واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: مقدمه:
جواني بهترين فصل شكفتنها، رويشها و زيباترين دوران درخشش و نيل به سعادت، نشاط، معنويت و كمال است. فصل جواني بهاري است كه در آن شخصيت ارزشمند وي شكل ميگيرد و استعدادها بارور شده و پايههاي ديني و عقيدتي انسان مستحكم ميگردد.
اهميت اين دوران به طوري است كه دين مبين اسلام همواره به شكلهاي مختلف تأكيد بر استفادة بهينه و پرثمر از اين مقطع عمر مينمايد، پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ خطاب به ابوذر غفاري دستور ميدهد كه اين فرصت طلايي جواني را غنيمت شمرد و از آن كاملاً بهرهبرداري نمايد؛ «يا اباذر اغتنم شبابك قبل هرمك؛ اي ابوذر از جواني خويش قبل از فرارسيدن دوران پيري استفاده كن».[1] آري پيروي دوران بهرهمندي از اندوختههاي جواني است، چرا كه توان و استعداد و ذوق و عشق و شور و حال، همه و همه اوج آن در جواني است. امام خميني (ره) ميفرمايد: اسلام آن قدر كه به تهذيب اين بچههاي ما و بودنهاي ما كوشش دارد، به هيچ چيز كوشش ندارد.[2]
تا جواني در دست توست كوشش كن در عمل و تهذيب قلب و درشكستن اقفال و رفع حجاب، كه هزاران جوان كه به افق ملكوت نزديكترند موفق ميشوند و يك پير موفق نميشود.[3]
حضرت امام خميني (ره) با توجه به اينكه بهترين توفيقات و كمالات را در بهار جواني به دست آورده است، در توصيه به جوانان در جاي ديگر چنين ميفرمايد: شما جوانها بهتر ميتوانيد تحصيل نفس كنيد، شما به ملكوت نزديكتر هستيد.[4]
اهميت جواني در انس با قرآن
با توجه به اين مقدمه كه اهميت والاي جواني به اختصار تبيين شد، لازم است به بحث انس جوان با قرآن بپردازيم:
پيامبر مكرم اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ پاكي فطرت و حق طلبي و آرمان خواهي و اهميت جوانان را در انس معنوي آنها با اسلام اينگونه بيان ميفرمايند: «من به شما دربارة جوانان توصيه به خير و نيكي ميكنم؛ چرا كه آنان نازك دل و زودرنج بوده، عاطفهاي بسيار دارند، زيرا فطرتشان پاك و پيراسته است. خداوند مرا به پيامبري و بشارت و انذار برانگيخت، جوانان به من گرويدند، و ياريام كردند، (امّا) بزرگسالان و پيران به مخالفت با من برخاستند.»[5]
آري، پيامبر عزيزمان و نيز همه پيامبران الهي در جواني به پيامبري برانگيخته شدند[6] و همين پيامبر بهترين ياران خود را جوانان ميداند، چرا كه نورانيتي كه در جوان است به راحتي ميتواند صفا و لذت و حقيقت دين را درك نمايد و آينة تمام نماي الهي شود.
اكنون كه جواني در اوج عظمت و ارزش ميباشد و خداوند متعال و معصومين ـ عليهم السّلام ـ اينقدر اهميت و ارج براي جوان قائل هستند، ببينيم كه در اين فصل مهم از عمر برترين و ارزشمندترين ذخيره و عمل براي جوان چيست؟
مولي المتقين امام علي ـ عليه السّلام ـ ميفرمايند: «انما قلب الحدث كالارض الخاليه ما القي فيها من شيء الّا قبلته»؛ همانا قلب نوجوان (و جوان) مانند زمين خالي است كه چيزي در آن قرار داده نميشود، مگر آنكه آن را ميپذيرد.[7]
پس قلبي كه نوراني است و هنوز هيچ گونه آلودگي در آن راه پيدا نكرده و آمادگي پذيرش هرگونه كلام و حقيقتي را دارد، چه ني*****ت كه اين قلب پاك، پاكترين كلام و زيباترين سخن را در خود جاي دهد؛ كلماتي نوراني كه از سوي خداوند متعال براي انسانها و بندگانش به ارمغان آورده شده و همواره همگان را دعوت به خير و سعادت و كمال مينمايد.
نكته بسيار مهم اين است كه تلاوت و انس با قرآن از هر كسي و در هر زماني و هر مكاني كه باشد، ممدوح و مورد قبول حقتعالي ميباشد، امّا از بعضي افراد زيباتر بوده و با ارزشتر و نيكوتر مورد ارجگذاري و اثرگذاري قرار ميگيرد.
