تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 7 آذر 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):ما (اهل بيت) ستون هاى حق را استوار و لشكريان باطل را متلاشى كرديم.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1834612752




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

كتابخانه‌های ایران پیش از اسلام


واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: كتابخانه‌های ایران پیش از اسلام 

 ابن‌ندیم به نقل از كتاب نهمطان‌فی معرفه طالع الانسان تالیف ابوسهل‌بن نوبخت ایرانی می‌نویسد:« كی ضحاك در زمین‌های سواد شهری بنا كردو نام آن را از مشتری در آورد و آنرا جایگاه علم و علما قرار داد و دوازده كاخ به شماره برج‌های آسمانی نامید و برای كتاب‌های علمی در آنها خزینه‌هایی بساخت و دانشمندان را در آن كاخ‌ها جای داد.اسكندر پادشاه یونان برای هجوم به ایران از شهری كه رومیان آن را مقدونیه می‌نامند بیرون شد و دارا پسر شاه دارا را به قتل رسانید و شهرها را ویران ساخت و كاخ‌هایی كه بدست بزرگان و سركشان ساخته شده بود خراب كرد.كاخ‌هایی كه بر سنگ‌ها و تخته‌های آن انواع علوم نقش و نقر شده بود با خاك یكسان كرد و با این خرابكاری‌ها و آتش‌سوزی‌ها آنها را بهم ریخت و در هم كوبید و از آنچه در دیوان‌ها و خزینه‌های استخر بود رونوشتی برداشته و به زبان رومی و قبطی برگردانید و پس از اینكه از نسخه‌برداری‌های مورد نیازش فراغت یافت آنچه به خط گشتك در آنجا بود در آتش انداخت و بسوخت. آنچه را از علوم نجوم و طب و علم‌النفس می‌خواست از آنها برگرفت و با دیگر چیزها از علوم و اموال و گنجینه‌ها و دانشمندان تصاحب كرده و به مصر فرستاد .از آثار ایرانیان تنها آنهایی باقی ماند كه پادشاهان گذشته به دستور پیامبرشان زرتشت و جاماسب حكیم پیش از آن نسخه‌برداری كرده و به منظور مصون ماندن از هجوم گجستك كه زرتشت از كردار و رفتار ناهنجار او آگهی داده بود به چین و هند فرستاده بودند. »اطلاعات دیگری كه از كتابخانه‌های ایران قبل از هجوم اسكندر داریم آنست كه ابومشعر بلخی ایرانی در كتاب اختلاف الزیجات خود به مناسبتی آورده و ابن‌ندیم عیناً از كتاب او بدین شرح نقل كرده است :« پادشاهان ایران برای نگاهداری و حفظ و صیانت دانش‌ها و بجای ماندن آنها اهتمامی فوق‌العاده مبذول می‌داشتند؛ آنها برای محفوظ ماندن كتاب‌ها و آثار دانشمندان از آسیب زمانه و آفات آسمانی و زمینی وسیله‌ی از سخت‌ترین محكم‌ترین اسباب و لوازم برگزیدند كه تاب مقاومت در برابر هر گونه پیش‌آمدی را داشته باشد و عفونت و پوسیدگی در آن راه نیابد و آن پوست درخت خدنگ بود كه بآن توز می‌گفتند. چنانكه هندیان و چینیان و مردم دیگر كشورها از ایشان پیروی كردند و توز برای محكمی و سختی و نرمی و قابلیت انعطاف در كمانسازی هم بكار برده می‌شد.ایرانی‌ها پس از اینكه بهترین وسیله را برای ثبت و ضبط و نوشتن و نگاهداری دانش‌ها بدست آوردند برای یافتن بهترین جا و مكان جهت بنیاد كتابخانه‌ها و خزانه كتاب به جستجو پرداختند جایی كه از زمین‌لرزه بر كنار و گلش چسبندگی داشته باشد تا برای ساختمان‌های محكم و پابرجا مناسب باشد. پس از كنجكاوی بسیار سرانجام شهرستانی كه همه این محسنات را داشت یافتند و آن شهر اصفهان بود. در آنجا هم پس از كاوش نقاط مختلف شهر روستای جی را بهترین جا و مكان یافتند. در جی كهن‌دژ را برگزیدند و در آنجا عمارتی رفیع بنیاد نهادند و سارویه‌اش نامیدند.