خاتمي: نمي‌شود روز به روز فشارها به كشور افزايش يابد و انتظار داشت كه مشكلي پيش نيايد/فكر مي كنم دعواي سختي در انتخابات رياست جمهوري وجود داشته باشد

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: خاتمي: نمي‌شود روز به روز فشارها به كشور افزايش يابد و انتظار داشت كه مشكلي پيش نيايد/فكر مي كنم دعواي سختي در انتخابات رياست جمهوري وجود داشته باشد
خبرگزاري انتخاب : حجت الاسلام‌والمسلمين سيدمحمد خاتمي در ديدار با جمعي از خبرنگاران حوزه دولت در دوران دولت اصلاحات كه به مناسبت روز خبرنگار صورت گرفت، ضمن تبريك اين روز با اشاره به شرايط كشور در آستانه انتخابات دور بعدي رياست با تاكيد بر ضرورت حاكميت شيوه‌هاي منطقي ـ كه هم به حقوق و آزادي‌هاي مردم پايبند است و هم پيشرفت كشور را مي‌خواهد و هم به موفق شدن آن كمك مي‌كند ـ خاطرنشان كرد كه در چنين شرايطي انتخاباتي پرشورتر برگزار خواهد شد كه منشا خير مي‌شود.

رييس موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌هاوتمدن‌ها ابرازعقيده كرد: اين‌كه يك سليقه و روش بخواهد كارها را در دست بگيرد و هر كه را نمي‌پسندد به هر قيمتي از صحنه خارج كند، اعمال چنين روش و سياستي نه به نفع اقتصاد كشور است نه به نفع مصالح ملت و نه به نفع نظام.

حجت الاسلام‌والمسلمين سيدمحمد خاتمي در ديدار با جمعي از خبرنگاران حوزه دولت در دوران دولت اصلاحات كه به مناسبت روز خبرنگار صورت گرفت، ضمن تبريك اين روز با اشاره به شرايط كشور در آستانه انتخابات دور بعدي رياست با تاكيد بر ضرورت حاكميت شيوه‌هاي منطقي ـ كه هم به حقوق و آزادي‌هاي مردم پايبند است و هم پيشرفت كشور را مي‌خواهد و هم به موفق شدن آن كمك مي‌كند ـ خاطرنشان كرد كه در چنين شرايطي انتخاباتي پرشورتر برگزار خواهد شد كه منشا خير مي‌شود.

وي اظهار كرد: در هر جامعه‌اي كه به سادگي در آن تهمت زده شود و به نام افشاگري دروغ رواج يابد، سرمايه‌ها ازبين مي‌رود و اين با اخلاق اسلامي سازگار نيست.

وي هم‌چنين با بيان اين‌كه " گاهي هم اصول به خرافه كشيده مي‌شود" گفت: ما اصولگراييم؛ مهم اين است كه اصول را چه بدانيم. فروع را اصول دانستن و زير پا گذاشتن اصول به اسم اصول درست نيست. همه ما اصولگراييم. تفاوت امام(ره) با ديگران در اين نيست كه مرجع تقليد بودند و توصيه به نماز و روزه و... مي‌كردند. اين را همه مي‌گويند و مي‌گوييم اصول مسلم اسلام است و امام هم به شدت روي آن‌ها تكيه داشت. ولي تفاوت امام اين است كه مي‌گفت اين اسلام بايد در زندگي انسان دخالت كند و نظام بسازد و الگو باشد.

رييس‌جمهور سابق كشورمان با طرح اين پرسش كه " منظور از الگوسازي چيست؟" خاطرنشان كرد: يك وجه اين موضوع اخلاقي است ـ كه متاسفانه خيلي كم مورد توجه قرار گرفته و گاهي بداخلاقي‌هايي مي‌شودـ امام(ره) اين وجه را مي‌خواست.

وي وجه ديگر الگوسازي را آزادي‌هاي مشروع دانست و يادآور شد:قانون اساسي با راي مردم تعيين شده و براي مردم حقوق اساسي قائل شده است. قدرت متمركز محدود شده و اين خيلي مهم است.

وي تفاوت نظام مردم‌سالار با غير آن را در قدرت متمركز عنوان و اظهار كرد: نظام مرمسالار تحت نظارت و كنترل مردم است؛ نقد كردن در آن نه تنها ممنوع نيست، بلكه تشويق هم مي‌شود و هروقت مردم اراده كنند بدون توسل به زور، قدرت را جابه‌جا مي‌كنند، ولي درحكومت‌هاي غير مردمسالار اين‌گونه نيست و حكومت خود را در قبال مردم مسوول نمي‌داند.

