واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: جامعه > شهری - قرار است به درخواست مجلس قانون جامع مطبوعات در راستای سند چشمانداز برنامه 5ساله از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تدوین شود. آذر مهاجر: مجلسیها معتقدند که قوانین مطبوعات با توجه به تغییر شرایط جامعه و نیازهای موجود، نیازمند تغییر و به روز شدن است. این نکته برای اعضای کمیسیون فرهنگی چنان مهم هست که در اولین جلسه با وزرای پیشنهادی برای وزارت ارشاد، در این باره سخن بگویند. سوم مرداد ماه در دیدار سیدمحمد حسینی و کامران دانشجو با نمایندگان کمیسیون فرهنگی، یکی از مباحث، درخواست مجلس بود مبنی بر تدوین قانون جامع مطبوعات و حمایت از حقوق خبرنگاران. اما نکته مهم این است که در این قانون جدید قرار است به چه نکاتی توجه شود؟ آخرین اصلاحات قانون مطبوعات در ایران مربوط به 9 سال پیش است و البته سیدمحمد خاتمی در دوران ریاست جمهوریاش لایحهای را تحت عنوان لایحه «آزادی اطلاعات» ارائه کرد که در مجلس تأیید شد اما شورای نگهبان اعلام کرد این قانون نقصهایی دارد که البته هرگز این نقصها برطرف نشدند. حالا نمایندگان کمیسیون فرهنگی امیدوارند وزارت ارشاد به محض شروع کار وزیر جدید، مسئله تدوین قانون جامع مطبوعات را با توجه به قوانین قبلی در دستورکار خود قرار دهد و در همین مجلس هشتم آن را به نتیجه برساند. طبق درخواست کمیسیون فرهنگی مجلس از وزارت ارشاد، قانون جدید باید جامع و در برگیرنده همه مسائلی باشد که در مطبوعات امروز توجه به آنها ضرورت دارد. محورهای قانون جدیدپس از آنکه رئیس مجلس هشتم طی نامهای از کمیسیونهای مختلف خواست تا اولویتها را مشخص و مدون کنند، اولویتهای کمیسیون فرهنگی برای 4 سال آیندهای که 14 ماه آن گذشته مشخص و تدوین قانون جامع مطبوعات مطرح شد. به گفته سیدرضا اکرمی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، این کمیسیون اهتمام ویژهای در اینباره دارد و امیدوار است وزارت ارشاد هرچه زوتر لایحه مربوط به این قانون را تهیه و به مجلس هشتم ارائه کند. براساس درخواست مجلس در این قانون جدید همه مسائل مربوط به رسانههای مکتوب اعم از صنفی، حقوقی و معنوی را دربر بگیرد. سیدرضا اکرمی درباره اهم نکاتی که در این قانون مدنظر قرار خواهد گرفت به «خبر» میگوید: «در کمیسیون فرهنگی درباره این قانون با وزیر فرهنگ و ارشاد و نیز آقای حسینی داوطلب این وزارت صحبت شده است تا در اینباره هم وزیر و هم کمیسیون دست به دست هم دهند و قانونی تصویب شود که از هر نظر جامع باشد. ضرورت توسعه مطبوعات و نیز خواسته برنامهریزان مبنی بر جای گرفتن مطبوعات در سبد هزینههای فرهنگی خانوادهها سبب شده تدوین قانون جامع برای ما اهمیت ویژهای پیدا کند. این قانون باید اداره امور مطبوعات را به سمتی هدایت کند که تکثر و کیفیت روزنامهها و مطبوعات را شاهد باشیم.» براساس گفتههای اکرمی، خبرنگاران، سردبیران و مدیران مسئول و نیز محتوای مقالات و مطالبی که در کتابها، فصلنامهها، ماهنامهها، هفتهنامهها و روزنامهها به چاپ میرسند، در قانون جدید مدنظر قرار میگیرند چرا که همه اینها خوراک فکری، حقوقی، فردی، اجتماعی و فرهنگی مردم محسوب میشوند. اما نکته اینجاست در قانون فعلی مطبوعات که آخرین اصلاحیه آن مربوط به 9 سال پیش است همه این موارد مد نظر قرار گرفته است. اکرمی در توضیح این نکته میگوید: «درست است که همه این موارد در قانون فعلی مطبوعات مد نظر قرار گرفته است اما حتماً این قانون نیاز به بازبینی دارد. کشورمان سند چشمانداز دارد و چهارمین برنامه 5 ساله آن نیز در حال اتمام است و اگر قرار باشد ایران طبق این سند و برنامه به رتبه اول علمی و فناوری منطقه تبدیل شود، باید حتماً قوانین آن به روز شود و شرایط زمانی، امکانات و نیازها، رشد و پیشرفتها و بسیاری موارد دیگر در قوانین لحاظ شوند.» تازههای قانون جدیداگر قرار باشد قانون جامع مطبوعات به شرایط روز جامعه نظر داشته باشد بنابراین باید در مواردی، تغییرات احتمالی قانون فعلی قابل پیشبینی باشد اما در این باره اهالی مجلس و اعضای کمیسیون فرهنگی فقط پیشنهادها و مثالهایی دارند، بقیه کار برعهده وزارت ارشاد است و اینکه آیا به قدر لازم از اهالی مطبوعات و کارشناسان کمک بگیرد یا نه. اکرمی میگوید: «وزارت ارشاد برای تهیه لایحه این قانون باید از کارشناسان و اهالی مطبوعات کمک بگیرد. اصحاب رسانههای مکتوب باید نیازها و کمبودها را به وزارت ارشاد بگویند تا قوانین بینقص تدوین شود. اگر در زمینه ممیزی کتاب، مجوزها، برنامهریزیها و هر مسئله دیگری حرف دارند باید آن را به تهیهکنندگان لایحه مذکور منتقل کنند. ما فقط در اینباره میتوانیم به مثالهایی اشاره کنیم. به عنوان نمونه روزنامهها و نشریات داخلی که در شهرهای مرکزی ایران و نیز در تهران منتشر میشوند خیلی دیر به دست هموطنانمان در استانهایی مانند سیستان و بلوچستان میرسند. گاه نشریات همسایهها زودتر به دست مردم این استانها میرسد. شاید زمانی چارهای نبود اما حالا شرایط به ما اجازه میدهد که در توزیع از سریعترین امکانات بهره بگیریم. همانطور که دولت به مردم همه کشور سوخترسانی میکند باید به همان سرعت هم سوخت فرهنگی به آنها برساند.»کمیسیون فرهنگی مجلس امیدوار است به جز این نمونهها به همه مسائل مربوط به مطبوعات در این قانون توجه شود؛ از مواردی چون شکل و قطع مطبوعات تا نحوه استخدام خبرنگاران و تحصیلات، تواناییها و صلاحیتهای آنها. به اعتقاد اکرمی در این قانون نه تنها باید به حقوق خبرنگاران توجه شود بلکه لازم است ذوق و هنر آنها هم سنجیده شود تا افراد ناخواسته یا از ناچاری به این حرفه روی نیاورند. البته او این ضوابط را برای همه حرفههای مرتبط با مطبوعات لازم و ضروری میداند. حق دانستن در قانون جدیدبرای بسیاری از اهالی فرهنگ به خصوص آنها که در حوزه نشریات فعالند، قبل از حقوق، بیمه، مزایا و بسیاری امور صنفی دیگر، دسترسی آزاد به اطلاعات است که اهمیت ویژه دارد چرا که متأسفانه این مسئله بیش از هرچیز ماهیت کار مطبوعاتی را مخدوش میکند. نه تنها دستاندرکاران رسانههای مکتوب، بلکه کارشناسان و اهالی فن هم معتقدند که خبرنگاران از دسترسی به اطلاعات آزاد محرومند. به عنوان نمونه محسن اسماعیلی از اعضای حقوقدان شورای نگهبان اردیبهشتماه در «همایش تخصصی حقوق مطبوعات» در دانشگاه تهران