واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - به دلیل اشکال در فرمول تعیین قیمت گاز صادراتی دانیال قربانی: از ابتدای امسال تاکنون بازار گاز با فراز و نشیبهای زیادی همراه بوده است تا جایی که قیمت این فرآورده به شدت کاهش یافته و سخن از فروش هر متر مکعب LNG حدود 10 سنت در میان است. رقمی که حتی فروشندگان گاز در خواب هم نمیدیدند اما در حال حاضر وضعیت بازار گاز به سمتی میرود که صادرکنندگان این فرآورده حاضرند برای آنکه گاز تولیدی در دستشان نماند با رقمهای بسیار پایین گاز خود را عرضه کنند. همین امر باعث شده تا بازار برخی از کشورهایی چون ایران که همچنان معتقد است باید قیمت گاز را بر مبنای نفت و فرآوردههای نفتی محاسبه کرد بسیار کساد شود. در این میان در صورت ادامه این سیاست در کشور میتواند به ضرر کشور نیز تمام شود؛ چرا که در حال حاضر بسیاری از رقبای ایران چون قطر در تلاشاند تا بازار دنیا را در تصرف خود در آورند. تلاشی که تنها قطر در آن سهیم نیست چرا که در حال حاضر روسیه نیز برای تصرف بازار دنیا و حفظ جایگاه اولین صادرکننده گاز به جهان تمام تلاش خود را به کار بسته است. در این میان با وجود آنکه اتحادیه کشورهای صادرکننده گاز با پیشنهاد ایران به منظور هماهنگی بیشتر میان صادرکنندگان گاز جهت جلوگیری از کاهش یکباره گاز در جهان تشکیل شده است اما عملکرد کشورهای عضو چون روسیه و قطر طی مدت تأسیس این اتحادیه نشان از تغییر در سیاستهای این کشورها را نشان نمیدهد و این دو کشور همچنان با پایین آوردن نرخ گاز صادراتی خود بازار دیگر کشورها را نیز تحتالشعاع خود قرار دادهاند. البته اگرچه از این منظر که قیمت گاز نباید بر مبنای نفت و فرآوردههای نفتی محاسبه شود، نحوه محاسبه ایران با اشکالاتی مواجه باشد و در صورت آنکه کشور ما بخواهد رقابت با کشورهای صادرکننده گاز را برای رسیدن به اهداف چشمانداز 20 ساله در پیش بگیرد هر چه زودتر باید به فکر تغییر فرمول گاز صادراتی خود باشد اما در این میان نمیتوان نسبت به ارزانفروشی کشورهایی چون قطر و تأثیر آن بر کاهش قیمت گاز چشم پوشی کرد. همین امر این روزها باعث شده تا بازار صادرات گاز ایران نیز با بنبستی مواجه شود که شاید از نگاه مسئولان این امر اتفاق نیفتاده اما بررسی مذاکرات یکسال اخیر مقامات گازی ایران با دولتمردان کشورهایی چون پاکستان، هند، سوئیس، ترکیه و امارات حاکی از همین ادعاست. مذاکرات برای صادرات گاز با هند همچنان ادامه دارد اما مشکلات قیمتی قفل اصلی مذاکرات محسوب میشود؛ چرا که مهاراجهها زیر بار قیمتهای پیشنهادی ایران نمیروند و مسئولان گازی ما هم با استناد به رقم صادرات گاز به ترکیه زیر بار پیشنهاد قیمتی هندیها نمیروند. بنابراین پیشبینی میشود تا زمانیکه این مشکل میان دو کشور حل نشود مذاکرات همچنان بدون نتیجه ادامه یابد. کرسنت هم که به یادها سپرده شد و آب پاکی بر دستان مسئولان این شرکت ریخته شد که در هیچ شرایطی ایران دیگر موافق همکاری با کرسنتیها نخواهد بود. در عین حال صحبت از مذاکره مستقیم با مسئولان دولتی امارات مطرح شد که در نهایت اعلام شد ایران راه خرده فروشی در امارات را به فروش گاز به کرسنت ترجیح داده است و شیخ نشینان عرب بالاخره تنها به این مسئله رضایت دادند که ایران با مسئولیت خود کار خردهفروشی در بازار امارات را برعهده بگیرد. مذاکرهای که تنها اشارهای کوچک به آن شده و جزئیات این مذاکرات هیچگاه توسط مسئولان گازی و نفتی کشور به طور مشروح توضیح داده نشد. ترکها هم به دلیل کاهش قیمت گاز خواستار کاهش قیمت گاز صادراتی ایران به این کشور شدهاند. براساس اظهارات مقامات ترک، در حال حاضر