گزارشي از استخرهاي روباز و تب برنزه شدن؛اينجا همه از سايه فراري‌اند! - زهرا جعفرزاده

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارشي از استخرهاي روباز و تب برنزه شدن؛اينجا همه از سايه فراري‌اند! - زهرا جعفرزاده

عقربه‌هاي ساعت يك بعدازظهر يكي از روزهاي تعطيل مردادماه را نشان مي‌دهد. خيابان‌ها، رستوران‌ها، پارك‌ها و... خلوت است. كسي تمايل ندارد در آن ساعت گرم روز از خانه خارج شود. ترجيح مي‌دهند در منازل‌شان دور از آفتاب، مقابل باد خنك كولر استراحت كنند. اما حال و هواي اينجا با جاهاي ديگر متفاوت است. جاي سوزن انداختن نيست. دختران نوجوان و جوان با ساك‌هاي حصيري رنگارنگ يكي‌يكي وارد محوطه مي‌شوند. موبايل‌هايشان را تحويل مي‌دهند و حوله به دست، در حداقل فضا، وسايل خود را روي زمين گذاشته و جلوي آفتاب دراز مي‌كشند.

با گرم‌تر شدن هوا، فضاها كوچك‌تر مي‌شود تا جا براي همه باشد. اينجا يكي از استخرهاي روباز معروف پايتخت است كه روزانه به‌ويژه در ايام تعطيل تعداد زيادي مراجعه‌كننده كه بيشترشان دختران جوان هستند براي برنزه‌شدن يا همان آفتاب گرفتن از نقاط دور و نزديك شهر به اينجا مي‌آيند. شناگران جمعيت بسيار كمي را تشكيل مي‌دهند. اكثرا براي آفتاب گرفتن به اين محل كه به خاطر داشتن درختان كمتر مناسب است مراجعه مي‌كنند. اينجا همه از سايه فراري‌اند حتي ناهار را هم زير نور تند آفتاب ميل مي‌كنند. بعد انواع و اقسام آبميوه‌ها پيدا مي‌شود اما نه براي نوشيدن بلكه براي برنزه شدن! آب هويج، آب گوجه‌فرنگي، قهوه، روغن زيتون، روغن بچه، كرم‌هاي برنزه و... خيلي‌ها حتي بدون پوشاندن موهايشان براي جلوگيري از خشك شدن در برابر اشعه‌هاي مضر آفتاب در معرض نور قرار گرفته‌اند و هرازگاهي با مواد مختلف و گاهي عجيب! براي تسريع در برنزه‌شدن اصرار مي‌كنند. روي بدن برخي‌ها آثار سوختگي ناشي از آفتاب ديده مي‌شود. پوست‌هاي برآمده و ملتهب به‌خصوص در ناحيه پا و كمر بسيار جلب‌توجه مي‌كند، اما گويي اين عوارض هم نظر آنها را از حس جذاب‌تر شدن تغيير نداده است! در ميان مراجعه‌كنندگان زنان ميانسال و حتي كهنسال ديده مي‌شود، انگار در رقابت با دختران پابه‌پاي آنها، گرماي شديد آفتاب مردادماه را به جان خريده‌اند.

هر نيم‌ساعت دختري جوان، بلند اسمي را صدا مي‌كند. صاحب نام دوان‌دوان از محوطه آفتاب خارج مي‌شود، آنها به رنگ گرفتن از طريق اشعه خورشيد بسنده نمي‌كنند بلكه حاضرند مبالغ قابل توجهي براي قرار گرفتن در دستگاه سولا‌ريوم تنها به مدت 20 دقيقه پرداخت كنند تا به قول خودشان يكدست رنگ بگيرند. اين در حالي است كه هزينه استفاده از اين دستگاه‌ها كه عمدتا در استخرهاي روباز مورد استفاده قرار مي‌گيرد به غير از هزينه ورود به استخر، حدود 10 هزار تومان براي هر نوبت است، بنابراين يك دختر براي جذاب‌تر شدن و رسيدن به رنگ دلخواه بايد حداقل 20 جلسه معادل 40 ساعت در دستگاه سولا‌ريوم قرار گيرد و 200 هزار تومان هزينه كند.

هرچند استفاده از اين دستگاه از سوي وزارت بهداشت به‌دليل ايجاد خطر و تهديد سلا‌متي ممنوع شده و اين وزارتخانه قول داده گروه‌هاي بازرسي، اماكن متخلف را پلمپ كنند اما كم و بيش همچنان مورد استفاده قرار مي‌گيرد و حتي به منازل نيز سرايت كرده است.

برنزه شدن به‌ويژه براي دختراني كه قرار است در تابستان ازدواج كنند بسيار متداول و تبديل به مد شده است.

از همه اينها گذشته در مدت 8 ساعتي كه براي هر سانس در نظر گرفته شده است، مي‌توان با موارد زيادي گرمازدگي ناشي از قرار گفتن براي مدت‌زمان طولا‌ني مقابل آفتاب مواجه شد به طوري‌كه شخص آسيب‌ديده به حالت نيمه‌هوش درمي‌آيد و تنها كار از سوي ناجيان غريق كه به قول يكي از مسوولا‌ن استخرهاي روباز كمك‌هاي اوليه را نگذرانده‌اند، آوردن آب قند است! اگر به مدت يك هفته به‌طور مرتب به يكي از اين استخرهاي روباز سر بزنيد مي‌توانيد چهره‌هاي آشنايي ببينيد كه مشتري پروپا قرص اين استخرها هستند كه هر بار پوست‌شان نسبت به دفعه قبل تيره‌تر شده است. جالب اينجا است كه آنها از تفاوت رنگ ابراز رضايت كرده و خوشحالند كه پول‌شان بيهوده هدر نرفته است!

23 ساله از خردادماه تاكنون براي دهمين بار است كه به اين استخر مراجعه مي‌كند. رنگ پوستش به قهوه‌اي تند تبديل شده و از نتيجه راضي است اما باز هم به رنگ دلخواه نرسيده است. او مي‌گويد: پوستم بسيار سفيد بود، به همين خاطر تصميم به تغيير در رنگ پوستم گرفتم. من تنوع را دوست دارم!

آن يكي كمي جوان‌تر است و مي‌گويد: عروسي خواهرم نزديك است، وقت زيادي برايم نمانده، معمولا‌ تمام سانس را جلوي آفتاب مي‌مانم تا زودتر نتيجه بگيرم. چند جلسه هم بايد به سولا‌ريوم بروم.

از دختر نوجواني كه هنوز رنگ پوستش تغيير نكرده است، مي‌پرسم: از دراز كشيدن به مدت طولا‌ني زير آفتاب حوصله‌ات سر نمي‌رود؟ پاسخ مي‌دهد: نه، خود را سرگرم مي‌كنم. از ماندن در خانه كه بهتر است. برايم مفرح است و هم زيباتر مي‌شوم!

هيچ كدام‌شان از عوارض خطرناك برنزه‌شدن نمي‌هراسند، انگار همه چيز را فداي مدتي به ظاهر زيبا و جذابتر شدن مي‌كنند.

كشنده‌ترين نوع سرطان، سرطان پوستي است

به گفته متخصصان پوست، كشنده‌ترين سرطان، سرطان‌هاي پوستي است اما از‌آنجا كه اين نوع سرطان با چشم مشاهده مي‌شود، سريع تشخيص داده و درمان مي‌شود به همين خاطر در ميان مردم وحشت زيادي ايجاد نمي‌كند.

جالب است بدانيد كه برنزه شدن و تيرگي پوست از طريق اشعه آفتاب يا سولا‌ريوم به چه شكل ايجاد مي‌شود؛ سلول‌هاي ملا‌نوسيت بدن رنگدانه ملا‌نين به رنگ قهوه‌اي ترشح مي‌كنند كه با افزايش تابش اشعه ماوراي بنفش ترشح ملا‌نين نيز افزايش مي‌يابد. بنابراين هر چه رنگ قهوه‌اي از سوي سلول‌هاي ملا‌نوسيت بيشتر ساخته شود، تيرگي پوست بيشتر مي‌شود. به همين خاطر مردم ساكن آفريقا به خاطر داشتن اين رنگدانه‌ها، از صدمات نور آفتاب در امان هستند و سرطان پوست در سياه‌پوست‌ها نادر است. بدين ترتيب هر چه پوست سفيدتر باشد احتمال بروز سرطان پوست بيشتر است و اگر اين افراد براي زيبايي يا هر دليل ديگر در معرض مستمر و طولا‌ني اشعه‌هاي نور آفتاب و سولا‌ريوم قرار گيرند به‌دليل كافي نبودن دفاع بدن، در سال‌هاي آينده زندگي‌شان به سرطان مبتلا‌ مي‌شوند.

دكتر سهيلا‌ رضازاده، متخصص پوست و زيبايي درباره مضرات قرار گرفتن در برابر اشعه آفتاب مي‌گويد: اشعه‌هاي آفتاب ريسك سرطان‌هاي پوستي را افزايش مي‌دهد به همين خاطر قرار گرفتن در معرض آفتاب به مدت طولا‌ني يا استفاده از دستگاه سولا‌ريوم براي برنزه شدن را توصيه نكرده و آن را نامناسب مي‌دانيم.

بر اين اساس كساني كه پوست‌شان استعداد تجمع رنگدانه و لك تحت تاثير تغذيه يا ژنتيك را دارند، آفتاب گرفتن امكان بروز لك‌هاي پوستي در زمينه ژنتيك را افزايش مي‌دهد.

بيشتر عوارض ناشي از برنزه شدن پس از كمرنگ شدن پوست بدن خود را نشان مي‌دهد. لك‌هاي قهوه‌اي تيره‌، آفتاب سوختگي‌هاي شديد و... از جمله عوارض سطحي است.

وي با بيان اينكه آفتاب گاهي مي‌تواند تاثير درماني داشته باشد اضافه مي‌كند: اشعه‌هاي آفتاب روي انواع مختلف اگزما مي‌تواند نقش بهبودي داشته باشد. از سويي آفتاب ويتامين ‌D را كه از طريق لبنيات در پوست ايجاد مي‌شود و همچنين استخوان‌سازي را فعال مي‌كند. به همين خاطر به افراد پيشنهاد مي‌كنيم در ساعاتي به غير از 10 صبح تا 3 بعدازظهر روزانه حدود 20 دقيقه بخش‌هايي از بدن خود از جمله پاها را در معرض آفتاب قرار دهند.

به گفته اين پزشك، در صورتي‌كه در ساعات يادشده در معرض آفتاب قرار گرفتيم بايد از كرم‌هاي ضدآفتاب استفاده كرده و به‌طور مرتب آن را تجديد كنيم چراكه در اين چند ساعت، اشعه آفتاب به‌طور مستقيم مي‌تابد و ويتامين‌هاي ‌A و ‌B بيشتر روي پوست جذب مي‌شود كه مضر است.

از اين متخصص درباره استفاده از دستگاه سولا‌ريوم براي برنزه شدن پرسيديم كه پاسخ مي‌دهد: دستگاه سولا‌ريوم همانند آفتاب عمل مي‌كند كه استفاده از آن را مجاز نمي‌دانيم. در بسياري از كشورهاي سردسير همانند سوئد كه روزهاي آفتابي كمي دارند اين دستگاه‌ها جايگزين آفتاب هستند و براي جبران ويتامين‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند اما به‌كارگيري اين دستگاه براي تغيير رنگ روش درستي نيست.

