واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: خستگي در زندگي ماشيني
يكي از مشكلاتي كه بشر در زندگي ماشيني امروز، بيش از گذشته با آن روبرو است، مسأله خستگي است. كمتر كسي است كه در شبانه روز، دستكم يكبار نگويد: «خستهام يا خسته شدهام.»
البته خستگي براثر كار بدني و فكري كاملاً طبيعي است، ولي برخي از انسانها بيش از اندازه خسته ميشوند. شما هم مانند ديگران شايد بارها به اين موضوع انديشيدهايد كه واقعاً چرا بيش از اندازه خسته ميشويد و چه بايد كنيد تا كمتر گرفتار خستگي شويد؟
برخي گمان ميبرند كه پاسخ اين پرسش بسيار آسان است.استراحت و تفريح كن، ولي ناگفته نماند كه رفع همه خستگيها به اين طريق ميسر نيست.
گاهي اوقات، خستگي هم براي جسم پيش ميآيد، هم براي روان كه از يكديگر متأثرند. براي غلبه بر خستگي ابتدا بايد علل آن را بررسي كرد.
علل مهم خستگي
موارد مختلفي ميتواند علت خستگي يك فرد باشد كه در زير به مهمترين آنها اشاره ميكنيم:
ـ نوع كار: مورد علاقه بودن، نبود عشق به كار يا به كارفرما، درآمد و...
ـ محيط كار: گرما، سرما، رطوبت، اكسيژن، نور....
ـ وضع جسمي و رواني فرد: گرسنگي، تشنگي، بيماريهاي جسماني و رواني (علل جسمي و علل رواني)
زمان كار: كاري طولاني و يكنواخت
موارد ديگري مانند بيماريهاي ميكروبي، ويروسي، انگلي، كمبود خواب، بيماريهاي سيستمي، بيماريهاي تغذيهاي، بيماريهاي غدد داخلي، بيماريهاي رواني، عفونتهاي حاد و مزمن، عمل جراحي و... را ميتوان از عوامل مهم خستگيهاي مزمن به شمار آورد.
ـ تمركز قواي رواني زياد و يا حداقل يكي از اعضاي حس به طور شديد و دقيق در كار، ناسزاگاري بين افراد خانواده و نبود محيط خانوادگي دلخواه.
نشانههاي بروز خستگي
خستگي داراي نشانههاي بارزي است كه بايد به آن توجه شود. از جمله اين نشانه عبارتند از:
ـ كم شدن فعاليت جسمي و يا كم شدن فعاليت رواني
ـ كوفتگي بدن
ـ ضعف عضلاني
بيحوصلگي و نداشتن تمركز كافي در انجام كارها
يكي از علل خستگي در درجه اول، كم شدن گلوكز و در نتيجه كاهش انرژي لازم براي فعاليت حياتي و در درجه دوم ازدياد مواد ناشي از متابوليسم در سلولها است.بنابراين، جريان كافي و كامل خون در عضله، خستگي را به تأخير مياندازد زيرا از طرفي باعث شستشوي دائم عضو و خروج مواد زائد آن است و از طرف ديگر گلوكز مورد احتياج عضله را تامين ميكند. كمبود ويتامين به خصوص ويتامين گروه B نيز ايجاد خستگي ميكند.
راه رفع خستگي
اما راههاي رفع يا كاهش خستگي در زندگي بسيار است و در زير به برخي روشها اشاره ميكنيم:
1ـ درمان بيماريهاي جسماني و رفع نيازهاي تغذيهاي
2ـ درمان بيماريهاي روحي ـ رواني
3ـ درمان دارويي كه بايد با مراجعه به متخصصان و يا عمل به توصيههاي آنان انجام شود.
آنچه در رفع خستگي بيشتر معمول و متداول است، نوشيدن قهوه و چاي در صورتي كه پزشك آنها را براي شخص مضر نداند، است استحمام با آب گرم، گردش در هواي آزاد، ماساژ بدن در صورتي كه خستگي موضعي باشد و استراحت و خواب به اندازه كافي از ديگر راهكارهاست.
به هر اندازه كه انگيزه قويتر باشد، خستگي ديرتر ظاهر ميشود. درمان بيماريهاي جسماني، غالباً با تشويق و پرداخت پاداش و اضافه كار كارفرما ميتواند شوق و ذوق كارگران را به كار و فعاليت تقويت و نتيجه و بازده كار آنها را بيشتر و بهتر كند.
بايد در انجام هرگونه فعاليتي، هدف را روشن و موفقيت كلي يا نسبي آن را درك كرد، زيرا آگاهي از موفقيت و نتيجه مثبت كار در كاهش خستگي بسيار مؤثر است، چون خود مولد نيروي رواني تازهاي خواهد بود.
انتخاب شغلي كه مورد علاقه ما باشد تا از ادامه آن كسل نشده و در ضمن مانع پيدايش پريشانيهاي رواني نشود، در كاهش خستگي تأثير بسزايي دارد.
اهميت به عادات پسنديده و مفيد در جلوگيري از پيدايش خستگي نيز مهم است، به اين معنا كه در كارهاي عادي، فقط و فقط به علت عادت، خستگي بسيار كم و ناچيز شده و در نتيجه انرژي رواني و جسمي ما براي امور نوين و تفكر ذخيره ميشود. در ضمن شخصي كه داراي عادات پسنديده و مفيد باشد، ارزش اجتماعي زيادي داشته و از سلامتي روان برخوردار خواهد بود. برعكس عادات ناپسند، روح را هميشه ميآزارد و موجب پيدايش بسياري از ناراحتيهاي رواني از جمله خستگي رواني ميشود.
ارتباط با خدا و توكل به او در امور، پرداختن به كارهايي كه مطابق ذوق و سليقه است، ايجاد تنوع، كار و تلاش هدفمند، ارتباط عاظفي با نزديكان و ديگر انسانها و نيكي و احسان به همنوعان به ويژه اعضاي خانواده و خويشاوندان، ارتباط با طبيعت، ايجاد برنامههاي تفريحي و سرگرميهاي با نشاط ورزش منظم از ديگر راهكارهاي كاهش خستگي است.اما اين نكته مهم است كه براي درمان خستگي بايد در جستجوي علل آن بود تا بهجا و بهموقع پيشگيري لازم انجام شود.
غلامرضا دهقاني
چهارشنبه 23 مرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 169]