در 10 بند منتشر شد پيش‌نويس نقشه جامع علمي كشور

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: در 10 بند منتشر شد پيش‌نويس نقشه جامع علمي كشور
جام جم آنلاين: پيش‌نويس نقشه جامع علمي كشور تدوين و براي تصويب به شوراي عالي انقلاب فرهنگي تقديم شده است.

به گزارش فارس ، پيش‌نويس نقشه جامع علمي كشور در 10 بند، مقدمه، مباني نظر، ارزش‌ها و رويكردهاي حاكم بر نقشه، چشم انداز علم، فناوري و نوآوري جمهوري اسلامي ايران در افق 1404 هجري شمسي، اهداف و شاخص‌هاي كلان، سياست‌هاي كلي توسعه علم، فناوري و نوآوي،‌ حوزه‌ها و اولويت‌هاي راهبردي كشور در عرصه علم و فناوري، راهبردهاي علم و فناوري كشور، چارچوب نهادي نظام ملي علم، فناوري و نوآوري و معرفي نهادهاي سياست‌گذار، پشتيبان و مجري در نظام علم تدوين شده و براي تصويب به شوراي عالي انقلاب فرهنگي تقديم شده است.

در پيش نويس نقشه جامع علمي كشور كه تقديم شوراي عالي انقلاب فرهنگي شده، آمده است؛ بر اساس جدول زمان‌بندي طراحي نقشه جامع علمي كشور، پيش‌نويس دوم نقشه در انتهاي ارديبهشت ماه سال 86 و بر اساس نتايج فعاليت‌ كارشناسي كميته‌هاي تخصصي نقشه در مجموعه‌اي 100 صفحه‌اي ارايه شد كه در جلسات متعددي در كميسيون تلفيق و تدوين و شوراي تخصصي مورد اصلاح و تكميل قرار گرفت و مقرر شد بخش‌هايي از آن نظير سناريوهاي علم و فناوري، تحليل وضع موجود علمي و فناوري كشور، اقدامات ملي متناظر با حوزه‌هاي مختلف علم و فناوري، تحليل وضع موجود نگاشت نهادي حوزه علم و فناوري، پايش و اجراي نقشه، مباني روشي و تعاريف واژگان به پيوست‌هاي نقشه منتقل شده و مجموعه نهايي به صورت خلاصه جهت بررسي وتصويب در شوراي عالي انقلاب فرهنگي آماده شود.

در نهايت پيش‌نويس سوم نقشه جامع علمي كشور جهت اظهار‌نظر اساتيد و صاحب‌نظران به بيش از 500 مركز دانشگاهي و حوزوي و تحقيقاتي ارسال گرديد. در مرحله بعد 250 پيشنهاد ارسالي از سوي اين مراكز مورد بررسي قرار رگفت و تا حد امكان موارد مناسب در متن نقشه اعمال گرديد. اكنون پيش‌نويس نهايي نقشه جامع علمي كشور كه جهت تصويب به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارايه شده است، تقديم مي‌شود.

در كنار اين مجموعه، اسناد بخشي نقشه جامع علمي كشور در حوزه‌هاي فناوري، پژوهش، آموزش، سلامت، علوم ارزشي و معرفتي (علوم انساني، معارف اسلامي و هنر)، علوم پايه و علوم كاربردي نيز به طور جداگانه تهيه شده است؛ كه طراحي‌هاي خردتر و دقيق‌تر حوزه‌هاي مختلف در قالب اين اسناد قابل پيگيري و تكميل خواهد بود. شايان ذكر است مجموعه مستندات كارشناسي نقشه جامع علمي كشور بالغ بر 35000 صفحه مي‌باشد كه در قالب لوح فشرده‌اي در حال آماده‌سازي است. رجاء واثق دارد اين مجموعه پس از تصويب نهايي نقش موثري در پيشبرد اهداف علم و فناوري ميهن اسلامي‌مان داشته باشد.

در بخش مقدمه اين پيش‌نويس آمده است؛ در جهان كنوني؛ علم و فناوري از جايگاه بسيار مهم و ارهبردي برخوردار است. شكل‌گيري مفاهيم جامعه و وسعه دانش بنيان گواهي بر اين مدعاست و شرايط به گونه‌اي است كه در قرن حاضر هر كشوري براي رشد و پيشرفت همه‌جانبه بي‌شك نيازمند طرح و برنامه‌اي مدون در عرصه علم و فناوري مي‌باشد.

تاريخ فرهنگ و تمدن غني ايران زمين از يك سو و تلفيق مناسب و موثر آن با فرهنگ انسان‌ساز اسلامي در هزاره اخير از سوي ديگر تجربه علمي درخشاني را در سانه همراهي و هم‌افزايي استعداد ايراني و انگيزه‌هاي ديني فراهم نموده است كه توجه به اين پيشينه درخشان و هويت اسلامي _ ايراني اين سرزمين، سرمايه‌اي عظيم و چراغي فراسوي طراحي و تحقق آينده مي‌باشد.

در اين شرايط؛ طر احي و تصويب سند چشم‌انداز بيست ساله نظام جمهوري اسلامي ايران و طرح موضوع دستيابي به رتبه اول منطقه‌اي در عرصه علم و فناوري در اين سند و همچنين تربيت تعداد قابل توجهي سرمايه انساني متخصص در حوزه‌هاي علمي مختلف در سه دهه گذشته، انگيزه و توامندي لازم براي اياجد يك نهضت علمي را فراهم نموده است.

تاكيد مقام معظم رهبري بر لزوم طراحي نقشه جامع علمي كشور و توجه ويژه ايشان به مقوله علم، فناوري و نوآوري تحرك مناسبي در حوزه‌هاي سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي اين حوزه‌ها فراهم نمود تا با مسئوليت و محوريت شوراي عالي انقلاب فرهنگي و با مشاركت حدود هزار نفر از نخبگان و صاحب‌نظران دانشگاهي و حوزوي مبادرت به طراحي نقشه جامع علمي كشور شود.

اهم محورهايي كه از سوي مقام معظم رهبري براي طراحي نقشه مورد تاكيد قرار گرفته‌اند عبارتند از: جهت‌گيري براي دستيابي به اهداف چشم‌انداز بيست ساله كشور، دارا بودن مباني و الگوي اسلاميو ايراني، احتراز از پيروي كوركورانه از الگوهاي غربي، لحاظ كردن بينش فلسفي در تعريف پيشرفت، تطبيق نقشه بر اساس فكر و نيازهاي خودي و استافد هاز علم كشورهاي غربي، سمت گيري دانش به سوي عمل و كاربردي كردن آن بر اساس نيازهاي كشور، علم محوري به عنوان گفتمان مسلط جامعه، تكميل زنجيره علم و فناوري، نگرش نظام مند به مقوله توليد علم و ودانش و شكستن مرزهاي آن، واقع‌بيني در رسيدن به اهداف در بازه زماني بيست ساله، نقش‌آفريني دانشگاه‌هاي بزرگ كشور در تبيين نقشه علمي كشور، تبيين جايگاه علوم مختلف، وجود شاخص‌هاي كمي و كيفي در نقشه علمي كشور، كاربردي كردن تحقيقات و ثروت آفريني علوم، تعيين اولويت‌هاي آموزشي، پديد آوردن رشته‌هاي نو و مورد نياز، پويايي و زمان‌پذيري نقشه علمي كشور و لزوم تغييرات متناسب با زمان، توازن در علوم مختلف در نقشه علمي، لحاظ كردن كل دوره آموزشي به عنوان يك فرآيند از آموزش ابتدايي تا بالاترين مقاطع علمي.

