واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: درخت قهوه برگ هایی همیشه سبز و زیبا دارد، گیاهی از تیره Coffee كه بیشتر از یك سوم مردم جهان هر روز آن را به عنوان یك نوشیدنی محبوب می نوشند. واژه قهوه برگرفته از زبان عربی و به معنای تحریك كننده و زائل كننده اشتهاست. درخت قهوه بین هفت تا 10 متر بلندی دارد و در هوای گرم و مرطوب رشد می كند. عطر گل های كوچك و سفید این درخت بی شباهت به بوی خوش گل یاسمن نیست. بهترین و مرغوب ترین قهوه كه طعم و عطر منحصر به فردی دارد از بوته ای به نام Arabica در برزیل به دست می آید. تانزانیا و اتیوپی نیز دو كشور مهم تولیدكننده قهوه هستند كه محصول آنها بو و مزه مخصوصی دارد. در ایران حدود هزار سال پیش، حكیم ابوعلی سینا در كتاب خود، شرح جامعی از خواص قهوه داده است. امروز بر اساس آمارهای به دست آمده، حدود 89 درصد از مردم جهان قهوه و چای یا هر دو آنها را مصرف می كنند و حدود 30 درصد از مردم دنیا قهوه را به هر نوشیدنی گرم دیگر ترجیح می دهند.
نوشیدنی مضر یا مفید؟
هر ماده غذایی را اگر به اندازه مصرف کنید برای بدن منفعت دارد.
اندازه مصرف قهوه
متخصصان تغذیه توصیه میكنند كه نوشیدن آن را به دو فنجان قهوه دم كرده یا سه فنجان قهوه فوری(نسکافه) در روز محدود كنید.
اما به این موضوع توجه كنید كه نباید بیش از شش فنجان قهوه در یك روز مصرف كنید.
شاید باورتان نشود اگر بگوییم كه در سالهای اخیر بر شمار افرادی كه به خوردن قهوه یا نسكافه عادت كردهاند، افزوده شده است! در زمانهای قدیم در میان خانوادههای خاص و در مراسم ویژه قهوه تهیه میشد، اما این روزها با واردات انواع آن، این نوشیدنی به خصوص در میان قشر جوان محبوبیت فراوانی پیدا كرده است، به ویژه در روزهای سخت كاری. اما مهمترین نكته آن است كه هر روز ما تأثیرات جدیدی را در زمینه عادت به نوشیدن قهوه میشنویم. البته در برخی از خبرها از فواید آن صحبت میشود، اما در برخی دیگر از مضرات آن میگویند، مانند خبری كه اخیراً از سوی یكی از خبرگزاری ها منتشر شد.
بر اساس تازه ترین تحقیقات پزشكی، مصرف زیاد قهوه سبب از بین رفتن مینای دندان ها میشود. متخصصان تغذیه توصیه میكنند كه نوشیدن آن را به دو فنجان قهوه دم كرده یا سه فنجان قهوه فوری(نسکافه) در روز محدود كنید.
در این خبر كه از سوی خبرگزاری ایسنا منتشر شد، بر این موضوع تأكید شده بود كه نوشیدن قهوه به شدت برای سلامت دندان ها مضر است. به گزارش این خبرگزاری، بر اساس تازه ترین تحقیقات پزشكی، مصرف زیاد این نوشیدنی سبب از بین رفتن مینای دندان ها میشود. بر اساس این تحقیقات، قهوه فرآوری شده(نسکافه) 30 برابر بیش از نوع عادی آن(به علت اسید سیتریك موجود)، سبب خوردگی مینای دندان میشود و به این ترتیب پوسیدگی دندان ها را به همراه خواهد داشت. در ادامه، دلایل كامل و توضیحات بیشتر درباره این تحقیق به چشم نمیخورد، اما شما درباره خواصی كه بارها و بارها تحقیقات، آنها را به اثبات رسانده اند چیزی میدانید؟
بهتر است بدانید كه بیش از یكسوم مردم جهان قهوه را دوست دارند و مصرف میكنند. واژه قهوه، برگرفته از زبان عربی و به معنای تحریككننده و زایلكننده اشتهاست. برخی از مورخان، پیشینه این واژه را به كشور اتیوپی نسبت میدهند. درخت قهوه بین 7 تا 10 متر بلندی دارد و درهوای گرم و مرطوب رشد میكند. این درخت گلهایی كوچك و سپید دارد كه بوی آن شبیه به بوی گل یاسمن است.