مردم از پی بنا بسازنده و پایه‌گذار آن پی بردندزیرا در سال‌های گذشته گوشه‌ای از ساختمان سارویه ویران گردید و در آن سغی (دالانی) نمایان شد كه با گل سفت (ساروج) ساخته شده بود و در آن كتاب‌های زیادی از نوشته پیشینیان نهاده بودند كه بر پوست خدنگ نوشته بودند: در دانش‌های گونه‌گون به خط پارسی باستانی.از این كتاب‌ها تعدادی به دست كسی رسید كه در خواندن آنها دانا و توانا بود. در آنها نوشته‌ای از برخی شاهان ایران یافت كه چنین بود:به تهمورث شاه كه دوستدار دانش و دانش‌پژوهان بود خبر دادند كه در اثر یك حادثه آسمانی كه در مغرب به ظهور خواهد پیوست به علت ریزش باران‌های پی‌در پی جهان را آب فراخواهد گرفت. زمان وقوع آن با گذشتن دویست و سی و یكسال و سیصد روز از آغاز پادشاهی وی خواهد بود.منجمان تهمورث شاه را بر آن داشتند كه برای پرهیز از زیان و خسران آن توفان چاره‌ای اندیشد و گفتند زیان و خسران آن باران و توفان تا انتهای مشرق كشیده خواهد شد. تهمورث شاه مهندسان و كارآگهان را فرمان داد در سراسر ایرانشهر كاوش كنند و جویا شوند تا جایی را كه از همه جهت برتری داشته باشد برای ساختمان بنایی به منظور حفظ آثار دانش برگزیدگان.آنها پس از جستجو جی را در اصفهان برگزیدند و سارویه تا آنچه از كتاب‌های علوم مختلف كه بر پوست خدنگ نوشته شده بود در خزاین سارویه جا دادند تا پس از برطرف شدن توفان دانش‌های كهن برای مردم جهان بجای بماند.در میان كتاب‌های آن كتابخانه كتابی اثر یكی از دانشمندان باستانی ایران بود در علم ادوارسنین كه برای استخراج سپر ستارگان و علل حركتشان بكار می‌رفت. مردم دوره تهمورث شاه و پارسیان پیش از آن، آن را ادورا هزارات می‌خوانند و بسیاری از دانشمندان هند و كلدانیان قدیم كه نخستین سكنه حومه بابل بودند گردش سیارات هفتگانه را از آن استخراج می‌كردند و این زیج را از میان دیگر زیج‌های آن زمان برتری می‌دادند زیرا از همه صحیح‌تر و مختصرتر بود و منجمان آن زمان زیجی از آن استخراج كردند و آن را زیج شهریاری یعنی پادشاه زیج‌ها نامیدند.ابن ندیم خود می‌گوید: یكی از اشخاص ثقه به من خبر داد كه در سال 350 هجری سارویه جی دالانی خراب گردید كه جایش معلوم نشد زیرا از بلند بودن سطح آن گمان می‌كردند كه درون آن خالی نبوده و پر است تا زمانی‌ كه آن خود به خود فرو ریخت و در آن كتابهای زیادی به دست آمد كه هیچ كس نمی‌توانست آنها را بخواند و آنچه من با چشم خود دیدم و ابوالفضل عمید آنها را در سال سیصد و چهل و اندی فرستاده بود كتاب‌هایی بودند پاره پاره كه از باروی اصفهان میان صندوق‌هایی بدست آمده و به زبان یونانی بود. كسانی كه آن زبا ن را می‌دانستند مانند یوحنا و دیگران آن را ترجمه كردند و آشكار شد كه نام سربازان و جیره آنان است و آن كتابها چنان گندزا بودند كه گویی تازه از دباغی درآمده‌اند ولی پس از آنكه یكسال در بغداد ماندند خشك شدند و تغییر كردند و عفونتشان برطرف شد و پاره‌ای از آنها نزد شیخ ابوسلیمان موجود است. گویند سارویه یكی از بناهای محكم باستانی است كه ساختمان معجزه‌آسایی دارد و در مشرق چون اهرام مصر در مغرب از نظر عظمت و اعجاب است. 