مهمترين نكته در ترسيم نقشه جامع علمي كشور تبيين اين امر خطير است كه عالي‌ترين هدفي كه هدايت كلان نقشه را برعهده مي‌گيرد چيست؟ اين هدف را مي‌توان در سه سطح ترسيم نمود: «سعادت و كمال همه‌جانبه بشري و قرب به پروردگار»، «تمهيد مقدماتي براي احيا و توسعه تمدن اسلامي» و «جبران فاصله با كشورهاي توسعه يافته صنعتي». به نظر مي رسد كه در ترسيم اين نقشه از يك سو بايد عال‌ترين آرمان‌ها را در نظر داشت و از سوي ديگر، با توجه به قانون اساسي و اسناد بالا دستي كشور، به سياست‌گذاري‌ها و برنامه‌هاي كلان كشورهاي ديگر نيز توجه كرد.

در اين راستا شوراي عالي انقلاب فرهنگي در طي سال هاي گذشته مصوبات مختلفي در حوزه علم و فناوري داشهت است كه برخي از اين مصوبات را به شرح ذيل مي‌توان نام برد:

سياست‌ها و ضوابط پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC)، اصول حاكم بر آيين‌نامه ارتقاي اعضاي هيئت علمي دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالي، پژوهشي و فناوري، سياست‌ها و راهبردهاي نانو فناوري، راهبردهاي زيست فناوري، آيين‌نامه تكريم استادان بازنشسته دانشگاه‌ها، آيين‌نامه احراز استعداد‌هاي برتر و نخبگي، اساسنامه بنياد ملي نخبگان كشور، شاخص‌هاي ارزيابي آموزش عالي، تشكيل هيئت حمايت از كرسي‌هاي نظريه‌پردازي و مناظره (ويژه معارف و علوم انساني)، راهكارهاي اجرايي ارتقاي علم و فناوري كشور، سياست تحقيقاتي كشور، شيوه‌نامه توسعه آموزش عالي.

بر اساس رهنمودهاي مقام معظم رهبري و در تداوم سياست‌گذاري‌هاي شوراي عالي انقلاب فرهنگي، توجه به چشم‌انداز بيست ساله نظام و در نظر گرفتن تفاوت شرايط بومي ايران با ساير كشورها و استفاده از توانمندي‌هاي داخلي مبتني بر ارزش‌هاي نظام جمهوري اسلامي ايران مدنظر طراحان نقشه قرار گرفت.

امروزه سياست‌گذاري در عرصه علم، فناوري و نوآوري از رويكردي چند بعدي تبعيت مي‌كند. برخي از نكات مه مكه بايد در اين طراحي مدنظر قرار گيرد عبارتند از:

افزايش كارايي و اثربخشي سامانه علم و فناوري و ارتقاي سهم موثر دولت در توسعه اين سامانه؛ بهينه‌سازي نقش دولت و افزايش سهم بخش غيردولتي در سامانه علم و فناوري؛ توليد علم و فناوري همراه با معنويت و مبتني بر اخلاق و ارزش‌ها؛ توسهه متوازن دانش و فناوري در جغرافياي كشور و حوزه‌هاي علمي و تحقق استقلال دانشگاه‌ها.

به منظور دستيابي به اهداف علم و فناوري سند چشم‌انداز بيست ساله نظام جمهوي اسلامي ايران و طراحي چگونگي رشد علمي كشور از وضع موجود به نقطه مطلوب، نقشه جامع علمي كشور با راهبردهاي معين تهيه گرديد تا با يك نگاه متوازن به رشته‌هاي علمي و دانشگاه‌ها، ايران اسلامي را در محدوده زماني تعيين شده در چشم‌انداز به رتبه اول علم و فناوري در منطقه تبديل نمايد و علم‌گرايي و علم‌محوري را گفتمان مسلط در كليه حوزه‌هاي جامعه قرار دهد.

در واقع نقشه جامع علمي كشور عبارت است از مجموعه‌اي جامع، هماهنگ و پويا از اهداف، سياست‌ها، ساختارها و الزامات برنامه‌ريزي تحول راهبردي علم، فناوري و نوآوري مبتني بر ارزش‌هاي اسلامي _ ايراني و آينده‌نگر براي دستيابي به اهداف چشم‌انداز بيست ساله كشور. در راستاي طراحي فرآيند تهيه و تدوين نقشه علمي از يك الگوي سه بعدي مشتمل بر سه حوزه كميته‌هاي تخصصي موضوعي، فرآيند علم و فناوري و فعاليت‌هاي پشتيبان استفاده گرديد.

در بخش مباني نظري، ارزش‌ها و رويكردهاي حاكم بر نقشه نيز آمده است؛ مباني نظري و ارزشي در تعيين جهت‌گيري‌هاي كلان علم و فناوري نقش به سزايي دارد. روح حاكم بر اين مباني بر كليه بخش هاي نقشه جامع علمي كشور سايه مي‌افكند. مهمترين مولفه‌هاي نظري و ارزشي حاكم بر نقشه، شامل موارد ذيل مي‌باشد:

- انسان موجودي مختار است و مي‌تواند در تعامل عقل و وحي با شناخت خويش، جامعه و جهان، خود را به خداوند نزديك سازد و متخلق به اخلاق الهي كند و در تحقق غايات خلقت مشاركت جويد.

- انبياي الهي به منظور راهنمايي انسان به سوي سعادت واقعي مبعوث شده‌اند، و اسلام كه آخرين دين الهي است راه را براي به فعليت رساندن ظرفيت‌هاي انسان در اختيار او نهاده است.

- بر اساس آموزه‌هاي قرآني، انسان مي‌تواند اشرف مخلوقات باشد و صيانت از كرامت، عزت، امنيت و حرمت وي بايد در برنامه‌ريزي‌ها ملحوظ شود.

- حيات اجتماعي و طبيعت، بستر حركت آدمي به سوي سعادت است و شناخت و بهره‌گيري از آنها به ميزان معقول به تحقق هدف سعادت انسان كمك مي‌كند.

- معرفت شرط لازم حركت به سوي سعادت است.

- معرفت به مصداق «و علم آدم الاسمائ كلها ...» منشاء الهي دارد و تفاوت بنيادين جهان‌بيني و انسان شناسي غيرديني با جهان بيني و انسان‌شناسي الهي از همين جا آغاز مي‌شود. علوم تجربي و علوم انساني در سطح متافيزيك با فلسفه الهي ارتباط پيدا مي‌كنند، و اين ارتباط هرگز نبايد مغفول بماند، بلكه جهان‌بيني الهي بايد بر كليه دانش‌ها اشراف داشته باشد. غفلت از اين امر موجب اكتفا به علوم تحصلي شده است.

- علم تجربي يكي از اقسام مهم معرفت آدمي است كه هدف آن شناخت آفرينش، انسان و جوامع انساني است ولي شناختي كه به دست مي‌دهد، فارغ از جهان ‌بيني توحيدي نيست.

