واضح آرشیو وب فارسی:سیمرغ: رفتار صمیمی این دو نفر باعث شد خستگیام در برود، بخصوص چهره گریم شده امیرحسین غفاری در نقش خواجه علیاصغر كه به محض ورود خنده بر لبانم نشاند. نكته جالب و قابل توجه در اغلب گزارشهای صحنه... سریال «تبریز مه آلود» به كارگردانی محمدرضا ورزی 60 روز است كه تصویربرداری خود را در شهرك سینمایی غزالی آغاز كرده است.ساخت دكورها و دوخت لباسهای این سریال تاریخی كه مربوط به 200 سال پیش تبریز است، نزدیك به 3 ماه قبل از تولید شروع شده و زمینه برای تولید را فراهم كرده است. ورزی كارگردان تاریخنگار تلویزیون، این بار تاریخ 200 سال گذشته ایران، جنگهای مرزی ایران و روسیه را در بین سالهای 1230ـ1220 هجری شمسی روایت میكند. از مهمترین اتفاقات این دوره عهدنامه تركمانچای، جنگ هرات و فرمان 20 مادهای جورج سوم پادشاه انگلیس و... است كه تا آغاز سلطنت محمدشاه ادامه پیدا میكند.از اقدامات مفید و موثر آغامحمدخان قاجار این بود كه ایران را از ملوكالطوایفی نجات و حكومت مركزی تشكیل داد كه در آن زمان تبریز را بهعنوان پایتخت حكومت مشخص میكند و داستان سریال و وقایعش در آن تاریخ مذكور میگذرد. شخصیت برجسته و اصلی داستان عباس میرزا، برادرزاده فتحعلیشاه قاجار، پادشاه وقت شیراز است كه به تبریز میرود و حكومت را به دست میگیرد و در تمام دوران حكومتش مشغول مقابله با مهاجمان روسی و ایجاد حفظ امنیت در مرزهای شمالی ایران است. عباس میرزا نمونه نادری از غیرت و جوانمردی و تدبیر و شجاعت در بین پادشاهان قاجار است كه در این سریال به تصمیمها و تلاشهای وی توجه شده است. میدان اصلی شهر تبریزپس از پشت سر گذاشتن مراحل و مشكلات عدیده وارد شهرك سینمایی میشوم و گروه مستقر را در كنار دكورهای سریال امام علی مییابم. صحنه نمایی از میدان اصلی شهر تبریز است كه متشكل از یك بارانداز، یك مسجد و چندین ساختمانی است كه در اطراف قرار دارند و كوچهای كه به بازار شهر منتهی میشود و دروازه اصلی شهر كه با ابعادی واقعی و بسیار بزرگ ساخته شده است. بارانداز سكوی مدوری است كه از سطح زمین فاصله دارد و در قدیم محل خرید و فروش اجناس قابل معامله بوده و نیمی از اجناس بازار در این مكان یافت میشوند و به نوعی مركز تجمع مردم برای اطلاعرسانی اخبار روز نیز به شمار میآیند. نمای مسجد جامع تبریز مزین به آجر و كاشیكاری لعابی است كه منقش به بسماله و دو تمثال خورشید است. بنا به گفته ورزی، وی كه اهمیت زیادی برای تطابق دكورها و ابزار آلات و تجهیزات صحنه با نمونه تاریخیاش قائل است، تمام كاشیهای مسجد سفارشی است و در كاشان ساخته شده و با نمونه تاریخیاش كاملا برابری میكند. از دیگر معماری شاخصی كه در دكور دیده میشود پنجرههای چوبی با طرح گره است كه امروزه هنوز در خانههای قدیمی و سنتی تبریز یافت میشود. وجود درختهای تبریزی در اطراف میدان و ورودی بازار شاید تطابق غیر عمدی است كه به فضاسازی شهر و یادآوری تبریز بودن كمك فراوانی میكند. وقتی میر فتاح وارد میشوددیدن یكی از صحنههای تاریخی بخصوص پشتصحنه و نحوه تصویربرداریش، اتفاقی مهیج است. میرفتاح (محسن صادقینسب) در انتهای دكور در پس كوچه بازار قرار گرفته و خود را آماده ورود میكند. چندین بار تمرین كرده، محل رفت و آمد خود را با تصویربردار هماهنگ میكند. بعدازظهر یك روز تابستانی است و گرما و خاك بیداد میكند. همهجا سكوت است و پرنده پر نمیزند. بندرت كسی صحبت میكند و عوامل هم تقریبا در سكوت به كار مشغولند. با دمیدن حسین اعتماد (دستیار كارگردان) در بلندگو دستی یكباره خیل عظیمی از