واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: نخستین زنان در شاهنامه :: فرامرز زعفرانیه
بررسی آنان و برابری با متون دینی
زن در میان ایرانیان همیشه از ارزش بالایی برخوردار بوده است به طـــوری که ارزش زن را در نوشتههای پیشینیان، چه نوشتههای باستانی و چه نوشتههای بعد از اسلام، میتوان دید.
تاریخ ایران نیز گواهی بر ارزش زن است. جوامع نخستین در ذهن خود دوران مادرشاهـــی را هنوز در یاد دارند ؛ که از فلات ایران آغاز شـــــد و بعد به اروپا به ویـــژه یونان رسید و دوران هلنسیم یونان و روم را رقـم زد. واژهی مقـدس مادر از ریشهی mâ از زبان متقـدم هنـد و اروپایی به معنای مـحافظت کـردن و مراقب بـودن صـدها سـال پیش از به وجود آمدن واژهی پدر از ریشهی pâ از زبان متقدم هند و اروپایی به معنای پایدن (همین ریشه را هنوز هم در زبان فارسی داریم) در میان هند و اروپاییان به کار میرفت. از این روی اسـت که در دوران مادرشاهی که قدرت قبیلهها و سرزمینها در دست زن خانواده بود و زن محور اصلی جامعه بوده است ایزد بانوها به وجود آمدند. از دوران مادرشاهی آثـاری در دسـت اسـت کــه کهنترین ایزد-بانوی (که بیشتر با ایزد بانوان بـاروری ارتباط مستقیـم داشـته اند) در منطقـهی ویلندرف اتریش یافت شده است که به سه هزارهی سوم پیش از میلاد بر میگــردد.
در فـلات ایران ایزد بانو ننهی neneyوالنا elena (ایزد بانوان ایلامی و شوش)، اپم نپات apam napatو مثیره misrah(ایزد بانوان هند و ایرانی)، ایشتار ishtar(ایزد بانوی بابلی و کلدی)، سـرس وی sarsevi(هنـدو) و آفرودیتafrodit، ونـوس venuseو هکات hakataدر یـونان قـدرت فـراوانی داشتند. ایرانیان مهاجـر از خاستگاه آریایی (ایران وئچ) زودتـر بـه تکامل تمدنی رسیدند و در اواخر هزارهی دوم پیش از میلاد از دوران مادرشاهی خارج شدند زیرا دوران جدید به نیروی جسمانی بیشتری نیاز داشت هر چنـد باستان شناسـی تقریباً ثـابت کرده است که زنان دوران مادرشاهی از دید نیروی اندامی بسیار نیرومندتر از زنان کنونی بوده اند و تقاضای آن دوران هم آن را ایجاب می کرد.
ما ایرانیان چند صد سال پیش از دوران پادشاهی ماد از دوران مادرشاهی به دوران مردسالاری وارد شدیم. شاهان مادی به زنان خود احترام بسیاری میگذاشتند و شهبانوهای ایرانی همانند شاهان در امور کشوری سهیم بودند. به گفتهی هرودوت کوروش هخامنشی زیر دست مادر خود ماندانا مینشست.
آموزشهای دینی ایرانی که با آمدن اشوزردشت به درخشانی ویژهای رسید نه تنها جایگاه زن را در اجتماع کم نکرد بلکه یکسانی حقوق زن و مرد را پایه گذاری کرد. در گاتها هر جا اشوزرتشت مردم را برای شنیدن پیامش فرا میخواند از زن (نایری)nairiya و مرد (نا)na جداگانه و با ارزش یگانه نام میبرد و همچنین زن را در هنگام اختیار کردن همسر آزاد میگذارد و حق انتخاب همسر را به زن میدهد. گاتها یسنا ۵۳ بند ۴ اشوزرتشت به همسران جوان سفارش میکند که با خرد همراه شوند. همچنین اشوزرتشت به دختر کوچک خود پورچیست می فرماید: «آن کسی را به همسری برگزین که خرد تو به آن فرمان دهد ».(گاتها ۵۳ بند ۳-۴) و در همین بند از همین هات آزادی را به زنان هدیه میدهد و انتخاب همسر نشانهای از همین آزادی است. همچنین در اوستای متأخر نیز همیشه زنان را بلافاصله بعد از مردان جداگانه و مستقل و با هویت یکسان با مردان میآورد. تساوی بین زن و مرد در دین زرتشتی چنان است که ۶ فروزهی اورمزد اهورامزدا (امشاسپندان در اوستای نو) به ۳ امشاسپند مرد و زن تقسیم میشود. فروزههای وهومنه (بهمن) ، اشه وهیشتا (اردیبهشتامشاسپند) و خَشترَا (شهریور امشاسپند) از جهت واژگانی در دستور زبان اوستایی مردانه و سه فروزه دیگر یعنی سپنته آرمَیتی (سپندارمذ) ، هُوروَتات (خرداد امشاسپند) و اَمرتات (امرداد امشاسپند) از جهت واژگانی زنانه میدانیم.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 186]