- منابع معرفتي مورد قبول اسلام چهار قسم است: تجربه، عقل، شهود و وحي (كه علم بي خطا است). لازم است در نظام آموزشي و پژوهشي كشور به هر چهار منبع احترام گذاشته شود و هماهنگي با منبع معرفتي وحي و تعامل لازم بين آن‌ها صورت گيرد.

- علم، فرهنگ‌ساز است و با جهت‌گيري و محتواي الهي مي‌تواند عامل شكوفايي، رشد و ارتقاي تفكر و نيز موجب توسعه سازنده و انساني از رهگذر شاخه‌هاي تجربي و فناوري باشد.

- بر اساس آموزه قرآني لازم است علم‌آموزي همراه با تزكيه و كسب حكمت باشد.

- استفاده از متون و منابع وحياني (قرآن و سنت) در طبيعت شناسي و به ويه انساني‌شناسي مي‌تواند مبدأ تكون علوم گوناگون با نگرش اسلامي باشد.

- با توجه به آموزه‌هاي قرآني «ولله العزه و لرسوله و للمومنين» و «كلمه‌الله هي العليا» لازم است مسلمانان نسبت به اعتلاي جوامع اسلامي حساس باشند و چون در عصر فعلي علم و فناوري يكي از مهمترين ابزارهاي گريزناپذير توفق ملل شده است برتري يافتن در علم و فناوري بايد در اولويت جوامع اسلامي و از جمله جمهوري اسلامي ايران و به مثابه گمشده آنان قرار گيرد.

- بازآفريني ميراث فرهنگي و تمدن ايراني، اسلامي بايد در تمام برنامه‌ريزي‌ها لحاظ گردد.

- تعامل و ارتباط ميان دانشمندان و نهادهاي علمي ضروري است.

- ارتباط علمي با جامعه جهاني علم لازم و داراي آثار مثبتي مي‌باشد.

در بخش ارزشها و رويكردهاي كلي حاكم بر نقشه بر مباحث زير تأكيد شده است:

1- حاكميت بينش توحيدي بر تمامي عرصه‌هاي دانش و ارتقاي فرهنگ ديني در جامعه
2- زمينه‌سازي براي شكل گيري تمدن اسلامي مطابق مقتضيات عصر
3- ايجاد الگويي از يك كشور اسلامي توسعه يافته
4- تربيت انسان‌هاي مؤمن، توانا، خردمند، سالم، خلاق، آزاده و داراي فضائل اخلاقي و اعتماد به نفس
5- تربيت دانش آموختگان، پژوهشگران و استاداني متدين كه در خدمت تحقق جامعه‌اي فضيلت مدار، عدالت‌محور،‌ اميدوار به آينده، داراي انضباط اجتماعي، تلاشگر، سالم و امن باشند.
6- تقويت هويت ملي مبتني بر اسلام و ارزش‌هاي انقلاب اسلامي
7- تأمين اقتدار و شوكت ملي و حفظ استقلال همه جانبه كشور
8- حركت به سوي جامعيت علمي و پيشتازي در علم و فناوري متناسب با اهداف و شاخص‌هاي اسلامي
9- تقويت ارزش هاي معنوي و فضايل اخلاقي در نهادهاي علم و فناوري
10- ترويج فرهنگ آزادانديشي، خردورزي، نقادي و نقدپذيري علمي
11- ايجاد زمينه براي رسيدن به حيات طيبه و جامعه عدالت محور
12- ايجاد زمينه براي رسيدن به حداكثر سلامت فردي و اجتماعي و رفاه عمومي و جامعه خانواده محور
13- احترام به نخبگان و تكريم منزلت عالمان به مثابه سرمايه‌هاي علمي كشور
14- گسترش فرهنگ خوداتكايي، خودباوري، انديشه تكاملي، خلاقيت و نوآوري
15- رعايت عدالت در تخصيص منابع پژوهشي و فرصت‌هاي آموزشي
16- بومي سازي دانش همراه با تعامل هوشمندانه با دانش جهاني و پرهيز از تقليد صرف از فرهنگ‌هاي غيرخودي
17- ترجيح فعاليت‌هاي جمعي بر تلاش‌هاي فردي در توسعه مرزهاي دانش
18- نشر دانش و اداي زكات علم همراه با حفظ مالكيت معنوي
19- تقويت روحيه اعتماد به نفس، شهامت و مخاطره‌جويي علمي
20- رعايت استانداردهاي اخلاقي و حرفه‌اي آموزش، پژوهش، فناوري و نوآوري
21- گسترش آموزش براي مهارت زندگي، بازار كار و كارآفريني و شكوفايي استعدادها و عدم تكيه بر محفوظات
22- حفاظت از محيط زيست و استفاده بهينه از منابع
23- حفظ جايگاه پژوهشگران و نخبگان علمي در تحولات و تغييرات سياسي-اجتماعي
24- تعامل در عرصه‌هاي مختلف علمي به ويژه علوم انساني، علوم تجربي و فناوري‌ها
25- توسعه متعادل ساز وكار تجاري سازي فناوري، رقابت و خصوصي سازي حوزه علم و فناوري

در بخش چشم انداز علم، فناوري و نوآوري جمهوري اسلامي ايران در افق 1404 هجري شمسي آمده است:
جمهوري اسلامي ايران با پيشينه هفت هزار سال تمدن كه در برهه‌هايي از زمان طلايه‌دار علم و فناوري جهان بوده است، در افق چشم‌انداز داراي نظام علم، فناوري و نوآوري با حاكميت جهان بيني الهي، نگاه به آينده، ديده‌باني تحولات بيروني و پايش فعاليتها به صورت برنامه‌مدار و مستمر در حال ارتقا خواهد بود و با داشتن مشخصات زير توسعه دانش بنيان را محقق مي‌سازد.

- داشتن سهم برتر منابع انساني سالم، مؤمن، نوآور و آزاده

- بهره مند از ظرفيت نخبگان ساير كشورها به عنوان ام القراي جهان اسلام

- رعايت موازين اخلاق، حقوق انساني و اصول ايمني - زيستي در آموزش، پژوهش و فناوري

- توسعه يافتگي در حوزه‌هاي علوم پايه و علوم ارزشي و معرفتي (علوم انساني، معارف اسلامي و هنر)

- استفاده بهينه از علم، فناوري و نوآوري

- تعامل سازنده بين تمامي نهادهاي موجود حوزه‌هاي علوم پايه، علوم ازرشي و معرفتي، علوم كاربردي و فناوري با جامعه خردورز و فضيلت مدار

- داراي همكاري‌هاي علمي و فناورانه مؤثر و سازنده در شبكه جهاني بر اساس اصول عزت، حكمت و مصلحت

محك نهايي توفيق،‌ايراني مؤمن، مقتدر، امن، سالم و برخوردار از رفاه با جايگاه نخست اقتصادي در منطقه همراه با عدالت اجتماعي است.

