واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > بازار مالی - گفت و گو با مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار علی حق: حسن قالیباف اصل، دومین مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار در سال های پس از اجرای قانون مصوب سال 84 برای بازار سرمایه است. به مناسبت شروع سال جدید با او در خصوص تحولات سال گذشته بورس تهران که رکوردهای تاریخی را به ثبت رساند، گفت و گو کرده ایم. در این گفت و گو که بخش تلخیص شده آن را می خوانید، او فرضیه شکل گیری حباب قیمت ها در بورس، تاثیر هدفمندسازی یارانه و افق بازار سرمایه در سال 90 را تحلیل کرده است: *از حال و هوای تالار بورس این گونه بر می آید که بازار سهام به روزهای اوج خود بازگشته است. رشد شاخص ها و قیمت ها هم این مساله را تایید می کند. اما سوالی که در ذهن بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار به وجود آمده این است که به چه دلایلی رشد کنونی به سرنوشت رشد سال های 82 و 83 دچار نخواهد شد. شما چه استدلال هایی دارید که به بازار در این خصوص اطمینان خاطر بدهید؟ بورس به لحاظ ماهیت نسبت به سال 82 تغییر کرده است. قانون بازار سرمایه مصوب سال 84 اجرا شده است. شرکت های جدید بسیاری وارد بازار شده اند به این لحاظ تنوع شرکت ها در بازار افزایش یافته است. همچنین با اجرای قانون اصل44 شرکت های بزرگی عضو بورس شده اند. سبد سرمایه گذاری در بازار متنوع تر شده است. فعالان حقیقی و حقوقی در بازار افزایش یافته اند. به طوری که در سال جدید 2 برابر سال 88 یعنی حدود 100 هزار کد معاملاتی جدید صادر شده است. معاملات خرد و بلوک بازار که نشان دهنده نقدشوندگی بازار است، طی سال 89 به 11 هزار و 700 میلیارد تومان رسیده است که این رقم در سال 88 بیش از 5 هزار میلیارد تومان بوده است. در سال 89 روزانه به طور متوسط 50 میلیارد تومان معامله انجام شده که 2 برابر سال 88 بوده است. *این افزایش معاملات بازار تا چه حد متاثر از شرکت های اصل چهل و چهاری بوده و چه قدر ناشی از خرید و فروش سهام سایر شرکت های عضو بورس است؟ یعنی اگر معاملات سهام شرکت های اصل چهل و چهاری را از کل معاملات کسر کنیم آیا معاملات سایر شرکت ها هم رشد قابل توجهی کرده است؟ باید دید وزن بازار کجاست. ما 30 شرکت داریم که بیش از 77 درصد ارزش بازار را در اختیار دارند. رشد حجم معاملات هم ناشی از شرکت هاست. به هر حال حجم معاملات با ارزش شرکت ها ارتباط دارد. اما نمی توان حجم معاملات را به یک شرکت یا صنعت خاص متعلق دانست. شرکت های اصل چهل و چهاری شرکت های مهم دولت و اقتصاد ایران بودند و هم اکنون 40 درصد بازار را در اختیار دارند. مشخص است که در حجم معاملات هم به همین میزان موثر خواهند بود. ولی در ادامه پاسخ به سوال اول شما باید اضافه کنم که بیش از رشد شاخص کل بازار که بازدهی بازار را 75 درصد نشان می دهد، افزایش حجم معاملات مهم است. چون وقتی که نمادی در حجم معاملات بالا رشد قیمت دارد، نشان می دهد که تعداد زیادی از فعالان بازار به این نتیجه رسیده اند که این سهم را خریداری کنند. دفعات معامله هم با 10 درصد رشد به 2 میلیون و 900 هزار رسیده است. امسال رکورد معاملات خرد 200 میلیارد تومانی هم در یک روز ثبت شد. لذا نقدشوندگی بازار هم بالا رفته است. در واقع می خواهم بگویم که رشد شاخص ها ناشی از حجم معاملات بالای صنایع و شرکت های متنوع بوده است. *نحوه محاسبه شاخص کل بازار هم نسبت به گذشته تغییر کرده است و افزون بر رشد قیمت ها، بازده نقدی هم در افزایش آن موثر است. سهم این دو بخش در رسیدن شاخص کل به رقم 22 هزار و 500 واحد چه میزانی بوده است؟ 