واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > اقتصاد سیاسی - گفت و گو با ظفر چاغلایان، وزیر مشاور مسئول در امور تجارت خارجی پویا دبیری مهر: ترکها باز هم به ایران آمدند تا از ظرفیتهای اقتصادی ایران استفاده کنند. ایران و ترکیه برای افزایش سطح مبادلات تجاری هدفگذاری 30 میلیارد دلاری را در دستور کار خود قرار دادهاند. رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه به همراه ظفر چاغلایان، وزیر مشاور مسئول در امور تجارت خارجی این کشور به همراه 200 نفر از دیپلماتها و تجار ترکیه به تهران آمدند تا راههای افزایش همکاری با ایران را بررسی کنند. همین سفر بهانهای شد برای گفتوگو با «ظفر چاغلایان»، وزیر بازرگانی ترکیه. چاغلایان در این گفتوگو از موانع پیش روی دو کشور در گسترش روابط تجاری میگوید و سخنان جالبی هم درباره توقیف سرمایه 5/18 میلیارد دلاری تاجر ایرانی در ترکیه میگوید. وی به برخی سؤالات پاسخ صریح نمیدهد و آن زمان که محافظش در گوشی با وی صحبت میکند گفت و گو را منقطع رها میکند و محل مصاحبه را ترک میکند. *سال گذشته که با وزیر اقتصاد کشور شما گفتوگو میکردم به ایشان گفتم که گرچه رایزنان اقتصادی ترکیه با تجار ایرانی رابطه مثبت تجاری دارند، اما در عمل تکانی در حجم مبادلات تجاری ایران و ترکیه رخ نمیدهد. آقای شمشک در پاسخ به این سؤال اعلام کردند که برنامههای تدوین شده به درستی اجرا نمیشود. همین سؤال را از جنابعالی هم میپرسم. دلیل این امر را چه میدانید؟ نظر آقای شمشک را تأیید میکنم. اگر برنامههایی که بین دو کشور به همراه تفاهمنامههایی که منعقد میشود عملی و اجرایی شود، به حتم دو کشور ظرفیت گسترش مبادلات تجاری را خواهند داشت. *در جلسهای که جنابعالی به همراه نخستوزیر کشورتان، آقای اردوغان در اتاق بازرگانی با تجار و بازرگانان ایرانی برگزار شد، بیش از آنکه وزیر بازرگانی ایران و رئیس اتاق بازرگانی از وضع تجاری دو طرف راضی باشند، گلایهمند بودند. به طور مثال آقای غضنفری، همتای ایرانی شما، از عدم اجرای تعهدات کشورتان در قبال ایران گلایهمند بود و اعلام کرد که سال گذشته قرار بود صادرات تا سقف یکصد میلیون دلار به ترکیه معاف از مالیات شود که هنوز این اتفاق نیفتاده است. این جلسه از دو منظر قابل بررسی است. اول اینکه توافقات قبلی ما چه سرانجامی داشته است و دوم اینکه چه توافقات جدیدی با ایران داشتیم. نخست باید این را بگویم که کشور ترکیه مشتاق همکاری اقتصادی با کشور ایران است، چرا که ایران یک کشور استراتژیک در منطقه است، کشور ترکیه هم به عنوان یکی از مهترین کشورهای واسط بین ایران و اروپا باید برای ایران مورد توجه باشد. اما درخصوص بخش اول سؤال شما باید بگویم که اگر میبینیم روابط تجاری ایران و ترکیه نسبت به گذشته با کمی کندی مواجه است یکی از دلایلش بحران اقتصاد جهانی است. در حال حاضر روابط تجاری ترکیه نه تنها با کشور ایران بلکه با برخی کشورهای اروپایی هم از نظر کمی و کیفی با کاهش مواجه است. درخصوص بخش دوم سؤال هم باید توضیح دهم که ترکیه به تعهدات خود پایبند بوده و هست و اینکه اقدامی هنوز عملی نشده است به این تندی که شما گفتید نیست. ساختار لازم برای معافیتهای مالیاتی تجار ایرانی در ترکیه هنوز فراهم نیست و اگر ما امروز در کشور شما هستیم یکی از دلایلش این است که این موانع را برداریم. *جناب وزیر! فکر میکنم شما بیش از اینکه به سؤال من پاسخ دهید کشورتان را از کمکاری برای همکاری با ایران تبرئه کردید. من پاسخم روشن و صریح است. حال شما میتوانید چنین برداشت کنید. اما واقعیت این است که نه ترکیه و نه ایران در برابر یکدیگر قرار گرفتهاند. ایران و ترکیه دو کشور دوست و برادر هستند که برای قدرتمندتر شدن باید همکاریهای خود را در زمینههای تجاری و اقتصادی هم گسترش دهند. *در اینکه ایران و ترکیه با یکدیگر برادرند شکی نیست. سؤال واضح من این است که چرا در حالی که هر سال 200 نفر از بلندپایهترین تجار و دیپلماتهای ترک به کشور من میآیند و با مسئولان مذاکره میکنند اما گام عملی مناسبی برداشته نمیشود و در حال حاضر حدود 4 میلیارد دلار حجم تجارت ایران و ترکیه کاهش پیدا کرده است. یقین داشته باشید که گسترش روابط اقتصادی ایران و ترکیه نیازمند دیدار و رفت آمدهای بیشتری است. به نظر شما این دیدارها مشکلی دارد؟ *شما وزیر باهوشی به نظر میآیید، من دقیقاً یکسال پیش با وزیر اقتصاد کشور شما هم گفتوگو کردم. وی هم جوان و با هوش بود، اما سؤالات من را صریح پاسخ میداد. شما میدانید منظور من چیست. پس لطفاً پاسخ واضحی بدهید. از حسن نظر شما ممنونم، اما باید بگویم که کاهش حجم روابط تجاری ایران و ترکیه شاید علت دیگری داشته باشد. *یعنی علت سیاسی دارد؟ ما نمیتوانیم تعاملات منطقهای و تصمیمگیریهای سیاسی را در اقتصاد و روابط اقتصادی دو کشور نادیده بگیریم. به هر حال باید بپذیریم که سیاستهایی که از سوی برخی کشورها اتخاذ میشود مانع بزرگی پیش روی روابط اقتصادی کشورهاست. *اگر منظورتان تحریم است، کشور ما از سوی غرب تحریم است. ترکیه که مورد تحریم قرار نگرفته است. مشکل کجاست؟ به هر جهت باید توجه داشته باشیم که اگر حتی یک طرف از نظر سیاسی تحت فشار باشد، در اقتصاد و روابط تجاری دو کشور تأثیرگذار خواهد بود. *آقای چاغلایان، از این بحث که بگذریم به موضوع هدفگذاری 30 میلیارد دلار روابط تجاری بین دو کشور میرسیم که در جلسه اتاق بازرگانی ایران مورد توافق دوطرف قرار گرفت. شما فکر میکنید این بر اساس واقعیت است یا تصمیمی از سر احساس است؟ اینکه این تصمیم احساسی است یا منطقی از دو جهت قابل بررسی است. اگر نگاهی به گذشته کنیم میبینیم که هدفگذاری 20 میلیارد دلاری تا حد زیادی برآورده شده است و دستیابی به هدفگذاری 30 میلیارد دلاری هم هدف دور از دسترسی نیست. *کشور ترکیه یکی از کشورهای پیشگام در حذف صفرهای پول ملی است و بعد از برزیل که صفرهای پول ملی خود را حذف کرد، به حتم دومین کشوری است که در این بحث موفق عمل کرده است. ایران هم در شرایطی است که موضوع حذف صفر از پول ملی را سرلوحه کار خود قرار داده است. از تجربه کشورتان در این خصوص بگویید. وقتى صحبت از تورم میکنیم، یعنى ارزش پول ملى مدام در حال کاهش است. تورم در ترکیه در طول سالهای گذشته دو رقمى بود. حتى در برخى مواقع بحرانى سه رقمى هم شد. وقتى تورم دو رقمى بود هر ساله پول ملى ارزش خود را از دست میداد و به همین دلیل مدام صفرهایى به پول ملى اضافه میشد و نتیجه این امر کسرى بودجه بزرگ و تورم مزمن بود و دولت ترکیه براى حذف صفرها از پول ملى، باید تورم را کنترل میکرد و آن را روزبه روز کاهش میداد. ما بعد از بحران مالى، 2001 بانک مرکزى را مستقل کردیم و جلوى وامهای کلان را گرفتیم و کسرى بودجه را کاهش دادیم. وقتى حرف کاهش کسرى بودجه به میان میآید، تلقى این است که این یک سیاست انقباضى است و مردم باید کمربندها را سفتتر ببندند. اما در کنار این اجازه فعالیت به بخش خصوصى دادیم و در راستاى آن توانستیم توسعه بیشترى را شاهد باشیم. وقتى جو بىاعتمادى که نتیجه تورم است، از بین برود، میتوان بدون کوچکتر کردن اقتصاد، تورم را هم کاهش داد. پس بنابراین در زیربناى اقتصاد تعادل بهترى برقرار میشود. *جناب وزیر! وضع آینده تجاری ایران و ترکیه را چگونه ارزیابی میکنید؟ ما با تمامى کشورهاى همسایه در سالهای اخیر روابط تجارى را گسترش دادیم. اما ما باید بر روى کشورهایى متمرکز بشویم که پتانسیل بیشترى دارند. به عنوان مثال در کل منطقه در طول امسال، بزرگترین شریک اقتصادى ما روسیه بود و حجم مبادلات تجارى بین این دو کشور حدود 35 میلیارد دلار بود و اگر ایران را بخواهیم در نظر بگیریم. پتانسیل زیادى در ایران وجود دارد براى روابط اقتصادى بین ایران و ترکیه. پس باید این را بگویم که ما باید بیش از گذشته روى ایران متمرکز بشویم. *اما سؤال آخر؛ حدود دو ماه پیش ماجرای توقیف سرمایه 5/18 میلیارد دلاری تاجر ایرانی در ترکیه مثل یک بمب در رسانههای ایران و ترکیه مطرح شد. ماجرا از این قرار بود که سرمایه یک تاجر ایرانی به نام «اسماعیل صفاریاننسب» شامل 5/7میلیارد دلار وجه نقد و یک تریلی حامل بیست تن شمش طلا که به قصد سرمایهگذاری در ترکیه، از ایران به این کشور انتقال داده شده بود، به دلایل نامعلوم از سوی گمرک ترکیه، توقیف شد. اصل ماجرا چه بود؟ این ماجرا یک افسانه بود و حقیقت نداشت. من هم نام این شخصی که شما بردید را در رسانهها شنیدم. *اما رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه بعد از این ماجرا در یکی از کنگرههای حزبش گفت که با وجود بحران اقتصادی در جهان، ترکیه موفق به جذب سرمایهای 5/18 میلیارد دلاری شده است! این موضوعی که نخستوزیر به آن اشاره کرده بود مربوط به یک قرارداد خارجی با یک کشور اروپایی بود که مربوط به سرمایهگذاری یکی از کشورهای اروپایی در پروژههای نفتی ترکیه است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 277]