خاتمي تصريح كرد: امام(ره) قبل از انقلاب هميشه مي‌گفتند؛ شاه مملكت را فروخت و بدبخت كرد، اقتصاد كشور را از بين برد، نفت دادند و كالاهاي بي‌ارزش گرفتند و... ما مي‌خواهيم جمهوري اسلامي بياوريم كه اين‌ها حل شود. بحث امام(ره) اين بود كه نظامي مي‌خواستند كه الگو باشد.

وي اصولگرايي را از ديدگاه كساني كه دين را در زندگي موثر مي‌دانند، اين‌گونه تشريح كرد: اصولگرايي اين است كه مي‌خواهيم الگويي مناسب با وضعيت امروز دنيا نشان دهيم؛ مردم درعين پايبندي به دين و اخلاق آزادي داشته باشند، زندگي خوب و آبرومندي داشته باشند و اميدوار باشند كه در جهان موقعيت مناسبي داشته باشند تا ديگر گذشته تكرار نشود كه حكومت‌ها خودشان را ارباب بدانند و انتقادهاي مردم را برنتابند. اين‌ها مسائلي است كه ما را ازديگران جدا و اصولگرا مي‌كند و بزرگترين خدمت به دين و كشور و انقلاب، پايبندي به اين اصول است.

وي با اشاره به در پيش بودن دور دهم انتخابات رياست جمهوري گفت: فكر مي‌كنم يك دعواي سختي وجود داشته باشد كه كدام ديدگاه مي‌خواهد بر مردم حاكم باشد؟ بايد با هوشياري به مسائل نگريست و راه و موضع خود را مشخص كرد.

رييس موسسه بين‌المللي گفت‌وگوي فرهنگ‌هاوتمدن‌ها هم‌چنين با اشاره به شرايط فعلي به لحاظ فاصله‌ با اهداف چشم‌انداز و وضعيت زيرساخت‌ها، درعين حال خاطرنشان كرد: همه ما توسعه مي‌خواهيم، نمي‌شود بدون توليد و سرمايه‌گذاري و جذب امكانات و فن‌آوري‌هاي موجود در جهان و حضور در بازارهاي جهاني و بهره‌گيري از نيروي انساني كارآمد به توسعه رسيد. با شعار كارها درست نمي‌شود؛ نمي‌شود روز به روز فشارها به كشور افزايش يابد و انتظار داشت كه مشكلي پيش نيايد.

وي با بيان اين‌كه " اين موضوعات ايجاب مي‌كند كه هم از سرمايه‌هاي مادي و معنوي بهتر استفاده كنيم و هم در سياست خارجي به موقعيت مناسب خود دست يابيم" تصريح كرد: با در دست داشتن سياست مردمي ـ و نه شعاري ـ براي تامين عدالت و نيز استيفاي حقوق مردم، مي‌توان پيشرفت كرد.

رييس بنياد باران تاكيد كرد: همه مردم مي‌خواهند وضع‌شان خوب و فشارها كمتر شود و مطمئنا چنين كاري يك شبه درست نمي‌شود.هر دولتي كه روي كار بيايد نمي‌تواند معجزه كند و چه بسا بعد از مدت كوتاهي ولو با اين‌كه با اشتياق مردم آمده باشد، با توقعات مردم روبه‌رو مي‌شود. البته اگر همه شرايط و امكانات با او همراه باشد، مي‌شود كار كرد ولي اگر موانع در كار باشد مشكل مضاعف مي‌شود.

وي گفت: با بهانه‌هاي مختلف در برابر دولت قبلي چه موانعي ايجاد مي‌شد؛ رسانه ملي در مقابل بود، بسياري از جريان‌ها كارشكني مي‌كردند. امروز هم جريان تخريب از جمله در برخي دستگاه‌هايي كه بايد ملي باشند ـ چه به صورت تبليغي و جنگ رواني و چه به صورت‌هاي ديگر ـ عليه جرياني كه اصلاح‌طلب نام گرفته فعال است. اين‌ها نشانه مي‌دهد كه هنوز عده‌اي به اين نتيجه نرسيده‌اند كه متناسب با معيارهاي انقلاب و اسلام و مصالح ملت و كشور، مي‌شود كار و كشور را اداره كرد.