با تأمين چشم انداز فوق آينده‌اي پيش رو خواهد بود كه عبارت است از تثبيت و ارتقاي مرجعيت جهاني علوم و معارف بومي شامل زبان و ادبيات فارسي، تاريخ و تمدن ايران، علوم و معارف شيعه و اهل بيت(ع)، تلاش موثر براي تبديل زبان فارسي به زبان لمي بين المللي مورد نياز و ارجاع دانشمندان جهان، بالاترين سطح سلامت در منطقه، تأمين سرمايه انساني دانش آموخته و متخصص در همه رشته هاي علمي مورد نياز كشور اعم از علوم جديد و بين رشته‌اي، حضور بيش از بيست درصد از دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاه‌هاي بزرگ كشور و از نخبگان ساير كشورهاي اسلامي و جهان، ايجاد حوزه‌هاي متعدد علمي جديد براي نخستين بار در دنيا، رسيدن سهم صنعت و خدمات پيشرفته به بيش از نيمي از توليد ناخالص داخلي و نقش آفريني صنايع و فناوري‌هاي نوين در بيش از يك پنجم صنعت كشور.

در بخش اهداف و شاخص‌هاي كلان نقشه جامع علمي كشور آمده است:

الف) اهداف ناظر بر سامانه علم و فناوري كشور

بر اساس سند چشم انداز بيست ساله جمهوري اسلامي ايران، اهداف ناظر بر سامانه علم و فناوري كشور را مي‌توان در پنج عنوان زيرخلاصه كرد:

1- توسعه علمي
2- توسعه فناوري
3- توليد ثروت
4- ايجاد رفاه و سعادت
5- الهام بخشي و فرهنگ سازي

ب) وضعيت مطلوب شاخص‌هاي كلان علم و فناوري كشور

شاخص‌هاي كلان نقشه جامع علمي كشور چگونگي ارزيابي سامانه علم و فناوري كشور را به صورت كلي و فراتر از دستگاه‌ها و سازمان‌هاي مربوط به اين بخش تعيين مي‌كند. ارزيابي بر اساس اين شاخصها بايد روند عمومي علم، فناوري و نوآوري كشور و موقعيت نسبي آن را در عرصه بين المللي مشخص كند. شاخص‌هاي نقشه در هشت مقوله سرمايه انساني، اخلاق و ايمان، اقتصادي، انتشارات علمي، فناوري و نوآوري، كارگروهي، مشاركت در راهبردي علم و فناوري و اثربخشي طراحي گرديده است.

دست يافتن به جايگاه اول علم و فناوري منطقه در بازه زماني چشم انداز تلاش و برنامه‌ريزي جدي را مي‌طلبد كه تعيين اهداف كمي در اولين مرحله آن قرار دارد. به همين منظور با بررسي شاخص‌هاي ارزيابي علم، فناوري و نوآوري و وابستگي بين آنها و شاخص‌هاي كليدي و همچنين مطالعه بر روي روند تغييرات شاخص‌ها در ديگر كشورها، اهداف كمي براي تعدادي از شاخص‌هاي كليدي تعيين گرديد.

در اين بخش شاخص‌هاي كلان نقشه جامع علمي كشور مشخص شده است كه به شرح زير است:

سرمايه انساني: درصد پوشش تحصيلي كشور، درصد پوشش آموزش عالي به جمععيت 18 تا 24 سال كشور، تعداد دانش آموختگان دوره‌هاي تحصيلات تكميلي در يك ميليون نفر جمعيت، تعداد مهندسان در يك ميليون نفر جمعيت به تفكيك بخش فعاليت، تعداد محققان در يك ميليون نفر جمعيت به تفكيك بخش فعاليت، تعداد اعضاي هيأت علمي در يك ميليون نفر جمعيت، درصد دانشجويان ايراني دوره‌هاي دكتراي دانشگاه‌هاي خارج از كشور از كل دانشجويان دكتراي ايران.

اخلاق و ايمان: ميزان نفوذ فرهنگ و ارزش هاي اسلامي در محيط‌هاي علمي، ميزان رعايت اخلاق حرفه‌اي، ميزان اعتماد به توان خودي در توسعه كشور، ميزان پايبندي به قانون.

اقتصادي: درصد هزينه‌هاي آموزش و تحقيقات از توليد ناخالص داخلي، درصد درآمد حاصل از صادرات خدمات و محصولات مبتني بر فناوري‌هاي مياني و پيشرفته از كل درآمد صادرات، نبست سرمايه گذاري خارجي در فعاليت‌هاي علم و فناوري به هزينه هاي تحقيقات كشور.

انتشارات علمي: تعداد مقالات منتشر شده در مجلات نمايه شده در پايگاه‌هاي داخلي و بين المللي معتبر به تفكيك، تعداد ارجاعات به مقالات علمي منتشر شده به تفكيك داخلي و بين المللي، تعداد مقالات منتشر شده در مجموعه مقالات كامل همايش‌هاي معتبر علمي داخلي و خارجي، تعداد مقالات منتشر شده به زبان فارسي در مجلات نمايه شده در پايگاه‌هاي بين المللي معتبر، تعداد كتب علمي تخصصي تأليف شده و انتشار يافته توسط دانشگاه‌ها و مراكز تحقيقاتي و ناشران معتبر علمي.

فناوري و نوآوري: تعداد اختراعات و اكتشافات به ثبت رسيده به تفكيك داخل و خارج، شاخص نوآوري، شاخص دستيابي فناوري، تعداد فناوري‌هاي پيشرفته كشور با رتبه جهاني بالا (20 و بالاتر).

درصد رشد رتبه جهاني فناوري‌هاي با اولويت ملي، تعداد شركت‌هاي دانش بنيان:

كار گروهي: تعداد مقالات مشترك با كشورهاي ديگر، تعداد پژوهش‌هاي بين‌المللي مشاركت شده، حجم قراردادهاي مشاوره و پژوهشي صنعت با مراكز تحقيقاتي و دانشگاهي.

مشاركت در راهبردي علم و فناوري: تعداد حوزه‌هاي علمي جديد التأسيس كشور براي نخستين بار در دنيا، تعداد برندگان جوايز علمي بين المللي، تعداد دانشمندان عضو برجسته و مؤثر در مديريت مجامع بين المللي، تعداد سخنرانان مدعو و اعضاي كميته‌هاي علمي و راهبري همايش‌هاي معتبر بين‌المللي، تعداد مقالات بسيار پرارجاع، تعداد نشريات با ضريب تأثير بالا

اثربخشي: نرخ باسوادي، ميزان رشد شاخص توسعه انساني، درصد رشد سالانه سرانه توليد ناخالص داخلي ناشي از علم و فناوري، درصد كاهش نرخ بيكاري به دليل توسعه علم و فناوري، درصد فارغ التحصيلان شاغل در مشاغل تخصصي مرتبط با رشته تحصيلي از كل فارغ‌التحصيلان، ميزان تقويت اقتدار ملي، ميزان تأثير در كاهش وابستگ به بيگانگان، ميزان تأمين رفاه و سعادت جامعه.

سياست‌هاي كلي براي توسعه علم، فناوري و نوآوري كشور در نقشه جامع علمي كشور به شرح ذيل تبيين مي‌شود:

1- توسعه عدالت‌ محور و رشد متوازن كمي و كيفي علوم و پژوهش‌ها با تاكيد بر علوم ارزشي و معرفتي و علوم پايه

2- توسعه و ترويج تفكر خلاق و راهبردي فردي و گروهي در تشخيص و حل مسايل و نيازهاي اساسي كشور

3- محور قرار دادن فضايل اخلاقي و ترويج فرهنگ ديني - ملي در جامعه و تاين شرايط لازم براي بروز خلاقيت‌ها و ترتبيت انسان‌هاي سالم، خردمند، توانا، خلاق، داراي اعتماد به نفس، آزاده، نقاد، نقد‌پذير و تلاشگر، جهت ايجاد جامعه‌اي فضيلت‌مدار و خردورز از طريق آموزش توام با پرورش

4- توجه جدي به رفع نيازهاي اساسي و مشكلات مهم كشور در برنامه‌ريزي‌هاي علمي و توسعه نظام رتبه‌بندي دانشگاه‌ها، حوزه‌هاي علميه، مدارس و ارتقاي معلمان و اعضاي هيئت علمي و ارزيابي پژوهشگران با معيار توليد علم نافع و رفع نيازها با هدف تامين استقلال، خودكفايي و شكوفايي علمي و اقتصادي كشور

5- تقويت و ترويج همه‌جانبه تلاش علمي و فناوري با روحيه جهادي توام با رعايت اخلاق علمي و حرفه‌اي

6- همسر ساختن سياست‌هاي توسعه صنعتي و اقتصادي با سياست‌هاي ملي نوآوري، فناوري و علم

7- شناسايي، هدايت، پرورش، جذب و به كارگيري استعداد‌هاي درخشان و ايجاد بستر هاي مناسب جهت بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي نخبگان و استفاده از توانايي‌هاي علمي و فني ايرانيان مقيم خارج و جذب متخصصان و محققان برجسته ساير كشورها

8- افزايش نقش مدارس، دانشگاه‌ها، مراكز تحقيقاتي و فرهنگستان‌ها در ارتقاي كارآمدي نظام، دفاع از مرزهاي اعتقادي، وحدت و امنيت ملي و صيانت از فرهنگ و هويت ملي - اسلامي

9- توسعه علم، فناوري و نوآوري با هدف افزايش اقتدار ملي و كسب جايگاه نخست در منطقه و موقعيت برجسته در دنيا، از طريق اصلاحات نهادي در نظام نفع (علم، فناوري و نوآوري) ملي با هدف تكميل چرخه نوآوري

10- تقويت زير ساخت‌هاي و ظرفيت‌هاي علمي، فرهنگي و فناوري كشور و تشويق و ارتقا فرهنگ و منزلت كارآفريني دانش‌بنيان (فن‌آفريني)

11- ارتقاي همكاري‌هاي هم‌افزاي دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي، اقتصادي و فرهنگي در بخش دولتي و غيرولتي با تاسيس و وسعه مراكز مشترك

12- افزايش سهم نوآوري‌هاي مبتني بر فناوري در توليد ناخالص داخلي با انتخاب فرآيندهاي دانش بنيان

13- ارتقاي سطح نوآوري در مراكز علمي، فرهنگي و اقتصادي كشور و حمايت از مالكيت معنوي

14- تعامل سازنده با مراكز پيشرفته علمي و فناوري جهان با هدف بهره‌گيري از مزيت‌هاي نسبي و رقابتي موجود و كشف و آفرينش مزيت‌هاي جديد نسبي و رقابتي در بازار جهاني در حوزه سرمايه‌هاي دانشي، انساين و مالي

15- حمايت از مالكيت معنوي و بستر سازي براي توسعه تحقيقات راهبردي، كاربردي و توسعه‌اي و دستيابي به فناوري‌هاي پيشرفته و راهبردي

16- توانمند‌سازي و زمينه‌سازي حضور موثر بخش خصوصي در توليد، اشاعه و تجاري سازي علم و فناوري

17- ارتقاي همكاري‌هاي هم‌افزاي حوزه و دانشگاه و حركت به سمت احترام و شفاف‌سازي مرجعيت علمي رشته‌هاي مختلف در حوزه و دانشگاه

در اين پيش‌نويس حوزه‌ها و اولويت‌هاي راهبردي كشور در عرصه علم و فناوري نيز مشخص شده است.

نظر به تاكيد بر آموختن علم نافع در عرصه‌هاي مختلف بر طبق مباني نظري و ارزشي نقشه، اولويت گذاري محدود و مشخص رشته‌هاي علمي صورت نمي‌پذيرد؛ بلكه با تاكيد بر حوزه‌هاي علمي اساسي‌تر، اولويت‌گذاري دقيق‌تر در عرصه علوم به تلاش جمعي پژوهشگران، دانشمندان، انجمن‌هاي علمي و فرهنگستان‌ها واگذار مي‌شود.

از اين رو، بر علوم ارزشي و معرفتي به لحاظ نقش هويت ساز و جهت دهنده آن براي ساير علوم و بر علوم پايه به لحاظ نقش بنيادين آن در تعالي و توسعه علوم كاربردي و رشد فناوري و ايجاد خودباوري ملي و بر علوم بين رشته‌اي به خاطر تاثير آن در شكل گيري علم و فناوري جديد تاكيد بيشتري صورت مي‌گيرد.

در حوزه فناوري با توجه به نقش مستقيم آنها در دستيابي به اهداف چشم‌انداز علم و فناوري كشور اولويت گذاري مشخص صورت مي‌پذيرد. مبناي تعيين اولويت‌هاي فناوري ميزان تاثير نسبي آنها در تحقق خواسته‌هاي چشم‌انداز بيست ساله كشور مي‌باشد.

بدين منظور بر اساس نظر جمعي از خبرگان عرصه‌هاي مختلف علمي و تخصصي، ميزان تاثير هر يك از فناوري‌ها در دستيابي به هر يك از خواسته‌هاي چشم‌انداز مورد وزن دهي قرار گرفت و تعيين ضريب اهميت گرديد. سپسبر اساس تعيين ميانگين تاثير هر فناوري در تحقق مجموع خواسته‌هاي چشم‌انداز، فناوري‌هاي داراي اولويت تعيين شدند كه به شرح ذيل است:

الف- فناوري‌هاي هويت‌ساز و فناوري‌هاي نرم:
- فناوري‌هي فرهنگي و آموزشي
- فناوري‌هاي اجتماعي و ارتباطات جمعي
- فناوري‌هاي سياست‌گذاري، مديريت و اقتصاد

ب- فناوري‌هاي حوزه الكترونيك، ارتباطات و اطلاعات:
- فناوري‌هاي طراحي و توليد ميكرو الكترونيك
- فناوري‌هاي طراحي و توليد شبكه‌هاي مخابراتي
- فناوري‌هاي امنيت شبكه
- فناوري‌ ذخيره‌سازي و پردازش داده
- فناوري‌هاي شناسايي الكترونيكي
- كاربري فناوري‌هاي اطلاعات در بخش‌هاي خدمات و صنايع

ج- فناوري نانو:
- نانو مواد
- فناوري‌هاي نانو در فرآيندهاي توليد
- تجهيزات مرتبط با نانو فناوري
- فناوري نانو حسگرها

د- فناوري زيستي:
- زيست فناوري پزشكي
- گياهان و حيوانات تراريخته
- بيو انفورماتيك
- فناوري ايمني زيستي

ه - علوم و فناوري‌هاي حوزه سلامت:
- روش‌هاي تشخيص و درمان
- فناوري ارتقاي سلامت
- پزشكي مولكولي و سلول‌هاي بنيادي
- فناوري طراحي دارو با تاكيد بر مهندسي معكوس، طب و داروهاي سنتي

و - فناوري‌هاي هوافضا:
- فناوري‌هاي دسترسي به فضا و ماهواره

ز- فناوري‌هاي انرژي:
- فناوري‌هاي نوين استخراج نفت
- فناوري‌هاي تبديل نفت فوق سنگين و زغال سنگ به نفت سبك
- فناوري‌هاي تبديل گاز به اشكال مايع و جامد
- فناوري‌هاي استفاده از انرژي‌هاي نو با تاكيد بر انرژي خورشيدي، پيل سوختي و زمين گرمايي
- انرژي هسته‌اي (همجوشي و تلاشي هسته‌اي)
- توليد روشنايي برق با بهره‌وري بسيار بالا

ح- فناوري‌هاي مواد نو:
- فناوري‌هاي آلياژ‌هاي فلزي
- فناوري‌هاي مواد شيميايي
- فناوري‌هاي مواد پيشرفته

ط - فناوري‌هاي محيط زيست و ايمني:
- فناوري‌هاي رفع و كاهش آلودگي‌هاي آب، خاك و هوا
- فناوري‌هاي پيش‌بيني و مديريت زلزله و بلاياي طبيعي
- فناوري‌هاي بازيافت مواد

ي - فناوري‌هاي مديريت آب، شوري و خشكي:
- فناوري‌هاي مديريت بهره‌برداري از آب
- فناوري‌هاي توليد گياهان مقاوم به كم آبي
- فناوري‌هاي توليد گياهان مقاوم به شوري
- فناوري‌هاي توليد بذرهاي مرغوب و عاري از ويروس

ك - فناوري‌هاي حمل و نقل برقي

ل - فناوري‌هاي بومي:
- معماري و شهرسازي
- ابزارسازي و صنايع دستي

لحاظ كردن ملاحظات فرهنگي و زيست محيطي در قالب پيوست‌هاي برنامه‌هاي توسعه فناوري هاي مذكور الزامي است.

در بخش راهبردهاي علم و فناوري كشور آمده است:

راهبردهاي عمومي

راهبردهاي عمومي حركت علمي كشور در هفت دسته ارائه مي‌شود. دسته اول،‌دوم و سوم راهبردها توجه به موضوع و مقصد حركت علمي دارد. دسته چهارم راهبردها مربوط به تعيين نقش و ويژگي‌هاي ساختارهاي حركت علمي است. دسته پنجم راهبردها مربوط به منابع انساني به عنوان فاعل حقيقي حركت علمي مي‌باشد. دسته ششم و هفتم نيز توجه به بستر حركت علمي داشته و تلاش دارد با بسترسازي مناسب سرعت حركت علمي را افزايش دهد.

1- يكپارچه ‌سازي نظم تربيتي در مراحل سياست‌گذاري، برنامه‌ريزي، نظارت و پشتيباني با هدف پرورش انسان مومن، سالم، خلاق، نقدپذير، نقاد، داراي اعتماد به نفس و متخلق به فضائل اخلاقي مبتني بر آموزه‌هاي اسلامي از طريق:
الف - ايجاد پيوستگي ميان نظام تربيتي دانشگاه و قبل از آن به منظور تحقق فرايند مداوم فعاليت‌هاي تربيتي
ب - ايجاد هماهنگي ميان نظام تعليم و تربيت رسمي و غير رسمي در كشور
ج- ايجاد هماهنگي ميان محتواي آموزشي با اهداف نظام تربيتي

2- هم سويي و هم افزايي آموزش، پژوهش، فناوري و نوآوري در پيشرفت مادي و معنوي جامعه شامل:
الف- معطوف كردن فعاليت‌هاي علم و فناوري به ارتقاي كيفيت زندگي مردم و تحقق اهداف ناظر بر سامانه علم و فناوري كشور.
ب- جهت‌گيري آموزش و پژوهش به سمت حل مسائل و مشكلات فعلي و آتي كشور و نوآوري در مرزهاي دانش
ج- افزايش سهم علم و فناوري در توانمندسازي و توسعه بهره‌وري صنعتي و خدمات تخصصي
د - توسعه اتكاي صنعت به استفاده از پژوهش و فناوري‌هاي داخلي

3- حمايت نظام‌مند و هدفمند از توسعه علم و فناوري با تاكيد بر موارد زير:
الف- هدف‌مند كردن اعتبارات دولتي و تسهيل ساز و كارهاي مالي در جهت توسعه پژوهش نتيجه‌گرا و به روش:
- صرف سهم عمده بودجه دولت در بخش‌هاي علوم پايه، علوم ارزشي و معرفتي و حوزه‌هاي فناوري داراي اولويت در نقشه جامع
- كمك مالي و ايجاد تسهيلات قانوني در جهت ارتقاي درصد سهم اعتبارات پژوهشي بخش غير دولتي از توليد ناخالص داخلي
- افزايش بهره‌وري سرمايه‌گذاري در توسعه علم و فناوري
- حمايت از توسعه زيرساخت‌هاي آموزش، پژوهش و فناوري

ب- ايجاد تسهيلات قانوني براي افزايش سرمايه‌گذاري بخش غير دولتي در تحقيق و توسعه

ج- تقنين قوانين و تدوين ضوابط و استانداردها در جهت تسهيل و شفاف‌سازي حقوق متقابل توليدكنندگان، انتقال‌دهندگان و استفاده‌كنندگان از دانش و فناوري

د- استفاده از نقش دولت به عنوان يك خريدار عمده محصولات علم و فناوري در جهت توسعه علم و فناوري داخلي

4- متناسب سازي نقش و هويت حقوقي ساختارها و نهادهاي مرتبط با توسعه علوم و فناوري در چارچوب نظام ملي نوآوري و تكميل زنجيره علم تا ثروت از طريق:

الف- تعريف مناسب حدود مالكيت و مديريت دستگاه‌‌هاي دولتي حوزه علم و فناوري
ب- معطوف كردن وظايف دستگاه‌هاي دولتي به حمايت (شامل ميزان و نحوه حمايت) از توسعه كاربرد علم و تجاري سازي فناوري در حوزه وظايف
ج- توجه به استانداردسازي به عنوان يك موتور محرك توسعه تقاضا براي علم و فناوري
د- ايجاد و تعيين حدود وظايف نهادهاي تاييد صلاحيت براي موسسات علمي و فناوري با تاكيد بر حفظ حقوق متقاضي پژوهش و شفاف‌سازي و رونق بازار عرضه و تقاضاي داخلي علم و فناوري
ه‍ - يكپارچه‌سازي نظام طبقه‌بندي، حفظ و نگهداري موجودي دانش ملي به نحوي كه دانش مستند كشور به راحتي در دسترس باشد.
و- ايجاد مديريت مستقل در وزارتخانه‌ها با وظايف حاكميتي براي پي‌گيري رشد توسعه فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه در زمينه‌هاي مورد نياز از طريق ارجاع كار به دانشگاه‌ها، پژوهشكده‌ها و بنگاه‌هاي دانش‌بنيان در سطح كشور و پرهيز از تصدي امور غير حاكميتي و انجام مستقيم تحقيق و توسعه