50 درصد رشد شاخص متاثر از افزایش قیمت ها و 25 درصد هم ناشی از رشد بازده نقدی بوده است. به هر حال در بازار ما شرکت ها سود نقدی بالایی توزیع می کنند. *الان اگر همچنان همان شاخص کل سال های 83 و 84 و پیش از آن را محاسبه کنیم، رقم شاخص کل چه میزانی خواهد بود؟ حدود 15 هزار و 588 واحد که نسبت به ابتدای سال جاری بیش از 49 درصد افزایش یافته است. *یعنی بالاخره رکورد 13 هزارو 800 واحدی شاخص کل در سال 83 در سال 89 شکسته شده است؟ بله. چون که بازار نسبت به آن موقع بسیار بزرگ تر شده است. EPS اعلام شده شرکت ها در سال 89 حدود 14 هزار و 800 میلیارد تومان بود که این رقم در سال 88 تنها 12 هزار و 400 میلیارد تومان بود. یعنی رشد قیمت ها و شاخص ها بی پشتوانه نبوده است و متکی به عملکرد خوب شرکت ها بوده است. البته شرکت هایی هم هستند که قیمت سهم شان با ارزش ذاتی آن فاصله دارد و برخی سهم هایی هم هستند که قیمت آنها بی رویه بالا یا پایین است. اما شرکت هایی هم که متاثر از قیمت های جهانی هستند و صادرکننده هستند، پس از رشد قیمت های جهانی با افزایش قیمت سهم مواجه شدند. علاوه بر این تفکر سنتی سرمایه گذاری به دلیل متنوع شدن سبد سرمایه گذاری در بورس تهران در حال مدرن شدن است و بورس کانون توجه مردم و دولت شده است. ادعا می کنم که در هیچ بازاری دیگر همچون بورس سبد متنوع برای سرمایه گذاری وجود ندارد. * فکر نمی کنید روند توسعه بازار پول در قالب بانک های خصوصی و موسسه های مالی و اعتباری که جاذب بزرگ پس اندازهای مردم هستند، به عنوان رقیب بازار سرمایه، تعادل میان بازار پول و سرمایه را به هم بزند؟ یا این که چندی بعد بورس در انحصار بانک ها در بیاید؟ بازار پول و سرمایه دو بال اقتصاد هستند که با اتکا به قوت هر دو می توان پرواز کرد. البته پول که در بانک ها ایست نمی کند و به گردش می افتد. در بورس استانبول هم 60 درصد بازار در اختیار بانک هاست. ولی بازار سهام ما بسیار متنوع است و هنوز هم شرکت ها و صنایع زیادی هستند که می توانند عضو بورس شوند، لذا نگران ایجاد تمرکز بر روی بانک ها در بورس نیستیم. *نگران فصل مجامع پیش رو نیستید؟ فصلی که اولین تاثیر اجرای قانون هفمندسازی یارانه ها در بودجه های شرکت ها مشاهده خواهد شد. آیا احتمال افت بازار در این فصل وجود دارد؟ این حوزه به مدیریت شرکت ها مربوط است. اما منطق مدیریت این است که بودجه ها را بدبینانه اعلام می کند. بازار در حال حاضر نسبت به هدفمندسازی یارانه ها علم دارد و بر اساس این علم عمل می کند. انتظار سهامداران هم بر این اساس شکل گرفته است. *یعنی سال آینده باید منتظر جا به جایی شرکت ها و تغییر قیمت ها باشیم؟ سال 90 سال تحول اساسی در بازار است؟ طرح تحول اقتصادی، طرح بزرگی است که اثر آن بر حوزه ها و صنایع مختلف، متفاوت است. وقتی این تفاوت وجود دارد، این اتفاقی که شما می گویید رخ می دهد. اما اثربلندمدت اجرای این طرح مهم تر است. در گذشته بازار همواره نگران سرنوشت قیمت حامل های انرژی بود ولی اینک قیمت ها آزاد شده و سپردن قیمت ها به مکانیزم بازار، برنامه ریزی و تصمیم گیری را منطقی تر می کند. لذا شفافیت بازار سرمایه در آینده همچنان افزایش خواهد یافت. *تحولات سیاسی که در کشورهای آفریقایی و خاورمیانه رخ داده، تاکنون موجب ورود نقدینگی جدید به بورس تهران شده است؟ تا الان ا ین مساله را احساس نکرده ایم. شاید در آینده این اتفاق رخ دهد، شاید هم رخ داده ولی برای ما قابل اندازه گیری نبوده است. مثلا شاید یک ایرانی الاصل سرمایه خود را وارد بورس تهران کرده باشد ولی چون کد معاملاتی فعال داشته، جا به جایی سرمایه به عنوان ورود سرمایه خارجی ثبت نشده است. *کل حجم سرمایه خارجی وارد شده به بورس تهران چه میزانی است؟ 150 میلیون دلار *معمولا سرمایه های خارجی از کدام کشورها وارد بورس تهران می شود؟ عمدتا از اروپا که صندوق و سبد سرمایه گذاری هم درست کرده اند. *طرح تاسیس نمایندگی خارجی شرکت های خارجی به چه فرجامی رسید؟ تا کنون حدود 6 مجوز برای فعالیت در کشورهایی همچون امارات، کویت و آمریکا صادر کرده ایم. *پیش بینی شما از روند حرکت بازار سرمایه در سال 90 چیست؟ برای سال بعد 15 شرکت را در دستور پذیرش داریم که این عرضه های اولیه و پذیرش ها برای بازار فرصت است. همچنین توسعه معاملات آنلاین، معرفی ابزارهای جدید مالی و ورود اوراق مشارکت و صکوک شرایط بهتری را فراهم خواهد کرد. گذشته از این معتقدم بورس سال آینده برای تامین مالی عام و شفاف شرکت ها مهیاتر خواهد شد. در سال 89 در مجموع 2 هزار میلیارد تومان افزایش سرمایه در بورس برای شرکت ها ممکن شد که پیش بینی می کنم سال بعد اهمیت تامین مالی از طریق بورس افزایش یابد. چون روش های خاص تامین مالی شرکت ها همچون اخذ وام دشوارتر می شود. *افق ارزش بازار را چه میزانی برآورد می کنید؟ متوسط جهانی ارزش بازار به GDP حدود 1 است. *رییس جمهوری در تازه ترین اظهار نظر در این خصوص، GDP ایران را بیش از 500 میلیار تومان اعلام کرده اند. پس ارزش بازار ما هم تا 500 میلیارد دلار می تواند رشد کند. *در خصوص تاثیر هدفمندسازی یارانه ها، شرکت بورس یک گزارش تحقیقی و کارشناسی تهیه کرده بود، مطابق این گزارش صنایع آسیب پذیر بازار کدام ها هستند؟ اجازه دهید من اعلام نکنم. چون روی بازار تاثیر می گذارد. گذشته از این تحلیل این تاثیر وظیفه سرمایه گذاران است. اساسا هم گزارش های ما کلان است و خلی به صنعت و شرکت خاصی نمی پردازد. *صنایعی که در سال 90 وارد بورس خواهند شد، چه صنایعی هستند؟ صنایع نفت، گاز و پتروشیمی. *به عنوان بحث آخر، آیا بازار سهام تهران را می شود، دستکاری کرد؟ به دلیل توسعه نظارت بر بازار و راه اندازی نرم افزارهای نظارتی دستکاری بازار خیلی سخت شده است. *هر چند پاسخ شما به این سوال منفی خواهد ولی من می پرسم، تا کنون شده است که دولت به شما فشار بیاورد که شاخص ها یا بازار را دستکاری کنید؟ از چه نظر پاسخ سوال را می دانید، این که فکر می کنید من حرف راست را نمی زنم؟ واقعا در دوره ای که من اینجا بوده ام چنین اتفاقی رخ نداده است. *البته پاقدم شما برای بازار خوب بوده و بازار روند صعودی داشته است. البته شده که رییس شورای بورس، یعنی وزیر امور اقتصادی و دارایی نسبت به روند بازار نگران شوند و توضیح و گزارش بخواهند و در نتیجه برای حفظ روند ملایم و پیوسته بازار سهام دولتی عرضه شده باشد اما این که بخواهند شاخص ها را دستکاری کنند، پاسخ من منفی است. /32
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 455]