افزايش چربي خون - زنگ خطري مهم

 زماني كه ليپيدهاي خاصي در خون افزايش يا كاهش قابل توجهي يابند ، مي تواند منجر به حم

له قلبي ، سكته مغزي و ديگر مشكلات جدي سلامتي شوند . اما سطوح غيرطبيعي چربي خون (ديس ليپيدمي) را مي توان تغيير داد . اگر افزايش چربيها تشخيص داده شده زمان آن است كه بيمار ياد بگيرد كه چه كاري را در راه كنترل چربيهاي خون مي تواند انجام دهد.

بيماري قلبي – عروقي:

سيستم قلبي – عروقي يك شبكه انتقال در بدن مي باشد كه بوسيله قلب پمپ مي شود . رگهاي خوني با نام شريانها خون را به سمت اعضاي بدن مي برند و سياهرگها آن را به قلب باز مي گردانند . آسيب به اين سيستم ، بخصوص شريانها ، بيماريهاي قلبي – عروقي خوانده مي شود و مي تواند هر قسمتي از بدن را تحت تأثير قرار دهد . اما بيشترين نگراني متوجه اندامهاي حياتي مانند قلب و مغز هست. اگر اين ارگانها آسيب ببينند فرد بسيار بيمار شده و يا حتي خطر مرگ دارد.

 نكات كليدي درباره ليپيدها و بيماريهاي قلبي-عروقي:

برخي شرايط كه فاكتورهاي خطر خوانده مي شوند. برخي عوامل احتمال پيشرفت بيماريهاي قلبي – عروقي را افزايش مي دهند:

• سطوح غيرطبيعي ليپيدها يك فاكتور خطر مهم در حمله قلبي و سكته مغزي مي باشد كه مي تواند حتي زماني كه هيچ علامتي از بيماري قلبي- عروقي وجود ندارد، به وجود آيد.
  
  
• ديگر فاكتورهاي خطر شامل وزن بالا، ديابت يا پيش ديابت و فشارخون بالا است .
• يك سابقه خانوادگي بيماري قلبي يا سكته مغزي  زودرس مي تواند احتمال خطر را افزايش دهند حتي اگر هيچ يك از فاكتورهاي ديگر وجود نداشته باشد.
• تغييرات سبك زندگي و دارو درماني، احتمال بيماري قلبي يا سكته مغزي را كاهش مي دهد.

بايد چربيها را كنترل كرد

از همين امروز هر كسي مي تواند وارد مسير سلامت قلب و عروق بهتر شود:

گام 1 : درباره سيستم قلبي – عروقي ، نقش چربيها و اينكه چگونه سطوح غيرنرمال ليپيدها منجر به بيماري قلبي – عروقي مي شود ، بيشتر بدانيم.

گام 2 : استفاده از اين اطلاعات براي اينكه بفهميم كه چه ميزان از ارقام موجود در گزارش آزمايشگاه مربوط به فاكتورهاي خطر و سبك زندگي مي باشد.

گام 3 : بايد دست به كار شد، داروها مي توانند چربيها را كنترل كنند . همچنين مي توان سبك زندگي را تغيير داد، مانند كم كردن وزن يا ترك سيگار . تغييرات سبك زندگي و دارو درماني مكمل هم هستند.

شناخت ليپيدهاي خون

چربيهاي خون از 2 منبع در بدن تأمين مي شود : 1- از غذا 2- از خود بدن كه ليپيدها را از مواد خام موجود در اين سيستم مي سازد . ليپيدها براي انرژي زايي و ديگر اعمال استفاده مي شوند . آنها در كل بدن به وسيله سيستم گردش خون مي چرخند و به وسيله حاملهايي به نام ليپوپروتئينها حمل مي شوند .

خانواده چربيها : انواع ليپيدها

ليپيدها مي توانند اشكال مختلفي داشته باشند . بدن براي عملكرد نرمال به يك تعادل درست از انواع مختلف چربيها نياز دارد . دو دسته اصلي ليپيدها شامل :

تري گليسريدها
تري گليسريدها ، شكل خاصي از چربي هستند . بدن چربيهاي رژيم غذايي و ديگر انرژي هاي غذا ( كالري ) را به تري گليسريدها تبديل مي كند . سپس آنها در گردش خون مي چرخند و به عنوان منبع انرژي استفاده شده و يا به عنوان چربي بدن ذخيره مي شوند .

كلسترول

كبد از اين مواد چرب براي توليد صفرا استفاده مي كند كه براي هضم غذا ضروري مي باشد . كلسترول همچنين در تشكيل غشاي سلول و ساخت هورمونها نقش دارد. تمام نياز كلسترول بدن در بالغين بدون نياز به غذا ساخته           مي شود.

ليپوپروتئينها : ناقلين ليپيدها در خون

 ليپيدها از جنس چربي هستند و بيشتر خون را نيز آب تشكيل مي دهد . آب و چربي مخلوط نمي شوند لذا به ليپوپروتئينها ( ساختارهاي ليپيدي در پوشش پروتئيني ) براي حمل چربيها نياز داريم . اين پوشش پروتئيني امكان ورود ليپوپروتئينها را به جريان خون مي دهد و ليپيدها را حمل مي كند . چندين نوع از اين حامل ها وجود دارند كه هر يك نوع مخصوصي از ليپيدها را حمل كرده و كار بخصوصي نيز انجام مي دهند.

HDL كلسترول خوب

HDL ( ليپوپروتئين با چگالي زياد ) بيشتر متشكل از يك پوسته پروتئيني مي باشد . اين ليپوپروتئين بعنوان يك جاروب كننده ( scavenger ) عمل مي كند . اين ليپوپروتئين كلسترولهاي اضافي كه LDL بر روي ديواره عروق باقي گذاشته است را جمع مي كند و اين دليل نامگذاري HDL بعنوان كلسترول خوب است

LDL كلسترول بد 

LDL ( ليپوپروتئين با چگالي كم ) بيشتر كلسترول را حمل كرده و آن را به سلولهاي بدن تحويل مي دهد . LDL عموماً كلسترول بد خوانده مي شود و اين بدين علت است كه اگر ميزان LDL از حدي بيشتر شود، مي تواند در ديواره رگها رسوب كند.

VLDL

VLDL ( ليپوپروتئين با چگالي بسيار كم ) عموماً حامل تري گليسريدها مي باشد . همچنين مقداري كلسترول را نيز حمل مي كند . VLDL ها ، تري گليسريدها را دركل بدن به منظور استفاده يا ذخيره شدن انتقال مي دهند.