بوم فرهنگ ها ونجوم عاميانه

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: شب ها كه به آسمان صاف بنگري آسمان را پر از پولك هايي سفيد و زرد نوراني كه چسبيده به چادر سياه آسمان شبند ، مي بيني .و ماه انگار سكه ي شاهي كه بر پيراهن زنان مي دوختند ، در ميان پولك هاي چادر سياه آسمان خودنمايي مي كند . فرق نمي كند كوچك باشي يا بزرگ ، منجم باشي يا نه ، آسمان را بشناسي يا نشناسي ،از ديدن ستارگان آسمان لذت مي بري

.تنها اين تو نيستي كه شبها با سير در آسمان ، روح خود را تا آخرين ستاره پرواز مي دهي و عظمت آفريدگار بزرگ را تحسين گفته و سجده اي در مقابل اين بزرگي و شكوه به جاي آوري بلكه از آغاز آفرينش انسان تا كنون ، آسمان و اجرام آسماني مورد توجه آدميان بوده و در زندگي روزمره آنها تأثير بسزايي داشته .از قوم مايا از بوميان قاره آمريكا با داشتن تقويم جالب توجه ، ستاره شناسي خارقالعاده و پيش گويي آيندة جهان ، گرفته تا استون هنج انگلستان كه معماري رصدخانه گونه اي است در خور توجه از دوران كهن . زيگورات هاي ميان دو رود (بين النهرين ) و زيگورات چغازنبيل شوش دانيال ، گنگ دژ يا نيمروز سيستان ، بندوهشن و اوستاي كهن زرتشتيان ، المجسطي يونان باستان ، همگي نمونه هايي از توجه انسان هاي ديرين به نجوم به صورت جدي است .نجوم در ايران از باستان مورد توجه عوام و خواص بوده است و فعاليتهاي قابل توجهي براي پيشرفت اين علم در اين مرز و بوم صورت گرفت .زيگورات چغازنبيل قبل، و رصدخانة مراغه بعد از اسلام نمونه بناها و مراكز علمي مي باشند كه نماد اهميت علم نجوم در ايران به شمار مي روند . اما در كنار اختر شناسي ، شاخة ديگر نجوم نيز در ايران رشد كرده بود كه به پيش گويي وقايع با استفاده از وضعيت ستاره ها و سيارات و ماه و خورشيد ، و گفتن آينده و احوال اشخاص با استفاده از تاريخ تولد و â€¦ آنها ، مي پرداختند
اما در كنار اختر شناسي ، شاخة ديگر نجوم نيز در ايران رشد كرده بود كه به پيش گويي وقايع با استفاده از وضعيت ستاره ها و سيارات و ماه و خورشيد ، و گفتن آينده و احوال اشخاص با استفاده از تاريخ تولد و â€¦ آنها ، مي پرداختند .

تنجيم (اختر گويي ) (astrology) شاخة گسترده اي است از نجوم كه تاكنون مورد استفاده بشري قرار گرفته و احكام مخصوص به خود را دارد .مثلاً اختر گويان ، مريخ سرخ رنگ را سياره ي جنگ مي نامند و هرگاه فاصلة آن تا زمين به نزديكترين حد برسد ، جنگي را پيش گويي مي كنند . ارباب احكام براي هر روز هفته خدايي را در نظر گرفته اند كه به اين شرحند :شنبه : روز زحل يك شنبه : روز خورشيد دوشنبه : روز ماهسه شنبه : روز مريخ چهار شنبه : روز عطارد پنج شنبه : روز مشتري جمعه : روز زهره كه اين شيوه نامگذاري تنها متعلق به ايران نيست و بلكه در ملل مختلف هفت روز هفته اين گونه نام گذاري شده اند .مثلاً در انگليسي ، شنبه را satern day
day يعني روز زحل مي گويند . يكشنبه را Sunday يا روز خورشيد ناميد و دو شنبه را mon day يا روز ماه مي نامند .

اساس اينكه هفت روز و هفته را براي يك دوره ي چند روزه انتخاب كرده اند ، شايد هفت جرم شناخته شده ي آسمان تا آن زمان بود . خورشيد ، ماه ، عطارد ، زهره ، مشتري و مريخ و زحل . شيخ طوسي نام گذاري هفته را به شكل شعري درآورده است : چون به يك شنبه نسبت خور دان كه دوشنبه است روز قمر روز سه شنبه مرد را كام است ز آن كه مريخ را در آن نام است چهارشنبه گرفت كوكب تير سعد را پنج شنبه آمد تير زهره را داده جمعه ، به زحل داد شنبه خداي عزوجل همچنين در يك دوره 12 ساله هر سال را به نام حيواني نام گذاري كرده و حوادث و اتفاقات آن سال را با توجه به خصوصيات آن حيوان پيش گويي مي كنند .اين دوره كه با سال مرغ ( تخاقوئيل ) آغاز مي شود ، پس از 12 سال دوباره نوبت به مرغ مي رسد . كه اين 12 سال در جدول زير آورده شده اند .
اما نجوم در ميان عوام نيز با شيوه اي خاص رونق داشته است .كه از جمله به پاره اي از آداب و رسوم مردم كهگيلويه و ساير مناطق كشور كه با نجوم پيوند خورده است اشاره مي كنيم .

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 103]