30 عامل عدم استجابت دعا از نگاه اهل بيت(ع)

واضح آرشیو وب فارسی:سایت رسیک: بر اساس روايات، دلايل عدم استجابت دعا را 30 عامل تشكيل می‌دهد و اسباب آن در مواردی؛ چون لقمه حرام، غيبت، حسادت، نان از راه دين خوردن و... است.

حجت‌الاسلام و المسلمين علی ثمری، محقق و پژوهشگر دينی، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) درباره دلايل عدم استجابت دعا گفت: يكی از سفارش‌ها و آموزه‌های قرآن برای ما، دعا كردن است و خداوند در سوره مباركه بقره آيه شريفه 186 می‌فرمايد كه به بندگانم بگو من به شما نزديك هستم مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم. پس چطور می‌شود كه ما گاهی خدا را می‌خوانيم ولی اجابتی نيست؟ ما در اين گفتار به دنبال پاسخ به اين سؤال هستيم.

دعا؛ فصل ويژه در زندگی اهل معرفت

وی افزود: دعا، فصل ويژه‌ای در زندگی اهل معرفت است و حدود سی عامل و اصل موجود است تا دعايی مستجاب شود. بدين ترتيب علل و عواملی هستند كه اين‌ها دست به دست هم می‌دهند تا مقدمه استجابت دعا شوند از مجموع روايتی كه در دست داريم سی عامل حاصل می‌شود كه هنگامی كه با هم همراه شوند زمينه استجابت دعا را فراهم می‌كنند و بالطبع هر كدام از اين‌ها رعايت نشود سبب عدم استجابت دعا می‌شود.

لقمه حرام و عدم دقت در خوردن رزق طاهر؛ عامل حبس دعا

وی اظهار كرد: از پيامبر اكرم(ص) در جلد 81 كتاب شريف بحارالانوار صفحه 352 و كتاب شريف عدةالداعی ابن فهد حلی صفحه 242 روايتی نقل شده است كه در آن به مواردی اشاره می‌شود كه پيامبر(ص) بعضی از اركان و رئوس اصلی سبب عدم استجابت دعا را متذكر می‌شود و اسباب اول را پيامبر(ص) برگرفته از منش افراد در كسب لقمه ذكر می‌كنند؛ يعنی لقمه حرام و عدم دقت در خوردن لقمه پاكيزه و طاهر، سبب می‌شود دعای انسان مستجاب نشود.

اين محقق و پژوهشگر دينی افزود: عدم استجابت دعا به خاطر خوردن لقمه حرام به اثر وضعی گناه در زندگی انسان برمی‌گردد؛ گناهان آثار وضعی‌ای در زندگی انسان ايجاد می‌كنند، از آن جمله اين‌كه فاصله انسان را از معبودش زياد می‌كنند و به تبع آن سبب حبس شدن دعا می‌شوند. جمله‌ای كه اميرالمؤمنين(ع) در دعای كميل ذكر می‌كنند: «اللهم اغفرلی الذنوب التی تحبس الدعا؛ خدايا از آن گناهانی كه سبب حبس شدن دعا می‌شوند به تو پناه می‌برم.» يعنی گاهی از اوقات ناخواسته و ناخودآگاه ما به دست خودمان ارتباطمان را با خدا قطع می‌كنيم.

غيبت؛ بازداشت‌گاه خواسته‌های انسانی

وی اظهار كرد: بعد از لقمه حرام، شاخص گناهانی كه مانع از اجابت دعاست پرده‌دری و حريم‌دری از مؤمنين است كه ما به آن غيبت می‌گوييم، غيبت زن و مرد مسلمان سبب می‌شود كه انسان دعايش محبوس شود و عدم اجابت دعا به دنبالش است؛ يعنی انسان‌هايی كه گرفتار اين رذيله زشت اخلاقی هستند و پشت سر مردم حرف می‌زنند و باكی ندارند كه از مردم نزد آن‌ها چيزی گفته شود عرض و آبروی مردم برايشان مهم نيست و اهل غيبت هستند، دعاهايشان حبس می‌شود.