این کشور هر متر مکعب LNG قطر را 20 سنت خریداری میکند در حالیکه ایران برای صادرات گاز از طریق خط لوله 30 سنت دریافت میکند. براساس اظهارات یکی از همراهان تیم گازی ترکیه به ایران، در صورت آنکه ایران با کاهش قیمت گاز ارسالی به این کشور موافقت نکند ترکیه بنا بر ضرورت دریافت گاز از ایران به دلیل قرارداد بلند مدت موجود ناچار خواهد بود پایینترین میزان گاز تعهد شده در قرارداد را از ایران دریافت کند و مابقی نیاز خود را از دیگر کشورهایی چون قطر تأمین کند. چرا که واردات گاز از ایران در چنین شرایطی به هیچ وجه به نفع ترکیه نیست. این در حالی است که مسئولان نفتی کشور قول مساعد برای بررسی بیشتر قیمتها را اعلام کردهاند و قراراست کاهش قیمت گاز صادراتی به ترکیه بررسی شود. در عین حال بسیاری از کارشناسان داخلی با انتقاد از فرمول فعلی وزارت نفت برای مذاکره با کشورهای متقاضی گاز ایران تأکید دارند: در صورت آنکه ایران بازنگری جدی در فرمول محاسبه قیمت قراردادهای گازی را در برنامه خود قرار ندهد قطعاً مشتریان خود را از دست خواهد داد و این بدان معنی است که ایران از بازار رقابتی فروش گاز جا خواهد ماند. براساس این گزارش در صورت آنکه مسئولان نفتی تجدیدنظر در فرمول تعیین قیمت گاز صادراتی را در برنامه خود قرار دهند این امر بر تعیین قیمت گاز طبیعی داخلی نیز که با اجرای هدفمندی یارانهها افزایش یافته است تأثیرگذار خواهد بود. چراکه تعیین قیمت گاز طبیعی داخلی نیز بر مبنای قیمت گاز صادراتی به ترکیه در نظر گرفته شده است که در صورت اصلاح این رقم قیمت گاز طبیعی داخلی نیز باید با تغییرات همراه باشد. در این بین در شرایطی ایران در حال حاضر قیمت گاز صادراتی خود را بر مبنای قیمت نفت و فرآوردههای نفتی محاسبه میکند که قیمت هر میلیون بیتی یو گاز در بازار جهانی 4 دلاراست در حالیکه هر بشکه نفت در شرایط کنونی 90 دلار معامله میشود. در این بین در صورت اصلاح فرمول گازی میتوان امیدوار بود ایران به عرصه رقابت جهانی گاز باز گردد و بتواند با کشورهایی چون قطر و روسیه برای صادرات گاز رقابت کند. رقابتی که اگرچه ایران بارها تأکید کرده در قالب اتحادیه صادرکنندگان گاز سعی دارند آن را به همکاری و تعامل بیشتر بدل کنند اما عملکرد دیگر کشورهای عضو این اتحادیه نشان میدهد که تنها کشوری که به نوعی به اساسنامه این اتحادیه به شکلی پایبند است ایران است و دیگر کشورها به یکه تازی خود برای عقب نیفتادن از این بازار رقابت همچنان ادامه میدهند./121/36 میزان میانگین گاز متعارف اکتشافی (مخازن مستقل +همراه) تا سال 2025 نام منطقه میانگین گاز اکتشافی(تریلیون فوت مکعب) سهم در منطقه از کل(درصد) درصد تجمیعی مناطق اتحادیه جماهیر شوروی سابق 1611.3 3.4 31.4 خاورمیانه و شمال آفریقا 1369.9 26.7 58.1 آمریکای شمالی 618.8 12.1 70.1 آمریکای مرکزی و جنوبی 487.2 9.5 79.6 آسیای پاسیفیک 379.3 7.4 87 اروپا 312.4 6.1 93.1 آفریقای جنوبی،جنوب صجرای بزرگ و قطب جنوبی 225.3 4.6 97.7 آسیای جنوبی 119.6 2.3 100 مجموع 5133.8 100.1 میزان میانگین مایعات گازی متعارف اکتشافی تا سال 2025 نام منطقه میانگین مایعات گازی اکتشافی(میلیارد بشکه) سهم در منطقه از کل(درصد) درصد تجمیعی مناطق اتحادیه جماهیر شوروی سابق 81.7 38.4 38.4 خاورمیانه و شمال آفریقا 54.8 25.8 64.2 آمریکای شمالی 20.2 9.5 73.7 آمریکای مرکزی و جنوبی 15.4 7.2 80.9 آسیای پاسیفیک 3.7 6.4 87.3 اروپا 13.5 6.4 93.7 آفریقای جنوبی،جنوب صجرای بزرگ و قطب جنوبی 10.8 5.1 98.8 آسیای جنوبی 2.6 1.2 100 مجموع 212.7 100
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 297]