واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > دیپلماسی - رئیسجمهور ایران به منظور حضور و سخنرانی در اجلاس دو سالانه اتحادیه آفریقا، در روزهای دهم تا دوازدهم تیرماه به لیبی سفر میکند. سعید نوایی: رئیسجمهور ایران به منظور حضور و سخنرانی در اجلاس دو سالانه اتحادیه آفریقا، در روزهای دهم تا دوازدهم تیرماه به لیبی سفر میکند. این در حالی است که پیش از این منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران در مراسم گرامیداشت روز ملی آفریقا در تهران، با اشاره به پذیرفتهشدن ایران به عنوان شریک استراتژیک آفریقا، از دور تازه تلاشهای تهران برای افزایش مناسبات سیاسی و اقتصادی با آفریقا خبر داده بود. اتحادیه آفریقا در واقع نهاد جایگزین سازمان وحدت آفریقا است که با هدف بالابردن صلح، اتحاد و همکاری بین کشورهای آفریقایی بنیان گذاشته شد و در حال حاضر ۵۳ کشور قاره آفریقا (بجز مراکش) عضو آن هستند. مقر اصلی این سازمان در «آدیسآبابا» پایتخت کشور اتیوپی قرار دارد. این اتحادیه به عنوان فراگیرترین سازمان کشورهای آفریقایی در پی تحقق اهداف گسترده سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برای حفظ صلح و ثبات در این قاره و نیز افزایش نقش آفریقا در نظام بینالملل است. حضور ایران در این اجلاس، شاید به عنوان شریک استراتژیک آفریقا، بیانگر این است که این اتحادیه قصد دارد از تمام فرصتها برای جلب سرمایههای خارجی در جهت توسعه و پیشرفت قاره سیاه استفاده کند و بدین ترتیب با جلب حمایت کشورهایی مانند ایران سعی دارد تا سرمایههای این کشور را در مسیری مشخص به کار گیرد. البته صرف نظر از اینکه توسعه نفوذ ایران در قاره آفریقا تا چه حد موفق خواهد بود، نباید از این نکته غافل شد که حضور در بازارهای اقتصادی آفریقا میتواند بستر خوبی برای رشد اقتصادی ایران فراهم نماید، بدین ترتیب که صادرات محصولات ایرانی به آفریقا و حتی ارائه خدمات در غیاب حضور کشورهای قدرتمند غربی جای پای ایران را در کشورهای قاره سیاه بیش از پیش محکم نماید. آن طور که وزیر امور خارجه ایران میگوید، نگاه سیاست خارجی ایران به آفریقا از منظر همکاریهای جنوب - جنوب در راستای تأمین منافع دو جانبه و دوری جستن از هرگونه منفعتطلبی یکجانبه، زمینه مناسبی را برای گسترش بیش از پیش روابط جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آفریقایی فراهم کرده است. به عقیده وی، بر خلاف تصوری که امروزه در جهان در رابطه با آفریقا وجود دارد، باید این واقعیت را پذیرفت که این قاره دارای ظرفیتها و فرصتهای خوبی برای توسعه است. آفریقا فقیر نیست بلکه مظلوم واقع شده است. اجلاس دو سالانه اتحادیه آفریقا با شعار «سرمایهگذاری در کشاورزی برای تحقق توسعه اقتصادی و امنیت غذایی» در شهر «سرت» لیبی برگزار میشود. انتظار میرود درگیریها، بحرانها و جنگهای داخلی در دارفور سومالی، اختلافات در سودان و چاد و جمهوری دموکراتیک کنگو نیز در دستور کار این نشست قرار گیرد. گسترش روابط در پرتو ابهامات 30 سالهنکته قابل توجه در خصوص این اجلاس این است که لیبی میزبانی کشورهای آفریقایی را بر عهده گرفته و حضور رئیسجمهور ایران در این اجلاس از آن جهت اهمیت مییابد که ایران و لیبی اختلاف عمیقی در خصوص ربوده شدن امام موسی صدر دارند، موضوعی که هیچگاه به طور جدی از سوی برخی دولتمردان ایرانی پیگیری نشده و غیر از چند مورد معدود، مذاکراتی در این خصوص صورت نگرفته است. به عقیده برخی