تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1838031897
تئورىهاى مختلف درباره انقلاب اسلامى
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تئورىهاى مختلف درباره انقلاب اسلامى
انقلاب اسلامى ایران در سال 1979/1357 یكى از تحولات شگرف و عظیم قرن بیستم به شمار مىرود و بسیارى از تئورى پردازان پدیده انقلاب را شگفت زده كرد. امروزه پس از گذشت سال ها از پیروزى انقلاب هنوز عوامل، ابعاد و ویژگی هاى آن روشن نشده است.چرا نهضت مشروطیت (1285/1960) با كودتاى رضاخان در سال 1299 و نهضت ملى شدن نفت در سال هاى پایان دهه 1320 با كودتاى 28 مرداد 1332 با شكست روبرو شد، همچنانكه حركت پرشور مردم به رهبرى امام خمینى (رضوان الله تعالى علیه) در سال هاى 1342 به بعد نیز سركوب گردید؛ ولى این تحول عظیم در سال 1357 تحقق یافت؟ چه عوامل و عللى این پیروزى را به ارمغان آورد؟ البته پدیدههاى اجتماعى زاییده یك عامل نیستند، ولى مى توان از اساسى ترین و اصلى ترین عامل سخن گفت و اهمیت شناخت علت اصلى انقلاب به عنوان علت محدثه در بقا و استمرار آن مؤثر خواهد بود. آیا از میان متغیرهاى انقلاب، عدم توسعه سیاسى، مشكلات اقتصادى، بحران هاى دینى و مذهبى اساسى ترین علتاین پدیده اجتماعى است یا این كه عوامل دیگر مؤثر بوده اند؟جالب توجه اینكه محمدرضا پهلوى در آذر سال 1356 در مراسم فارغ التحصیلى دانشگاه افسرى اعلام كرد: «كسى نمىتواند مرا سرنگون كند. من از حمایت كارگران، كشاورزان و بخش وسیعى از مردم عادى و روشنفكران به علاوه از پشتیبانى بى چون و چراى نیروهاى مسلح هفتصد هزار نفرى ایران برخوردارم» (1)سازمان تحلیل اطلاعات دفاعى كه وزارت دفاع و نیروهاى مسلح آمریكا را تغذیه اطلاعاتى مىنماید در ارزیابى از موقعیت رژیم پهلوى اظهار مى كند:«انتظار مى رود شاه در ده سال آینده نیز همچنان به صورت فعال در قدرت بماند» .(2)حیرت در این بود كه چگونه امور ناممكن به ممكن بدل گشت و مردم با دست خالى بر رژیمی نیرومند غالب شدند و رژیم مقتدر و با ثبات محمدرضا پهلوى را از هم پاشیدند؟ و چگونه او مقبولیت و كار آمدى خود را از دست داد؟به طور كلى تئورىهاى چرایى انقلاب اسلامى ایران در پنج دسته ذیل خلاصه مىشود:1- گروهى «تئورى توطئه» را منشا زایش انقلاب دانستهاند و طرح ریزى از پیش تعیین شده خارجىها خصوصا آمریكا و انگلستان را مؤثر این پدیده شمردهاند، زیرا پیشرفتهاى همه جانبه اقتصادى ایران در تولیدات صنعتى، معدنى و كشاورزى در بازارهاى بین المللى و نیز افزایش بهاى نفت در نیمه اول دهه 1350، منافع قدرتهاى غربى را به خطر انداخت. (3)
2- دسته دیگرى با «تئورى مدرنیزاسیون» علت چرایى انقلاب اسلامى را تفسیر كردهاند و شتاب رژیم شاه در اصلاحات مدرن اجتماعى و اقتصادى و ناسازگارى آن با بافت سنتى جامعه و در نتیجه پیدایش بحران هویت را منشا پیدایش انقلاب دانستهاند. این گروه اصلاحات شاه و ریشههاى طغیان در سال 1342 را مؤید این نظریه دانستهاند. (4)خانم نیكى كدى در مقام نقد هر دو تئورى و پیرامون پروژههاى صنعتى و تجارى رژیم محمدرضا پهلوى بر این باور بود كه اجراى پروژههاى یاد شده طرح هاى بزرگى بودند كه مطابق شرایط ایران طراحى نشده و بى اندازه گران و پر خرج بودند و ناكامى اقتصادى، عدم تقسیم عادلانه، فساد و اسراف مالى به بار آوردند. (5)3- عده دیگرى همچون خانم كدى بر اساس مطالب فوق «معضلات و ناهنجارىهاى اقتصادى» را عامل اصلى بروز انقلاب اسلامى ایران معرفى مى كنند. (6)4- گروه دیگرى از محققان واقع بینانه به عوامل اجتماعى، سیاسى، فرهنگى و به خصوص مذهبى توجه دارند.