حسادت؛ گورستان ادعيه مستجاب نشده

وی تصريح كرد: يكی ديگر از دلايل عدم استجابت دعا، حسادت است؛ دعای حسود را خداوند مستجاب نمی‌كند كه يكی از علت‌هايی كه افراد وادار به غيبت می‌شوند حسادت است؛ چون حسود چشم ديدن نعمتی را در مرام و مشی زندگی كسی ندارد و در صدد تخريب او بر می‌آيد به همين واسطه دريچه‌های رحمت خدا را به روی خودش می‌بندد. خدا هيچگاه نمی‌گذارد بنده مؤمنش ضايع شود، خداوند تبارك و تعالی وعده داده كه مؤمنين و اهل تقوی را ياری می‌كند و اگر انسان ناخواسته و ناخودآگاه برای حريم‌شكنی افراد ورود پيدا كرد خداوند با اين كيفيت فرد را از رفتن آبرويش حفظ می‌كند.

چشم‌بستن بر مظاهر دنيوی؛ راهی در استجابت دعا

اين كارشناس امور دينی گفت: نكته ديگری كه از عوامل عدم استجابت دعاست گرفتار شدن به مظاهر دنياست، افرادی كه چشمشان از مظاهر دنيا پر می‌شود دعايشان محبوس می‌شود. در لسان روايت داريم كه فرد متكبر و انسانی كه دچار عُجب شده است دعايش مستجاب نمی‌شود؛ انسانی كه خود را برتر و بزرگ‌تر از ديگران می‌بيند احساسی كه در درون خود دارد اين است كه بقيه در پيشگاهش بايد كوچكی كنند و برای خودش منزلت و جايگاهی قائل است؛ به تعبير روايات در مرحله ديگری دريچه‌های رحمت خدا به رويش بسته می‌شود و تقاضاهای آن‌ها در غالب دعا محبوس می‌شود.

عجب و خودبزرگ‌بينی؛ حبط كننده دعاها

وی اظهار كرد: انسان‌هايی كه دچار عجب شده‌اند نيز دعايشان مستجاب نمی‌شود كه عجب با تكبر فرق می‌كند در تكبر انسان خودش را بزرگ می‌بيند در عجب انسان عملش را بزرگ می‌بيند و فكر می‌كند بهترين كار را او انجام می‌دهد بهترين خدمت را او دارد می‌كند، بهترين نماز از او صادر می‌شود، بهترين كار خير را او داردانجام می‌دهد، بهترين شيوه و روش را او دارد، اين يك حالت ترفع باطنی در او ايجاد می‌كند كه هم نتيجه آن كبر می‌شود و هم اين‌كه غره و مغرور به اعمالش می‌شود و اين‌ها دست به دست هم می‌دهند تا دعا مستجاب نشود.

يكی ديگر از دلايل عدم استجابت دعا، حسادت است؛ دعای حسود را خداوند مستجاب نمی‌كند كه يكی از علت‌هايی كه افراد وادار به غيبت می‌شوند حسادت است؛ چون حسود چشم ديدن نعمتی را در مرام و مشی زندگی كسی ندارد و در صدد تخريب او بر می‌آيد به همين واسطه دريچه‌های رحمت خدا را به روی خودش می‌بندد

قلب قسی جايی را برای اجابت دعا نمی‌گذارد

وی به دسته ديگری كه دعايشان مستجاب نمی‌شود اشاره كرد و گفت: افرادی كه دارای قساوت قلب شده‌اند و رحم به هم‌نوع خودشان ندارند، افرادی كه نسبت به اتفاقاتی كه در اطرافشان می‌افتد احساس تكليف و وظيفه نمی‌كنند و بی‌تفاوت از كنار نارسايی‌ها، رنج‌ها و مشقات به آسانی می‌گذرند خداوند نيز دعای آن‌ها را مستجاب نمی‌كند.

ريا؛ دور كننده ادعيه از ايصال الی المطلوب

اين كارشناس مسائل دينی افزود: اثر ديگری كه باعث می‌شود دعا حبس شود رياكاری است، انسان‌هايی كه به دنبال خودنمايی و مطرح كردن خودشان هستند گرفتار بيماری‌ای می‌شوند كه در يك مقطعی وقتی درمانده می‌شوند درهای رحمت خدا به روی آن‌ها بسته می‌شود.