جالب است بدانید كه دانه های آن در آغاز، رنگ سبز و پس از رسیدن، رنگ گیلاس به خود میگیرند. از این رو، در بعضی كشورها به درخت گیلاس هم شهرت دارد. دانههای قهوه دو به دو به یكدیگر چسبیده اند و پرده نازكی میان آنها وجود دارد كه آنها را از هم جدا می كند. تهیه قهوه در كشورهای گوناگون، متفاوت است، اما اغلب آن را با آب جوش ، بخار آب و یا از طریق گذراندن آب جوش از پودر آن تهیه میكنند.
بهترین قهوه جهان از نظر بو و طعم ، از بوته ای به نام Arabica به دست می آید كه در برزیل به خوبی رشد می كند و از آنجا به سراسرجهان صادر می شود .
تا به حال از خودتان پرسیده اید كه اسپرسو چه تفاوتی با قهوه معمولی دارد؟ باید بگوییم كه این نوع قهوه را با بخار آب درست می كنند و این روش تهیه قهوه در ایالات متحده بسیار رایج است.
اما سؤالی كه همیشه در میان مصرف كنندگان این نوشیدنی وجود دارد آن است كه "مقدار مجاز نوشیدن قهوه چهقدر است؟"
جالب است بدانید، متخصصان تغذیه توصیه میكنند كه نوشیدن آن را به دو فنجان قهوه دم كرده یا سه فنجان قهوه فوری(نسکافه) در روز محدود كنید.
اما درباره میزان كافئینی كه از طریق این نوشیدنی به بدن میرسد باید بگوییم كه با نوشیدن یك فنجان قهوه معمولی، 115 میلی گرم كافئین و با یک فنجان نسکافه، 65 میلی گرم کافئین و با نوشیدن یك فنجان قهوه بدون كافئین باز هم معادل 3 میلیگرم کافئین وارد بدن میشود. بنابراین میتوان گفت كه کافئین در هیچ شرایطی به طور كامل از قهوه جدا نمیشود، بلكه مقدار آن به حداقل میرسد.
حتماً خواص فراوانی را از گوشه و كنار درباره این نوشیدنی شنیدهاید. تا به حال خواصی نظیر بهبود خستگی و افسردگی، افزایش متابولیسم بدن و كاهش حملات آسم در مورد قهوه به اثبات رسیده است.
به این ترتیب كه كافئین موجود در قهوه به میزان 10 درصد سرعت پردازش اطلاعات را در مغز افزایش داده و مصرف یك فنجان قهوه بعد از نهار، مانع از بی حالی پس از مصرف غذا در ظهر میشود.
به علاوه دیده شده است كه از این نوشیدنی میتوان در كاهش افسردگی و اضطراب نیز استفاده كرد. در ضمن، قهوه موجب افزایش سرعت متابولیسم بدن و شكستن چربیها شده و به میزان قابل ملاحظهای سوخت و ساز را در سلولها بالا میبرد.
اما به این موضوع توجه كنید كه نباید بیش از شش فنجان قهوه در یك روز مصرف كنید.
طی مطالعه ای در آمریكا و ایتالیا، دیده شد كه نوشیدن مرتب قهوه در بیماران مبتلا به آسم، باعث کاهش حملات آسمی در آنها می شود.
