ابداع ابزاري براي استقلال ناتوانان جسمي ارتباط زباني از نوع ديجيتال

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: ابداع ابزاري براي استقلال ناتوانان جسمي ارتباط زباني از نوع ديجيتال
ترجمه؛ نسترن صائبي

محققان ابزار جديدي براي معلولان جسمي ابداع كرده اند كه با آن مي توانند با حركت زبان، صندلي چرخدار را به حركت درآورند يا از كامپيوتر استفاده كنند.

محققان موسسه فناوري جورجيا اين فناوري ياريگر را براي استفاده ناتوانان جسمي طراحي كرده اند تا بتوانند بدون كمك ديگران كارهاي خود را انجام دهند.

«ميثم قوانلو» استاديار دانشگاه مهندسي برق و كامپيوتر موسسه فناوري جورجيا و يكي از طراحان اين ابزار مي گويد؛ «ساخت اين تكنولوژي، تحولي در زمينه فناوري هاي دستيار براي كمك به افراد ناتوان به شمار مي آيد. اين ابزار حتي به افراد فلج كمك مي كند تا يك زندگي فعال، مستقل و خلاق را تجربه كنند.»

اين فناوري زير زباني كه سيستم هدايت زباني (Tongue Drive System) نام گرفته، در كنفرانس سالانه جامعه فناوري هاي دستيار و مهندسي توانبخشي در واشنگتن معرفي شد.

اين ابزار كه در ابعاد يك دانه برنج است، مي تواند مثل يك آهن ربا به زبان بچسبد يا روي سطح زبان كاشته شود يا مثل برچسب روي زبان خالكوبي شود تا كاربر بتواند از طريق زبان كارهايش را انجام دهد.

«قوانلو» در اين رابطه مي گويد؛ «دليل انتخاب زبان به عنوان عضو هدايتي اين است كه برخلاف دست و پاها كه از طريق نخاع با مغز ارتباط پيدا مي كنند، زبان به طور مستقيم و توسط يك عصب مغزي كنترل مي شود و به همين دليل در صورت بروز صدمات نخاعي يا بيماري هاي ضعف ماهيچه عصبي صدمه يي نمي بينند و به طور كلي تحت اراده شخص است.»

وي كه از سه سال پيش روي اين پروژه كار مي كند در ادامه مي افزايد؛ «علاوه بر دلايلي كه ذكر شد، حركات زبان بسيار سريع و دقيق است و احتياج به فكر، تمركز يا زحمت زيادي ندارد.»

زماني كه ردياب مغناطيسي كه به زبان متصل است به حركت درمي آيد، اين حركت توسط مجموعه يي از حسگرهاي مغناطيسي كه به يك هدست در خارج از دهان يا سيم ارتودنسي در داخل دهان نصب شده، تشخيص داده مي شود و سيگنال هايي توليد مي كند. اين سيگنال ها از راه فناوري بي سيم به يك كامپيوتر كه از طريق لباس يا صندلي چرخدار كاربر حمل مي شود، منتقل مي شوند.

سيگنال هاي خروجي حسگر پردازش مي شود تا به صورت آني حركت زبان را تشخيص دهد. اين اطلاعات سپس براي به حركت درآوردن نشانگر در صفحه نمايش كامپيوتر يا كنترل صندلي چرخدار به كار مي رود.

اين سيستم همچنين مي تواند حجم زيادي از اطلاعات مربوط به حركات زبان را ذخيره كند كه هر كدام نشان دهنده دستورهاي خاصي از سوي كاربر است. مجموعه يي از حركات ويژه زبان، براساس توانايي ها، فرم دهان، سلايق شخصي يا نحوه زندگي كاربر تعريف مي شوند.

«قوانلو» شرح مي دهد اين سيستم مي تواند به گونه يي برنامه ريزي شود كه لمس هر كدام از دندان ها توسط زبان، به عنوان فرمان خاصي تعريف شود.

وي مي گويد؛ «از آنجا كه مي توان حركت هاي بسياري را با زبان انجام داد و به طور كلي فرمان هاي مختلفي را براي اين سيستم برنامه ريزي كرد، اين سيستم نسبت به ابزارهاي ديگري كه قبلاً طراحي شده است و تنها به حركات خاص دهان نظير فوت كردن محدود مي شوند، برتري دارد.»

علاوه بر آن در سيستم هدايت زباني، مانند فناوري هاي دستيار ديگري نظير فناوري هاي واسط مغز-كامپيوتر نياز به جراحي مغز نيست.

گروه پژوهشي «قوانلو» به تازگي اين سيستم را روي شش نفر از افراد معمولي آزمايش كرده است. هركدام از افراد در آزمايش، فرمان زباني را كه باعث حركت ماوس در كامپيوتر شده، معين كردند كه شامل فرمان هاي حركت به سمت چپ، راست، بالا، پايين، يك بار كليك و دو بار كليك كردن است. در طول اين آزمايش افراد با تكان دادن زبان خود نشانگر را روي صفحه نمايش به هر جهتي كه مي خواستند به حركت درآوردند.

اين افراد زماني كه زبان خود را سريع تر به حركت در مي آوردند، نشانگر نيز با سرعت بيشتري به حركت در مي آمد. نتايج آزمايش دسترسي به كامپيوتر از طريق سيستم هدايت زباني توسط كاربران نوآموز نشان داد كه زمان واكنش اين سيستم كمتر از يك ثانيه طول كشيده و تقريباً خطاي اين سيستم صفر بوده و صددرصد همه فرمان ها را درست انجام داده است.

«قوانلو» مي گويد؛ «سرعت انتقال اطلاعات اين سيستم حدود 150 بيت در ثانيه است كه اين ميزان بيشتر از پهناي باند بسياري از ابزارهاي واسط مغز-كامپيوتر است.»

اين محققان، سيستم هدايت زباني را روي 12 نفر ديگر كه آنها نيز از افراد معمولي و بدون مشكلات حركتي بودند، براي به كنترل در آوردن صندلي چرخدار امتحان كردند كه با موفقيت همراه بود.

«قوانلو» معتقد بود مرحله بعدي كار، آزمايش و اطمينان از قابليت ها و توانايي اين سيستم توسط افرادي است كه مشكلات شديد حركتي دارند. «قوانلو» به اين منظور با مركز «شفرد» (يكي از مراكز توانبخشي واقع در آتلانتيك) و مركز فناوري هاي جورجيا همكاري كرد.

اين گروه پژوهشي باز هم طراحي نرم افزارها را براي ارتباط سيستم هدايت زباني به ابزارهاي ارتباطاتي ديگر نظير مولدهاي متني، ابزار سخنگو و متن خوان ادامه مي دهند.

افزودن فرمان هاي كنترل كننده همچون خاموشي موقت دستگاه براي زماني كه كاربر در حال خوردن، خوابيدن يا در حال صحبت كردن با ديگران است، هدف بعدي اين گروه به شمار مي آيد. «قوانلو» مي گويد؛ «ما اميدواريم اين فناوري نياز ناتوانان جسمي به كمك ديگران را برطرف كند تا بتوانند راحت تر با خانواده و دوستان خود ارتباط برقرار كنند و به طور كلي زندگي جديدي را تجربه كنند.»

www.ScienceDaily.com
يکشنبه 23 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 86]