خاتمي درباره تصميم خود براي شركت يا عدم شركت در انتخابات نيز گفت: به هر حال وضعيت چندان روشن نيست؛ گرچه همه ما در مقابل ايران و انقلاب مسووليم و بايد وظيفه خود را انجام دهيم. من در مورد خودم از وضعي كه دارم ناراضي نيستم؛ اعتقاداتي دارم و تشخيص‌هايي كه نمي‌توانم از آن‌ها دست بردارم. امروز هم مي‌كوشم در حد توان اندكم از آن اسلام و انديشه‌اي كه درست مي‌دانم ـ چه در داخل و چه در خارج ـ دفاع كنم. ممكن است صداي ما خيلي بلند نباشد، ولي اين‌ها وظيفه را از دوش ما بر نمي‌دارد.

وي تاكيد كرد: دفاع از اسلام منطق، اسلام آزادي و اسلام انسان در برابر ننگ‌، ريا و گرايش‌هاي افراطي به نام اسلام ـ كه بيشترين بهانه را به دشمنان براي تسلط بر دنياي اسلام و سركوب ملت‌ها داده است ـ امر مهمي است كه براي آن همه تلاش خود را كرده و مي‌كنم. در دفاع از صلح و اخلاق و نقد افراط و خشونت و نيز دفاع از حرمت و حيثيت ملت بزرگوار ايران هرچه از دستم برآيد، كوتاهي نخواهم كرد. ابدا هم ناراضي نيستم و وقتي انسان از كاري راضي است، داغي ندارد كه آن را رها كند.

رييس‌جمهور سابق كشورمان در بخش ديگري از سخنان خود در جمع خبرنگاران مردادماه را از لحاظ تارخي بسيار مهم دانست و گفت: يكي از اموري كه هويت يك ملت را شكل مي‌دهد، خاطرات جمعي مشترك است. درست است كه زبان، سرزمين، آداب و رسوم و... همه در ايجاد يك ملت موثر هستند، ولي بالضروره همه يك ملت به زبان واحد سخن نمي‌گويند يا حتي از يك قوم نيستند. آن نكته اساسي كه پديده ملت را شكل مي‌دهد، خاطره جمعي براي افرادي است كه در يك محدوده به سر مي‌برند و آن خاطرات مربوط به حوادث تلخ و شيرين است.

وي يادآور شد:ما در مرداد دوحادثه داريم كه براي‌مان خاطره مشترك بسيار مهمي را بوجود آورده است؛ يكي صدور فرمان مشروطيت و ديگري كودتاي آمريكايي 28 مرداد عليه دولت ملي دكتر مصدق. البته در اين ماه حوادث ديگري هم هست، همانگونه كه مثلا در خرداد ماه قيام 15 خرداد يا سوم خرداد، حماسه آزادسازي خرمشهر را داريم. مرداد از جمله مقطع‌هاي مهم است كه در آن حوادثي رخ داده كه باعث شده ما ملت احساس نزديكي بيشتري نسبت به هم كنيم.

وي شكست مشروطيت را " به دليل اين‌كه موجب شد دولت و نهضت ملي با شكست رو به رو شد، منشا جستجو" دانست و گفت: بايد جستجو و بررسي كنيم و سطحي‌نگري نكنيم. البته حوادث بعدي را هم مي‌توانيم در سايه توجه به اين مسائل تحليل كنيم و نسبت به اوج حركت ملت ما كه انقلاب اسلامي است نيز بايد هوشيار باشيم. راجع به حركت اصلاحات نيز اين‌گونه مي‌توان تحليل كرد؛ ما نبايد از اين مسائل سطحي گذر كنيم.

رييس بنياد باران اظهار كرد: البته هم در مشروطيت و هم در نهضت ملي مساله‌اي مطرح بود و آن «حاكميت مردم» است. مشروطيت براي حاكميت مردم بر سرنوشت خودشان تحقق پيدا كرد و كار مهمي بود و نهضت ملي براي دفاع از حقوق ملت و حاكميت ملت بود كه آن هم با مشكل مواجه شد. البته مساله «آزادي» به عنوان جان مايه يك نظام مردمسالار در هردو نقش محوري داشت و در دنياي امروز بزرگترين بستر آزادي «رسانه» به معني صحيح كلمه است و به همين دليل به خصوص از طرف دولت‌ها مورد تهديد هستند.