 فهرستی از تعدادی از کتابخانه های ایران پس از اسلام:کتابخانه ابوالوفای همدانیکتابخانه عماد الدوله دیلمی در شیرازکتابخانه بهاءالدوله دیلمیکتابخانه عضد الدوله دیلمی در شیرازکتابخانه حسن بن موسی بن نوبختکتابخانه حبشی بن معز الدوله بن بویهکتابخانه ابوالنصر شاپور بن اردشیر(تعداد کتابهای این کتابخانه را ده هزار جلد نوشته اند که در سال 447 هجری در محله کرخ بغداد طعمه حریق شد .این آتش سوزی را نتیجه حمله طغرل سلجوقی به بغداد دانست).کتابخانه ابوالنصر فارابی فیلسوف شهیر ایرانیکتابخانه ابن عمیدکتابخانه صاحب بن عباوریکتابخانه عمومی ریکتابخانه معروف رامهرمزکتابخانه نوح بن منصور سامانی(حاسدان و دشمنان و معندان ابن سینا این کتابخانه را طعمه آتش کردند تا ابن سینا را متهم و بد نام کنند)کتابخانه سلطان مسعود ابراهیم غزنوی در غزنهکتابخانه دیلمیان( که توسط سلطان محمود به آتش کشیده شد).کتابخانه شیخ السلام ابو حامد محمد غزالیکتابخانه رشید الدین و طواط(نویسنده وشاعر نامدار در خوارزم).کتابخانه صابونی نیشابورکتابخانه مدرسه سعیدیه نیشابورکتابخانه مدرسه بیهقیه نیشابورکتابخانه نظامیه نیشابورکتابخانه اسفراینیکتابخانه تورانشاهی کرمانکتابخانه ساوهکتابخانه مسعود بیک خاراکتابخانهدانشگاه نظامیه اصفهانکتابخانه خجندیان در اصفهانکتابخانه کمالیه در کنار مسجد جامع مرو قرار داشتهکتابخانه مجد الملککتابخانه خاتونی در مروکتابخانه ضمیریهکتابخانه خاندان سمعانیکتابخانه عمیدیهکتابخانه محمد سلجوقیکتابخانه مدرسه قطبیه کرمانکتابخانه بو طاهر خاتونی در ساوهکتابخانه رکنیه یزدکتابخانه مسجد عقیق اصفهانکتابخانه سید نادر الموتو.........تعدادی از کتابخانه های ایران را فهرست وار یاد کردیم اما بطور کلی میتوان کتابخانه های ایران را پس از اسلام تا هجوم مغول به چهار دوره تقسیم نمود.:1-دوران ساسانیان2-دوران دیلمیان3-دوران غزنویان4-دوران سلجوقیانو اما از دوران حکومت اولاد چنگیز در ایران پس از اینکه حکومتشان رنگ و فرهنگ ایرانی به خود گرفت چند کتابخانه معتبر می شناسیم:کتابخانه رصد خانه مراغهکتابخانه ربع رشیدیکتابخانه آستان رضویکتابخانه مدرسه مظفریه تبریزکتابخانه های دوران تیموریکتابخانه الغ بیککتابخانه پیر محمد بن عمر بیک در شیرازکتابخانه مولانا عبد الرحمن جامیکتابخانه فریدون مظفر حسین میرزاکتابخانه بدیع الزمان میرزاکتابخانه فریدون مظفر حسین میرزاکتابخانه سلطان احمد جلایر در تبریزکتابخانه بایسنفرکتابخانه خلیل سلطان در تاشکندو اما کتابخانه های دوران صفوی عبارتند از:کتابخانه شاه طهماسب اولکتابخانه سام میرزاکتابخانه عباس بزرگکتابخانه شیخ بهاییکتابخانه کلیسای جلفای اصفهانکتابخانه صدر الدین میر فندرسکیکتابخانه غازی قزوینیکتابخانه ملا محمد باقر مجلسیکتابخانه شاه سلیمان صفویکتابخانه شاه سلطان حسین صفویکتابخانه نور الدین جزایری در اصفهانکتابخانه ملا نصرا.. در همدانکتابخانه آستان شاهزاده عبد العظیم در ریکتابخانه ملا حسین اردبیلی در استر آبادکتابخانه عیسی بیک در تبریزکتابخانه خاندان مولی در هویزهکتابخانه غیاث الدین منصور دشتکیکتابخانه کتابخانه اذز بیگدلی در قمکتابخانه رستم محبوسی در یزدکتابخانه مفتون در تبریزکتابخانه مجذوب تبریزیکتابخانه خوانساری در اصفهانکتابخانه رحنی قزوینیکتابخانه نوروز علی تبریزی در قزوینکتابخانه های دوران قاجار:کتابخانه مظفر شاه کرمانی در کرمانشاهکتابخانه مدرسه ایلچی در اصفهانکتابخانه بهمن میرزا فرزند عباس میرزاکتابخانه ذوالریاستین در شیرازکتابخانه دولتشاه در کرمانشاهکتابخانه صاحب دیوان در شیرازکتابخانه سیف الدوله سلطان محمد میرزاکتابخانه مدرسه صدر تهرانکتابخانه محمود میرزا قاجارکتابخانه مدرسه مرویکتابخانه فرهاد میرزاکتابخانه مرحوم بالا خیابانیکتابخانه مرحوم امام جمعه در کرمانشاهکتابخانه ملا محمد صالح فرشته در قزوینکتابخانه منجم باشی در اصفهانکتابخانه سپهرکتابخانه طبسکتابخانه خوانساریکتابخانه رکن الدینکتابخانه امیر نظام گروسیکتابخانه معیر الممالککتابخانه عزالدولهکتابخانه رضا قلی خان هدایت باشیکتابخانه امام جمعه اصفهانکتابخانه داوود خان نوریکتابخانه قوام الدولهکتابخانه اتابکمهدی جهانتاب – انتخابلینک: مطالعه چیست؟  رعایت 6 نکته برای آنکه بتوانید بهتر مطالعه کنید  موانع و مشکلات موجود در راه مطالعه  راههای ترویج فرهنگ مطالعه  تاریخچه پیدایش خط  پیدایش خط فارسی و هنر خوشنویسی  تاریخچه پیدایش کتاب  کتابخانه های آشوریان و مصریان  کتابخانه اسکندریه 





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 509]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن