مصاحبه جنجالي

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: مصاحبه جنجالي

خليج‌فارس- ترجمه - احسان تقدسي:
هفته گذشته نشريه آلماني اشپيگل با نوري‌المالكي نخست‌وزير عراق در بغداد گفت‌وگويي انجام داد كه در روزهاي اخير جنجال زيادي به راه انداخت.

جنجال اين گفت‌وگو در ميانه تبليغات انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا به واشنگتن كشيده شد تا جايي كه كاخ سفيد از دفتر نوري‌المالكي توضيح خواست و از اين دفتر خواست تا صحت اين مصاحبه را بررسي كند.

مالكي در مصاحبه با اشپيگل از طرح اوباما براي عقب‌نشيني نيروهاي آمريكايي از عراق حمايت كرد. روز بعد از انتشار مصاحبه و بعد از واكنش دولت بوش، سخنگوي نخست‌وزير عراق گفت كه نشريه اشپيگل در ترجمه مصاحبه المالكي دچار سوءتفاهم شده است. اما نشريه اشپيگل اعلام كرد كه مترجم اين مصاحبه مترجم دفتر نخست‌وزير عراق بوده نه خبرنگار اشپيگل. به هر حال به‌نظر مي‌رسد كه اين مصاحبه با وجود تلاش بغداد و واشنگتن براي تكذيب آن، صحت دارد.

با وجود همه فشارهاي نومحافظه كاران ساكن كاخ سفيد بر دولت عراق، المالكي و يارانش در برابر امضاي توافقنامه امنيتي با آمريكا مخالفت كردند و در عوض توانستند ايالات متحده را به تعيين جدول زماني خروج سربازان اشغالگر از اين كشور جنگ زده ترغيب كنند.

اينك حضور دائمي در عراق حتي در ميان جمهوريخواهان هم حاميان اندكي دارد و در سوي ديگر اوباما، نامزد دمكرات‌ها بي‌توجه به هشدارهاي كاخ سفيد از برنامه‌اي 16 ماهه براي خروج سربازان آمريكا از عراق سخن مي‌گويد. المالكي هم در گفت‌وگوي خود با اشپيگل با جسارت از برنامه اوباما براي خروج سربازان آمريكايي از عراق دفاع كرده و از سويي هم انتظارات خود از نومحافظه‌كاران را در ماه‌هاي آخر حضور در كاخ سفيد بيان مي‌كند.

* آقاي نخست وزير! جنگ عراق تاكنون باعث مرگ بيش از 100هزار نفر شده و رنج فراواني را براي مردم به ارمغان آورده است، از سويي صدام حسين و رژيمش هم بخشي از تاريخ گذشته عراق هستند. آيا بهايي كه بابت اين امر پرداخته‌ايد ارزش داشت؟

تلفات جنگ عراق همچنان به‌طور گسترده‌اي ادامه دارد، اما هركس كه با طبيعت ديكتاتور سابق عراق و مقاصد او آشنايي داشت مي‌داند كه ما به جاي اين جنگ چه(رژيمي) داشتيم. صدام جنگ گسترده‌اي را عليه ايران، كويت و عراقي‌ها در شمال و جنوب كشور به راه انداخت. در اين جنگ‌ها صدها هزار نفر كشته شدند. صدام توانايي به راه انداختن جنگ‌هاي ديگري هم داشت. بله؛ قبول دارم. تلفات جنگ عراق فراوان است اما اين جنگ از جنگ‌هايي كه مي‌توانست در آينده به‌وجود ‌آيد جلوگيري كرد.

* آلمان درزمان آغاز جنگ از مخالفان آن به شمار مي‌رفت. مايكل گلوس، وزير اقتصاد آلمان هفته گذشته به عراق آمد و قراردادهايي را با طرف عراقي به امضا رساند. شما نيز اين هفته مهمان برلين بوديد. آيا همه چيز بين عراق و آلمان مرتب است؟

ما خواهان روابط نزديك تري با آلمان هستيم. احساس من هم اين است كه دولت، مردم و شركت‌هاي آلماني هم همين را مي‌خواهند. ماموريت ما ساختن دوباره كشور است و آلمان هم دراين راه سهم مهمي دارد. ما به دولت آلمان كاملا اعتماد داريم و خواهان مشاركت آنان در توسعه عراق هستيم.

