واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > اروپا - لاله ساریبراهیم اوقلو محمد امین خرمی- شاید در میان عکس العمل مقامات کشورهای مختلف در قبال حمله اسرائیل به غزه، عکس العمل رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه، بیش از بقیه توجه رسانه های جهان را به خود جلب کرد. اردوغان در اجلاس داووس و در پانل غزه به شیمون پرز رئیس جمهور اسرائیل رو کرد و صراحتا گفت: «آدمکش های خوبی هستید.» وی سپس جلسه را ترک کرد. این اقدام چه در داخل و چه در خارج از ترکیه عکس العمل بسیاری را در تایید یا رد آن برانگیخت. در گفتگویی با «لاله ساریبراهیم اوقلو» روزنامه نگار و تحلیلگر اهل ترکیه، به بررسی نقش این کشور در منطقه و تاثیر اقدام اخیر اردوغان بر این نقش پرداخته ایم. وی معتقد است ترکیه قصد دارد به قدرتی منطقه ای تبدیل شود و در همین راستا، روابط خود را با همسایگانش تنظیم کرده است. در سال های اخیر، ترکیه بین اسرائیل و برخی کشورهاب منطقه مانند پاکستان و سوریه به نوعی نقش یک میانجی را بازی کرده است. دولت ترکیه در طول حمله اسرائیل به غزه نیز دیپلماسی فعالی را دنبال می کرد. چه چیز باعث شده ترکیه طی سال های اخیر به دنبال ایفای چنین نقشی باشد؟ترکیه طی این سال ها در قبال همه همسایگان خود «سیاست عدم تنش» را دنبال کرده است. این سیاست از سال 2002 و توسط دولت حزب عدالت و توسعه اتخاذ شد. این خط مشی باعث شده است مسائل و مشکلات گذشته ترکیه با همسایگانش کاهش پیدا کرده و در برخی موارد حتی از بین برود. حتی با وجود اینکه حل و فصل برخی اختلافات نیازمند گذشت زمان می باشد، اما دولت آنکارا بر این عقیده بوده است که ادامه گفتگوها با همسایگان می تواند به درک متقابل طرفین کمک کند.آنکارا خصوصا در زمینه مسائل مربوط به منطقه خاورمیانه فعال شده است. خاورمیانه منطقه ای است که در مجاورت ترکیه قرار دارد ولی در عین ترکیه فاصله خود را با آن حفظ کرده است. حکومت 500 ساله دولت عثمانی بر خاوریانه، باعث ایجاد تعصباتی بین ترک ها و اعراب شده است. اما به هر حال ترکیه این تعصبات را کنار گذاشته و تصمیم گرفته است در این منطقه به بازیگری فعال تبدیل شود. بخی تحلیلگران این رویکرد ترکیه را در راستای رسیدن به «عثمانیسم نوین» یا تقویت نفوذ در منطقه تفسیر می کنند، اما واقعیت امر در مورد افزایش بازیگری ترکیه در خاورمیانه این است که این کشور قصد دارد به قدرتی منطقه ای تبدیل شود. آیا می توان گفت اقدام آقای اردوغان در اجلاس داووس، به نقش میانجیگری ترکیه در منطقه لطمه وارد خواهد کرد؟در این برهه بسیار سخت است که بگوییم اقدام اردوغان در داووس به اعتبار ترکیه لطمه وارد خواهد کرد یا نه. اما به هر حال انتقاد شدید ترکیه از حمله اسرائیل به غزه که با اقدام اردوغان در داووس آغاز شد، تا حدودی به ادامه روند میانجیگری ترکیه بین اسرائیل و سوریه لطمه وارد کرده است؛ که البته این روند با حمله اسرائیل به غزه عملا متوقف هم شده بود. به طور کلی در مورد نقش میانجیگری ترکیه من معتقدم دولت باید به این حقیقت توجه داشته باشد که برای حل تنش های موجود در خاورمیانه، خصوصا مسئله اعراب و اسرائیل، نه میانجیگری ترکیه و نه هیچ کشور دیگری نمی تواند به تنهایی و بدون حضور قدرت های بزرگی مانند ایالات متحده، مثمر ثمر واقع شود. به نظر شما اکنون با فاصله گرفتن از اجلاس داووس، ترکیه نسبت به قبل، موقعیت بهتری در میان مسلمانان پیدا کرده است؟شاید بتوان گفت ترکیه در میان مسلمانان و در سطح مردم موقعیت بهتری پیدا کرده است اما در سطح دولت ها بعید می دانم؛ نباید ذهنیت منفی سنتی اعراب نسبت به ترکیه را فراموش کنیم. در مورد روابط خود ترکیه با اسرائیل چه فکر می کنید؛ دو طرف بلافاصله بعد از اقدام اردوغان اعلام کردند این اتفاق هیچ تاثیری در روابط دوجانبه آن ها نخواهد داشت. نظر شما چیست؟به دلیل جنگ لفظی که طی حمله اسرائیل به غزه بین ترکیه و اسرائیل رخ داد، روابط فی مابین لطمه خورده است. اما من فکر می کنم در دراز مدت روابط نظامی، سیاسی و اقتصادی ترکیه و اسرائیل به حالت قبل باز می گردد. سیاست عدم تنش ترکیه در مورد اسرائیل نیز صدق می کند و آنکارا می داند اگر خواهان این است که در حد و اندازه های یک بازیگر منطقه ای ظاهر شود باید با اسرائیل نیز روابط خوبی داشته باشد. از دیدگاه شخص شما، دلیل اصلی اقدام آقای اردوغان در ترک جلسه داووس چه بود؟من فکر می کنم اردوغان که اتفاقا انسانی احساساتی نیز هست، شدیدا تحت تاثیر حملات اسرائیل علیه غیرنظامیان فلسطینی قرار گرفته بود. با این وجود، شاید انتخابات محلی آتی نیز تاثیری در این قضیه داشته است. عکس العمل رسانه ها و نخبگان سیاسی و نظامی در ترکیه نسبت به این اقدام چگونه بود؟حتی دنیز بایکال، رهبر حزب اصلی اپوزیسیون ترکیه یعنی حزب جمهوری خواه خلق، هم از برخورد اردوغان حمایت کرد اما از استفاده اردوغان از اقدامش در داووس برای مصارف انتخاباتی انتقاد کرد. برخی از رسانه ها عمل اردوغان را تایید کردند و برخی از تحلیلگران هم خواستار توجه وی به نحوه عملکرد خود دولت ترکیه در قبال مسائل داخلی ترکیه مانند مسئله مربوط به کردها شدند. ارتش در این زمینه زیاد اظهار نظری نداشت اما در اعلامیه ای اعلام کرد روابط ترکیه و اسرائیل در راستای منافع ملی ترکیه قرار دارد و از اهمیت بالایی برخوردار است. با این وجود، اظهارات یکی از فرماندهان نظامی اسرائیل در مورد مسائل حساسی مانند اتهامات مربوط به قتل عام ارامنه، حضور نظامی ترکیه در قبرس و برخورد با کردها، روابط نظامی ترکیه و اسرائیل را نیز تحت اشعاع قرار داد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 313]