ز- تعامل موثر حوزه و دانشگاه در عرصه‌هاي مختلف علوم در راستاي:
1- همكاري هم افزاي آنها در راستاي تقارب افق‌هاي نگاه به علم و استفاده از تجارب و روش‌هاي يكديگر.
2- زمينه‌سازي براي حضور عالمانه فضلاي حوزه در گروه‌هاي علمي دانشگاه‌ها براي توليد علم بومي هماهنگ با ارزش‌هاي ملي و اسلامي

ح - توجه ويژه به نقش مراكز دانشگاهي و تحقيقاتي ممتاز در رفع نيازهاي جامعه و حركت در مرزهاي دانش در عرصه‌هاي بين‌المللي

ط- پژوهش محوري نظام آموزشي كشور

ي- اصلاح فرايند، افزايش كارايي و تكميل نهادهاي مرتبط در چرخه علم و فناوري

ك- ايجاد ساز و كار تسهيل‌كننده فرايند عرضه و تقاضاي علم و فناوري در كشور

ل - تاسيس ساختارهاي اعطاي پژوهانه با تاكيد بر ساده بودن مقررات اجرايي، سريع بودن مراحل اعطاي پژوهانه، قابل ملاحظه بودن ميزان آن

م - توسعه و تعميق نظام مالكيت فكري

5- توسعه سرمايه انساني به عنوان موتور اصلي توسعه علم و فناوري كشور با تاكيد بر:
الف- افزايش تعداد پژوهشگر و فن‌آفرين كشور در حد متوسط محقق به جمعيت شاخص كشورهاي صنعتي
ب- سازماندهي و مديريت بر امور پژوهشگران كشور اعم از دولتي و غيردولتي
ج- جلب مشاركت موثر متخصصان و پژوهشگران (ايراني و غير ايراني) مقيم خارج از كشور
د - حمايت و تكريم نظريه‌پردازان، نوآوران، پژوهشگران و مديران پژوهشي
ه‍ - افزايش بهره‌وري منابع انساني مراكز علمي و پژوهشي از طريق تلاش جهادي و تمام وقت نمودن آن‌ها توام با تامين رفاه
و - توسعه توان جذب و به كارگيري منابع انساني متخصص در مراكز علمي دولتي و خصوصي
ز- توسعه و ارتقاي آگاهي‌هاي علمي عمومي متناسب با نيازمندي‌هاي سند چشم‌انداز واهداف پنجاه سال آينده
ح- گسترش تحصيلات تكميلي متناسب با نيازهاي علمي و فناوري

6- توسعه جريان دانش (آموزش و يادگيري) در سطح ملي به عنوان سريع‌ترين راه كسب واشاعه علم و فناوري در ابعاد ملي و بين‌المللي با تاكيد بر :
الف-ارتقاي توانايي علمي، فناوري و مهارتي و بر اساس نيازهاي بازار و ايجاد آمادگي جهت پذيرش مسوليت‌هاي شغلي
ب- ايجاد تحول در نظام آموزش كشور براي توسعه فرهنگ پرسشگري، تحقيق، خلاقيت و كارآفريني
ج- تقويت فرآيندهاي تبيدل دانش‌هاي ضمني به دانش‌هاي صريح
د- توسعه روش‌هاي روان‌سازي جريان رسمي وغيررسمي دانش در ابعاد ملي و بين‌المللي از طريق اجراي پروژه‌هاي علمي تحقيقاتي مشترك در ابعاد ملي و بين‌المللي،‌ايجاد مراكز آموزشي وپژوهشي مشترك با كشورهاي مختلف، توسعه دورهاي تخصصي مشترك و گسترش خوشه‌هاي همكاري علمي- فناوري بين‌المللي و منطقه‌اي
ه- تمركز بر انتقال و به كارگيري دانش معتبر در پنج گروه سياست‌گذاران ، ‌محققان ،‌ ارائه‌دهندگان خدمات، صنايع و مردم

7- ترويج و تبليغ توجه به علم به عنوان گفتمان مسلط در جامعه
الف- توسعه عمومي فرهنگ تتبع و تحقيق در سطح عموم براي پاسخگويي به سوالات اساسي آنها
ب- ترويج فرهنگ كسب و كار دانش بنيان و استفاده از يافته‌هاي تحقيقاتي و علمي در زندگي روزمره به عنوان يك عامل توسعه اجتماعي و بهبود دهنده زندگي
ج- تقويت روحيه فن‌آفريني، نوآوري و جنبش علمي به عنوان عامل اصلي توسعه كيفيت زندگي
د- افزايش منزل، صلاحيت حرفه‌اي و مرجعيت علمي و اجتماعي معلمان، استادان و پژوهشگران

راهبردهاي اختصاصي

براي هر يك از حوزه‌هاي كلي علوم در نقشه جامع علمي كشور راهبردهاي اختصاصي ارائه مي‌شود.

الف- حوزه سلامت

1- توليد دانش باتاكيد ويژه بر:
1-1 بيماري‌ها و معضلات بومي (كه تمركز ملي به آنها ضروري است ولي الزاما در سطح بين‌المللي به اندازه لازم به آنها توجه نمي‌شود) در حوزه‌هاي آموزش،‌پژوهش و نوآوري.

2-1 آموزش و پژوهش در زمينه ترويج شيوه‌هاي زندگي سالم و اسلامي و نيز عوامل اجتماعي موثر بر سلامت كه از تحصيل هزينه‌هاي درماني سنگين پيشگيري مي‌كند.

2- محوريت عدالت در توسعه و انتخاب فناوري‌ها و تبيين ماموريت‌ علم و فناوري اين حوزه

3- تقويت ارتباط بين علوم در زمينه‌هاي علوم پايه- باليني- طب و داروهاي سنتي، علوم سلامت- فناوري اطلاعات و ارتباطات، و نيز پيوند ما بين علوم اجتماعي و انساني با مفاهيم و عملكردهاي نظام سلامت

4- مديريت سرمايه‌هاي انساني از طريق:
4-1- بهره‌برداري از نخبگان سلامت كشور شامل جذب، به كارگيري وارتقاي بهره‌مندي از ظرفيت‌هاي آنها.

4-2- تقويت نظام آموزشي با ماموريت تربيت سرمايه انساني پاسخگو به نيازهاي سلامت جامعه و متخلق به اخلاق حرفه‌اي مبتني بر تعاليم اسلامي كه به ارائه خدمات كيفي در سطوح مختلف نظام سلامت بپردازند.

5- توليد دانش (اقتصادي، اجتماعي و...) و ترويج تصميم‌گيري مبتني بر شواهد در سطوح مختلف سياست‌گذاري،‌مديريت وارائه خدمات با توليد راهنماهاي متناسب در هر سطح.