دكتر رضازاده استفاده از روغن‌هاي مختلف و آب هنگام آفتاب گرفتن را در جذب نشدن اشعه‌هاي مضر موثر مي‌داند و مي‌گويد: يكي از عملكردهاي كرم‌هاي ضدآفتاب، برگرداندن نور آفتاب از روي پوست است. البته استفاده از نسكافه، قهوه و آب هويج در تسريع برنزه شدن موثر است و منجر مي‌شود پوست از اشعه‌هاي مضر آفتاب كمتر آسيب ببيند. استفاده از كرم‌هاي اتوبرنزه هم مي‌تواند باعث برنزه شدن شود بدون آنكه به پوست ضرري وارد كند.

وي شناكردن در استخرهاي روباز را مناسب دانسته و خاطرنشان مي‌كند: آفتاب در از بين بردن ميكروب‌هاي داخل آب نقش اساسي دارد و شنا كردن در استخرهاي روباز به خاطر ضدعفوني شدن بسيار مفيد است. اين متخصص درباره برگشت رنگ پوست به حالت طبيعي تاكيد مي‌كند: يقينا افرادي كه مدت‌زمان طولا‌ني و به دفعات زياد، در معرض آفتاب قرار گرفته‌اند در نتيجه برگشت به رنگ طبيعي پوست ديرتر انجام مي‌شود. البته گاهي رنگ پوست همراه با لك‌هاي مختلف ناشي از آفتاب به حالت طبيعي برمي‌گردد كه ماندگار است و نياز به درمان از طريق ليزر و مزوتراپي دارد.

سولا‌ريوم ممنوع است

مسوول يكي از استخرهاي روباز كه روزانه از تعداد زيادي مراجعه‌كننده استقبال مي‌كند درباره استفاده از دستگاه سولا‌ريوم به اعتماد ملي مي‌گويد: از زماني‌كه استفاده از اين دستگاه ممنوع شده، ديگر خدماتي در اين مورد ارائه نمي‌شود.

وي در خصوص موارد گرمازدگي و نحوه امدادرساني به آنها اضافه مي‌كند: موارد گرمازدگي زياد اتفاق نمي‌افتد اگر هم كسي با مشكل مواجه شد با اورژانس تماس گرفته مي‌شود چراكه ناجيان غريق دوره كمك‌هاي اوليه را نگذرانده‌اند.

او درباره تامين امنيت مراجعه‌كنندگان در استخرهاي روباز مي‌گويد: محوطه استخر از بيرون ديد ندارد و ديوارهاي اطراف آن بلند است، البته هنگام ورود هم تمامي افراد بايد تلفن‌هاي همراه دوربين‌دار خود را تحويل دهند تا زمينه‌اي براي سوءاستفاده ايجاد نشود.

چندي پيش سردار نجفي، رئيس پليس مركز نظارت بر اماكن عمومي نيروي انتظامي درباره تامين امنيت اين اماكن خاطرنشان كرده بود: ما چيزي به نام پليس استخر نداريم اما بانوان پليس از اين اماكن بازديد مي‌كنند و در صورت تخلف با آنها برخورد خواهند داشت.

به گفته وي، متصدي محيط‌هاي ورزشي يا تفريحي به‌خصوص استخر روباز، بايد حريمي ايجاد كند كه مطلقا تهديدكننده حريم خصوصي افراد نباشد و استفاده از دوربين مداربسته، دوربين عكاسي و... كه به‌نوعي تعرض به حريم شخصي تلقي مي‌شود بايد ممنوع باشد. مسوول آن مجموعه موظف است بر اساس دستورالعمل‌ها كار كند و در صورت تخلف، او مسوول است.

گزارش يك‌هزار و 250 مورد تخلف در استخرها

رعايت بهداشت اين اماكن از ديگر مباحث مهمي است كه بايد توجه ويژه‌اي نسبت به آن انجام شود چرا كه محل آفتاب گرفتن و همچنين استخر مي‌تواند زمينه انتقال بيماري‌هاي مختلف را فراهم كند. اين در حالي است كه در بسياري از اين استخرها، مراجعه‌كنندگان با بدن‌هاي روغني و چرب كه براي برنزه شدن مورد استفاده قرار مي‌گيرد، وارد استخر مي‌شوند. از سوي ديگر تعداد زيادي از افراد فضاي مناسبي براي قرار گرفتن در معرض آفتاب پيدا نمي‌كنند به همين خاطر از اطراف استخر استفاده مي‌كنند.