اهل طعنه دعايشان راهی به آسمان ندارد

وی اظهار كرد: افرادی كه با زبانشان به مردم زخم زبان می‌زنند و در رفتار و حركات و سكنات خود «طعنه» می‌زنند و اهل طعنه زدن هستند دعايشان راهی به آسمان ندارد حالا يك وقت اين كار در محيط خانواده است و زن و شوهر هستند كه اين كار زشت را انجام می‌دهند يا در بين قوم و خويش يا در بين همكاران صورت می‌گيرد، خلاصه اين‌كه بعضی افراد لطيف و مهربان و دلچسب نمی‌توانند حرف بزنند بالاخره در صحبت‌هايشان يك زخم زبانی به طرف مقابل می‌زند اين نيش زدن‌ها باعث می‌شود كه دريچه رحمت خدا به روی انسان بسته شود و دعا حبس شود.

خود قديس‌بينی؛ عاملی در عدم اجابت دعا

ثمری عنوان كرد: افرادی كه گناه خود را به گردن ديگران می‌اندازند و از خود يك قديسی می‌سازند كه هرچه خرابكاری و تاريكی هست متوجه اطرافيان می‌كنند و خودشان را از خطا و اشتباه بری می‌كنند و انتقادپذير نيستند و اشكالاتشان را نمی‌بينند، اگر اشكالی هم بر آن‌ها وارد شود بدون استثناء همه را به گردن ديگران می‌افكنند، خودشان را تقريبا طاهر می‌بينند، انسان‌هايی كه چنين حالتی پيدا می‌كنند در لسان روايات داريم كه دعايشان حبس می‌شود.

وی گفت: افرادی كه با خودبزرگ‌بينی خود سبب تحقير ديگران می‌شوند به نحوی از شيوه رفتار و كار و مديريت خودش تعريف می‌كند كه اين تعريف، ديگران را زير سؤال می‌برد و زحمات ديگران را ناديده گرفته و ضايع می‌كند به تعبير عاميانه‌اش افرادی كه به دنبال ضايع كردن مردم و مطرح كردن خودشان هستند اين‌ها در مقطعی، شرايطی را به وجود می‌آورند كه ديگر امكان اجابت دعا برايشان نيست.

اين محقق افزود: علاوه بر اين، پا را فراتر می‌گذارند و خود را پاك جلوه می‌دهند و ديگران را بد معرفی می‌كنند در روش و رفتارش شيوه‌ای را پيش می‌گيرد كه از آن شيوه برداشت عمومی بشود كه اين آدم صحيح و سالمی است و ديگران اين‌گونه نيستند اين دارد خوب عمل می‌كند و ديگران خوب عمل نكردند با اين ديدگاه جلو می‌روند. گروه ديگری كه دعايشان مستجاب نمی‌شود كسانی هستند كه در زندگی نان دينشان را می‌خورند؛ يعنی با ابزار و با اسم دين و اسم خدا و پيغمبر(ص) رزق دنيايشان را تأمين می‌كنند؛ يعنی با شيوه، رفتار و كردارشان به نحوی جلب توجه می‌كنند كه مردم اين‌ها را افرادی خداجو و خداخواه تصور كنند و به اين‌ها اعتماد می‌كنند و گذران زندگی اين‌ها از اين راه است.

سخن به نجوا گفتن در جمع؛ عامل ايجاد سوءظن و راه حبس دعا

وی گفت: نكته جالب ديگری كه سبب عدم استجابت دعا می‌شود «در گوشی» صحبت كردن است؛ آدم‌هايی كه در يك جمعی به شكلی صحبت می‌كنند كه ايجاد سوءظن و گناه در بين مردم می‌كند. توصيه داريم كه «اتقوا من مواضع التُهَم» يا می‌فرمايد: «اتقوا ظنون المؤمنين» جايی كه متهم می‌شويد پرهيز كنيد، كاری نكنيد كه سبب شويد مردم به واسطه شما به گناه بيفتند يا كاری نكنيد كه با رفتار و كردار شما مؤمنين دچار سوءظن بشوند. در جلسه‌ای نشسته‌اند كه يك دفعه دو نفر در گوشی باهم صحبت می‌كنند با اين پيش‌فرض آن جماعت را متوجه به اين سمت می‌كنند كه فكر و ذهنشان به مسير انحراف كشيده می‌شود و سوءظن پيدا می‌كنند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت رسیک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 224]