واضح آرشیو وب فارسی:پرشین وی: از بیشترین واکنش های عصبی که در عین حال اختلالی در رفتار نیز به حساب می آید، واکنش ناخن جویدن است. این امر که در بین همه افراد و در همه مراحل زندگی به چشم می خورد، بین کودکان به ویژه کودکانی که در سنین نوجوانی و بلوغ هستند، بیشتر دیده می شود. ناخن جویدن که در افراد نشانه ای از اضطراب و گاهی عادت است، در هنگام استرس و اضطراب بیشتر خودش را نشان می دهد. ناخن جویدن همچنین می تواند باعث بروز مشکلاتی از قبیل کاهش اعتماد به نفس شود؛ به این صورت که کودکانی که ناخن می جوند، اغلب بین هم سن و سالان خود دستانشان را مخفی می کنند و این موضوع باعث خجالت آنها می شود. در هر حال ناخن جویدن یک اختلال محسوب می شود و از بین بردن آن در دوران کودکی آسان تر است زیرا این مسئله ممکن است تا بزرگسالی ادامه داشته باشد و بعدها به صورت یک عادت درآید. فرم ساده جویدن ناخن به این صورت است که کودک با کوچک ترین اضطرابی انگشت به دهان برده و شروع به جویدن می کند. این کار هم تا جایی ادامه پیدا می کند که زخم های بزرگ و کوچکی در بین انگشتانش ظاهر می شوند. اما ناخن جویدن در کودک از چه امری حکایت می کند؟ پاسخ این است که در مرحله اول این اختلال نشانه نوعی عدم تعادل احساسات در کودک است؛ البته در مراحل شدیدتر حاکی از وجود نوعی تضاد درونی یا فشارهای سخت و عصبی است. گاهی هم ممکن است نشانه ای باشد از وجود ترسی که منشأ آن مهم یا حتی جزئی است. در کل اگر ناخن جویدن به علت یادگیری و عادت نباشد، حاکی از نوعی نگرانی و ناراحتی است؛ یعنی کودک وضعیتی را احساس می کند که برای غلبه برآن چاره نمی بیند جز اینکه به خود بپیچد، با لباس خود بازی کند، انگشت به دهان فرو برد، مویش را بکند، اشیاء دور و بر را به دهانش ببرد و بمکد، ناخن بجود و... به هر ترتیب اینکه کودک از این کار چه بهره ای می برد، باید گفت که ناخن جویدن وسیله ای است برای پایین آوردن فشار درونی به گونه ای که کودک با انجام آن احساس راحتی و آرامش می کند. البته این احساس آرامش چندان طولانی نیست و او ناگزیر پس از ساعاتی به حالت اول خود بر می گردد. این حالت در اوایل بلوغ و نوجوانی شدیدتر است؛ به طوری که طبق یک بررسی حدود یک سوم افراد ۱۵ ساله ناخن می جویدند و از این عده، حدود یک سومشان کسانی بودند که قبلا هم این کار را می کردند. این حالت در سنین مدرسه کودکان نیز کم نیست ولی براساس تجربه، با افزایش سن شدت آن رو به کاهش می رود. همچنین آمار مبتلایان به این اختلال در پسران به مراتب بیشتر از دختران است. علت قطعی این اختلال هنوز روشن نیست با این حال بررسی ها نشان داده اند اغلب کسانی که ناخن می جوند جزو این گروه ها هستند: کودکانی که در خردسالی به طور ناگهان از شیر گرفته شده اند، کودکان دشوار یا بیش فعال، کودکانی که محیط زندگی شان توأم با ناامنی و یا احساس محرومیت است، کودکان زود رنج و حساس، مبتلایان به سوء تغذیه یا کودکانی که در سال های اول زندگی عادت به مکیدن انگشت داشته اند. اما در این میان عواملی هستند که سبب تشدید این حالت در کودکان می شوند. مثلا در مواردی که کودکان مدرسه امتحان دارند و برای نتایج امتحانات دلواپس هستند، تماشای فیلم های مهیج در سینما و تلویزیون یا شنیدن داستان های هیجان انگیز و نگران کننده، خشم و عصبانیت، خواندن کتاب های مهیج و داستان های تحریک کننده، زمانی که کودک با سرزنش غیر عادلانه مواجه شده یا تنبیه شود، زمانی که کودک نسبت به والدین احساس خصومت دارد ولی جرأت بیان آن را ندارد. البته دوران بلوغ خود موجب آشفتگی و بروز این حالت و احساس فشار می شود. ● بی اعتنایی راه حل نیست اکثر والدینی که کودکشان مبتلا به این اختلال است، هنوز نمی دانند که این مشکل در کودکشان قابل پیگیری است یا اینکه نباید به آن اعتنایی کنند؟ عده ای از روان شناسان معتقدند این حالت نوعی واکنش در برابر امور و جریانات مختلف است و نیاز به بررسی طولانی ندارد. اما گروهی دیگر که اکثریت صاحب نظران را تشکیل می دهند، ناخن جویدن را عارضه روانی به حساب می آورند و معتقدند هرچند کنترل این اختلال امری دشوار است ولی تحت هیچ شرایطی نباید نسبت به درمان آن بی اعتنا بود؛ یعنی این امکان وجود دارد که کودک خیلی زود این عادت را رها کند ولی در همین مدت هم زخم های ایجاد شده روی انگشت ممکن است کودک را در معرض بیماری های عفونی قرار دهد یا اینکه این رفتار کودک را مستعد ابتلا به اختلالات دیگری کند. در این میان برای درمانگر چنین کودکی ضروری است تا معلوم شود آیا وضع خواب کودک کافی است؟ آیا در خانه به میزان کافی سرگرمی و اشتغال دارد؟ شرایط کودک در خواب، در تنهایی، در مدرسه، بین جمع دوستان چگونه است و... شناخت این عوامل نیز به این علت است که درمانگر بداند آیا درمان کودک باید ناشی از درک مسائل او باشد تا بتوان راهی مناسب برای اصلاح وضع و درمان او در پیش گرفت. ● تهدید نکنید! اما اینکه از چه شیوه هایی باید در این راه استفاد کرد هم پاسخ های متعدد و متنوعی دارد. ولی به طور کلی هدف این است سعی کنیم برخی از خواسته های کودک را با چیزهای دیگر جایگزین کنیم از قبیل: دادن امنیت زیستی، روانی، عاطفی، اجتماعی به کودک، زنده کردن احساسات ارزنده و بی مایه جلوه دادن احساسات غلط او، جانشین کردن آدامس هنگام شروع ناخن جویدن، در مواردی تلخ کردن انگشت کودک فقط به این خاطر که او را از مرحله غیرارادی ناخن جویدن به مرحله ارادی برسانیم، مشغول کردن کودک به خواندن، نوشتن، بازی کردن، دویدن، جهیدن و بالاخره تشویق کودک از طریق فعالیت های مدرسه ای، ورزشی و... حتی گاهی کودک را وادارید که کاغذی را پاره کند یا چیزی را با شن بسازد، دست به آب بزند و یا آب بازی کند. زمانی از او راه حلی بخواهید که خود کودک بگوید در چه شرایطی آرام است و می تواند ترک عادت کند. در مواردی به او تذکر دهید که تو بزرگ شده ای و این کار تو خوب نیست و در نهایت، در موارد حاد با یک روانپزشک مشورت کنید تا به وضعیت عصبی کودکتان بیشتر رسیدگی شود. اما فراموش نکنید که باید برای ترک این عادت در کودک از دادن وعده های بزرگ که قادر به انجام آن نیستید، خودداری کنید و در اصطلاح کودک تان را گول نزنید. گفتن جملاتی مثل «اگر یک بار دیگر این کار را بکنی، دوستت ندارم» نه تنها کارساز نیست بلکه باعث افزایش اضطراب و تشویش کودک نیز می شود. به طور کلی در کودک به خاطر جویدن ناخن ها ایجاد ترس نکنید زیرا این عمل در کودک اضطراب و احساس گناه به وجود می آورد و باعث تشدید جویدن ناخن می شود. همچنین سرزنش، تحقیر، تهدید و تنبیه کودک نه تنها هیچ اثر درمانی نخواهد داشت بلکه این عادت را تشدید می کند و باعث اختلالات دیگری نیز می شود. ( www.rie.ir ) پایگاه اینترنتی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پرشین وی]
[مشاهده در: www.persianv.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 679]