در اين‌باره با مهندس غلا‌مي مدير نظارت بر اماكن عمومي وزارت بهداشت گفت‌وگو كرديم. او مي‌گويد: استخرها جزو اماكن عمومي خاصي هستند كه با توجه به وضعيت‌شان از لحاظ بحث انتقال بيماري‌هاي مختلف از جمله قارچي، پوستي، روده‌اي و عفوني از اهميت ويژه‌اي برخوردار هستند.

به‌طور كلي بحث بهداشت در استخرهاي روباز يا سرپوشيده تفاوتي ندارد، اين در حالي است كه احتمال گندزدايي در استخرهاي روباز از طريق نور آفتاب وجود دارد اما از لحاظ آلودگي‌هاي ثانوي در معرض خطر بيشتري از جمله گرد و غبار و آلودگي محيطي قرار دارند.

وزارت بهداشت ضوابط خاصي براي استخرهاي روباز به‌طور ويژه ندارد، ضوابط كلي است و بازرسان اين وزارتخانه، به‌طور مرتب از اين اماكن در سراسر كشور بازديد مي‌كنند به‌طوري كه در سال 86 يك‌هزار و 250 مورد تخلف استخرها به دستگاه قضايي گزارش شد كه به تعطيل شدن 43 استخر به صورت موقتي منتهي شد، البته بيشتر تخلفات مربوط به كيفيت آب بود.

به گفته اين كارشناس، مسوولا‌ن استخرها بايد ضوابط و دستورالعمل‌ها را رعايت كنند، آنها موظفند آب تميز گندزدايي‌شده را در اختيار مراجعه‌كننده قرار دهند و افراد را مجبور كنند قبل از ورود به استخر وارد حوضچه شوند. بايد نسبت به نصب مايع دستشويي با لوله‌كشي اقدام كنند. اين مساله به‌ويژه در استخرهاي روباز براي شست‌وشوي بدن چرب بسيار اهميت پيدا مي‌كند. بهتر است آب استخر هميشه در گردش باشد و آب راكد و مانده نباشد. متصدي موظف است تجهيزات لا‌زم براي گندزدايي و شست‌و‌شوي مستمر استخر در اختيار قرار دهد. نبايد فراموش شود افراد قبل از ورود به استخر بايد حتما دوش بگيرند تا بيماري‌هاي مختلف منتقل نشود. به‌ويژه بانوان كه از لوازم آرايشي استفاده مي‌كنند پيش از ورود به استخر بايد صورت خود را به‌خوبي بشويند.

مهندس غلا‌مي با تاكيد بر اينكه وزارت بهداشت مجوز آفتاب گرفتن و برنزه شدن در محلي را هرگز صادر نمي‌كند، ادامه مي‌دهد: مجوز بهره‌برداري استخرها از سوي سازمان تربيت‌بدني داده مي‌شود كه طبق موافقت‌‌هايي كه از قبل صورت گرفته پيش از فعاليت آن مكان بايد از وزارت بهداشت استعلا‌م شود.

بر اين اساس از آنجا كه آفتاب گرفتن براي سلا‌متي خطرناك است قطعا وزارت بهداشت مجوزي براي اين كار صادر نمي‌كند. اما متاسفانه در سال جاري براي آغاز به كار استخرها از هيچ‌كدام از دانشگاه‌هاي شهيد بهشتي، تهران و علوم پزشكي ايران استعلا‌م نشد. ‌

وي تصريح كرد: مجوز بهره‌برداري صرفا براي برنزه شدن ارائه نمي‌شود بلكه آن محل به‌عنوان استخر سرپوشيده يا روباز فعاليت خود را آغاز مي‌كند.

انتهاي خبر // روزنا - وب سايت اطلاع رساني اعتماد ملي//www.roozna.com
------------

------------
دوشنبه 21 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 282]