يادگيري مهارت‌هاي زندگي زمينه‌ساز پيشگيري از اعتياد است

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: يادگيري مهارت‌هاي زندگي زمينه‌ساز پيشگيري از اعتياد است
داخلي. اجتماعي. اعتياد. زندگي.

آيا مي‌دانيد منشا بسياري از قتل‌ها، سرقت‌ها، تجاوزها و اكثر درگيري‌هاي خانوادگي اعتياد به مواد مخدر است؟
آيا مي‌دانيد يك انسان آلوده به مواد مخدر براي به دست آوردن مواد دست به هر كاري مي‌زند؟!
آيا مي‌دانيد اغلب معتادان اعتقاد داشته‌اند كه بايكبار مصرف مواد معتاد نمي‌شوند؟
آيا مي‌دانيد عدم آگاهي از مشكلات بعد از اعتياد، خود عامل امتحان و آزمايش مواد است؟
در دنياي پيچيده و دشواري كه ما زندگي مي‌كنيم، شرط اساسي موفقيت و پيشرفت فرد، غلبه بر مسايل و مشكلات فراواني است كه در مسير حركت وي وجود دارد.

انسان در طول زندگي زماني دچار مشكلات مي‌شود كه تعادل بين ميزان مشكلات و فشار روحي و رواني و روش‌هاي مقابله در برابر آنها را از دست داده باشد.

ايجاد تعادل ميان مشكلات روحي و رواني و سازگاري با مشكلات نيازمند تلاش بسيار و يادگيري مهارت‌هاي ويژه است.

به طور كلي مهارت در لغت به معني ورزيدگي و زبردستي در فن و كار است ، مهارت‌هاي زندگي مهارت‌هايي هستند كه براي افزايش توانايي‌هاي رواني و اجتماعي به افراد آموزش داده و فرد را قادر مي‌سازند تا به طور موثر با مسايل و مشكلات زندگي رو به رو شود.

يك كارشناس ارشد جامعه شناسي در رابطه با برخورد افراد در مقابله با مشكلات و مسايل زندگي به خبرنگار ايرنا گفت:افراد درمواجه بامشكلات به دو دسته تقسيم مي‌شوند.

"مريم السادات حسيني فر" ادامه داد : دسته اول افرادي هستند كه توان مبارزه با مشكلات را در خود نديده و احساس مي‌كنند زندگي تيره و تار شده و همه چيز عليه آن هاست و دسته دوم افرادي هستند كه با انديشه و قدرت تشخيص خود را در حل مشكلات توانا مي‌بينند .

وي در رابطه با علل گرايش به اعتياد اظهار داشت:اين علل را مي‌توان به عوامل فردي ، عوامل خانوادگي ، عوامل اجتماعي و عوامل دارويي تقسيم كرد.

اين كارشناس افزود: واكنش‌هاي اجتماعي مردم دربرابر مصرف مواد مخدر در طول قرن‌هاي مختلف متفاوت بوده ولي اغلب افراد اعتياد را بيشتر يك مسئله شخصي و فردي مي‌دانند نه اجتماعي.

حسيني فرادامه داد:درحاليكه اعتياد بيش تر يك مسئله وناهنجاري اجتماعي است نه شخصي و فردي.

اين كارشناس تصريح كرد:افراد مرتبا با بحران‌هاي مختلفي در زندگي مواجه مي شوند كه باعث به هم خوردن تعادل رواني فرد مي‌گردد.

وي افزود: وجود استرس‌ها در محيط زندگي امري اجتناب ناپذير و براي رشد رواني ضروري است ولي آنچه ممكن است منجر به بروز بيماري شود ناتواني در مقابله با درجات غيرعادي و بسيار شديد استرس مي‌باشدكه به‌صورت واكنش‌هاي فيزيولوژيك و رواني ظاهر مي‌شود.

اين كارشناس ارشد جامعه شناسي با بيان اينكه براي كاستن از شدت استرس و مقابله با آن راه‌هاي مختلفي وجود دارد اظهار داشت:هرچه در مورد مشكل پيش آمده بيشتر فكر كنيد راه حل‌هاي مناسب تر و معقول تري پيدا مي‌كنيد.

حسيني فرادامه داد:در نتيجه گفت و گو با ديگران از خود بيرون مي‌آييد و به بررسي واقعيت مي‌پردازيد همچنين مي‌توانيد براي انجام موفق تر اين كار با متخصصان و مشاوران مشورت كنيد.

