آیا تا کنون به اشکال دانه های برف اندیشیده‌اید؟

واضح آرشیو وب فارسی:آپام: ایسنا: دانه برف در ابتدا به شکل بلور شش ضلعی از یخ بوده و سپس پخش شده و بازوهای ظریف و اشکال پیچیده زیبای آنها شکل می‌گیرد. یک فیزیکدان دانشگاه صنعتی کالیفرنیا، با کشف علت بی‌ثباتی در رشد بلورهای یخی که در دماهای متفاوت منجر به شکل‌گیری طرحهای مختلف می‌شود، اسرار دانه برف را رمزگشایی کرد. دماهای مختلف بر طرح رشد بلور یخ تأثیر می‌گذارند. در نزدیک دمای منفی دو درجه سانتیگراد، بلورها به شکل صفحات کوچک و مسطح هستند. در دمای منفی پنج درجه به شکل ستون‌ها و سوزنهای بلند و باریک درآمده، در دمای منفی ۱۵ درجه به شکل پولکهای نازک و بزرگ مانند تصویر بالا و با پایین رفتن دما تا زیر منفی ۳۰ درجه دوباره به شکل ستونهای یخی در می‌آیند. با شکل گرفتن بلور برف در دمای منفی ۱۵ درجه، یک شیار کوچک در لبه ایجاد شده و به سوی هوای مرطوب در یک تیغه تیز گسترده می‌شود. از آن جا که گوشه‌های شش‌ضلعی بیشتر از مرکز به جلو آمده‌اند، رطوبت را جذب کرده و سریعتر رشد می‌کنند. به گفته «کنث لیبرکت»، فیزیکدان دانشگاه صنعتی کالیفرنیا، این یافته‌ها، گامی ابتدایی در علم دانه‌های برف محسوب می‌شود و هنوز دلیل این که چرا دماهای مختلف منجر به شکل‌گیری طرحهای گوناگون بلور برف شده، مشخص نیست. تصاویر دانه‌های برف توسط «لیبرکت» با میکروسکوپ تصویربرداری مخصوص از برفهای اونتاریوی شمالی، آلاسکا، ورمونت،‌ شبه جزیره بالای میشیگان و رشته ‌کوههای سیرا نوادا در کالیفرنیا ثبت شده‌اند. منشور شش ضلعی دانه برف این طرح، شکل اولیه بلور برف را تشکیل می‌دهد که به سختی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است. برف دانه منشور شش‌ضلعی این طرح مشابه شکل قبلی بوده اما وجوه آن از فاصله و شیارهایی برخوردار است. برف دانه صفحه ستاره‌ای این بلورها به شکل نازک و بشقاب مانند با شش بازوی پهن بوده که آن را شبیه یک ستاره می‌کند. این اشکال در دمای نزدیک به منفی ۱۵ درجه سانتیگراد شکل می‌گیرند. برف دانه صفحه سکتوری این طرح یک برف دانه صفحه ستاره‌ای با شیارهای مشخص بوده که به سوی گوشه‌های بین وجوه منشور مجاور، هستند. برف دانه ستاره‌ای با شعب و شاخه‌های جانبی این بلورها تا حدی بزرگتر و به اندازه دو تا چهار میلیمتر بوده که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند. این بلورها که معمول‌ترین و بزرگترین دانه‌های برف محسوب می‌شوند، بسیار نازک و سبک بوده و چگالی پائینی دارند. برف‌دانه ستونی توخالی این بلور به شکل یک ستون شش ضلعی با نواحی مخروطی توخالی در انتهای آن است. برف‌دانه سوزنی برف‌دانه‌های سوزنی، برف‌دانه‌هایی بلند و باریک هستند که در دمای نزدیک به منفی پنج درجه سانتیگراد شکل می‌گیرند. برف‌دانه ستونی کلاه‌دار این بلورها ابتدا به شکل ستون‌های سیخ بوده و سپس در مناطق آبی به شکل صفحه‌ای درمی‌آیند. برف دانه ۱۲ وجهی این شکل نادر در حقیقت دو دانه چسبیده به هم است که یکی با ۳۰ درجه چرخش در کنار دیگری قرار دارد. برف دانه بلوری مثلثی این شکل در پی رشد دانه‌های بشقابی به مثلث‌های ناقص در دمای نزدیک به منفی دو درجه به وجود می‌آید. بلور یخ زده ابرها از قطرات بی‌شمار آب تشکیل شده‌اند و گاهی اوقات این قطرات با هم برخورد کرده و به برف دانه‌ها می‌چسبند که به آنها یخ‌زده می‌گویند.
آذر ۲۰, ۱۳۹۰

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آپام]

[مشاهده در: www.apam.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 4049]