واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ - شاپور عظیمی دیدگاه پوپولیستی باور دارد عقل مردم به چشمشان است. بر این اساس، هرچه به آنها نشان دهی (یا بگویی) از تو میپذیرند، حتی دروغهایت را. برخی که در این میان، فیلم تبلیغاتی میسازند، میل دارند پیاز داغ دستپختشان هرچه بیشتر باشد تا مزة اصلی گم شود، چشیده نشود. اما آن که چیزی برای پنهان کردن ندارد، رو بازی میکند. اگر در ابتدای فیلم انتخاباتیاش با شاعری دیدار میکند، به این دلیل است که رفیق سالهای بیداری او نیز بوده و حتی طرح جلد کتابهای شاعر را نقاشی کرده، اگر اشاره میکند که در محل تولد شخصیتهایی مثل شیخ محمد خیابانی به دنیا آمده، فوراً اضافه میکند که خودش را یک «شخصیت» به حساب نمیآورد. چنین آدمی دروغ نمیگوید، به آن نیازی ندارد و سراغش هم نمیرود. به قول قائلش قسعلی الهذا. . .! این را بگذارید پای کلیات و حالا باید دید که آیا فیلم انتخاباتی میرحسین موسوی که تیتراژ ندارد و نمیدانیم چه کسی آن را ساخته، توانسته حق مطلب را در مورد او ادا کند؟ گفته میشود یکی از فیلمسازان نامی سینمای ایران این اثر را ساخته، اما به دلیل همین نداشتن تیتراژ، نمیتوان به این قول شفاهی استناد کرد. فیلم، ساختار پیچیدهای ندارد. بنیان آن بر اساس آن چیزی است که آیزنشتین، مونتاژ جاذبهها مینامد. نماهایی حامل یک سری دادهها، که برش آنها به نماهایی دیگر، «نتیجة» نماهای قبلی را به بیننده منتقل میکند. در واقع سازندة این فیلم به شدت مدیون تصویربردارانی است که در سفرهای میرحسین موسوی، مادة خام ابتدایی را فراهم کردهاند که در مونتاژ نهایی به کار آمدهاند. تصاویر آرشیوی دوران نخستوزیری میرحسین (که بیاغراق سالیان مدیدی است به نمایش در نیامدهاند) به طریق اولی حافظهها را به کار میاندازد. سادگی، صمیمیت و روراستی شخصیت اصلی فیلم، در سفرهایش و در مواجهه با مخاطبان انبوهش، به باورپذیری فیلم یاری رسانده است. این را دیگر همه میدانیم که دوربین، به شدت بیرحم است و بیآن که نیازی باشد که کسی این کار را بکند؛ دوغ را از دوشاب تشخیص داده و بازنماییاش میکند. شاید برای همین است که ساخت یک فیلم تبلیغاتی برای کسی که نامزد احراز هر پستی باشد، کاری است سهل و ممتنع؛ چرا که دوربین، خودش بهترین داور است. رنگ و لعاب را میشناسد، قلب واقعیت را میشناسد و «همچون در یک آینه» عمل میکند! بیآنکه قصدی بر نادیده گرفتن تلاش فیلمساز این فیلم در میان باشد؛ باید گفت چه بسا صرف در کنار هم قرار گرفتن همان نماهای مستند مورد اشاره، نماهای آرشیوی مربوط به دوران نخستوزیری میرحسین، سفرهایش، غذاخوردن در بین راه و. . . پتانسیل این را داشتهاند که تصویری واقعی از او ارائه دهند. نکتة بسیار مهمی وجود دارد که سالیانی است از سوی مسئولان دولتی نادیده گرفته میشود و به نظر میرسد در جای خودش (انتخاب مجدد، یا حضوری دوباره، پس از سالها کنارهگیری از قدرت) به شدت کارا است: برداشتن فاصلهها و «بیپردگی» در برابر مخاطبان. مسلماً بحث ورود به حریمهای خصوصی افراد مطرح نیست اما خیلیها دوست دارند بدانند که مثلاً آن کسی که قرار است مقامی را در دست بگیرد شبیه خود آنها هست یا نه. این نکتهای است که در فیلم میرحسین نیز مغفول ماند. اشاره به ساختمانهایی که او طراحی کرده و نقاشیهای او که آمیختهای از هنر سنتی و مدرن هستند، هر چند ممکن است در نگاه اول «مردمگریز» به نظر برسند اما برای مردمی که باید تصمیم بگیرند به چه کسی رأی بدهند، میتوانست (در حد خودش) اثرگذار باشد. در واقع توجه به بخشهایی که عامتر نیستند، بر روی مخاطب بیاثر نخواهد بود.بر همین اساس است که شاید این فیلم، عامدانه از برانگیختن عواطف مخاطبان دوری کرده است. نماهای مرد جوانی که سوار بر موتور همراه اتوبوس میرحسین حرکت میکند، میتوانست فرصت مناسبی در اختیار سازندگان فیلم بگذارد تا بهرهبرداری مناسبی از آن بکنند اما نهتنها چنین نمیشود بلکه بخشی از حرفهای این مرد بهگونهای است که قاعدتاً باید حذف شوند (کافی بود میرحسین دستی به سر آن بچه بکشد و یا او را ببوسد! ) حتی اشکهای آن مادر 50 ساله که نگران فرزند جوانش و سلامت فکری اوست، میتوانست دل مخاطب را به درد بیاورد اما او دارد از چیزی سخن میگوید که بیشتر از آن که عاطفی باشد، تراژیک است. حتی به سادگی این امکان وجود داشت که در فیلم، از حرفهای آن مردی که میان گفتههای میرحسین میدود، از او دفاع میکند و دکتر خطابش میکند، بهرهبرداری عاطفی کرد اما موسوی به سرعت اشاره میکند که او دکتر نیست! شاید بارزترین نکتهای که در اواخر فیلم نمود بیشتری پیدا میکند، استفادة سازندگان آن از رنگ سبز و جلوة نمادین آن است: پرچمهای سبز، چادر سبز، مچبندهای سبز، شال سبز و هرچه رنگی از سبز و سبز بودن دارد، در پایان فیلم میرحسین موسوی را به این رنگ پیوند زده و توانسته جایگاه نمادین آن در اردوگاه میرحسین را به مخاطب نشان دهد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 366]