تحلیلگران سیاسی، لیبی در پی آن است تا با طرح گسترش روابط با ایران، این کشور را از پیگیری مسئله امام موسی صدر منصرف کند اما مقامات ایرانی بارها اعلام کردهاند که توسعه روابط با لیبی مانع از پیگیری سرنوشت امام موسی صدر نخواهد شد. هر چند که تاکنون در خلال مذاکرات مشترک دو کشور هیچ بحثی درباره این موضوع مورد اختلاف به میان نیامده است. در این بین خانواده صدر نیز معتقدند تا روشن نشدن سرنوشت رهبر ایرانی شیعیان لبنان روابط ایران و لیبی نباید گسترش یابد. این موضوعی بود که در سال 86 و در پی سفر پرویز داوودی به لیبی عنوان شد. نکته دیگر، مواضع معمر قذافی رهبر لیبی درباره ایران است که تاکنون حساسیت مقامات ایرانی را برنیانگیخته است. او در سفری که به تونس داشت، درباره برنامه هستهای ایران مدعی شد: ایران برنامههای هستهاىاش را بزرگنمایی میکند. او معتقد است که ایران نمیتواند در برابر حمله غربیها ایستادگی کند و از پای در خواهد آمد و سرنوشتش همانند سرنوشت عراق در زمان حکومت صدام حسین خواهد شد. قذافی پیش از این نیز ایران را مورد نکوهش قرار داده بود. وی از اینکه ایران عضو هیچ اتحادیه مؤثری نیست و متحد قابل اطمینانی ندارد، به شدت گلهمند است. وی حتی در دوران ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی نیز ایران را به دلیل پیگیری برنامههای هستهایاش مورد نکوهش قرار داده بود. با این وجود، مقامات ایران همچنان بر گسترش روابط با لیبی تأکید دارند به طوری که محمود احمدینژاد پس از دریافت استوارنامه سفیر جدید لیبی، با بیان اینکه امروز اراده دو کشور بر این است که روابط برادرانه را تا حداکثر ممکن توسعه دهند، اظهار داشت: «بدون تردید تقویت روابط دوجانبه و منطقهای به نفع دو ملت، دنیای اسلام و کل منطقه خواهد بود. همکاری و مناسبات برادرانه ما همواره به نفع دو ملت و منطقه بوده است.»شاید بتوان وجه مشترک ایران و لیبی را در برنامههای هستهای دو کشور جستوجو کرد با این تفاوت که لیبی در سال 2003 بخاطر فشارهای وارده از سوی آمریکا ناچاراً از ساخت سلاح هستهای و شیمیایی امتناع کرد اما ایران که از ابتدا نیز اعلام کرده بود ساخت سلاحهای هستهای را در دستور کار ندارد، باز هم با فشارهای آمریکا و اروپا روبهروست ولی از اجرای برنامههای صلحجویانه فناوری هستهایاش عقبنشینی نکرده است. تسلیم لیبی در برابر غرب، سرانجام باعث شد تا غربیها رابطه تازهای با طرابلس تعریف کنند و به سمت بهبودی روابط با آن گام بردارند. نیکولا سارکوزی رئیسجمهوری فرانسه و سیلویو برلوسکونی نخستوزیر ایتالیا پس از گشایش دروازههای رابطه لیبی با غرب به طرابلس سفر کردند و معاهده تجاری چند میلیارد دلاری با آن امضا کردند. فرانسه و بریتانیا حتی متعهد شدند برای لیبی رآکتور هستهای آب سبک بسازند تا این کشور بتواند از انرژی صلحآمیز هستهای بهرهمند شود. قذافی نیز یک تور بزرگ اروپایی برای سفر به اروپا انجام داد که ماحصل آن امضای 15 میلیارد دلار توافقنامه تجاری بود. به عقیده برخی ناظران سیاسی، سفر احمدینژاد به لیبی و آنچه که در دیدار با معمر قذافی مطرح خواهد کرد، میتواند فرصت مناسبی برای ایران ایجاد کند تا ضمن پیگیری سرنوشت امام موسی صدر، زمینه حضور اقتصادی ایران را در این کشور فراهم کند. به هر حال ایران تصمیم گرفته است تا با گسترش روابط با کشورهای عضو اتحادیه آفریقا، جای پای محکمی برای خود در این قاره ایجاد کند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 335]