طرح جامع خشكسالى، حلقه گمشده در برنامه ريزى مديريت منابع آب ايران

واضح آرشیو وب فارسی:ابرار: طرح جامع خشكسالى، حلقه گمشده در برنامه ريزى مديريت منابع آب ايران
ب- قهرمان قدرت نما: ۱- تشكيل كميته يا نيروى ويژه خشكسالى، ۲- تعريف اهداف برنامه خشكسالى، ۳- راه هاى جلب مشاركت مردمى در بخشهاى مختلف براى مقابله با خشكسالى، ۴- تعيين مقادير و موقعيت منابع و تعيين گروه هاى آسيب پذير نظر خشكسالى، ۵- تهيه يك ساختار سازمانى و برنامه يا طرح جامع خشكسالى نزديك ساختمان گروه هاى كارشناسى و تخصصى به مسئولان اجرايى، ۶- انتشار وسيع طرح جامع تهيه شده از طريق رسانه هاى گروهى و جلب مشاركت مردمى در اصلاح و تعديل طرح يادشده، ۷- اجراى طرح، ۸- تهيه برنامه هاى آموزشى و ۹- ارزيابى برنامه و اقدامات انجام شده پس از سپرى شدن دوره خشكسالى. (مريد سعيد و همكاران ۱۳۸۰) نيز بر مبناى تجربه هاى آمريكا و نيازها و مسايل مديريت منابع آب ايران طرحى براى مديريت جامع مقابله با خشكسالى توصيه نموده اند كه در آن براى دولت نقش نظارتى، هماهنگى و راهبردى در نظر گرفته شده و تشكيل شوراهاى استانى مقابله با خشكسالى متشكل از كميته هاى فنى، تحقيقاتى، جلب مشاركت مردمى و آموزش عمومى ارزيابى خسارات و اقدامات انجام شده و كميته اجرايى طرح هاى مقابله با خشكسالى پيشنهاد شده است. در اين مطالعه برنامه مديريت جامع مقابله با خشكسالى بر مبناى هشت محورها (برنامه هاى) اصلى اساسى زير تدوين شده است.
۱-برنامه هاى ارزيابى شامل:
-ارائه تعريف واحد و جامع از خشكسالى و انتخاب روش يا روشهاى محاسباتى مناسب براى برآورد خشكسالى
- تجزيه و تحليل خشكسالى بر اساس شاخص يا شاخصهاى تعريف شده
- تعيين نوع و چگونگى اجراى عمليات مقابله با خشكسالى
- ارزيابى خسارت هاى ناشى از كمبود آب و تعيين زمان و نوع اقدامات مناسب
- ارزيابى شبكه هاى ديده بانى بر اساس اطلاعات موردنياز و ارائه راهكارهاى توسعه و تكميل شبكه ها
۲- برنامه هاى تدوين و تصويب قوانين جديد و ارزيابى قوانين قبلى كه به طور عمده راهكارهاى زير را شامل مى شود:
- بررسى و تجديدنظر در حقآبه ها و تعديل آنها براى شرايط كم آبى
- تخصيص وامهاى كم بهره براى كشاورزان خسارت ديده
- بازنگرى و تصويب قوانين لازم به منظور حفظ جريان رودخانه ها و جلوگيرى از خشك شدن آنها
- جلوگيرى از توسعه شهرى در مناطقى با بحران خشكسالى مواجه اند
- تدوين و تصويب قوانين لازم براى صرفه جويى در مصرف آب
۳- برنامه هاى ترويجى و آموزشى به منظور اطلاع رسانى و به هنگام نگهداشتن آگاهى هاى عمومى و ترغيب مردم به صرفه جويى
۴- برنامه ارائه كمكهاى فنى و ايجاد الزام براى استفاده از منابع جديد نظير تغيير الگوى زراعى، استفاده از ارقام كم مصرف استفاده از روشهاى كم آبيارى و توليد بر مبناى تنش آبى در بخش كشاورزى و بازيافت پسابهاى صنعتى در بخش صنعت همچنين برنامه هاى توسعه استفاده از منابعى كه در شرايط معمولى بهره بردارى از آنها مقرون به صرفه نيست (توسعه استفاده از منابع جديد) و تغيير نوع بهره بردارى از منابع نظير صدور مجوز بهره بردارى هاى اضطرارى يا تجديدنظر در مديريت بهره بردارى از سدها
۵- برنامه افزايش بازده بهره بردارى از منابع آب و نزديك كردن بازدهى بهره بردارى به بازدهى پيش بينى شده يا مورد در بخش كشاورزى صنعت و آب شهرى
۶- برنامه هاى ضربتى نظير اصلاح سامانه هاى آبرسانى و توزيع آب تامين خسارتهاى خشكسالى جلوگيرى از بهره بردارى هاى غير ضرورى نظير بهره بردارى تفريحى از سدها، اعمال معافيت هاى مالياتى و برنامه هاى اضطرارى و تعرضى نظير خريدحقآبه كشاورزان تغيير حقآبه و تشديد راهكارهاى جلوگيرى از بهره بردارى از منابع سطحى و زيرزمينى همچنين (مريد، سعيد ۱۳۸۰) نمونه اى از كاربردهاى سيستم هاى كارشناسى (Expert Systems) در برنامه هاى مديريت منابع آب را ارائه نموده و با تاكيد بر اين نكته كه اين سيستمها به صورت مستقل براى تصميم گيرى در زمينه خشكسالى قابل توصيه نيستند، استفاده از آنها همراه با مدلهاى محاسباتى را توصيه كرده و تاكيد كرده كه اين تلفيق يك مجموعه كارآمد با پشتوانه اطلاعاتى قابل توجه براى پشتيبانى از تصميم گيرى فراهم مى آورد. اين روش امكان استفاده از تجارب گذشته براى وضعيت حال را به خوبى فراهم كرده و در صورت تدوين درست اطلاعات ، امكانات قابل توجهى براى بررسى تحليل و حل مشكل به وجود خواهد آورد. در اين منبع برنامه هاى مرتبط با سيستم مديريت آب به دوبخش شامل تحليل هاى پيش از وقوع خشكسالى و تحليل هاى همزمان با دوره خشكسالى تقسيم شده و مولفه هاى هر كدام از برنامه ها بر اساس تجربه هاى به دست آمده در اداره آب شهر سياتل آمريكا است. در برنامه مديريت خشكسالى شهر سياتل براى اندازه گيرى توان بالقوه ريسك در خشكسالى يك مدل برنامه ريزى خطى از سيستم تامين آب شده كه راهبردهاى اجراى طرح مقابله با خشكسالى را بر مبناى شرايط اوليه ذخاير منابع آب، تقاضا براى آب و ورودى ها به سيستم براى يك دوره ۱۶ هفته اى كه بر مبناى حداكثر طول دوره خشكسالى هاى گذشته انتخاب شده به گونه اى تعيين مى كند كه خسارتهاى اقتصادى ناشى از كاهش آب به حداقل مقدار ممكن كاهش يابد. در اين مدل براى ارتباط دادن وقايع گذشته با شرايط فعلى ابتدا مدل براى ۴۶ سال كه آمار ثبت شده جريان رودخانه ها موجود بوده اجرا شده و حداكثر مقدار آبى كه مى تواند از سيستم براى ۱۶ هفته برداشت شود بدون اينكه مشكلى به وجود آيد (تابع توزيع تجمعى آورد سيستم) محاسبه شده است.
شنبه 5 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ابرار]

[مشاهده در: www.abrarnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 248]