بازي با مهره هاي سوخته

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: بازي با مهره هاي سوخته
اردشير زارعي قنواتي

اوكراين در آستانه هرج و مرج كامل سياسي و اقتصادي قرار دارد چرا كه به موازات تنش هاي سياسي كه به خاطر فروپاشي ائتلاف نارنجي بين «ويكتور يوشچنكو» رئيس جمهوري و «يوليا تيموشنكو» نخست وزير در وضعيت بحران اقتصادي متاثر از بحران مالي بين المللي پيش آمده است، ثبات در اين كشور دوپارچه شرقي - غربي آسيب پذير نشان مي دهد. جنگ قفقاز و درگيري نظامي بين روسيه و گرجستان هرچند ضربه هاي مستقيم آن را تفليس و رئيس جمهوري متهم به جنايات جنگي آن «ميخائيل ساكاشويلي» تحمل كردند ولي تاثيرات بيروني و بلندمدت آن در كي يف خود را نشان داد. يوشچنكو بلافاصله بعد از شروع جنگ به سخنگوي اصلي رهبران ضدروسي در منطقه شرقي اروپا و كشورهاي شكل يافته از فروپاشي شوروي تبديل شد، نه تنها دشمني بازيگر اصلي منطقه يي را متوجه خود كرد كه در درون جامعه سياسي - اجتماعي اوكراين نيز همگان را از نارنجي و آبي در مقابل خود ديد. هميشه در دنياي سياست سياستمداراني يافت مي شوند كه تحت تاثير هيجانات لحظه يي تاكتيك را به جاي استراتژي به اشتباه در محاسبات خود گنجانده و ظرافت ديپلماتيك را در پاي تجارت معكوس سياست قرباني مي كنند. اين گروه از سياستمداران توانمندي بازيگران اصلي در صحنه شطرنج بين المللي را براي چينش هاي ژئوپولتيك دست كم گرفته و در باد حاميان بزرگ بيروني بادبان برافراشته و تمام هستي خود را به داو مي گذارند. اين رهبران كه بايد به آنان «سياستمداران پفكي» نام نهاد، در طي يك برش تاريخي و رخداد سياسي در حوزه منطقه يي و بين المللي به يكباره احساس مي كنند زمان رسيدن به اهداف دشوار فرارسيده است، در حالي كه از واقعيت رقابت هاي ژئوپولتيك و بده بستان هاي سياسي بين بازيگران اصلي غافل هستند.

اوكراين به عنوان يك كشور و ساختار سياسي- اجتماعي دو هويتي كه شرق صنعتي، روس تبار يا اسلاو و ارتدوكس را از غرب كشاورزي، كاتوليك و غربگراي آن جدا كرده، وحدت سرزميني آن را به ميزان زيادي مخدوش كرده است.

بر اساس همين تضاد و پارادوكس سياسي- اجتماعي در جغرافياي اين كشور، پيوستن به اتحاديه اروپايي و پيمان نظامي آتلانتيك شمالي (ناتو) براي رهبران ناسيوناليست و ضدروس اين كشور به يك هدف استراتژيك تبديل شده است. يوشچنكو كه در حاشيه جنگ قفقاز ناخشنودي و چنگ و دندان غرب را در مقابل روسيه مي ديد، ناگهان درس هاي ابتدايي سياست را ناديده انگاشت و تمام قد خود را در آيينه مجازي ايالات متحده و اروپا به نظاره نشست. اين تحرك اشتباه رئيس جمهوري در حالي بود كه متحد وي خانم تيموشنكو به عنوان نخست وزير با زيركي خاص خود دريافته بود ابرهاي تيره بسيار زودتر از آنچه بشود بر بال آن سوار شد از منطقه رخت برخواهد بست و توفان لحظه يي و موج بزرگ آرام گرفته و در معرض توفان ماندگان تنها بايد به نظاره خانه ويرانه خود بنشينند. سخنان تازه «ويليام تيلور» سفير امريكا در اوكراين مبني بر اينكه «برنامه عملكرد براي پيوستن اوكراين به ناتو در سال 2009 امكان پذير است، به اين شرط كه در كشور ثبات سياسي برقرار باشد» از دو زاويه قابل توجه و بررسي خواهد بود. اول اينكه اين اظهارات به لحاظ حقوقي و منشور پايه الحاق عضو جديد به ناتو يك اصل اجتناب ناپذير است كه دور زدن آن به هيچ عنوان نه امكان پذير و نه به مصلحت اين ساختار اروپايي- امريكايي است. كشوري كه در معرض بي ثباتي داخلي و خارجي قرار دارد بنا به تعهدات قانوني ناتو براي حمايت از يكي از اعضاي در معرض تهديد به صورت خودكار بايد دخالت نظامي، سياسي و اقتصادي كند كه اين موضوع در واقعيت ژئوپولتيك منطقه شرقي اروپا به مفهوم جنگ ناتو و روسيه خواهد بود. حتي تصور اين موضوع يا ريسك مصونيت بخشي در الحاق به ناتو در موقعيت بي ثبات كنوني اوكراين نيز رهبران اروپايي و امريكايي را به وحشت مي اندازد تا چه رسد به اينكه بخواهند خود را در چنين مهلكه هولناكي گرفتار كنند. در وهله دوم اظهارات ويليام تيلور در اين خصوص كه «در ماه دسامبر براي ناتو تصميم گيري درباره پيوستن اوكراين به اين پيمان بسيار دشوار است به جهت اينكه شرط اصلي اين الحاق وجود ثبات سياسي است و به همين دليل تصميم گيري به عهده مردم اوكراين است» دقيقاً اقدامي براي تاثيرگذاري بر انتخابات زودهنگام پارلماني به نفع حزب اوكراين ما به رهبري يوشچنكو تلقي مي شود چرا كه اين موضوع دقيقاً برخلاف اظهارات ماه هاي گذشته جرج بوش و اكثر رهبران ضدروسي ناتو است زماني كه مرتب تاكيد مي كردند به خاطر تجاوز روسيه به گرجستان الحاق تفليس و كي يف به ناتو اجتناب ناپذير و بسيار فوري بايد انجام گيرد. بندبازي هاي سياسي - امنيتي واشنگتن و بروكسل با رهبران بدون ريشه اروپاي شرقي و از جمله ويكتور يوشچنكو مي تواند درس بزرگ سياسي براي كساني باشد كه بدون توجه به مكانيسم هاي عيني و قانوني در بستر هيجانات ناشي از رخدادهاي زودگذر سياسي اعتبار و موجوديت خود را به قمار مي گذارند. واقعيت جامعه اوكراين با توجه به قدرت تقريباً برابر ائتلاف آبي هوادار روسيه در مقابل ائتلاف نارنجي، حتي در شرايط عدم وجود اختلاف بين جناح تيموشنكو و يوشچنكو نشان مي دهد توازن موجود شرقي- غربي در درون جامعه اوكراين ورود اين كشور به ناتو را بسيار دشوارتر از تصور رهبران و سياستمداران ذي نفع كرده است. بنابراين امروز كه كشتي نارنجي در درياي شرقي به صخره خورده است و نارنجي ها در مقابل هم قرار گرفته و بحران مالي نيز اقتصاد اين كشور و اعتبار زمامداران نارنجي را مخدوش كرده است بايد ورود به ناتو را حداقل در كوتاه مدت براي كي يف پايان يافته تلقي كرد.
شنبه 18 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]