امام صادق ـ عليه السّلام ـ در حديثي بسيار زيبا و گويا درباره اهميت انس جوان با قرآن و تلاوت قرآن او چنين ميفرمايد:
«هر كس در جواني قرآن بخواند و مؤمن هم باشد، قرآن با گوشت و خونش بياميزد و خداوند او را با فرشتگاني كه نماينده و سفير حق هستند و فرشتگان نويسندة اعمال، همدم و قرين سازد و در روز قيامت قرآن براي او حايل و مانع از آتش جهنم خواهد بود و در حق وحي دعا كند و...»[8]
متأسفانه بزرگترين مشكل ما اين است كه خود را خوب نشناختهايم، خصوصاً جوانان كه ارزش و جايگاه والاي خود را گاهي نميدانند. به خاطر همين عدم معرفت به خود است كه انسان، خود را در معرض هر كاري قرار ميدهد، در اينجاست كه اگر انسان درجواني، وقت ارزشمند خود را در مسير كارهاي بيهوده و معاذالله كارهاي ناشايست صرف ننمايد، دچار غفلت شده است، كما اينكه حضرت علي ـ عليه السّلام ـ ميفرمايند: تضييع عمر در راهي كه موجب رستگاري انسان نميشود، براي غفلت كفايت ميكند».[9]
اشاره به برخي از ويژگيهاي قرآن
حال توجه به جايگاه والاي قرآن كريم رغبت انسان را ايجاد انس با قرآن بيشتر و زيباتر مينمايد.
قرآن را ميتوان از زواياي گوناگون مورد بررسي و شناخت قرار داد، گرچه عمق و عظمت آن به طوري والا و گسترده است كه ما را توان درك كامل عظمت آن نيست.
قرآن كريم بهترين و زيباترين گفتارها است؛ «الله نزل احسن الحديث...».[10]
و ما آنچه از قرآن ميفرستيم، شفاي دل و رحمت الهي براي اهل ايمان است.[11]
خداوند قرآن را براي زماني خاص قرار نداده و نيز براي مردم خاص نفرستاده، بلكه قرآن در هر زمان جديد است.[12]
حاملان قرآن كساني هستند كه در رحمت الهي پيچيده و با نور خدا پوشانده شدهاند.[13]
هر كدام از شما كه دوست دارد با خدايش حرف بزند قرآن بخواند.[14]
هر كسي قرآن را به خاطر رضايت خداوند و به خاطر آگاهي و تفقّه در دين بخواند، ثواب او مانند آنچه كه به ملائكه و پيامبران و مرسلين داده ميشود، است.[15]
قاري قرآن كه از قرآن تبعيت كند (به آن عمل نمايد) در دنيا گمراه نميشود و در آخرت بدبخت نميگردد.[16]
با توجه به اين اوصاف كه گوشهاي مختصر از هزاران وصف پيرامون قرآن است، آيا كسي ميتواند ادعا كند كه گنجي و عملي و پساندازي ارزشمندتد از قرآن وجوددارد؟ كدام رفيق و مونس است كه در همه جا و در هر حال با انسان بوده و آرامشبخش دل و جان انسان باشد.
فصل جواني كه انسان به دنبال صرف سلايق و عشق و توانمنديهاي خود در بهترين راه است و همواره به دنبال پيدا نمودن بهترين رفيق و مونس ميباشد، كدام دوست و آرامشبخش دل، بهتر از قرآن ميتوان پيدا نمود. امام علي ـ عليه السّلام ـ ميفرمايد: هركس با قرآن انس بگيرد، دوري برادران و دوستان، او را وحشتزده نميكند.[17]
و خداوند متعال آرامش قلوب را ذكر و انس با خود ميداند: «الا بذكر الله تطمئن القلوب».
انس با خداي متعال را در بسياري از حالات و مسايل ميتوان يافت. مانند نماز صفوف نماز اول وقت، دعا و نيايش، سجدههاي طولاني، بيان اذكار و انجام واجبات و مستحبات و... ولي از اين ميان زيباترين شيوة انس با خدا، تلاوت قرآن است كه از ويژگي خاصي برخوردار است. «اذا احب احدكم ان يحدث ربه فليقرأ القرآن»پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ ميفرمايند: هر كدام از شما كه دوست دارد با خدايش حرف بزند، قرآن بخواند.[18] حال اين هم سخن با خدا قلبي نوراني و ضميري پاك و جواني آراسته به فضايل باشد، چقدر اين همنوايي زيبا و اثرگذار و جاودانه است.