اين كارشناس يكي ديگر از راه‌هاي مقابله با مشكلات را مقابله‌هاي هيجان مدارانه ذكر و تصريح كرد:نمونه‌اي از اين نوع مقابله شامل دعا و نيايش ، درد دل كردن با اطرافيان ، ابراز عواطف ، گريستن و مشغول كردن حواس است.

وي ادامه داد:دراين راستا فرد فعاليتي در جهت حذف استرس نمي‌كند بلكه فقط خود را آرام ساخته تا بتواند با استفاده از شيوه‌هاي مشكل مدار بر استرس غلبه كند.

حسيني فر تصريح كرد:اعتقادات مذهبي همانند يك سپر در مقابل استرس‌هاي زندگي عمل مي‌كند ، از طرفي شركت در فعاليت‌هاي گروهي و مذهبي به احساس پيوند ، تعلق ، وحدت و همبستگي افراد كمك نموده و باعث حل مشكل به صورت گروهي مي‌شود.

اين كارشناس اضافه كرد:به‌اين ترتيب افراد با كمك روحيه گروهي و حمايت از هم مي‌توانند در دستيابي به مقابله‌هاي هيجان مدارانه و مسئله مدارانه به يكديگر كمك كرده و با بسياري از آسيب‌هاي اجتماعي از جمله اعتياد مبارزه نمايند.

يك كارشناس رواشناسي و مسوول امور اجتماعي مركز مراقبت بعد از خروج از زندان استان قزوين نيز در رابطه بااهميت فراگيري مهارت‌هاي زندگي در پيش -گيري از اعتياد به خبرنگار ايرنا گفت:انتخاب هدف جز بسيار مهمي در مسير زندگي است.

"محمدرضا ابراهيمي " افزود: انتخاب و گزينش هدف‌هاي متعدد و جايگزين ، اين مزيت را دارد كه اگر انسان در دست يابي به‌يكي از اين اهداف ناكام شد تعادل خود را از دست نداده و با جانشين ساختن هدف‌هاي ديگر تسلط خويش را بر زندگي حفظ كند.

وي ادامه داد : در مسير زندگي گاهي اتفاق مي‌افتد كه فرد از بين چند پيشنهاد يكي را بايد برگزيند دراين زمان فرد بي‌هدف بدون فكر يك راه را انتخاب مي‌كند درحالي كه فرد هدف دار بهترين پيشنهادي كه او را زودتر به هدفش مي‌رساند برمي گزيند.

اين كارشناس تصريح كرد:زندگي توانايي و مهارت كنار آمدن با مشكلات و حل آن هاست ،مهم نيست كه درزندگي با فشار رواني روبه‌رو نشويم ، زيرا زندگي در محيطهاي شهري و تصميم‌گيري هاي اساسي در مورد تحصيل ، شغل ، ازدواج و غيره فرد را در معرض فشار رواني قرار مي‌دهد.

ابراهيمي تاكيد كرد : مهم اين است كه به هنگام ايجاد مشكل به درستي با آن رو به رو شده و درصدد حل آن براييم.

وي افزود: مهارت حل مسئله ، روشي است كه تفكر منطقي و منظمي با خود به همراه داشته و به فرد كمك مي‌كند تا هنگام رويارويي با مشكلات راه حل‌هاي متعددي را جستجو و بهترين راه حل را انتخاب نمايد.

اين كارشناس گفت:درمرحله اول بايد يك جهت‌گيري كلي درمواجهه با موقعيت پيدا كرد يعني بايد بتوان مشكلات را شناخت و آن‌ها را به عنوان يك پديده طبيعي قابل حل پذيرفت.

ابرهيمي افزود: يكي از موضوعات اساسي در اين مرحله ، مسئله گفت و گوي دروني است ، بعضي از افراد در برخورد با مشكلات خود را ملامت كرده و مي- گويند: "هر چه بلاست برسر من نازل مي‌شود" در حالي كه فرد بايد به خود دلداري داده و بداند كه مشكل براي هر كسي پيش مي‌آيد و مي‌توان مشكل را حل كرد.

وي تصريح كرد:در برخورد با مسئله داشتن اعتماد به نفس و اراده محكم و قوي ، انسان را در حل آن كمك مي‌كند.

