خطر ماست پروبیوتیک برای برخی کودکان

● اما آیا پروبیوتیک ها واقعا فایده ای برای بچه ها دارند؟

به طور کلی، مصرف پروبیوتیک ها برای بچه ها مضر نیست اما شواهد زیادی در مورد سودمند بودن آنها هم وجود ندارد. برخی از بررسی ها نشان داده اند پروبیوتیک ها ممکن است در درمان و پیشگیری از اسهال مفید باشند اما به گفته کارشناسان، میزان این آثار مفید اندک است. تا به حال بررسی ها درباره آثار پروبیوتیک ها بر بیماری های روده ای مانند نشانگان روده تحریک پذیر نتوانسته است مفید بودن آنها را ثابت کند و بررسی ای که هفته پیش در مجله پدیاتریک (طب کودکان) منتشر شد، شاهدی از اثر پروبیوتیک ها در درمان یبوست کودکان به دست نداد. ممکن است درنهایت معلوم شود تلاش ها برای تغییر گروه باکتری های روده بچه ها و بهبود بخشیدن سلامت آنها، با استفاده از پروبیوتیک ها بی ثمر باشد. اما دکتر فرانک گریر، استاد بیماری های اطفال در بیمارستان مریتر در مدیسون ویسکانسین که سرپرستی این پژوهش برای آکادمی متخصصان اطفال آمریکا را به عهده داشت، در این باره گفت: «با توجه به شواهد موجود، قطعا می توانم بگویم که توصیه نمی شود والدین برای دادن پروبیوتیک به کودکان، خود را به زحمت بیندازند. حتی اگر بچه ها ماست هایی با ۵ نوع متفاوت پروبیوتیک بخورند، به محض اینکه خوردن این ماست ها را کنار بگذارند، باکتری های روده آنها به وضع عادی بازمی گردد.»

● آیا پروبیوتیک ها موثرند؟

آکادمی متخصصان بیماری های اطفال آمریکا می گوید پروبیوتیک ها فرآورده های غذایی حاوی مقادیر کافی باکتری های زنده هستند که ترکیب باکتری های روده مصرف کننده را تغییر می دهند و ممکن است در سلامت موثر باشند. شواهدی وجود دارد که پروبیوتیک ها ممکن است مانع عفونت های ناشی از حضور میکروب های آسیب رسانی شوند که اسهال ایجاد می کنند. پژوهشگران در یک بررسی در سال ۲۰۰۵ روی ۲۰۰ نوزاد بین ۴ تا ۱۰ ماهه، به آنها در طول یک دوره ۱۲ هفته ای، پروبیوتیک دادند. نوزادانی که پروبیوتیک گرفته بودند به طور میانگین ۳۷/۰ روز اسهال گرفته بودند، در حالی که در گروه شاهد این میزان ۵۹/۰ روز بود. یک بررسی درباره استفاده از پروبیوتیک ها در آسایشگاه ها از لحاظ آماری نشان داد به ازای هر ۷ کودکی که پروبیوتیک می گیرند، در یک کودک از عفونت با روتاویروس ها (عامل اسهال و استفراغ) پیشگیری خواهد شد. نتایج سایر بررسی ها نشان می دهد که مصرف پروبیوتیک ها ممکن است به رشد سالم دستگاه ایمنی در کودکان کمک و از بروز برخی آلرژی ها، آسم یا اگزما جلوگیری کند. در یک تحقیق در سال ۲۰۰۳، حدود ۱۳۰ نوزاد در معرض خطر آلرژی از نظر آثار پروبیوتیک ها مورد بررسی قرار گرفتند. به این نوزادان برای ۶ ماه پروبیوتیک و شیر مادر داده شد. هنگامی که این بچه ها به ۲ سالگی رسیدند، ۲۳ درصد آنها، دچار اگزما شدند، اما در گروه شاهد، این میزان ۴۶ درصد بود. منافع پروبیوتیک ها تا هنگامی که این کودکان به ۴ سالگی رسیدند، قابل?مشاهده بود. اما براساس گزارش آکادمی متخصصان آمریکا در دسامبر گذشته این نتایج امیدوارکننده تا به حال در بررسی های دیگر ثابت نشده است. همچنین به گفته این آکادمی، بررسی هایی اثر مفید پروبیوتیک ها را در درمان نشانگان روده تحریک پذیر، کولیت زخمی شونده، کولیک نوزادی یا بیماری کران، در پیشگیری از سرطان ها نشان داده اند. با این حال این بیانیه می گوید: «نبود شواهد قطعی درباره کارایی پروبیوتیک ها به معنای آن نیست که در آینده پژوهش های بالینی، منافع بهداشتی قابل توجهی برای آنها پیدا نکنند.»

● آیا پروبیوتیک ها بی خطرند؟

انجمن متخصصان آمریکا می گوید به نظر نمی رسد در نوزادان سالم، دادن مقادیر زیادی پروبیوتیک مشکلی ایجاد کند. با این حال پروبیوتیک ها ممکن است در برخی کودکان، از جمله نوزادان زودرس، نوزادان دارای ضعف دستگاه ایمنی و آنهایی که کاتترها و سایر تجهیزات پزشکی به بدن آنها متصل است، خطرهایی ایجاد کند. مواردی از عفونت خونی در کودکان و بزرگسالانی که پروبیوتیک مصرف کرده اند، گزارش شده است. به گفته انجمن متخصصان آمریکا پژوهش های بیشتری مورد نیاز است که آثار درازمدت پروبیوتیک را بر کودکان تعیین کند و اگر ثابت شود پروبیوتیک ها برای کودکان مفید هستند، پژوهشگران باید تعیین کنند که چه تعدادی از کودکان و برای چه مدتی باید از این فراورده ها استفاده کنند تا بیشترین منافع به دست آید.