واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > آمریکا - فارس نوشت: سفر "منموهان سینگ " به افغانستان که با حمایت آمریکا صورت گرفته است، به دنبال سفر نخست وزیر پاکستان به کابل و کشته شدن رهبر القاعده در خاک پاکستان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به گزارش فارس، پس از اظهارات حامد کرزی که بارها از جامعه جهانی خواست تا مبارزه با تروریسم را در لانههای اصلی آن، انجام دهند، مان موهان سینگ، نخست وزیر هند نیز که روز پنجشنبه 22 اردیبهشت در رأس هیئتی وارد کابل شده بود، در نشستی خبری با حامد کرزی از جامعه جهانی خواست تا کشورهای حامی تروریسم را تحت فشار قرار دهند. نخست وزیر هند به رغم خوشحالی درونی خود از کشته شدن اسامه بن لادن در قلمرو پاکستان، به دلیل احتمال افزایش ترورها و ناامنیها ابراز نگرانی کرد. * اهمیت سفر جنوب آسیا با در برگرفتن 2 قدرت هستهای متخاصم و ژئوپلتیکِ منحصر به فرد آن در قاره آسیا، در عرصه نظام بینالملل از جایگاه استراتژیک و راهبردی مهمی برخوردار است. در طول سالهای گذشته هند و پاکستان، به رغم فراز و فرودها، متحدان استراتژیک آمریکا در منطقه محسوب میشدند؛ اما با گسترش تروریسم و افراطگرایی در این منطقه که غرب نیز در آن نقش بسزایی داشت، به ویژه پس از یازده سپتامبر و حمایت پاکستان از القاعده و طالبان و شروع بازی دوگانه در امر مبارزه با تروریسم، رویکرد آمریکا به پاکستان تغییر کرد و جایگاه هند در روابط سیاسی با آمریکا ارتقاء یافت. همین امر به همراه متهم بودن پاکستان به حمایت از القاعده و طالبان و بسیاری دیگر از این موارد موجب شد تا اجماعی در منطقه و جهان شکل گیرد که پاکستان حامی تروریسم و افراطگرایی در منطقه است، در حالیکه افغانستان و هند همواره بدین مساله پافشاری کرده و باور داشتند. در این بین خبر کشته شدن اسامه بنلادن در خاک پاکستان موجب خوشحالی مقامات هندی شد و قبل از اینکه سناریو سازی آمریکا در منطقه افشا شود و این خبر، ساختگی پنداشته شده یا از ذهن افکار عمومی افغانستان پاک شود، این سفر با زیرکی خاصی به کابل صورت گرفت. به نوعی میتوان این سفر را یک سفر تاریخی و بسیار تاثیرگذار خواند، به ویژه هنگامیکه توافقنامه همکاریهای استراتژیک، آن هم در حوزه اقتصادی منعقد میشود، بسیار تاثیرگذار و ماندگارتر از هر همکاری سیاسی یا نظامی- امنیتی است. * اهداف سفر هند به دلیل اختلافاتی با پاکستان در منطقه جنوب آسیا و رقابت با این کشور برای نفوذ بیشتر در افغانستان، مخالف گسترش روابط اسلام آباد- کابل است و حمایت آمریکا از افزایش نقش دهلینو در کابل، به دلیل بروز تنش در روابط با پاکستان است. این تغییر رویکرد در شش سال گذشته و پس از توافقنامه همکاریهای هستهای با هند صورت پذیرفت. امضای توافقنامهی هستهای هند و آمریکا در هجدهم جولای 2005 ، نقطه عطفی در روابط دو کشور به شمار میرود و روابط دو کشور را پس از گذشت نیم قرن تیرگی وارد فصل تازهای از همکاریهای استراتژیک کرد. خطوط کلی این همکاری محصول دگرگونی در سیاست خارجی هند از آرمانگرایی به واقعگرایی و توجه سیاست خارجی آمریکا به هند در قیاس با پاکستان به علت دارا بودن نظام سیاسی دموکراتیک، ارزشهای مشترک دو کشور همچون دموکراسی، سکولاریسم و نگاه متفاوت آمریکا به هستهای شدن همزمان هند و پاکستان است. به هر حال سیاست خارجی دو کشور، هند و آمریکا را به یکدیگر نزدیک کرد و باعث شد تا با اولویت قرار گرفتن هند در سیاست خارجی آمریکا، روابط امنیتی- استراتژیک دو کشور از زمان انعقاد قرارداد هستهای به نقطهی اوج خود برسد. همکاری استراتژیک آمریکا که به دنبال تبدیل هند به قدرتی در نظام جهانی است، بهاین معنی خواهد بود که جایگاه پاکستان در سیاست