خاتمي اظهار كرد: دولت‌هايي كه به مردم متكي نيستند، يا كمتر متكي هستند، از آزادي هراس دارند. البته گاهي هم اين هراس بيجا نيست، مانند كشور ما كه خطرات بيگانه در آن زياد است و جنبه‌هاي دموكراسي هنوز در جامعه كاملا پايدار نشده است. بيگانگان ممكن است نفوذ كنند و ضربه بزنند؛ اين را ناديده نگيريم و مطلق نگاه نكنيم. چه بسا برخي محدود كردن‌ها با نيت صادقانه‌ و براي جلوگيري از نفوذ برخي تهديدها باشد.

وي با اشاره به اين‌كه " آزادي هيچ وقت نمي‌تواند محدوديت ايجاد كند" تصريح كرد: اين تصورغلطي است؛ هيچ وقت آزادي خطر ايجاد نمي‌كند. بلكه محدوديت است كه مي‌تواند براي نفوذ دشمن بستر ايجاد كند.

وي خاطرنشان كرد: اگر فضايي ايجاد شود كه مردم نتوانند حرف‌شان را بزنند، ذهن آن‌ها ـ به خصوص نخبگان ـ عوض نمي‌شود. ممكن است به ملاحظات حرف نزنند، آن حرف‌ها زيرزميني مي‌شود و زمينه براي نفوذ بيگانه كه از آن نگران بوديم، ايجاد مي‌شود و بيگانه به جاي آن‌كه از فضاي آزاد استفاده كند، سوار بر موج نارضايتي شود كه بر اثر كمبود آزادي زياد شده است.

خاتمي با تشريح وضعيت آرماني براي رسانه‌هاي كشور به حق حاكميت مردم بر سرنوشت خويش، آزادي و آزادي رسانه‌ها به عنوان وسيله بيان نظريات و بالابردن اطلاعات و آگاهي اشاره كرد و گفت: مهم‌تر از همه در نقد قدرت اهداف مشروطيت و نهضت ملي و نيز انقلاب اسلامي است؛ زيرا براي تضمين مردمسالاري و مهار قدرت، بايد آن را نقد كنيم. اين‌كه من بر آزادي تكيه مي‌كنم براي همين است و متاسفانه برخلاف دشمنان آزادي ـ كه اين‌گونه القاء مي‌كنند كه منظور از آزادي، ولنگاري و از بين بردن ارزش‌هاي فرهنگي و ديني جامعه است ـ اصلا اين‌گونه نيست.

وي درباره عاري شدن سياست از اخلاق و اهميت توجه به اين موضوع نيز گفت: يكي از مشكلات بزرگ جهان امروز، عاري شدن سياست از اخلاق است و يكي از كارهايي كه براي صلح و رفع تهديدات جهاني بايد انجام داد، اين است كه بين اخلاق و سياست ارتباط برقرار كرد. ما طبيعتا به عنوان مسلمان ـ كه معتقديم برترين روش‌ها و ارزش‌هاي اخلاقي را داريم و پيامبرمان مي‌فرمايد: « من براستي براي تتميم مكارم اخلاق مبعوث شدم» ـ به عنوان آزاديخواه ـ كه از حق حاكميت مردم دفاع مي‌كنيم ـ به شدت از ارزش‌هاي ديني و اخلاقي جامعه دفاع مي‌كنيم. البته به اين معنا نيست كه فقط ظواهر را بزرگ كنيم و در سايه آن همه اصول را از ياد ببريم و بگوييم اسلامي و انقلابي هستيم.

رييس‌جمهور سابق كشورمان در پايان دين و اخلاق را داراي معيارها و اصول اساسي دانست و تصريح كرد: بزرگترين خدمت به دين اين است كه حكومتي تشكيل دهيم كه در آن مردم احساس احترام و بي‌نيازي و اميد كنند. در اين صورت خود به خود به ارزش‌هاي اسلامي دلبسته مي‌شوند. اگر به ظاهر به ما فشار آورده شود، ولي براي پيشرفت جامعه تلاش نشود و به نام اسلام حرمت جامعه شكسته شود، خودبه‌خود بزرگترين خدمت به بداخلاقي و گريز از دين شده است. اين‌كه ظواهر مورد توجه قرار گيرد ولي شالوده شكني‌ها به نام دين انجام شود، اين اخلاق نيست.
دوشنبه 21 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 67]