آري جواني زماني است كه غرايز آدمي در اوج خود ميباشد، خواستههاي گوناگون، ميل به لذات و شهوات، ميل به هرگونه آزادي و بيبندوباري و... ولي اگر جوان بتواند اين سرمايه عظيم جواني و گنجينة گرانبها جواني خود را در مسير كنترل غرائز و خواستههاي خود قرار دهد، و در برابر خواستههاي نفساني و شيطاني خود بايستد و با ايمان و صلابت مبارزه نمايد، قطعاً اجر شهيد را براي او نوشته و به فرمايش پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ جهاد اكبر انجام داده و كه از جهاد و جنگ درميدان نبرد ارزشمندتر ميباشد.
پيامبر اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ ميفرمايد: خداوند به جوان عابد، نزد فرشتگان مباهات ميكند و ميفرمايد: به اين بندهام بنگريد كه چگونه به خاطرمن دست از شهوات نفساني خويش برداشته است.[19]
امام حسن عسكري در ذيل آية «و بشري للمؤمنين»ميفرمايد: قرآن در روز قيامت ميآيد و جواني را كه تلاوت قرآن كرده با خود ميآورد و عرضه ميدارد، بارالها اين جوان در راه تلاوت من خود را به زحمت انداخت، حال پاداش او را مرحمت فرما. خداوند ميفرمايد: رحمت و بهشت جاويدان را بيدريغ در اختيار او ميگذارم و....[20]
توبه جوان و انس با قرآن
مطلبي كه اشاره به آن لازم است، نااميدي برخي از جوانان عزيز بر اثر انجام گناه و ارتكاب معصيتهايي به خاطر وسوسههاي شيطاني است و چه بسا احساس ميكنند كه با اين گناهاني كه مرتكب شدهاند، ديگر امكان بهرهمندي از اين درياي بيكران و رحمت و لطف سرشار الهي را ندارند و خود را محروم از ثمرات و بركات انس با قرآن ميدانند. امّا بشارتي زيبا از سوي پيامبر مكرم اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ كه فرمودند: هيچ كس در دنيا براي خداوند، محبوبتر از جوان توبه كننده و پشيمان نيست.[21] پس در بهرهمندي از رحمت الهي و نورانيت و بركات قرآن مجيد به همگان هميشه باز است، امّا مهم اين است كه ما غفلت نكنيم و بتوانيم هر چه بيشتر و بهتر از ثمرات انس با قرآن بهرهمند شويم و خود را در زمرة محسنين و توابين و متقين و طاهرين، صابرين و خلاصه در زمرة بهترين بندگان الهي قرار دهيم و چه ني*****ت كه تا شيشه عمرمان به غبارها و آلودگيهاي دنيوي، زنگار نگرفته و آلوده نشده، به نورانيت و صفاي قرآن، دلمان را جلا دهيم و جسم و جانمان را زينت بخشيم و جواني و عمرمان را در پرتو انوار الهي و معنوي قرآن بيمه كنيم كه بهترين دوست و قرين ما است در دنيا و آخرت. [1] . علامه مجلسي، بحار الانوار، ج 77، ص 75، نشر دار الكتب الاسلاميه.
[2] . صحيفه نور، ج 14، ص 113، نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1368.
[3] . همان، ج 22، ص 344.
[4] . امام خميني، تفسير سوره حمد، ص 129.
[5] . مرحوم محدث قمي، سفينه البحار، ج 2، ص 176، كتابفروشي اسلامي.
[6] . محمد محمدي ري شهري، ميزان الحكمه، ج 4، ص 302، دار الحديث، 1375، كنز العمال، ج 11، ص 475.
[7] . بحار الانوار، همان، ج 77، ص 201.
[8] . ثواب الاعمال و عقابها، رديف 301، ص 188، بيروت، دار المرتضي.
[9] . غرر الحكم، سخنان قصار حضرت علي ـ عليه السّلام ـ .
[10] . زمر، 23.
[11] . اسراء، 82.
[12] . بحار الانوار، ج 92، ص 15.
[13] . بحار الانوار، ج 92، ص 19.
[14] . كنز العمال، خبر 2257.
[15] . ثواب الاعمال، رديف 290، ص 183.
[16] . ثواب الاعمال، رديف 290، ص 184.
[17] . غرر الحكم.
[18] . كنز العمال، ح 2257.
[19] . ميزان الحكمه، ج 2، ص 1401.
[20] . مستدرك الوسايل، ج 1، ص 290.
[21] . مشكلاة الانوار، ص 171.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 331]