خارجی آمریکا به متحدی نمادین تبدیل شده است و به ویژه با تضعیف و سپس از بین رفتن القاعده و مصالحه با طالبان، این امر میتواند بر افکار استراتژیک درون پاکستان تأثیر بگذارد. این روند پاکستان را مجبور خواهد ساخت تا اولویتهای استراتژیکی خود را مورد بازبینی قرار دهد و بر روی این احتمال تمرکز کند که ایالات متحده و هند به شرکای سیاسی و نظامیتبدیل شدهاند که علیه رقبای بالقوه آینده عمل میکنند. از همین روست که پاکستان سعی کرده است که در سیاست خارجی خود رویکرد عملگرایانهای را دنبال کرده که شامل جهتگیری مجدد در روابط پاکستان با همسایگان منطقهای خود به ویژه چین و روسیه است، هر چند که گفته میشود روابط متشنج پاکستان و آمریکا زیاد ادامه نخواهد یافت، زیرا پاکستان به دلیل رقابت با هند تلاش خواهد کرد تا روابط خود را با آمریکا به نحوی حسنه سازد. در شرایطی که روابط افغانستان و پاکستان چندان حسنه نیست و پاکستان تحت فشار قرار دارد، سیاست ایجاب میکند که هند با استفاده از این خلاء به منظور افزایش فشارهای منطقه ای و بین المللی به پاکستان تلاش کند. طوری که هند لیست 49 نفر از اتباع پاکستان را به اسلام آباد ارائه داد و خواهان دستگیری و محاکمه آنان در محضر عام شد که مفهوم این عمل فشار بر پاکستان است. آمریکا نیز نام "بدرالدین حقانی " فرزند "جلال الدین حقانی " را که در خاک پاکستان زندگی میکند، در لیست سیاه قرار داده است که این اقدام نیز نشانه فشار بر پاکستان است. به جرأت میتوان گفت هند جزء کشورهایی است که نقش زیادی در بازسازی افغانستان داشته و با شنیدن خبر کشته شدن اسامه بنلادن، کوشید تا ضمن اعلام حمایت از روند صلح و امنیت، دولتسازی و مبارزه با تروریسم، به نوعی در ایده نقش داشتن پاکستان در حمایت از تروریسم، در افکار دولت، احزاب و گروههای سیاسی و به ویژه مردم افغانستان همراهی کرده و مهر تاییدی بر وجود افراطگرایی و تروریسم در پاکستان بنشاند. * جمعبندی بطور کلی اهداف سفر نخست وزیر هند عبارتند از: 1- تحت فشار گذاشتن پاکستان و مهر تایید نهادن بر حمایت اسلام آباد از القاعده و طالبان، خنثی کردن سفر یوسفرضا گیلانی نخست وزیر پاکستان به کابل در هفتههای اخیر و جلوگیری از گسترش روابط استراتژیک افغانستان با پاکستان. 2- نفوذ در افغانستان با هدف سهمگیری در بازسازی این کشور (به ویژه در سه حوزه کشاورزی، بهداشت و درمان، آموزش و تعلیم که بسیار مهم و تاثیرگذاری ماندگاری دارد) و مهار تهدیدات تروریستی پاکستان در منطقه. 3- نفوذ در آسیای مرکزی از طریق گسترش روابط با افغانستان، به ویژه با توجه به رقابت اقتصادی- سیاسی چین و آمریکا در این منطقه که دارای ذخایر عظیم انرژی است. 4- اعتقاد به وجود مشترکات فرهنگی در افغانستان و نگرانی از غربگرایی مردم افغانستان و تغییر دیدگاه از نگاه شرقی به نگاه غربی- آمریکایی. 5- پشت پرده حمایت آمریکا از گسترش روابط هند با افغانستان نیز بیارتباط با سند استراتژیک واشنگتن با کابل نبوده و آمریکا بهنوعی سعی دارد موج مخالفتها با ایجاد پایگاههای نظامی دائمی از سوی برخی گروههای سیاسی در داخل افغانستان را فرو بنشاند. به نظر میرسد این اهداف پیامدهایی نیز در پی خواهد داشت که مهمترین آن گسترش موج جدیدی از ناامنیها و خشونتها از سوی طالبان و القاعده در افغانستان و پاکستان بوده و بازی سیاسی جدیدی را در منطقه رونما خواهد کرد. اعلام کمک 500 میلیون دلاری هند به افغانستان نیز در راستای جلوگیری از گسترش روابط کابل- اسلام آباد صورت میگیرد و پاکستان چارهای ندارد جز اینکه در این برهه زمانی به بهبود روابط با روسیه بپردازد و به گسترش همکاریها با چین روی آورد. 5151
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 495]