حدیث شناسی

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: ویژگی‎های حدیث شیعه ادوار تاریخی حدیثِ شیعه از چهار جهت با ادوار تاریخی حدیثی اهل سنت متفاوت است كه عبارتند از:
1. همان‎گونه كه در بررسی نخستین دوره از ادوار حدیثی اهل سنت؛ یعنی دوره ممانعت از تدوین حدیث تبیین شد، ممناعت حدیث از سوی پیامبر ـ صلی الله علیه و آله ـ و اهل بیت ـ علیه السّلام ـ و نیز محدّثان شیعه محكوم بوده و محققان شیعه آن را دست‎آویزی برای اهداف سیاسی خلفا و مخالفت با اهل بیت ـ علیه السّلام ـ ارزیابی كرده‎اند، از این رو عصری با عنوان دوره ممانعت با تدوین حدیث در تاریخ حدیث شیعه یافت نمی‎شود.
به عبارت روشن‎تر تاریخ حدیث شیعه تا عصر رسالت و امامت از اتصال كاملی برخوردار بوده و هیچ حلقه‎ای از آن نیافتاده است. به همین دلیل نخستین دوره تاریخی حدیث شیعه را نخستین نگاشته‎های حدیثی تشكیل می‎دهد، البته با این تفاوت كه نخستین نگاشته‎های حدیثی اهل سنت حداقل یك سده با عصر رسالت فاصله دارد، اما نخستین نگاشته‎های حدیث شیعه با عصر رسالت و امامت كاملاً متّصل است.
2. گردآوردندگان جوامع حدیثی اولیه اهل سنت آنها را براساس سنت شفاهی فراهم آوردند. در حقیقت بخاری و مسلم از روی شنیده‎های روایی كه از طریق اساتید به آنان منتقل شد به تدوین صحیحین پرداختند، اما گردآورندگان جوامع اولیه حدیثی شیعه با سنّّت مكتوب روبرو بوده‎اند كه ما آن را با عنوان اصول اربعمأه می‎شناسیم و از آن با عنوان شكل‎گیری میراث روایی شیعه در قالب اصول اربعمأه و دوره دوم از ادوار تاریخ حدیث شیعه یاد می‎كنیم. این دوره از اختصاصات تاریخ حدیث شیعه است.
3. با توجه به اتصال حلقات حدیث شیعه و نیز تكیه داشتن آن بر سنت مكتوب و نظارت اهل بیت ـ علیه السّلام ـ بر عموم مكتوبات حدیثی، پدیده وضع و جعل در مقایسه با حدیث اهل سنت، به صورت محدودی در حدیث شیعه راه یافته است. این امر پیراستن منابع روایی شیعه از احادیث جعلی را از نگاه محدّثان شیعی در مقایسه با آنچه از نگاه محدثان اهل سنت مشهود است، با ضرورت كمتری مواجه ساخته و بدین خاطر ما به دوره تنقیح جوامع روایی در تاریخ حدیث شیعه برنمی‎خوریم. هرچند تلاش‎هایی محدود؛ هم چون تدوین كتاب «الأخبار الدخیله» از علامه شوشتری در دوران معاصر انجام گرفته و خود بر ضرورت پیراسته ساختن كامل میراث روایی شیعه پای می‎فشریم.
4. باید اذعان كرد كه دانش‎های تخصصی حدیث؛ همچون اصطلاحات حدیثی، برای برخورد با بحران‎ها و ضعف‎های سندی و متنی روایات بیشتر در بستر تاریخ حدیث اهل سنت شكل گرفته و آنچه در تاریخ شیعه انجام گرفته ناظر به تحقیقات عالمان اهل سنت است و برای پر كردن خلا این دانش‎ها در فرهنگ شیعی بوده است. البته علم رجال و فقه الحدیث از این امر مستثناست. از این‎رو در بررسی ادوار تاریخ حدیث شیعه دوره‎ای را برای شكل‎گیری این دانش‎ها اختصاص نداده‎ایم. بر این اساس ادوار تاریخ حدیث شیعه را به هشت دوره به شرح ذیل می‎توان تقسیم كرد:
الف. فراهم آوردن نخستین نگاشته‎های حدیثی؛
ب. شكل‎گیری میراث روایی شیعه در قالب اصول اربعمأه؛
ج. دوره تدوین جوامع اولیه حدیثی شیعه ؛
د. دوره تكمیل جوامع حدیثی؛
هـ. دوره تبیین جوامع روایی؛
و. دوره تنظیم جوامع روایی؛
ز. دوره ركود دانش‎های حدیثی؛
ح. دوره شكوفایی علوم حدیث؛

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 118]