* واقعا بابت مخالفت دولت آلمان با جنگ عراق دلخور نيستيد؟

ما در مورد شركاي خود درباره شركت كردن يا نكردن در سقوط صدام حسين قضاوتي نمي‌كنيم. تصميم آنها به خواست ملي آنها باز مي‌گردد و ما به آن احترام مي‌گذاريم.

* 3هفته پيش دولت عراق در نيويورك شكايتي را عليه شركت‌هايي كه به سران رژيم صدام رشوه پرداخت كرده بودند، انجام داد. 3شركت آلماني هم در ليست اين شركت‌ها بودند. با اين كار چگونه به‌دنبال كار با شركت‌هاي آلماني هستيد؟

هم اكنون در حال مذاكره با شركت زيمنس براي ساخت كارخانه در عراق هستيم كه اين امر نشان از جدي بودن ما در اين مسير دارد. دادخواستي هم كه اشاره داشتيد به ‌نظر دادگاه بستگي دارد. به هرحال ما تمايلي براي كار با شركت‌هايي كه اشاره داشتيد نداريم.

* بخش بزرگي از دارايي‌هاي عراق همچنان مسدود هستند. هم اكنون هم بسياري از خانواده‌هاي قربانيان رژيم صدام خواهان دريافت بخش‌هايي از اين پول‌ها به‌عنوان غرامت هستند. با پايان قيموميت سازمان ملل بر عراق بر سر اين دارايي‌ها چه خواهد آمد؟

هم اكنون چند قانون بين‌المللي مانع از توقيف اين دارايي‌ها شده است. اين دارايي‌ها هم اكنون تحت حفاظت قطعنامه سازمان ملل و قوانين آمريكا هستند. پرزيدنت بوش هم شخصا در اين‌باره قول‌هايي داده است. ما خواهان همين حمايت‌ها در پايان زمان قيموميت سازمان ملل هم هستيم. معتقديم درخواست‌هايي كه درباره اين دارايي‌ها انجام مي‌شود فاقد هرگونه توجيهي است. نمي‌توان عراق را به خاطر جنايات ديكتاتور سابق آن مجازات كرد. اين موضوع براي ما از اهميت بالايي برخوردار است و اتفاقا اين موضوع نكته كليدي مذاكرات ما در مورد آينده حضور سربازان آمريكايي در عراق هم هست.

* آلمان در جنگ جهاني دوم توسط نيروهاي ائتلاف به رهبري آمريكا از شر ديكتاتور خلاص شد. اين داستان مربوط به 63سال پيش است اما پايگاه‌هاي آمريكا همچنان در اين كشور وجود دارند. چه احساسي در مورد اين مدل داريد؟

عراق مي‌تواند از تجربه آلمان نكات فراواني را بياموزد اما شرايط و موقعيت اصلا قابل مقايسه نيست. آلمان جنگي را آغاز كرد كه دنيا را تغيير داد. امروز ما در عراق خواهان تعيين جدول زماني براي خروج نيروهاي بين‌المللي از كشور هستيم. اين جدول بايد كوتاه‌مدت باشد. همزمان ما به‌دنبال امضاي معاهده راهبرد‌ي‌اي با آمريكا هستيم كه در آن روابط اقتصادي و فرهنگي ما تضمين شده باشد. تاكيد مي‌كنم كه اين موافقتنامه بايد كوتاه مدت باشد.

* منظور شما از كوتاه مدت چيست؟ آيا به امضاي موافقتنامه جديدي تا پيش از پايان دولت بوش اميدواريد؟

آمريكايي‌ها مشكل زيادي با موافقت براي تعيين جدول زماني خروج از عراق دارند چرا كه فكر مي‌كنند اين امر به معناي پذيرش شكست در عراق است. اما موضوع ابدا اين نيست. اگر ما بر سر اين موضوع به توافقي برسيم نشاني از شكست آمريكا محسوب نمي‌شود بلكه برعكس يك پيروزي و ضربه است كه ما به القاعده و شبه نظاميان وارد آورده‌ايم.

