سرمقاله

واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: سرمقاله
جنگ قفقاز در روزهاي صلح

بازي هاي جهاني المپيك با اهداف اصلي آن يعني صلح جهاني و همزيستي مسالمت آميز جوامع انساني در كنار يكديگر در حالي به صورت رسمي آغار شد كه قفقاز شاهد جنگي محدود اما خطرناك است. بر اساس اخبار منتشره، اواخر بعدازظهر شنبه نيروهاي دولت خودمختار آبخازيا به مواضع ارتش گرجستان در خاك اين استان استقلال طلب حمله كرده و كوشيدند آنها را عقب برانند.
اين درگيري ها دنباله يك دوره تبادل اتهامات ميان گرجستان و روسيه طي روزها و ماه هاي گذشته و نيز رويارويي هاي محدود دو كشور و يا مواجهه استقلال طلبان و نيروهاي گرجي است. اما در درگيري هاي روز جمعه، تسخينوالي مركز جمهوري استقلال طلب اوستياي جنوبي در حد اعلا ويران شد و نيروهاي ارتش گرجستان هر چه در توان داشتند، به كار بستند تا زيرساخت هاي اين منطقه را هدف قرار دهند تا استقلال طلبان را فلج كرده و آن ها را در همان ابتداي كار زمين گير سازند. روسيه نيز با بمباران مواضع ارتش گرجستان و يكي دو منطقه در داخل خاك گرجستان ابعاد جديدي به اين بحران افزود. . از مدت ها پيش روابط روسيه و گرجستان بحراني و نامطلوب بود و اين ناهماهنگي حتي ريشه در گذشته هاي دور دارد، چنانچه پس از فروپاشي شوروي، گرجستان به تدريج ازروسيه فاصله گرفته و چندي بعداوستياي جنوبي كه ناحيه اي خودمختار در تركيب گرجستان بود استقلال خود را مطالبه كرد.درخواستي كه ازسوي گرجستان با مخالفت جدي مواجه شد. در آن زمان ازوياد گامساخورديا رئيس جمهور وقت گرجستان تلا ش نمود از اختيارات اين منطقه بكاهد و آن را به گرجستان ملحق سازد اما اوستياي جنوبي و آبخازيا از حمايت روسيه برخوردار بودند. لذا تا سال 1992 درگيري هايي بين دو منطقه وجود داشت و سرانجام گرجستان كنترل اين منطقه را از دست داد. بعد ازگامساخوردي ميخائيل ساكاشويلي رييس جمهور منتخب گرجستان كه از ارتباطات مطلوبي با غرب و ايالا ت متحده برخوردار است، تلا ش نمود تا اوستيا را به گرجستان برگرداند. اين موضوع مورد مخالفت روسيه قرار داشته، آن را در راستاي سياست تحريك و انحراف منافع روسيه ارزيابي مي كرد.
اما آهنگ استقلال طلبي ساكنان اوستياي جنوبي و نيز ابخازيا زماني شدت گرفت كه كوزوويي ها توانستند با حمايت جبهه غربي و در صدر آن ايالات متحده آمريكا، از صربستان استقلال يابند. ايالات متحده و همراهان غربي اش باژستي خيرخواهانه وباطنا با هدف محدود سازي حوزه نفوذ روسيه به عنوان رقيب كلاسيك و سنتي خود در دوران جنگ سرد، از اين مسلمانان كوزوويي حمايت كردند.روسيه در واكنش به اين اقدام و از دست دادن بخش ديگري از حوزه نفوذ خود، آتش زير خاكستر استقلال طلبي ساكنان اوسيتياي جنوبي و ابخازيا را برافروخت و حمايت هاي خود را تحت عناوين مختلف از اين دو منطقه اعلام كرد تا اينكه روز جمعه اين حمايت ها در هيئت اقدام نظامي تجلي يافته و نيروهاي ارتش روسيه به صورت علني با نيروهاي گرجستان درگير شدند. روسيه به عنوان نماينده و ابرقدرت شرق از همان ابتدا، كوشيد تا از رهگذر آن، تحرك نظامي و حركت به سوي اوستياي جنوبي را توجيه كند و در عين حال، به منظور ابراز نيت خيرخواهانه خود، خواستار نشستن بر سر ميز مذاكره و اتخاذ رويكرد گفت وگو به جاي درگيري و خونريزي در اين باره شد.مسكو در عين حال و به زبان ولاديمير پوتين نخست وزير كه در مراسم افتتاح بازي هاي المپيك پكن حضور داشت، گرجستان را كه زماني نه چندان دور بخشي از شوروي بود، به واكنشي تلافي جويانه نسبت به اقدام آن كشور در كشتن بيش از 10 نظامي روس حافظ صلح در اوسيتياي جنوبي تهديد كرد. در مقابل، ساكاشويلي رئيس جمهور جوان گرجستان نيز كه با حمايت كاخ سفيد واتحاديه اروپا به قدرت رسيده بود، از جامعه جهاني خواست تا روسيه را مجازات كنند، زيرا معتقد بود كه عدم مجازات آن به صلح جهاني آسيب مي رساند.تمامي اين اقدامات و تصميمات در واقع به نوعي انتقام روسيه براي از دست دادن كوزوو و به دست آوردن منطقه نفوذ جديد به جاي آن منطقه از دست رفته است. خاصه اينكه گرجستان يكي از كشورهاي غرب گراي مجاور روسيه است و هرگونه رويكرد غرب گرايانه و در پي آن، حضور نظامي غربي و به ويژه آمريكايي در اين كشور، نوعي تهديد براي امنيت ملي روسيه به شمار مي رود و از اين رو، مسكو با به دست گرفتن اين منطقه مي كوشد تا امتياز از دست رفته خود در مقابل جبهه غربي را بازگردانده و ضربه وارد شده به خود را جبران نمايد.پيش از اين، روسيه با حمايت از معترضين پيروزي ساكاشويلي اين كشور را به تعطيلي كشاند، به طوري كه رئيس جمهور مجبور به اعلام حالت فوق العاده در تفليس گرديد و در واقع روسيه هشدار شديد خود به ساكاشويلي را ابلاغ كرد.اما به نظر مي رسد، اقدام نظامي گرجستان و پيش دستي اش در حمله به اين جمهوري استقلال طلب نه با هدف "سيطره و استيلاي كامل بر آن" و در نتيجه حفظ آن صورت مي گيرد، بلكه به نظر مي رسد گرجي ها ديگر چندان به حفظ اين منطقه اميدي ندارند. خاصه اينكه ساكنان اين مناطق هم تمايلي به ماندن در زير لواي گرجستان ندارند. در نظر گرجي ها آغاز بازي هاي المپيك شايد بهانه اي بود تا طرف روسي دست به واكنش نزند. حال به نظر مي رسد محاسبات گرجستان غلط از آب در آمده است. اينك روسيه كنترل اوستيا را در دست گرفته و حاضر نيست شاهد به چالش كشيدن هرروزه اقتدار خويش باشد. روسيه مي داند چنانچه در اين ماجرا كوتاه بيايد، دير يازود بايستي منتظر نيروهاي ناتو در كنار مرزهاي خود باشد.
يکشنبه 20 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آفرينش]

[مشاهده در: www.afarineshdaily.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 128]