ب- حوزه علوم پايه:
1- توسعه ماموريت‌گراي علوم پايه به منظور تحول در ساير علوم در افق بيست‌ساله
2- توسعه علوم و فناوري‌هاي خاص پايه در جهت شكستن مرزهاي علم در حوزه‌هاي خاص از طريق تعريف پروژه‌هاي ملي به منظور تقويت غرور ملي

3- ايجاد ساختارها و زيرساخت‌هاي حمايت ويژه از توسعه علوم پايه از طريق:
1-3- ايجاد ساختار شبكه‌اي خاص براي هدايت و حمايت توسعه علوم پايه به نحوي كه تمام موسسات پژوهشي علوم پايه در اين مجموعه قرار گيرند.
2-3- ارتقاي كمي و كيفي آزمايشگاه‌هاي اساسي وعمده در مقياس ملي منطقه‌اي
3-3- توجه به دانشگا‌ه‌ها و مراكز نخبه‌پرور در حوزه علوم پايه وايجاد و گسترش شبكه‌هاي تحقيقاتي بين آنها و اعمال سياست‌هاي تشويقي براي طلايه‌داران علوم پايه.
4-3- تاسيس ساختارهاي اعطاي پژوهانه عمده با تاكيد بر ساده بودن مقررات اجرايي، سريع بودن مراحل اعطا و قابل ملاحظه بودن ميزان آن.
5-3- توسعه كمي و كيفي دوره‌هاي دكتري به عنوان دوره پژوهشي وتوجه خاص به دوره‌هاي پسادكتري

4- بسترسازي مناسب در جهت توسعه علوم پايه شامل :
1-4 افزايش تخصيص بودجه پژوهش براي علوم پايه
2-4 ايجاد تعامل با مراكز علمي وتحقيقاتي بين‌المللي و تسهيل تبادل گسترده استاد ومحقق
3-4 توجه خاص به تحقيقات بين رشته اي
5- توجه خاص به نظريه‌پردازي درجهت يافتن مسيرهاي جديد و ميانبر علمي

ج- حوزه علوم ارزشي و معرفتي (علوم انساني، معارف اسلامي و هنر):

1- توسعه ماموريت گراي علوم انساني و هنر از طريق:
1-1 نظريه‌پرداز وكاربردي نمودن دستورات قران و سنت پيامبر اكرم ص، و اهل بيت ع،‌و نظريه‌ مهدويت و ترويج و اشاعه مرجعيت علمي اهل بيت ع، در علوم ارزشي و معرفتي.
2-1 توسعه علوم اجتماعي و انساني هويت‌ساز و تمدن‌گرا
2- تعريف پروژه‌هاي جامع و بين‌رشته‌اي براي نزديك سازي علوم اجتماعي با مشكلات و واقعيت‌هاي جامعه
1-3 ايجاد شبكه جامع علوم اجتماعي و انساني به منظور سياست‌گذاري واحد وهم‌افزايي
2-3 اصلاح روند هدايت تحصيلي و استعداديابي و تغيير گرايش عمومي نخبگان به سوي تحصيل در علوم ارزشي و معرفتي
3-3 تقويت تعامل حوزه و دانشگاه با رويكرد مرجعيت هر يك در حيطه‌هاي تخصصي مربوط
4- ايجاد رشته‌هاي ميان رشته‌اي جديد بين علوم ارزشي و معرفتي با ساير حوزه‌هاي علمي به منظور توسعه كاربرد اين علوم.

5- توسعه علوم ارزشي و معرفتي از طريق:
1-5 حمايت از توليد علم، نظريه‌پردازي، نقد و مناظره با تاكيد بر تضارب آرا و افكار در اين حوزه
2-5 كاربردي نمودن علوم اين حوزه بر اساس نيازها، ضرورت‌ها و مديريت‌هاي آينده

6- حمايت و بسترسازي براي رشد هنر متعهد ديني از طريق:
1-6- تدوين اصول و معيارهاي ارزيابي هنر متعهد و ديني
2-6- تقويت و راه‌اندازي حوزه‌هاي بين رشته‌اي ميان هنر و ساير رشته‌هاي علوم
3-6- حمايت از حضور و مشاركت بخش خصوصي و انجمن‌هاي هنري در توسعه پژوهش و فعاليت‌هاي هنري
4-6- راه‌اندازي نهادهاي حمايتي و پشتيباني در عرضه هنر نظير بورس آثار هنري، صندوق‌هاي حمايتي و خدمات بيمه‌اي براي هنرمندان.

د- حوزه علوم كاربردي:
1- توجه ويژه به توسعه علوم كاربردي باتوان رقابتي، ثروت‌آفريني و تامين آسايش بيشتر
2- تعريف پروژه‌هاي ملي بزرگ پژوهش و فناوري به منظور ارتقاي خودباوري و توانمندي ملي و تامين نيازهاي آتي كشور و جهان
3- توسعه ساختارها و منابع انساني از طريق:
1-3 تصويب ضوابط جامع براي ارتقاي اعضاي هيات علمي بر اساس تحقيقات كاربردي و توسعه‌آي و توليدات علمي آنها
2-3 توسعه كمي و كيفي دوره‌هاي تحصيلات تكميلي و بين‌رشته آي در علوم كاربردي
3-3 تشويق دانش‌آموختگان به سمت ايجاد شركت‌هاي دانش بنيان خصوصي و تعاوني در پارك‌ها و مراكز رشد علم و فناوري از طريق ارائه تسهيلات خاص به آنها.
4-3 ايجاد مديريت پژوهش در وزارتخانه‌ها و دستگاه‌هاي كشور به جاي گسترش مراكز پژوهشي وابسته به منظور تعيين نيازهاي پژوهشي با همكاري صاحبنظران و متخصصان و ارجاع آن به دانشگاه‌ها و مراكز علمي و پژوهشي و پيگيري حل مشكلات و مسائل ذي ربط از طريق پژوهش به منظور انجام امور حاكميتي در عرصه پژوهش و واگذاري تصدي و انجام پژوهش
3-5- كمك به ايجاد ساز و كار توسعه سرمايه گذاري خطر پذير در كشور
3-6 ايجاد آزمايشگاه هاي تخصصي و شبكه هاي آزمايشگاهي براي استفاده كليه متخصصان و همچنين طراحي نهادهاي مناسب براي شناسايي و انتشار فناوري‌هاي مانند فن بازار
3-7- ايجاد و توسعه مجموعه هاي هم افزار دانش و فناوري در قالب مناطق آزاد صنايع پيشرفته، شهرك‌هاي تخصصي فناوري پارك‌هاي علم و فن آوري و مراكز رشد و...

4- بستر سازي توسعه علوم كاربردي شامل:
4-1- طراحي ساز و كارهاي لازم براي استفاده از دانش متخصصان و انديشمندان جهان در قالب انجام پروژه‌هاي مشترك تحقيقاتي و توسعه اي با تاكيد بر ايرانيان مقيم خارج كشور و با نقش آفريني موثر نمايندگي‌هاي جمهوري اسلامي ايران در كشور‌هاي هدف
4-2 ايجاد بورس خريد و فروش فناوري هاي داخلي و سهام بنگاه‌هاي دانش بنيان براي تامين سرمايه لازم براي فعاليت هاي تحقيق و توسعه و گسترش بازار كالا و خدمات مبتني بر آن.
4-3 وضع قوانين و مقررات لازم به منظور اعطاي امتيازات و تسهيلات مالي و خدمات كافي به اشخصا حقيقي و حقوقي شاغل در امر تحقيق و توسعه و نو آوري شامل معافيت از ماليات و عوارض دولتي و شهرداري و استفاده از بيمه‌هاي خاص و صدور سريع مجوز‌هاي توليد و بهره‌برداري و نظاير آن.

در بخش چارچوب نهادي علم، فناوري و نوآوري آمده است:

1- سياست گذاري پايش و ارزيابي:
سياست گذاري و تصميم گيري كلان و راهبردي جريان، علم، فناوري و نو آوري و پايش و ارزيابي آن در كشور ب

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 290]