اين كارشناس ادامه داد:مرحله دوم شناسايي مشكل است در اين روش بايد در مورد مشكل خوب فكر كرد و دريافت چه عواملي باعث ايجاد مشكل شده است ؟ و اين مشكل چرا و از چه زماني آغاز شده است؟
ابراهيمي با بيان اينكه يكي از دلايل اجتماعي اعتياد، باورهاي غلطي است كه در فرهنگ ما وجود دارد، افزود:يكي از اين باورهاي اشتباه اين است كه مصرف گاه و بي‌گاه موادمخدر اعتياد نمي‌آورد ، ولي تمام معتادان اعتيادشان را از همين جا آغاز كرده اند.

همچنين برخي از افراد ناآگاه كشيدن ترياك را براي سنين بالا توصيه مي- كنند در حاليكه بر اساس آمار كساني كه مصرف مواد را در ميانسالي شروع كنند بيشتر در معرض سكته و بيماري‌هاي قلبي عروقي هستند.

ابراهيمي اضافه كرد : در مرحله سوم بايد راه حل‌هاي متعدد را از طريق ارايه فرضيه‌هاي مختلف پيدا كرد و در مرحله چهارم كليه راه حل‌هاي به ذهن آمده را مورد قضاوت قرار داد و در مرحله پنجم راه حل‌هاي سودمند و مفيد را انتخاب و در عمل اجرا كرد.

وي با بيان اينكه يكي از مهمترين مهارت‌هاي زندگي تصميم‌گيري است اضافه كرد : از آنجا كه فرد همواره بايد يك راه را از ميان راه‌هاي گوناگون برگزيند و اگر انسان‌ها مهارت كافي در اخذ تصميم نداشته باشند قادر به تصميم‌گيري نخواهند بود.

ابراهيمي گفت: در تصميم‌گيري بايد در ابتدا انتخاب‌ها و يا راه حل‌هاي متفاوت مربوط به تصميم خود را نام ببريد ، سپس اطلاعات لازم در مورد تصميم را جمع‌آوري (مجموع چيزهايي كه لازم است بدانيد مدنظر قرار دهيد)سپس معايب و محاسن هر انتخاب را بنويسيد و در مرحله نهايي تصميم بگيريد و دلايل خود را براي اين انتخاب ذكر كنيد.

يك پزشك و مسوول كلينيك مثلثي ترك اعتياد استان قزوين دراين گفت و گو با اشاره به عوارض جسمي اعتياد، اظهار داشت: اين عوارض دربخش قلب و عروق، دستگاه تنفسي، كبد و مجاري صفراوي، دستگاه گوارش، سيستم بينايي، پوست و دستگاه تناسلي است.

صديقه حاجي سيد جوادي افزود: اختلالات قلبي و عروقي ناشي از مصرف مواد عبارتند از كاهش يا افزايش شديد فشار خون، انبساط و انقباض رگ‌ها و بروز نارسايي قلبي و اختلال در ضربان قلب.

وي ادامه‌داد: بروز نارسايي ريوي، سرطان ريه، آسم، انسداد راه‌هاي تنفسي، كاهش مقاومت ايمني و دفاعي بدن ازجمله اثرات مصرف مواد مخدر بر دستگاه تنفسي و هپاتيت حاد و مزمن، اختلال كار كبد، اختلال در هضم و جذب مواد غذايي، مسموميت كبدي و بروز يرقان كشنده است.

اين پزشك، اختلالات گوارشي در معده و روده‌ها به صورت يبوست، دردهاي گوارشي، اسهال و استفراغ ، حالت تهوع ، كاهش اشتها ، ازدياد قند خون ، بروز سرطان مري ، زخم معده و لاغري مفرط را از مهمترين عوارض مصرف مواد مخدر بر دستگاه گوارش ذكر كرد.

حاجي سيد جوادي گفت: خارش و تورم پوست، ازدياد چين و چروك‌هاي پوستي ، كاهش مقاومت پوست ، شل شدن پوست صورت و اندام‌ها، تغيير رنگ پوست به رنگ آبي وسياه، برافروختگي صورت و سوزن سوزن شدن پوست، عوارض استفاده از مواد بر پوست افراد و اتساع و انقباض غيرمعمول مردمك چشم، تاري ديد و اختلالات عروقي شبكيه از جمله نتايج مصرف مواد بر سيستم بينايي است.

همچنين اختلالات ميل جنسي در مرد و زن، كاهش تستوسترون، اختلال در هورمون -هاي استروژن و پروژسترون،حبس ادرار و بروز سرطان مثانه از عواقب اعتياد به مواد مخدر بر دستگاه تناسلي است و دندان‌هاي زرد، صورتي لاغر و پژمرده، لب‌هاي كبود و قد و قامت خميده مواردي است كه زيبايي ظاهري فرد معتاد را تحت تاثير قرار مي‌دهد.

