دانشنامه «اشاعره» روي اينترنت قرار گرفت

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: دانشنامه «اشاعره» روي اينترنت قرار گرفت
گروه فضاي مجازي: دانشنامه «اشاعره» با گزيده‌اي از مقالات مرتبط با اين موضوع روي پايگاه اينترنتي «حوزه‌نت» قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا)، مقالات ارائه شده در اين دانشنامه شامل پيشواي مذهب اشعريه، اشاعره، عقايد اشاعره، نوآوري‏هاي اشعري، تحولات در مذهب اشعري و عقل‌گرايان، رد نظريه اشاعره در ماهيت و صفات خداوند، توحيد افعالى از ديدگاه اشاعره و عرفا، مساله وحي در جهان اسلام، ايمان با حصول معرفت، عقل در علم كلام(ديدگاه اشاعره)، عليت از نگاه اشاعره؛مكتب تفكيك و حكمت متعاليه، نقد مفهوم عقلى اعتزالى، شخصيت‏هاي مهم اشاعره، طبقات اشاعره، تفتازاني؛ اشعري يا ماتريدي، شهرستانى؛ سنى اشعرى يا شيعى باطنى؟ است.

در بخش «پيشواي مذهب اشعريه» مي‌خوانيم: «ابو الحسن علي‌بن‌اسماعيل اشعري به سال 260 هجري قمري (آغاز غيبت صغري) در بصره به دنيا آمد و به سال 324 يا 330 در بغداد در گذشت. پدرش اسماعيل‌بن‌اسحاق، مكني به «ابي بشر» از طرفداران اهل حديث‏ بود. از اين رو، اشعري در كودكي با عقايد اهل حديث ‏خود گرفت، ولي در دوران جواني به مكتب اعتزال گرايش يافت و تا چهل سالگي آن روش را پيمود، اما بار ديگر به جانبداري از عقايد اهل حديث قيام كرد. اشپي‌تا درباره او گفته است: اشعري در كودكي متشرع و در جواني معتزلي بود و زندگي او آئينه تمام‌نماي عجز كودكانه آن يك و نارسايي و ناتمامي اين يك، محسوب مي‏شود.»

در مقدمه «نوآوري‏هاي اشعري» مي‌خوانيم: «اشعري به ارائه طرحي نوين اقدام كرد كه به گونه‏اي تضاد موجود ميان عقل‏گرايي و ظاهرگرايي را برطرف كند. با اين لحاظ‏، با هر يك از آن دو گروه، هم موافق بود و هم مخالف. با عقل‌گرايان در اين جهت كه استدلال عقلي در اثبات عقايد ديني، بدعت و حرام نيست، بلكه راجح و پسنديده است موافقت كرد و به تأليف رساله «استحسان الخوض في‌علم‌الكلام‏» مبادرت كرد و اين در حالي بود كه اهل حديث، علم كلام و استدلال عقلي را بدعت و حرام مي‏دانستند.»

«و از طرفي در تعارض عقل با ظواهر ديني، ظواهر را مقدم داشت و در نتيجه در بحث صفات ذات و صفات خبريه با عقايد معتزله مخالفت كرد، همان‌گونه كه اصل تحسين و تقبيح عقلي و متفرعات آن را نيز مردود دانست و هيچ واجب عقلي را نپذيرفت و در اين زمينه‏ها با اهل حديث هماهنگ شد و چون نادرست دانستن تأويل و اصرار بر حفظ ظواهر در مواردي با اصل تنزيه و صفات جمال و جلال الهي منافات داشت. با استفاده از استدلال عقلي فرضيه‏هاي كلامي جديدي را ابداع كرد و يا اگر قبل از وي مطرح شده بود، به تحكيم آن پرداخت كه اين فرضيه‏ها، عقايد و آراي ويژه او را در علم كلام تشكيل مي‏دهد.»

در بخش «مسأله وحي در جهان اسلام» آمده است: «مسئله وحي همواره در جهان اسلام جالب توجه و مناقشه‏برانگيز بوده، از يك سو فلاسفه و از ديگر سو متكلمان، با اين بحث درگير بوده‏اند. اين نكته از سر اتفاق نيست، چون وحي به معناي خاصي، هسته اصلي اسلام را تشكيل مي‏دهد و تحليل وحي به معناي تحليل كل پيكره اسلام است. از اين رو، اگر به چهارده قرن گذشته تاريخ اسلام بنگريم، فلاسفه و متكلمان دائماً در نزاع بوده‏اند و بر هم ديگر خورده مي‏گرفتند.»

«آنها به خوبي دريافته بودند كه تحليل و تبيين نادرست وحي چه نتايج و پيامدهاي مصيبت‏باري براي اسلام مي‏تواند داشته باشد، فلاسفه بزرگي در عالم اسلام از قبيل فارابي، ابن‌سينا و متكلماني همچون غزالي در اين باب زبان گشوده و به مداقه پرداخته‏اند. علاوه بر فلاسفه و متكلمان، مورخاني همچون ابن‌خلدون نيز به اهميت اين بحث پي‏برده، مباحثي در اين زمينه پيش كشيده‏اند.»

دانشنامه «اشاعره» را اينجا ببينيد!
سه شنبه 24 دي 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 121]