آبراهامیان در این راستا چنین استدلال مى كند:«انقلاب از این جهت به وقوع پیوست كه شاه در سطح اجتماعى - اقتصادى به نوسازىهایى دست زد، اما در جهت نوسازى در سطح سیاسى ناكام ماند» . (7)برخى از محققان برآنند كه: «علت اصلى و اساسی قیام مردم این بود كه شاه نسبت به نابودى ارزش هاى مسلط جامعه آنها كه از مذهب و آئین آنها سرچشمه گرفته بود، قیام كرده و به همین دلیل بود كه با جریحه دار شدن احساسات مذهبى امت مسلمان ایران، دیگر مجالى براى صبر و تحمل و شكیبایى در مقابل سایر ناملایمات اجتماعى و اقتصادى وجود نداشت»(8)پارهاى دیگر از تئورى پردازان انقلاب اسلامى ایران در تعیین عامل اصلى سقوط و شكست رژیم شاه مى نویسند: «اگر ما به جستجوى علل و عواملى كه خارج از ماهیت انقلاب اسلامى و آرمان ها و ریشه هاى تاریخى آن است بپردازیم، تنها عاملى كه به عنوان علت اصلى و عامل اول مىتوان از جریان انقلاب، از تولد تا پیروزى آن استنباط نمود، اعمال سیاست اسلام زدایى توسط شاه بود كه ادامه رژیم خود را به منظور هرچه بیشتر جلب نمودن حمایت خارجى و تحكیم هرچه عمیق تر سلطنت و دیكتاتورى در داخل كشور، در گرو آن مى دید.» (9)5- تئورى دیگر بر جامعیت اسلام تأكید مى كند و نقش تعالیم اسلام را در پیدایش انقلاب اسلامى ایران پررنگ تر مى نماید. استاد مطهرى چنین عقیدهاى را ابراز مىكند و در تفسیر اسلامى بودن، معنایى اعم از معنویت درج مى كند و نوعى جامعیت از دین اسلامى را كه متضمن مسایل اقتصادى، سیاسى و اجتماعى است ارائه مى نماید و حریت و آزادى، عدالت، نبودن تبعیض هاى اجتماعى و شكافهاى طبقاتى را در متن تعلیمات اسلامى قرار مى دهد. استاد در ادامه مى فرماید: راز موفقیت نهضت ما نیز در این بوده است كه نه تنها به عامل معنویت تكیه داشته، بلكه آن دو عامل دیگر مادى و سیاسى را نیز با اسلامى كردن محتواى آنها، در خود قرار داده است. فى المثل، مبارزه براى پر كردن شكاف هاى طبقاتی، از تعالیم اسلامى محسوب مىشود، اما این مبارزه با معنویتى عمیق توأم و همراه است. از سوى دیگر روح آزادى خواهى و حریت در تمام دستورات اسلامى به چشم مى خورد. (10)تفسیر جامع نگرانه از دین اسلام و تبیین ابعاد مختلف اجتماعى، سیاسى و فرهنگى آن مهمترین تلاش علمى اندیشوران و متفكران معاصر همچون علامه طباطبایى، شهید مطهرى و دكتر شریعتى بود كه منشاء شكل گیرى انقلاب اسلامى ایران شد.پىنوشتها:1. ر.ك به روزنامه رستاخیز، 14 آذر 1356.2. ویلیام سولیوان، ماموریت در ایران، ترجمه محمود مشرقى، انتشارات هفته، چاپ سوم، تهران 1361، فصل پنجم.3. ریشههاى انقلاب، ج 1.4. آنتونى پارسونز، غرور و سقوط...ترجمه دكتر منوچهر راستین، انتشارات هفته، تهران 1363.5. نیكى كدى، ریشههاى انقلاب ایران، ترجمه دكتر عبدالرحیم گواهى، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، صص 177 و 148 و 111 و 102.6. همان.7. آبراهامیان، ایران در فاصله دو انقلاب، ص 427.8. منوچهر محمدى، تحلیلى بر انقلاب اسلامى ایران، انتشارات امیر كبیر، چاپ سوم تهران 1370، ص 88.9. عباسعلى عمید زنجانى، انقلاب اسلامى و ریشههاى آن، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، چاپ دوم، تهران 1368، ص 572.10. پیرامون انقلاب اسلامى، صص 41- 42.كتاب: جرعه جارى، ص 38گردآورنده: على ذوعلمنویسنده: عبدالحسین خسروپناهلینک های مرتبط قیام خونین پانزده خرداد شهادت سید مجتبی نواب صفوی و یارانش آرامش خاطر امام خمینی رحمة الله علیه (1) خانه خلق و عصاره ملت داستان نفت
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 543]
-
گوناگون
پربازدیدترینها