گفته بود حقوق خبرنگاران در ایران مقولهای مغفول است و همیشه به جنبههایی از حقوق خبرنگاران پرداخته میشود که اصل مسئله یعنی حق آزادی اطلاعات مغفول میماند. به اعتقاد اسماعیلی اصلیترین حق خبرنگاران و روزنامه نگاران این است که کار نمایندگی مردم را در احقاق حق آزادی اطلاعات انجام دهند، اما متأسفانه وجود نگاهی سطحی به حقوق خبرنگاران مانع از این کار شده است. البته سیدرضا اکرمی نیز معتقد است باید زمینه برای دسترسی آزاد به اطلاعات برای خبرنگاران مهیا باشد و در این راستا به بخشی از قانون اساسی اشاره میکند که دانستن را حق مردم بر میشمارد و میگوید: «بدیهی است که در قانون جدید این مسئله هم باید مد نظر قرار گیرد و زمینههایش فراهم شود.»او درباره سرنوشت لایجه آزادی اطلاعات که توسط دولت هشتم ارائه شده بود به ذکر این نکته بسنده میکند که وزارت ارشاد در تهیه لایحه قانون جامع مطبوعات باید از این لایحه هم استفاده کند و از نکات مثبت آن بهره بگیرد. براساس پیشنهادهای اکرمی، بهتر است وزارت ارشاد از همه امکانات برای تهیه این لایحه بهره بگیرد؛ از مرکز پژوهشهای مجلس، کمیسیونهای مختلف، مباحثی که در صحن علنی مجلس به آنها پرداخته شده، تجربیات خود وزارت ارشاد و هر سند، برنامه، لایحه و قانونی که پیشتر وجود داشته یا تهیه شده است. همانقدر که مجلسیها امیدوارند تصویب این قانون به عمر مجلس هشتم قد بدهد، انگار برای مطبوعاتیها بیش از هر چیز این مهم است که وزارت ارشاد لایحه این قانون را با دقت کافی تهیه کند، از تجربیات اهالی مطبوعات در تدوین آن بهره بگیرد و در مراحل مختلف بررسی، تأیید و تصویب نهایی اگر دچار تغییر میشود، تغییراتش مثبت باشد و صدالبته ضمانت اجرایی داشته باشد. دسترسی به اطلاعات در قانون جدیدعلیاکبر مقیمی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در گفت و گو با «خبر» تأکید میکند که تصویب قانون جامع مطبوعات یکی از ضرورتهاست. به گفته مقیمی وزیر پیشنهادی وزارت ارشاد هم در این مورد اظهار علاقه و استقبال کرده است. وی در این باره میگوید: خوشبختانه به نظر میرسد آقای حسینی با توجه به سابقه حرفهای و دانش و تجربیاتی که دارد در تدوین این لایحه موفق شود. هر چند این برنامه حتماً در دستور کار وزیر جدید ارشاد قرار خواهد گرفت اما نمیتوان زمان معینی را برای اتمام آن پیشبینی کرد. ما امیدواریم وزارت ارشاد بتواند تا پایان سال جاری لوایح را آماده کند تا مراحل بعدی و نگارش قانون جامع مطبوعات و مفاد و آئیننامههای آن به سرعت انجام شود. مقیمی نیز همچون سایر اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس معتقد است قانون قبلی در برخی موارد کامل و جامع نیست و نگارش قانون جدید بنا به خواسته اهالی مطبوعات و تضارب آرا بین مطبوعاتیها و کمیسیون فرهنگی مجلس صورت گرفته اما با این همه درباره دسترسی آزاد و آسان به اطلاعات که از مهمترین خواستههای اهالی مطبوعات و بهخصوص نشریات است توصیه خاصی نشده و به گفته مقیمی مجلس در این باره درخواستی از وزارت ارشاد نداشته و فقط کلیتها را در قالب پیشنهاد مطرح کرده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 601]