البته مهم ترین نكتهای كه باید در مورد این نوشیدنی در نظر داشت، رعایت اعتدال در مصرف آن است، زیرا دریافت بیش از اندازه كافئین باعث بیقراری، بی خوابی ، تعریق و تپش قلب می شود. به علاوه، قهوه های معمولی كه به شكل سنتی یعنی به روش دم كرده تهیه میشوند، اگر بیش از اندازه به مصرف برسند، میتوانند كلسترول خون را نیز بالا ببرند.
كافئین موجود در قهوه در طولانی مدت و بر اثر استفاده بی رویه می تواند اعتیادآور و مضر باشد، اما چون این نوع اعتیاد زیان آور نیست، مصرف آن در میان مردم همچنان رواج دارد. كافئین در طول روز به شكل های گوناگون از راه نوشیدن انواع نوشابه های گازدار، شكلات ها و قهوه وارد بدن می شود. كافئین موجود در یك فنجان قهوه حدود 150 سی سی است. قهوه ای كه با آب جوش قطره ای تهیه می شود، 60 تا 180 میلی گرم كافئین دارد. قهوه ترك دارای 40 تا 170 میلی گرم كافئین و میانگین 100 میلی گرم است. نسكافه فرانسوی (قهوه آماده) دارای 30 تا 120 میلی گرم كافئین و میانگین كافئین 75 میلی گرم است. نسكافه فرانسوی بدون كافئین دارای یك تا پنج میلی گرم كافئین است. امروز پژوهشگران درباره كافئین موجود در قهوه، نظریات مختلف و گاهی حتی متضاد ابراز می كنند. گروهی از پژوهشگران به این نتیجه رسیده اند كه قهوه موجب پیدایش سرطان در انسان می شود و گروهی نیز معتقدند كه كافئین باعث تحریك بیماران روانی می شود. اما در 1998 یك نشریه پزشكی مدعی شد كه بر اساس آزمایش های انجام شده، قهوه با تحت تاثیر قرار دادن سلول های سرطانی، باعث توقف رشد این سلول ها می شود و علاوه بر این بر تیزهوشی و آرامش نوشندگان نیز می افزاید.
به نظر می رسد بهترین و مطمئن ترین راه، رعایت حد اعتدال در مصرف این نوشیدنی بحث برانگیز و دلپذیر باشد. افرادی كه از بالا بودن فشار خون یا بیماری تپش قلبی رنج می برند و همچنین خانم های باردار، بهتر است در مصرف قهوه زیاده روی نكنند.
قهوه های فوری
قهوه را به دو صورت درست می كنند؛ با دُرد یا صاف نشده و بی درد یا صاف شده. قهوه عربی و قهوه ترك را با درد درست می كنند. قهوه عربی، سیاهرنگ و تلخ است، اما قهوه ترك، رنگی ترش و مزه ای متمایل به شیرینی دارد. اروپاییان اما معمولا درد قهوه را از آب آن جدا می كنند. به همین خاطر قهوه اروپایی همیشه درشت تر از قهوه عربی و ترك سائیده می شود. قهوه برخلاف چای نیاز به دم كردن ندارد، چراكه ماده عطری، رنگی و موثر آن به محض تماس با آب جوش آزاد می شود. در نیمه دوم قرن بیستم، انواع قهوه فوری (instand coffee) نیز در بازار اروپا و آمریكا عرضه شد. این قهوه در واقع شیره تبخیر شده قهوه صاف و عصاره دانه قهوه است كه نیازی به قهوه جوش ندارد و با حل كردن كمی از آن در یك فنجان آب جوش، قهوه آماده به دست می آید. این نوع قهوه در آغاز مخالفان جدی در میان طرفداران قهوه داشت، چراكه قهوه نوشان حرفه ای معتقد بودند طعم و عطر واقعی این نوشیدنی در بسته بندی های قهوه فوری از دست می رود، اما امروز با پیشرفت فن آوری تولید قهوه فوری، دیگر فاصله میان كیفیت این دو نوع قهوه به كلی از میان رفته و حتی قهوه فوری طرفداران بیشتری پیدا كرده است، چراكه این نوع قهوه معمولا پس از سایش، پروسه تولید را طی می كند و در حقیقت به نوعی پرورده و خوش طعم می شود.