جمعیت هنرور در هیات و شمایل لباسهای قدیمی، مردان با لبادههای بلند و كلاههای نمدی و شال به كمر و زنان چادر و رو بنده به سر، وارد صحنه میشوند و تمام میدان و بازار انباشته از اهالی میشود و هیاهو و غوغایی به پا میشود كه گویا از اول همگی اینجا حضور داشته و در همین مكان زندگی میكنند. با فرمان حركت ورزی در بلندگو جمعیت شروع به حركت میكند و میرفتاح به نقطهای در بین جمعیت تبدیل میشود و خاكی كه از زیر پای آنها از راه رفتن خارج میشود به فضا، حس واقعی و طبیعیتری میدهد. با اینكه بازی خاصی در این پلان صورت نمیگیرد، ولی ابهت و عظمت خاصی دارد و دیدنش خالی از لطف نیست. ورزی از تاریخ میگویدباوجود مشكلاتی كه برای ورود به شهرك داشتم با استقبال گرم امیرحسین غفاری و مسعود عجمی روبهرو شدم. رفتار صمیمی این دو نفر باعث شد خستگیام در برود، بخصوص چهره گریم شده امیرحسین غفاری در نقش خواجه علیاصغر كه به محض ورود خنده بر لبانم نشاند. نكته جالب و قابل توجه در اغلب گزارشهای صحنه، دیدار و گفتگو با شخص كارگردان است كه شاید بعد از گرفتن چندین پلان و گذشتن لحظهها و ساعتها بتوانی به آن نائل شوی؛ ولی در كمال تعجب، ورزی بلافاصله پس از ورود به اتاق كارگردانی وقت خود را در اختیار من و البته گزارش میگذارد و بسیار موجه و موقر درباره تولید سریال و اهدافش و داشتن تعهد در قبال تاریخ ایران و مردم سخن میگوید. مهمترین دلیلی كه ورزی را به فیلمساز تاریخ نگار تبدیل كرده است، پایین آمدن آمار فرهنگ كتابخوانی در سطح جامعه و بخصوص در بین جوانان است كه باعث شده سطح اطلاعات عمومی و تاریخی جوانان پایین آمده و بیاطلاعی و بیسوادی از گذشته پدران و نیاكان روز به روز پیشرفت كند و جای خود را به سرگرمیهای دنیای مجازی بدهد. به عقیده وی در این بین رسانههای تصویری مهمترین وظیفه را بهعهده دارند. بنا به گفته ورزی، در بیان و یا تعریف یك حادثه تاریخی هنرمند نباید تنها به نمایش اكتفا كند. هر فیلمی صرف نمایش ساخته نمیشود، بلكه مهمترین عنصر داستان و نمایش بحث دراماتیك بودن آن است و یك روایت تاریخی تا جنبه درام نداشته باشد تاثیری در ذهن بیننده نمیگذارد و بزودی به دست فراموشی سپرده میشود و تنها با دراماتیزهكردن روایتی از تاریخ میتوان به جذابیت، تاثیرگذاری و ماندگاری آن مطمئن بود. ورزی معتقد است: اگر تاریخ دراماتیزه نشود، دیده نخواهد شد. ورزی در كنار دراماتیزه كردن تاریخ با هرگونه تغییر سمت و سوی تاریخی مخالف است و در این راستا از دانش دانشمندان تاریخشناسی چون: دكتر موسی حقانی، موسی نجفی، عبدالله شهبازی و... استفاده میكند. وی در تمام پروژههای تاریخیاش، خسرو معتضد را به عنوان كارشناس آكسسوار در كنار خود دارد. كتوان نقش مكمل عباس میرزابه علت وسعت كار و عظمت چیدمان تقریبا روزانه چیزی بیش از 6 یا 7 پلان نمیتوان نمای خارجی گرفت.به همین دلیل كمتر اتفاق میافتد كه تمام بازیگران یكجا در نماهای خارجی دیده شوند. از بازیگرانی كه در آن روز حضور داشتند: صادقی نسب، شهرام عبدلی، فقیهه سلطانی و امیریل ارجمند هستند كه موفق میشوم با سلطانی كه گریم شده و در انتظار تصویربرداری پلان خودش است، صحبت كنم. در اولین برخوردم با فقیهه سلطانی او را شخصی بسیار خونگرم و خوشرو و مودب یافتم و از احترامی كه برای جمع قائل است، پیداست شخصیت قابل احترامی برای خود كسب كرده است. سلطانی قرار است نقش كتوان، دختر حاكم گرجستان را بازی كند كه در یكی از جنگها به اسیری گرفته میشود و به عنوان پیشكش به فتحعلیشاه قاجار، حاكم وقت تقدیم میشود، اما پس از