خليج فارس در آينه تاريخ به انضمام تصاویری جالب

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: خليج فارس در آينه تاريخ

در طول تاريخ، خليج فارس نه تنها بخشي از خاك ايران محسوب مي.شده و حاكميت آن در دست ايراني.ها بوده است، بلكه به اذعان تمام منابع تاريخي موجود اين پهنه آبي با عناويني نظير خليج فارس، خليج عجم، درياي فارس و يا بحر فارس شناخته شده است.
نام خليج فارس از جمله نام.هاي تاريخي است كه از گذشته بسيار دور تاكنون در اسناد، قراردادها و مكاتبات مورد استفاده همه اقوام و ملت. هاي دور و نزديك آن، از فارس و عرب، ترك و هندي تا اروپاييان قرار داشته است. از اين رو خليج فارس به عنوان مهمترين گذرگاه نفتي جهان با موقعيت تمدني ايران پيوندي تنگاتنگ داشته و دارد.
با اين حال در دهه.هاي گذشته برخي از همسايگان در اقدامي كه با روح همزيستي مسالمت.آميز ملل و فرهنگ.هاي منطقه ناسازگار بوده است، به جاي استفاده از نام معتبر «خليج فارس»، نام خليج عربي يا خليج را به كار گرفته.اند و اخيراً نيز علاوه بر كشورهاي عربي پاره.اي از سازمان.ها، ارگان.ها، خبرگزاري.ها يا مجلات و رسانه.هاي بين.المللي به اين نامگذاري مجعول روي آورده.اند.
با توجه به اينكه كوشش.هاي ملي.گرايان افراطي عرب براي تغيير نام «خليج فارس» به «خليج عربي» در سطح بين.المللي از هيچ گونه پايه و اساس علمي برخوردار نيست، كوشش آنها تنها وحدت واقعي جهان اسلام را به مخاطره مي.اندازد. بعضي كشورهاي عربي كه در تقابل با ايران به سر مي.برند، در قبال نام خليج فارس به دنبال منافع خود هستند و در اين بين وحدت جهان اسلام را ناديده مي.گيرند. اين عمل در شرايطي صورت مي.پذيرد كه نيروهاي فرامنطقه.اي حضور روز افزون خود را با استفاده از همين گونه تنش.ها و اختلافات تثبيت مي.كنند.
در اين نوشتار ضمن تشريح موقعيت استراتژيكي خليج فارس، به بررسي تبارشناسانه نام خليج فارس و چگونگي شكل.گيري ادعاهاي واهي اعراب در استفاده از نام جعلي خليج يا خليج عربي خواهيم پرداخت.

جغرافياي طبيعي و راهبردي خليج فارس

خليج فارس، شيار هلالي شكلي است كه بيش از يك چهارم ذخاير فسيلي جهان را در خودجاي داده و از طريق درياي عمان به اقيانوس هند و آب.هاي آزاد راه مي.يابد. اين خليج طولي نزديك به 900 كيلومتر و پهنايي نزديك به 240 كيلومتر دارد و در كشاله و چين.خوردگي.هاي پست و فرو افتاده جنوب زاگرس پديد آمده است.
خليج فارس به عنوان شعبه.اي بزرگ از اقيانوس هند كه بر سر راه كليه خطوط دريائي در مشرق عدن واقع شده است، مانند دالاني است كه بين 24 دقيقه 30 درجه عرض شمالي و 48 دقيقه 50 درجه طول شرقي واقع شده است. حدود آن از شمال و شمال خاوري به سواحل ايران، از شرق به درياي عمان، از جنوب و غرب به شبه جزيره عربستان محدود است. رودخانه.هاي دجله و فرات و كارون و كرخه كه از جبال ارمنستان و تركيه سرچشمه گرفته.اند، به انضمام رودخانه.هاي جراح، هنديان و رودهاي كوچك ديگر به اين دريا مي.ريزند.
آبهاي خليج فارس كم عمق و زير بستر آن داراي منابع نفت و گاز (هيدروكربن) فراوان است. اين عمق در دهانه خليج 70 تا 90 متر است و هر قدر به طرف بالاي خليج مي.رود كمتر مي.شود و به مسافت 90 كيلومتري تا دهانه شط به 30 متر مي.رسد. عمق خليج فارس در بيشتر موارد از 50 متر تجاوز نمي.كند و حداكثر عمق آن به حدود صد متر مي.رسد. اين امر به سادگي امكان حفاري و استخراج منابع آن را فراهم مي.سازد. در صيدگاه.هاي مرواريد عمق خليج فارس كمتر از 36 متر است. مساحت خليج فارس 97 هزار مايل مربع است و طول آن از سواحل عمان تا رأس دريا در حدود 50 مايل و عرض آن در مناطق گوناگون ميان 29 تا 180 مايل است.1
حاشيه خليج فارس شامل كشورهاي ايران، عراق، كويت، بحرين، عربستان، قطر، امارات و عمان مي.شود و در اين بين بيشترين ساحل خليج فارس كه قابليت كشتيراني نيز دارد، تحت حاكميت ايران مي.باشد.
خليج فارس به مثابه يك راه آبي و دريايي از آغاز تاريخ موقعيت برجسته سياسي داشته است و به نوعي خاستگاه تمدن.هاي بزرگ خاور باستان با پيشينه.اي چند هزار ساله است. از قرن.ها پيش عيلامي.ها از بندر بوشهر و جزيره خارك براي سكنا و كشتيراني و حكمفرمايي بر سواحل خليج فارس و بازرگاني با هند غربي و دره نيل استفاده مي.كردند.
اكثر مورخان يوناني ـ از جمله هرودوت ـ معتقدند كه بابلي.ها وسائل مورد نياز خود را كه از عربستان و هندوستان تهيه مي.كردند، از طريق خليج فارس حمل مي.نمودند. به لحاظ موقعيت سوق.الجيشي نيز بابل در حوالي خليج فارس در كنار دجله و فرات قرار گرفته بود و سه درياي فارس، هند و اسود را به هم مرتبط مي.ساخت. همچنين هرودوت و استرابون تأكيد مي.كنند كه در اين نواحي مراكز مهم تجارتي وجود داشته است. 2
هم اكنون نيز خليج فارس مهم.ترين آبراه بين.المللي جهان است كه بيش از 50 درصد انرژي جهان در آن نهفته است . 3 خليج.فارس و كشورهاي ريز و درشت پيرامون آن (ايران، عراق، كويت، عربستان سعودي، بحرين، قطر، امارات متحده عربي و عمان) نزديك به 10 درصد ازگستره 44 ميليون كيلومتر مربع قاره .آسيا را در بر مي.گيرند.
خليج فارس در مقام محل و معبر مبادله كالا و تجارت ميان شرق و غرب؛ نه تنها از زمان.هاي دور صحنه رقابت و كشمكش.هاي ملل ذينفع و متجاوزان و استعمارگران بوده است بلكه هميشه و بيش از هر درياي ديگري مورد توجه علماي معرفه.الارض و باستان.شناسان و مورخان و جغرافيا نويسان قرار داشته است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 208]