اولین شركتی كه قهوه فوری را راهی بازار جهانی قهوه كرد، شركت معروف Nestle بود. با ورود بسته های Nestle Coffee به ایران، اصطلاح نسكافه نیز میان علاقه مندان به نوشیدن قهوه رواج یافت. به این ترتیب اصطلاح نسكافه به نوعی اختراع ایرانیان قهوه نوش به حساب می آید.
هر كیلو قهوه آماده یا فوری بین 25 تا 30 هزار تومان به فروش می رسد، اما بسته بندی های كوچك در وزن های مختلف هم در بازار وجود دارد كه هریك قیمت خاص خود را دارند. معروف ترین قهوه های آماده كه معمولا در بسته های 20 گرمی و با نام كلی? 33in1 به فروش می رسد Eagel Ring، Coffee Ring، Super Coffee mix original و Gold Eagel هستند كه از 100 تا 200 و گاه 250 تومان به فروش می رسند، اما قیمت قهوه فرانسه و ترك ایرانی در بازار كیلویی 4 هزار تومان و انواع خارجی آن از 12 هزار تا 30 هزار تومان متغیر است. قهوه سائیده شده كه معمولا آب جوش از آن می گذرانند و صافش می كنند، نمی تواند حداكثر كیفیت را داشته باشد. درواقع این قهوه همان كیفیت طبیعی را دارد، اما كیفیت قهوه های فوری قابل تغییر است و می تواند بسیار متغیر باشد. قهوه فوری، حاصل پیشرفت تكنولوژی در زمینه تهیه انواع قهوه است و اغلب طعم و بوی بسیار مطبوعی دارد.
همه قهوه هایی كه می نوشیم!
انواع قهوه بر اساس نوع مصرف و مقدار سایش و تركیبات آن متغیر است. قهوه ترك، قهوه اسپرسو،
قهوه عربی، قهوه فرانسه، كاپوچینو، موكا، فراپه و ... انواع مشهور این نوشیدنی هستند. قهوه ترك را در قهوه جوش و در تركیه غالبا سر میز، روی چراغ الكلی های كوچك و ظریف طی مراسم جالبی درست می كنند. قهوه اسپرسو نیز كه نخستین بار در ایتالیا تهیه شد، معمولا در فنجان های كوچك پیش از ظهر یا بعد از ناهار نوشیده می شود.
تلخی قهوه عربی بسیار بیشتر از سایر انواع قهوه هاست و رنگ آنهم به سیاهی می زند، اما آنچه در میان مردم ما به عنوان قهوه فرانسه معروف است، در واقع قهوه ساده ای است كه با ریختن آب جوش روی قهوه سائیده و صاف كردن آن پس از چند لحظه به دست می آید و در فنجان های نسبتا بزرگ با شیر یا بدون شیر، شیرین یا تلخ نوشیده می شود. قهوه فرانسه خشك به درشتی شكر و به رنگ قهوه ای سیر است. كاپوچینو هم نوعی شیر قهوه ایتالیایی است. كاپوچین، نام فرقه ای از راهبان كاتولیك است كه معمولا چهره ای رنگ پریده دارند و كلاهی سیاه به سر می گذارند. فنجان قهوه كاپوچینو با آن همه كف شیر و گرد كاكائو و دارچین، ظاهرا به نظر ایتالیایی ها شبیه قیافه راهبان كاپوچین بوده است!
آنچه مسلم است، قهوه گیاه مفیدی است. هم نوشیدنی مطبوعی از آن به دست می آید و هم از تفاله آن می توان استفاده كرد. تفاله قهوه برای گرفتن بوی زهم و سایر بوهای نامطبوع دست بسیار موثر است. از این تفاله برای رنگ كردن مو هم می توان استفاده كرد.
موفق باشید
وب سایت تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت رسیک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 500]