واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: سابقه عزادارى و سوگوارى بر مظلومیت خاندان پیامبر علیهم السّلام بسیار دیرینه است و برپایى مراسم سوگوارى براى ائمّه و احیاى خاطره شكوهمند و الهام بخش حیات و جهاد و شهادتشان ، همواره در تاریخ ، حركت آفرین و بیدارگر بوده است .
سنّت شعر گفتن و مرثیه خواندن و گریستن و گریاندن در مجالس سوگ اهل بیت نیز، مورد تشویق و دستور امامان بود، چرا كه عزادارى ، رساندن صداى مظلومیّت آل على به گوش مسلمانان بود و رسالتى عظیم داشت. اقامه مجالس به یاد آنان ، بیان رنجهاى جانكاه پیشوایان حق و خون دلهاى ائمه عدل ، فاش ساختن و آشكار كردنِ ناله مظلومانه آنان در هیاهوى پرفریب اغواگران بود و عزادارى براى شهید، انتقالِ فرهنگ شهادت به نسلهاى آینده تلقّى مى شد ... و این خط همچنان ادامه یافت ، تا اكنون.1
در اینجا به برخى از احادیث مربوط به این سنّت ارزشمند و سازنده اشاره می کنیم:
آتش عشقِ حسینى
پیامبر اكرم صلّى اللّه علیه و آله فرمود:
براى شهادت حسین علیه السلام ، حرارت و گرمایى در دلهاى مؤمنان است كه هرگز سرد و خاموش نمى شود.
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 556
عاشورا، روز غم
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هر كس كه عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را براى او روز
شادى و سرور قرار مى دهد.
البحارالانوار، ج 44، ص 284
محرّم ، ماه سوگواری
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هرگاه ماه محرّم فرا مى رسید، پدرم موسى بن جعفر(علیه السّلام ) دیگر خندان دیده نمى شد و غم و افسردگى بر او غلبه مى یافت تا آن كه ده روز از محرّم مى گذشت ، روز دهم محرّم كه مى شد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود.
امالى صدوق ، ص 111
دیده هاى خندان
پیامبر اكرم صلّى اللّه علیه و آله فرمود:
فاطمه جان !روز قیامت هر چشمى گریان است ؛ مگر چشمى كه در مصیبت و عزاى حسین گریسته باشد، كه آن چشم در قیامت خندان است و به نعمتهاى بهشتى مژده داده مى شود.
بحارالانوار، ج 44، ص 293
سالگرد سوگ حسین علیه السّلام
حضرت صادق علیه السّلام فرمود:
یك سال تمام ، هر شب و روز بر حسین بن على علیه السّلام نوحه خوانى شد و سه سال ، در روز شهادتش سوگوارى برپا گشت .
بحارالانوار، ج 79، ص 102
بودجه عزادارى
امام صادق علیه السّلام مى فرماید:
پدرم امام باقر علیه السّلام به من فرمود:
اى جعفر! از مال خودم فلان مقدار وقف نوحه خوانان كن كه به مدّت ده سال در(منا) در ایام حجّ، بر من نوحه خوانى و سوگوارى كنند.
بحارالانوار، ج 46، ص 220
امام رضا علیه السّلام فرمود: هرگاه ماه محرّم فرا مى رسید، پدرم موسى بن جعفر(علیه السّلام ) دیگر خندان دیده نمى شد و غم و افسردگى بر او غلبه مى یافت تا آن كه ده روز از محرّم مى گذشت، روز دهم محرّم كه مى شد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود
نوحه خوانى سنّتى
ابو هارون مكفوف مى گوید:
خدمت حضرت صادق علیه السّلام رسیدم . امام به من فرمود: (برایم شعر بخوان ). پس برایش اشعارى خواندم . فرمود: اینطور نه ، همان طور كه (براى خودتان ) شعرخوانى مى كنید و همانگونه كه نزد قبر حضرت سیدالشهدا مرثیه مى خوانى .
بحارالانوار، ج 44، ص 287
پاداش شعر گفتن براى حسین علیه السّلام
امام صادق علیه السّلام به جعفربن عفان فرمود:
هیچ كس نیست كه درباره حسین علیه السّلام شعرى بسراید و بگرید و با آن بگریاند مگر آن كه خداوند، بهشت را بر او واجب مى كند و او را مى آمرزد.