مذاكره‌كنندگان آمريكايي هم اكنون اين موضوع را مي‌دانند و از همين روست كه انتظار داريم چارچوب اين توافقنامه تا پيش از پايان دوره رياست‌جمهوري پرزيدنت بوش به امضا برسد. در دور جديد مذاكرات همه چيز از ابتدا، شفاف و برپايه‌اي بهتر بنا شده است. پيشنهاد قبلي براي ما غيرقابل‌قبول بود.

بحث مصونيت سربازان آمريكايي ظاهرا محور مذاكرات است...اين امر از مشكلات اساسي ماست كه اصولا قابل پذيرش نيست كه جرم سربازان آمريكايي عليه مردم عراق قابل پيگرد نباشد. مباحث ديگري هم البته مطرح است مانند اينكه اين سربازان تا چه زماني در عراق خواهند ماند؟ چقدر قدرت دارند؟چه كسي كنترل مي‌كند كه چقدر سرباز وارد عراق مي‌شوند و چقدر خارج؟

* آيا مي‌توانيد با جسارت پيش‌بيني كنيد كه نيروهاي آمريكايي نهايتا چه زماني از عراق خارج مي‌شوند؟

به‌زودي. باراك اوباما نامزد انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا از زمان 16 ماهه سخن گفته است. ماهم فكر مي‌كنيم اين چارچوب زماني براي خروج نيروهاي آمريكايي از عراق- با برخي تغييرات جزئي- صحيح باشد.

* فكرنمي‌كنيد اين سخنان تبليغاتي براي انتخابات رياست‌جمهوري باشد؟ آيا اوبامايي كه هيچ سابقه نظامي دركارنامه‌اش موجود نيست اوضاع عراق را از كسي چون مك كين بهتر درك مي‌كند؟

كساني كه درمورد حضور كوتاه‌مدت درعراق مي‌انديشند واقع‌نگرتر هستند. ادامه اشغال عراق توسط آمريكا به‌طور بالقوه مي‌تواند سبب مشكلاتي شود. اتفاقا اين سخنان بهره‌برداري انتخاباتي نيست. اينكه چه كسي رئيس‌جمهوري آمريكا شود به‌ خود آمريكايي‌ها مربوط است. عراقي‌ها هم مي‌توانند بگويند چه مي‌خواهند. ازهمين رو ملت و دولت عراق يك نظر دارند و آن اينكه اشغال عراق توسط نيروهاي ائتلاف بايد محدود باشد.

* دقيقا چه انتظاري از دولت و شركت‌هاي آلماني داريد؟

ما خواهان آگاهي از خواسته‌ها و نيازهاي آنان هستيم. همچنين مي‌خواهيم بدانيم چه عواملي سبب ترس از حتي فكركردن در مورد آلمان مي‌شود. ما خواهان ايجاد رابطه در بسياري از زمينه‌ها ازجمله محصولات نفتي توسعه همه صنايع هستيم. كارهاي زيادي براي انجام دادن هست.

* از نظر سياسي و نظامي چه انتظاري از آلمان داريد؟ همانگونه كه مي‌دانيد نيروهاي نظامي آلمان در برخي موارد نيروهاي امنيتي عراق را آموزش داده‌اند...

مهم‌ترين چيز براي ما گسترش روابط سياسي و كار با يكديگر در حوزه‌هاي اقتصادي است. نيروهاي امنيتي ما پيشرفت‌هاي مستمري را داشته‌اند كه اين هم از نتايج تلاش‌هاي آلمان است. ما مي‌توانيم براي تجهيز پليس و نيروهاي نظامي عراق از آلمان كمك بگيريم. ما البته بيشتر ترجيح مي‌دهيم كه آموزش‌ها در خاك عراق انجام شود. معتقدم ما آرام آرام دراين حوزه هم مستقل خواهيم شد.

* فكرمي كنيد كدام عوامل در آرامش عراق تاثيرگذارند؟

عوامل فراواني هستند كه به آنها اشاره مي‌كنم. اول نوعي وفاق سياسي است كه ما مي‌كوشيم در پايتخت به آن برسيم. اين امر در مقابله با القاعده به ماكمك مي‌كند.دومين عامل، پيشرفتي است كه نيروهاي امنيتي بايد به آن دست يابند.سومين عامل تنفر و واكنش مردم به القاعده و شبه نظاميان است و در‌نهايت هم بهبود اوضاع اقتصادي كشور از عوامل تاثيرگذار در اين فرآيند است.

