واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: جام جم:همچنان که «پري رو» و «ماهرو» تاب مستوري ندارد و به فرموده مولانا «در ار بندي ، سر از روزن درآرد» ، بالاخره اين ماه شوال هم پشت ابر نمي ماند و اگر امشب طالع شود ، فردا عيد فطر خواهد بود. آنها که اين ماه رمضان را به روزه داري واقعي و اصيل گذرانده اند ، رويت هلال ماه جديد واقعا به دلشان مي چسبد و از استهلال ماه لذتي مي چشند که مپرس ! آنهايي هم که روزه نگرفتند ، از خجالت سرشان را بالا نمي گيرند که چشمشان به ماه نيفتد مگر اين که دليل موجهي براي روزه خوري داشته بوده باشند که به هر حال زيرچشمي نگاهي به ماه خواهند انداخت و اما هلال عيد چه ربطي به ابروي يار دارد؟... فرمايش حافظ: هلال عيد در ابروي يار بايد ديد لابد مي گوييد که به چشم ! اگر بفهميم اين طرز ديدن ماه يعني چه و چه جوري هاست راستش ما هم بدمان نمي آيد هلال عيد را اين طوري ببينيم که جناب حافظ مي ديده است. عجله نکنيد. الان توضيح مي دهم. تشبيه روي يار به ماه (يا بالعکس) در طول تاريخ ادبيات عرفاني ما حسن سابقه داشته است و حتي عده اي بودند که روي يار را ماه تر و بهتر از روي ماه اعلام کردند و گفتند که قبلا اشتباه مي کردند. بيت ماه : ديشب جمال رويت تشبيه ماه کردم تو به ز ماه بودي ، من اشتباه کردم کساني که نگاه عميق داشته و دارند ، هميشه اوج و عمق فرايض ديني را مي بينند. روزه داراني چنين ، در پايان ماه مبارک (مثل همين امروز دوشنبه) چنان آيينه دلشان صاف و صيقلي مي شود که انعکاس لبخند رضايت روي ماه يار را در آن متجلي و قابل مشاهده مي بينند. روزه داري که از اول ماه به خاطر يار ازلي و ابدي روزه گرفته و دل به گيسوي او گره زده ، در پايان ماه نيز مشاهده ابروي يار را همان رويت هلال ماه مي داند و مي بيند. بيت هلالي : گيرند همه روزه و من گيسويت جويند همه هلال و من ابرويت با اين حال الان ستادهاي علمي و ديني مخصوص استهلال ماه وجود دارد و با ابزار نجومي جديد ، هلال ماه نو را رصد مي کنند تا فردا را روز عيد اعلام کنند. فلذا مراقب باشيد که گوش به هر منبع ناموثقي نسپاريد و هر که گفت ماه را ديد ، سريع السير باور نکنيد. حکايت : مي گويند آخر ماه رمضان در محله اي چو افتاد که ماه را ديده اند. يکي از آن ميان شروع کرد به پرس وجو از اين و آن که بفهمد چه کسي براي اولين بار ماه را رويت کرده است. از قصاب محل مي پرسيد ، حواله اش مي داد به بقال سر کوچه. سراغ بقال مي رفت ، حواله اش مي داد به صراف دو کوچه بالاتر. صراف هم نشاني علاف سر گذر را به او مي داد و... همين طور بگير و برو جلو! سرانجام کاشف به عمل آمد که گويا خادم مسجد محل ، اولين کسي بوده که گفته ماه را ديده است. پس شخص جستجوگر به سراغ وي رفت. خادم را که ديد ، از تعجب خنديد. بنده خدا از ناحيه هر دو چشم کور بود! در ضمن «ابروي يار» ، زمين تا آسمان با «ابروي يارو» فرق و توفير دارد. ابروي يارو ، همان بود که ناصرالدين شاه قاجار ديد. در شب آخر ماه رمضان به جهت ملاحظه هلال ماه بر فراز بام رفته بود که چشمش به جمال دختر همسايه کاخ همايوني افتاد. في البداهه فرمود: «در شب عيد آن پري رو بي نقاب آمد برون». زبانش بند آمد. مصرع ديگرش را خود آن دختر بعدها پس از شنيدن اين حکايت در حضور خود شاه قاجار بر زبان آورد و شعر را تکميل کرد: «ماه مي جستند مردم ، آفتاب آمد برون». توضيح لازم : هلال ابروي يار را در شب عيد فطر در سطح بيکران آسمان مي توان رويت کرد و هلال ابروي يارو را فوق فوقش تا سطح سقف بام منزل ! قبلا که عرض کرديم ميزان و مقدار تفاوت را... ماه شناسي : ميان ماه ما تا ماه بعضي تفاوت از زمين تا آسمان است
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 373]