واضح آرشیو وب فارسی:حيات نو: گلپـر، پادزهر سموم
گلپر گياهى گلدار، علفى و چندساله از تيره چتريان است. اين گياه، بومى ايران است و در ناحيههاى نمناك كوهستانى ايران و مناطق پيرامونى مىرويد. همه گونههاى سرده گلپران معطر هستند و برخى گونهها در آشپزى ايرانى به عنوان ادويه كاربرد دارند. گونههاى ديگرى از گلپر (مثل گونه كانديكانز) در صنعت داروسازى كاربرد دارد.برگهاى آن با چاكهاى عميق به شكل پنجه غاز شبيه برگ آنژليكا، به طورى كه اين چاكها برگ را به چند نيمه برگ تقسيم مىكند و هر نيمه برگ نوكتيز و دندانه دار است. گلهاى آن سفيد مجتمع به صورت چتر در انتهاى ساقههاى گلدهنده در قسمت بالاى گياه ظاهر مىشود. ميوه آن تخم مرغي، كمى ضخيم و معطر به رنگ سبز تيره به طول 5/1 تا سانتىمتر است.
خواص گلپر
از نفخ معده جلوگيرى ميكند. بهترين دارو براى معالجه هيسترى است. تحريك كننده اشتها بوده و دستگاههاضمه را تقويت ميكند. در ريشه آن خواص بيشمارى نهفته، اگر از تشنج و ناراحتىهاى عصبى رنج ميبريد از آن استفاده كنيد.فارسى گلپر «انگدان» است ولى عدهاى آن را «انجدان» ناميدهاند. گلپر دو نوع است، يكى خوشبو كه به آن گلپر و كولاپر ميگويند. نوع دوم انجدان بد بواست كه به آن گياه انغوزه، گياه انگژد، گياه انگشت گنده، گياه حلتيت منتن و گياه حلتيت سياه ميگويند. نوع خوشبوى آن در همه كوهستانهاى ايران خصوصا دامنه البرز و قسمتهاى شمالى شميران، گچسر، رودبار قصران، جاده شمشك و مغرب ايران به عمل ميآيد و نوع بد بوى آن در جنوب شرقى ايران، استان فارس و كوههاى خراساس به طور خودرو به عمل آمده كه از صمغ آن كه انغوزه و انگژد خوانده ميشود، جهت صادرات استفاده ميكنند، ولى به صمغ نوع خوشبوى گلپر كه مفيدتر است، در حال حاضر توجهى نميشود.
بهترين نوع آن در نقاط كوهستانى ايران به عمل ميآيد و انواع ديگر از گلپر در بعضى از كشورهاى آسيايى و آفريقايى ديده ميشود و يك نوع سوم به نام انجدان رومى است كه خواص زيادى داشته و در ايران ديده نشده است. ميوه نوع معطر گلپر پس از رسيدن به شكل پولك نازكى در ميآيد كه آن را كوبيده، با انار، يا سيب زمينى پخته يا باقلاى پخته ميخورند تا از ايجاد نفخ آنها جلوگيرى نمايد.
با ساقه و برگ آن ترشى گلپر درست ميكنند. گلپر بادشكن بوده، نفخ و ناراحتىهاى دستگاههاضمه را از بين ميبرد. اين گياه ضدعفونى كننده بوده و پادزهر سموم است. ضد تشنج، ضد كرم و ضد حشرات نيز ميباشد.
گلپر را جهت معالجه هيسترى (صرع)، عفونتهاى عصبى و عفونتهاى دستگاه تنفس تجويز ميكنند. خوردن گلپر ذهن را باز و حافظه را زياد و نسيان را كم ميكند و ابلهى و حماقت را از بين ميبرد. براى فلج، لقوه و بىحسى اعضا مفيد است. گلپر غذا را نرم ميكند و بوى دهان را بر ميگرداند، مقوى معده بوده و بلغم را از بين ميبرد. اشتها را بر ميانگيزد و مقوىهاضمه ميباشد. گلپر از ضرر غذاهاى سنگين و داروهاى سمى ميكاهد و براى بيمارانى كه مبتلا به يرقان، استسقا و سكسكه هستند، مفيد ميباشد. اين گياه مقوى كليه و از بين برنده بلغم است. براى درد سينه، سرفه و مفاصل مفيد است. ضماد گلپر باموم و روغن جهت سياتيك و امثال آن با روغن زيتون جهت از بين بردن سياهى زير چشم و ماليدن مطبوخ آن با سركه و پوست انار جهت بواسير نافع است. پاشيدن گرد گلپرروى زخمهاى خورهاى و جذام سودمند ميباشد. ترشياى كه با برگ و ساقه نوع خوشبوى اين گياه درست ميشود، ضد عفونى كننده معده بوده و براى معالجه كم اشتهايى و از بين بردن اخلاط غليظ معده به كار ميرود.
ريشه گلپر قويتر از ساير اعضاى اين گياه بوده، ماليدن آن روى ورمها مفيد است.
سه|ا|شنبه|ا|13|ا|اسفند|ا|1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: حيات نو]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 196]