رجال شیخ طوسى ، ص 289
سرودن براى اهل بیت علیهم السّلام
امام صادق علیه السّلام فرمود:
هركس در راه ما و براى ما یك بیت شعر بسراید، خداوند براى او خانه اى در بهشت ، بنا مى كند.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 467
اصحاب مدح و مرثیه
امام صادق علیه السّلام فرمود:
خدا را سپاس كه در میان مردم ، كسانى را قرار داد كه به سوى ما مى آیند و بر ما وارد مى شوند و ما را مدح و مرثیه مى گویند.
وسائل الشیعه ، ج 10، ص 469
شعر خوانى در ایّام عزا
امام رضا علیه السّلام به دعبل (شاعر اهل بیت ) فرمود.
اى دعبل ! دوست دارم كه برایم شعرى بسرایى و بخوانى ، چرا كه این روزها (ایام عاشورا) روز اندوه و غمى است كه بر ما خاندان رفته است .
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567
مرثیه ، نصرت اهل بیت علیهم السّلام
امام رضا علیه السّلام فرمود:
اى دعبل ! براى حسین بن على علیه السّلام مرثیه بگو، تو تا زنده اى ، یاور و ستایشگر مایى ، پس تا مى توانى ، از یارى ما كوتاهى مكن .
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 567
على علیه السّلام فرمود:
خداوند براى ما، شیعیان و پیروانى برگزیده است كه ما را یارى مى كنند، با خوشحالى ما خوشحال مى شوند و در اندوه و غم ما، محزون مى گردند.
غررالحكم ، ج 1، ص 235
سوگوارى در خانه ها
امام باقر علیه السّلام نسبت به كسانى كه در روز عاشورا نمى توانند به زیارت آن حضرت بروند، اینگونه دستور عزادارى دادند و فرمودند:
علیه السّلام ندبه و عزادارى و گریه كند و به اهل خانه خود دستور دهد كه بر او بگریند و در خانه اش با اظهار گریه و ناله بر حسین علیه السّلام ، مراسم عزادارى برپا كند و یكدیگر را با گریه و تعزیت و تسلیت گویى در سوگ حسین علیه السّلام در خانه هایشان ملاقات كنند.
كامل الزیارات ، ص 175
امام صادق علیه السّلام فرمود: هركس در راه ما و براى ما یك بیت شعر بسراید، خداوند براى او خانه اى در بهشت ، بنا مى كند
همدلى با عترت
امام رضا علیه السّلام به ریّان بن شبیب فرمود:
اگر تو را خوشحال مى كند كه در درجات والاى بهشت با ما باشى ، پس در اندوه ما غمگین باش و در شادى ما خوشحال باش .
جامع احادیث الشیعه ، ج 12، ص 549
فرشتگان سوگوار
امام صادق علیه السّلام فرمود:
چهار هزار فرشته نزد قبر سیدالشهدا علیه السّلام ژولیده و غبارآلود، تا روز قیامت بر آن حضرت مى گریند.
كامل الزیارات ، ص 119
مجالسى به یاد اَئمّه علیهم السّلام
امام رضا علیه السّلام فرمود:
هر كس در مجلسى بنشیند كه در آن ، امر (و خطّ و مرام ما) احیا مى شود، دلش در روزى كه دلها مى میرند، نمى میرد.
بحارالانوار، ج 44، ص 278
نَفَسهاى تسبیح
امام صادق علیه السّلام فرمود:
نَفَس كسى كه بخاطر مظلومیّت ما اندوهگین شود، تسبیح است و اندوهش براى ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست .
سپس امام صادق علیه السّلام افزود:
این حدیث را باید با طلا نوشت !
امالى شیخ مفید، ص 338
مجالس حسینى
امام صادق علیه السّلام از(فُضیل) پرسید:
آیا (دور هم ) مى نشینید و حدیث و سخن مى گویید؟
گفت : آرى
فرمود: اینگونه مجالس را دوست دارم ، پس امرِ (امامت ) ما را زنده بدارید. خداى رحمت كند كسى را كه امر و راه ما را احیا كند. وسائل الشیعه ، ج 10، ص 392
احیاء خط اهل بیت علیهم السّلام
امام صادق علیه السّلام فرمود:
به زیارت و دیدار یكدیگر بروید، با هم به سخن و مذاكره بنشینید و امر ما را: (كنایه از حكومت و رهبرى ) زنده كنید.
بحارالانوار، ج 71، ص 352
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت رسیک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 156]