واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: درباره آيين نامه بهينه سازي حضور زن در سينما بايدها و نبايدهاي اجرايي يك آيين نامه مثبت
آرش فهيم
تدوين آيين نامه اي اجرايي براي نحوه به نمايش درآمدن زن در آثار سينمايي، يكي از الزامات فرهنگي كشورمان بود كه به تازگي اتفاق افتاده است. چه اين كه، اعتبار سينماي ايران ايجاب مي كند كه تصويري در شأن زنان سرزمينمان ارائه كند.
استفاده ابزاري از زن در فيلم هاي سينمايي، اقدامي غيرانساني است كه مرام رسانه اي ليبرال-سرمايه داري محسوب مي شود. اين كار از تبعات رسوخ تفكرات اصالت سود و اصالت لذت است. هرچند در سينما و تلويزيون غرب، به خصوص در تبليغات تجاري و فيلم هاي سينمايي، اين كار رايج است، اما قطعاً با مرام متعالي و انساني اسلامي در تضاد است.
اين كه عده اي سياستگذاري در زمينه سالم سازي حضور زن در سينما را محدود نمودن زنان مي دانند، تنها يك ژست روشنفكر مآبانه است. مدعيان اين سخن، در اصل در پي استثمار جنسي زن، جهت مقاصد سياسي و اقتصادي خود هستند.
آيين نامه اجرايي اصول و سياست هاي بهينه سازي حضور زن در سينما، اقدام مثبت و جديدي در اين زمينه است كه هرچند دير، اما بالاخره تصويب شد. اين آيين نامه در 3 فصل در معاونت سينمايي وزارت ارشاد تنظيم شده است. آيين نامه اي كه به استناد مصوبه فروردين ماه سال 1382 شوراي فرهنگي-اجتماعي زنان در شوراي عالي انقلاب فرهنگي با اهداف كلي، اهداف تفصيلي، اصول سياست ها و سياست هاي راهبردي تهيه گرديده.
اولين نكته در مورد اين آيين نامه، تلاش براي اجرايي نمودن آن است. چه بسيار آيين نامه هايي از اين دست كه سالانه در كشورما تدوين مي شوند. اما يا به دست فراموشي سپرده مي شوند و يا در فراز و نشيب هاي كارهاي اداري گير مي كنند. همچنان كه در اين آيين نامه راهبردهاي اجرايي آن روشن نيست و معاونت سينمايي وزارت ارشاد در اولين اقدام بايد مشخص كند كه اهداف اين آيين نامه چگونه بايد عمل شوند و همچنين كارگروه هايي را براي پي گيري و نظارت بر آن ترتيب دهد.
نكته ديگر اين است كه بسياري از تعابير اين آيين نامه، بسيار كلي هستند. مثلا هدف «ترسيم وضعيت مطلوب در خصوص زنان در سينما» عبارتي بسيار كلي است. چون وضعيت مطلوب نزد هر كس به شكلي است. تمام فيلمسازان مدعي هستند كه به ترسيم وضعيت مطلوب در خصوص زنان در سينما مي پردازند. به همين دليل اين هدف بايد به طور دقيق تعريف شود.
مسئله اصلي اين آيين نامه اين است كه دستورالعملي خام است. به همين دليل گروهي از كارشناسان خبره و متعهد و دين شناس سينمايي بايد براي عملي نمودن آن، الگوهايي قابل تعريف در زمينه سينما را طراحي كنند.
به عنوان مثال يكي از بخش هاي مهم اين آيين نامه، اصول و سياست هاي ده گانه است كه اصل اول آن، استفاده صحيح و اصولي از حجاب به عنوان نماد فرهنگي ديني و ضامن مصونيت اخلاقي و رواني در جامعه است. اما معلوم نشده كه رعايت حجاب در سينما يعني چه؟ اگر بگوييم فيلم هاي سينمايي بايد همان حد و حدودي را كه شرع در زمينه پوشش بانوان تعيين كرده رعايت كنند، اگر چه درست است، اما كامل نيست. چه بسيار فيلم هايي كه در آن ها پوشش زنان كاملا رعايت شده و حتي تار مويي هم بيرون نيامده، اما تأثيري كه در نهايت بر مخاطب گذاشته بسيار منفي بوده است. سينما هنر- صنعتي تصويري و پيچيده است و به عبارت بهتر به يك جادو مي ماند. بنابراين نمي توان با احكامي كلي آن را كنترل كرد. در يك فيلم بسياري از حالات از طريق مجموعه اي از عوامل نظير حركات دوربين و نوع نماها و قاب ها، نورپردازي، صداگذاري، حركات بازيگران و... ايجاد مي شود. پس صرف حذف كردن برخي موارد نمي توان انتظار پاك شدن سينما را داشت. بلكه بايد بيش از اين كار علمي و كارشناسانه نمود.
پنجشنبه 24 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: کيهان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 80]