* برخي منتقدان معتقدند شما در مقايسه با مجلس اعلاي اسلامي شدت عمل فراواني را در مقابل جيش‌المهدي نشان داده‌ايد...

اين حرف صحت ندارد. ما تنها عليه كساني كه قانون رازير پا مي‌گذارند اقدام خواهيم كرد. همين چندروز پيش ماباگروهي كه با نيروهاي بدر( وابسته به مجلس اعلا) كار مي‌كردند برخورد كرديم. ارتش به سرعت همه آنان را بازداشت كرد و كمترين چشم‌پوشي هم دراين باره نكرديم. مجازات تنها براي جرم است نه هويت مجرمان.

* در جنوب عراق برخي شدت عمل شما را با شدت عمل صدام مقايسه مي‌كنند...

اين حرف را بيشتر كساني مي‌زنند كه نمي‌دانند عراق چقدر نياز به ثبات دارد. ما به‌دنبال گسترش ترس و ترور در عراق نيستيم. به‌عنوان مثال ما بارها براي شبه نظاميان به‌منظور تحويل دادن سلاح‌هايشان ضرب‌الاجل تعيين كرديم. آنها مقاومتي غيرمدني انجام دادند و ما را مجبور به استفاده از زوركردند.

* شما چه نقشي را براي مقتدي صدر در نظر گرفته‌ايد؟ آيا اصولا امكان آشتي ملي بدون مشاركت وي وجود ندارد؟

شما تنها با كسي كه به‌دنبال آشتي است مي‌توانيد آشتي كنيد. آقاي صدر مي‌تواند شريك سياسي ماباشد به‌خصوص آنكه ايشان مي‌تواند نقشي معنوي را با توجه به سابقه خانوادگي خود ايفا كند. در جريان صدر هم اينك طيفي از بازماندگان رژيم سابق و القاعده نفوذ كرده‌اند. مقتداي صدر هم اينك به‌دنبال جداكردن راه خود از طيفي است كه اشاره كردم. اين كار او را به اندازه يك شريك سياسي قدرتمند خواهد كرد و او به‌عنوان يك سياستمدار- و نه به‌عنوان رهبر يك گروه شبه نظامي- شناخته خواهد شد.

* دقيقا 50 سال پيش رژيم سلطنتي عراق سرنگون شد و جمهوري جايگزين آن شد. چرا اين روز در تاريخ عراق جشن گرفته نمي‌شود و اصولا مفهوم اين روز در تاريخ عراق چيست؟

خيلي از عراقي‌ها اين روز را گرامي مي‌دارند.14جولاي 1958 پايان يك عصر درتاريخ عراق بود اما آنچه پس از آن روي كارآمد با انتظارات و اميدهاي ما همخواني نداشت و آن همان رژيم ديكتاتوري بود كه ماهمچنان گرفتار عواقب آن هستيم.

* آقاي نخست وزير!شغل شما تقريبا يكي از خطرناك‌ترين سمت‌هايي است كه يك سياستمدار مي‌تواند داشته باشد. چگونه با اين امر كنار آمده‌ايد و آن را براي خود تحمل پذير كرده‌ايد؟

من زندگي خيلي ساده‌اي دارم كه تقدير براي ما عراقي‌ها معين كرده است. با اين نگاه مي‌بينيم كه در چند دهه استيلاي ديكتاتوري بركشور خيلي اوضاع تغيير نكرده است. مي‌پرسيد چه چيز من را به جلو مي‌برد؟ فشار كار و موفقيت‌هايي كه تاكنون كسب كرده‌ايم. ما به داشتن عراقي دمكراتيك كه به حقوق انسان‌ها احترام بگذارد، نزديك شده‌ايم و همين امر هم به من انگيزه مي‌دهد.

اشپيگل- 20 جولاي 2008

تاريخ درج: 5 مرداد 1387 ساعت 11:39 تاريخ تاييد: 5 مرداد 1387 ساعت 13:27 تاريخ به روز رساني: 5 مرداد 1387 ساعت 13:22
شنبه 5 مرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 135]