چندی از دست این حاكم عیاش و بیمسوولیت میگریزد و به دربار عباس میرزا در تبریز پناهنده میشود. كتوان پس از پشت سر گذاشتن دوران سخت و پر اضطراب در جوار عباس میرزا به آرامش میرسد. كتوان در واقع نقش متمم یا مكمل عباس میرزاست كه به عنوان محك یا سنجشی برای شناخت شخصیت عباس میرزا به كار گرفته شده است. آرامش و امنیتی كه زن اسیر و فراری گرجی در دربار وی بهدست میآورد نشان میدهد كه عباس میرزا از این آزمایش سربلند بیرون آمده است. وقتی تدوین، زمان را تغییر میدهد...بازهم میدان اصلی شهر است و مردم این بار گرد بارانداز جمع شدهاند تا اخبار جدید را بشنوند. تعداد هنروران نزدیك به 80 نفر است كه ورزی از این تعداد شاكی است و به دستیارش عجمی تذكر میدهد كه بعد از این كمتر از 100 نفر را نمیخواهد و با این تعداد پلان را نمیگیرد. در انتهای كادر اسبی مشغول خوردن علوفه است كه به واقعی بودن نما و باورپذیری كار كمك میكند. مهدی قلیخان (شهرام عبدلی) به عنوان گوینده خبر به همراه 2 سرباز روسی، روی بارانداز ایستاده و از روی طوماری كه در دست دارد میخواند.... این حكم جهاد مرجع عالیقدر مسلمین جهان سیدمحمد مجاهده.... صدایش آنچنان رسا و محكم است كه در تمام میدان طنین میاندازد و یك سالن تئاتر در وسعت تالار وحدت را جواب میدهد... در میان جمعیت فرد سیاهپوشی دیده میشود كه نقابی بر چهره دارد و مشخص نیست كه زن یا مرد است. این صحنه در واقع صحنه فرار كتوان است كه قرار است از ایران بگریزد و مطمئنا شخص سیاهپوش همان كتوان است. جالب است بدانید فقیهه سلطانی اولین روز حضور در سر صحنه را تجربه میكند و قرار است كه آخرین پلان از نقش خود در این سریال را بازی كند و باقی پلانهایش در روزهای دیگری گرفته میشود. از دیگر بازیگرانی كه نقشهای اصلی سریال «تبریز مهآلود» را بازی میكنند، میتوان به جمشید مشایخی(میرزا عیسی فراهانی)، محمدرضا شریفینیا(فتحعلی شاه)، كوروش تهامی(عباس میرزا)، محمد مطیع(میرزا ابوالقاسم فراهانی)، زهیر یاری(گریبایدوف)، الهام حمیدی (طاووس خانم)، رزیتا غفاری (ریحان)، ژیلا سهرابی (خاتون)، كمند امیرسلیمانی(آسیه)، فقیهه سلطانی (كتوان)، داریوش كاردان (حاجابراهیم كلانتر)، ارژنگ امیرفضلی(خواجهیعقوب ماركاریان)، چنگیز وثوقی (آصفالدوله)، سعید امیرسلیمانی (حاجمیرزا آقاسی)، رضا فیاضی(گاردان)، حسین محباهری (ابوالحسن شیرازی)، فخرالدین صدیق شریف (مرشد پیر)، امیر دژاكام(میرزا شفیع مازندرانی)، سیدجواد هاشمی (میرزا مسیح مجتهد)، شهرام عبدلی(مهدی قلیخان)، امیر یلارجمند(لاچین خان)، عنایت بخشی(پیرقلیخان)، كامران تفتی (محمدشاه قاجار)، شیرین ایزدی (گوهر ملكخانم)، سپند امیرسلیمانی (نظرعلیبیك)، محسن صادقینسب (میرفتاح)، رامین راستاد (ناپلئون بناپارت) و... اشاره كرد. سریال تبریز مهآلود را در 20 قسمت علی لدنی برای پخش در ایام دهه فجر شبكه یك سیما تهیه میكند. دیگر عوامل سازنده این سریال عبارتند از: دستیار و برنامهریز: مسعود عجمی، دستیار برنامهریز: امیر غفاری، دستیار دوم برنامهریز: حسین اعتماد، مدیرتصویربرداری: فرشاد خالقی، مدیر صدابرداری: مهران ملكوتی، منشی صحنه: گلنوش انتظامی، طراح صحنه: علی عباسی، طراح لباس: رویا ابراهیمی، طراح گریم: شهرام خلج، مدیرتولید: احمد قرائن، مدیر تداركات: پرویز كاظمزاده، جلوههای ویژه میدانی: حمید رسولیان، جلوههای ویژه رایانهای: بهنام خاكسار.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سیمرغ]
[مشاهده در: www.seemorgh.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 888]