان در سراسر دنيا،ديدن فال با ديوان حافظ است. در شب چله ديوان اشعار لسان الغيب با نيت بهروزي و شادكامي گشوده و فال دل خويش را از او طلب مي كنند. در برخي ديگر از نقاط ايران نيز ،شاهنامه خواني رواج دارد و يكي از مواردي است كه يلدا را براي خانواده ايراني دلپذيرتر مي كند، اما همه اينها ترفندهايي است تا خانواده ها گرد يكديگر جمع شوند و بلندترين شب سال را با شادي و صفا ،سحر كنند. در شاهرود نيز در شب چله براساس يك سنت ديرين كه در سراسر كشورمان برگزار مي‌شود افراد خانواده اعم از پدربزرگ،مادربزرگ، فرزندان،نوه‌ها و يا ساير بستگان دور هم جمع مي‌شوند و براي شام مرسوم است غذايي مفصل در اين شب پخته و انواع تنقلات،شيريني، شكلات،نقل،ميوه و هندوانه مي‌خورند. اهالي بيارجمند بر اين باورند كه بايد در اين شب حتماً هندوانه بخورند تا گرماي تابستان سال بعد اذيتشان نكند. اهالي روستاي فرومد بر اين باورند كه اگر در اين شب هندوانه نخورند به بدن آنها شپش مي‌افتد. اهالي دهملايي‌ها، در اين شب پس از خوردن ميوه و تنقلات،گل يا پوچ و نخودبازي مي‌كنند. درشهر كوهستاني مجن نيز مردم با خوردن تنقلات مانند قيسي،برگه زردآلو و تخمه كدو اين شب را به نيكي پاس مي‌دارند و مادربزرگ ها قصه‌ها،حكايات و افسانه‌هاي قديمي را براي كودكان تعريف مي‌كنند. در روستاهاي ري آباد و فرومد افراد مسن خانواده از خاطرات گذشته براي سايرين تعريف كرده و گاهي نَقل و حديثي نيز اگر به خاطر داشته باشند بيان مي‌كنند و بدين ترتيب بلندترين شب سال را به پايان مي‌رسانند. در روستاي نام نيك كالپوش خواندن دو ركعت نماز در شب يلدا مرسوم بوده و اهالي كوير شاهرود نيز اشعاري در وصف اين شب خاطره انگيز بدين مضمون مي‌خوانند: شب يلدا درازه واي بر ما پري در خواب نازه واي بر ما بيدارش نكن مرغ سحرخيز عزيزم جانگدازه واي بر ما مردم روستاي رويان شاهرود شب يلدا را بسيار باشكوه برگزار مي كنند،تمام اقوام در خانه بزرگ فاميل جمع مي شوند با انواع ميوه و تنقلات مانند نقل،شيريني،سوهان،انگور،خربزه،هندوانه،سنجد، برگه زرد آلو ،قيصي ،كشمش ،نخود، هسته زردآلو بو داده كه در مجمعه چيده شده است ،پذيرايي مي شوند . شاهنامه خوان در صدر مجلس مي نشيند و دو نفر نيز در نقش رستم و اسفنديار در دو طرف اتاق مي نشينند. اين دو نفر كه ملبس به قبا ، شلوار و چكمه قرمز ، كلاه خود، زره آهني،خنجر و تير و كمان هستند در مقابل ديدگان حاضرين صحنه هايي از نبرد رستم و اسفنديار را اجرا مي كنند. در روستاي ابرسج شاهرود نيز اعضاي هر طايفه در منزل بزرگ طايفه جمع مي شوند و تا پاسي از شب اشعار محلي مي خوانند. اين اشعار را در فرهنگ محلي اميري و حقاني مي گويند. اميرخواني اشعاري است كه معمولا در مجالس باشكوه و مهم خوانده مي شود. شخصي كه اميرخواني مي كند پس از خواندن اشعار ،كوزه اي را كه در دست دارد تكان مي دهد و شي را از آن بيرون مي كشد كه اگر موافق طبع صاحب شي بود،حاجتش روا مي شود.ك/4 7265/1496/608
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 605]
-
گوناگون
پربازدیدترینها