مسوول كلينيك مثلثي ترك اعتياد استان قزوين بااشاره به‌اهميت كسب مهارت "نه" گفتن در پيشگيري از اعتياد اظهار داشت : "نه" گفتن به اعتياد يعني اعتماد به نفس ، استقلال درتصميم‌گيري و تمايل به زندگي سالم .

وي ادامه داد: قاطعيت از خصلت‌هاي خوبي است كه به فرد جرات اظهار وجود در مقابل ديگران را داده و ارتباط صحيح در زندگي را تضمين مي‌كند.

حاجي سيد جوادي بابيان اينكه‌براي كسب مهارت "نه" گفتن بايد به‌چند نكته توجه كرد، افزود: براي اينكه قاطع باشيد بايد بر خواسته‌هاي خود پافشاري كنيد ، زود تحت تاثير قرار نگيريد و بدون تاثير پذيري از ديگران خواسته منطقي خود را تكرار كنيد.

وي اضافه كرد: بگوييد "نمي دانم" ، شما مجبور نيستيد به هر پرسشي بي درنگ پاسخ دهيد صبركنيد تا فرصت تحقيق و بررسي پيدا ومجبور نباشيد كاري را انجام دهيد كه از عهده آن برنمي آييد ، حق داريد بي‌نياز از خشنودي ديگران باشيد ، انسان نمي‌تواند مطابق ميل همه رفتار كند.

اين پزشك گفت:نوجوان ‪ ۱۴‬ساله‌اي را در نظر بگيريد كه با جمعي از دوستان خود مشغول پرسه زدن در مكاني غيرمجاز است به‌او حشيش ، ترياك و ساير مواد مخدر پيشنهاد مي‌شود اما او جرات "نه " گفتن ندارد زيرا چنين كاري موجب انتقاد ، نزاع و حتي طرد شدن از سوي ديگران مي‌شود، در چنين شرايطي "نه" گفتن به مواد يعني "نه" گفتن به دوستي ، به همين دليل بايد جايگزين‌هاي مناسبي را به جاي پاسخ منفي يا مستقيم به كار برد.

وي ادامه داد: يكي از اين راه‌ها دست دست كردن است ( الان نه ، باشه براي بعد) ، (نمي خوام كسي منو وادار به كاري بكنه ، هر موقع دلم خواست مصرف مي‌كنم نه ديرتر و نه زودتر) ، خروج از موقعيت راه حل دوم و بهانه آوردن راه حل سوم است.

فردي كه نمي‌خواهد تسليم مصرف مواد مخدر شود و از سوي ديگر از عواقب اجتماعي نه گفتن وحشت دارد مي‌تواند با بيان ( حالم خوب نيست ) ، ( يكبار استفاده كردم حالم بد شد ) و ( پدر و مادرم منو تست مواد مخدر مي‌كنند اگه جوابش مثبت باشه آزادي ام را مي‌گيرند ) از موقعيت موجود رها سازد.

حاجي سيد جوادي تاكيد كرد:جملاتي نظير "الان نه " ، " الان برمي گردم " ، "نمي تونم چونكه ..." همگي بخشي از مجموعه پاسخ‌هاي منفي و غير مستقيم به فشارهاي همسالان براي مصرف مواد است كه هر نوجواني بايد بداند.

وي يادآور شد : استفاده مجاني از سيگار ، ترياك ، حشيش و قرص‌هاي روان گردان مي‌تواند آغاز داستان غم انگيز اعتياد باشد ، ماده‌اي كه انسانيت و سلامت جسم و روح افراد از آن‌ها گرفته تا بر مشكلات حقيقي زندگي در خيال و وهم پيروز شوند.

مسوول كلينيك مثلثي ترك اعتياد استان قزوين، تصريح كرد: فراگيري مهارت- هاي پايه و مهم به منظور بالا بردن توانايي‌هاي رواني، اجتماعي و افزايش توانمندي در ايجاد روابط مفيد و موثر با ديگران و تصميم‌گيري هاي صحيح بهترين راه مقابله و پيشگيري از اعتياد است.

حاجي سيد جوادي درپايان تاكيد كرد:تا زماني كه خود افراد آگاهي، فرهنگ و انگيره لازم را براي دوري از مواد مخدر نداشته باشند تلاش مسوولان براي مبارزه با مواد مخدر نتيجه مثبتي در برنخواهد داشت.ك/‪۴‬
سه شنبه 19 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 445]