واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: مقدمه :همه می دانیم كه "بازی" ، مهمترین ، خطیرترین وسرنوشت سازترین "كار" یك خردسال یا یك كودك است . پس بدانید كه بی ارزش تلقی كردن آن ، ارمغانی جز حسرت و "آه" در پی نخواهد داشت . دانشمندان و متخصصان دریافته اند كه چگونه تجربیات پس از تولد ، " اتصالات " واقعی مغز انسان را تعیین می كند . در این مقاله قصد داریم نحوه ی چگونه بازی كردن با نوزادان را برایتان معرفی كنیم ، باشد كه موثر افتد : نوزادان *هر روز ، روزی چند بار نوزادتان را بغل بگیرید ، به عقب و جلو حركت دهید و برایش با صدای آرام شعر بخوانید . لازم نیست حتما شعرتان شعربچگانه باشد ، آنچه مهم است آهنگ موزون و ریتم دلنواز آن است . بین خواندن ، سر ، گونه یا انگشت هایش را ببوسید و با همان آهنگ بگوئید :"دوستت دارم " . بچه ها از آواز خواندن خوششان می آید و بعدها كه زبان باز كردند ، سعی خواهند كرد صداهایی را كه شنیده اند تقلید كنند . * این سه عمل را هیچگاه ، در هیچ شرایطی فراموش نكنید : "بغل " ، "بوسه " و گفتن عبارت : "دوستت دارم " . ظرفیت كودك در كنترل احساسات ، به تجربه ها و رابطه های اولیه ی زندگی او بستگی دارد . هرچه طفل را بیشتر بغل كنید ، نوازش دهید و در آغوش بگیرید ، وقتی كه بزرگ تر شد ، احساس امنیت و استقلال و اعتماد به نفس بیشتری خواهد كرد . * نوزادتان را روی دو دست قرار دهید و كمرش را ماساژ دهید ، پاها و دست هایش را بمالید . نوزاد از این كار لذت فراوانی می برد . * دانشمندان و متخصصان دریافته اند كه چگونه تجربیات پس از تولد ، " اتصالات " واقعی مغز انسان را تعیین می كند *وقتی نوزادان در رحم هستند ، می توانند صدای انسان ها را تشخیص بدهند . بنابر گفته های محققان و متخصصان مغز ، وقتی كه نوزادی صدای آشنایی را می شنود ، ضربان قلبش افزایش می یابد و این نشان می دهد كه او احساس امنیت و شادی می كند . نوزادانی كه تنها چهار روز از تولدشان گذشته است ، می توانند یك زبان را از زبان دیگر تشخیص دهند و به زودی به صداهای همه توجه نشان می دهند. وقتی كه با صدای آهسته صحبت می كنید ، نوزادتان احساس آرامش و رضایت می كند . آوازی با صدای بلند و سپس آهسته بخوانید . به واكنش نوزادتان نسبت به دو صدای مختلف ، دقت كنید . * وقتی ماشین لباسشوئی یا ظرف شوئی در حال كار است ، نوزادتان را در مقابل آن قرار دهید . صدای این وسایل برای او آرامش بخش است زیرا شبیه اصواتی است كه در رحم مادر می شنیده است . نوزادان به تكرار صدای این وسایل و چرخش آنها واكنش طبیعی نشان می دهند . *در هنگام شیر دادن ، حواستان به تلویزیون و تلفن و غیره نباشد . با نوزادتان حتما "تماس چشمی مستقیم " برقرار نمائید و دست و پایش را نوازش كنید . "تماس مستقیم چشمی " ، باعث تامین وابستگی اطمینان بخشی است كه كودك برای رشدش بدان نیاز دارد . یك جا بایستید و به چشم هایش نگاه كنید ، لبخند بزنید و بینی خود را به بینی او بمالید . با نگاه كردن به چشم های كودك ، نگه داشتن او نزدیك خودتان و پاسخ دادن به صداهایی كه از خود درمی آورد ، با او ارتباط برقرار كنید . "تماس مستقیم چشمی " ، باعث تامین وابستگی اطمینان بخشی است كه كودك برای رشدش بدان نیاز دارد . یك جا بایستید و به چشم هایش نگاه كنید ، لبخند بزنید و بینی خود را به بینی او بمالید . با نگاه كردن به چشم های كودك ، نگه داشتن او نزدیك خودتان و پاسخ دادن به صداهایی كه از خود درمی آورد ، با او ارتباط برقرار كنید * برای تكامل بخشیدن به بینایی و شنوایی كودكتان از حالت های مختلف چهره و صداهای متفاوت استفاده كنید : نوزاد را در مقابل صورت خود با فاصله ی 40 سانتی متری قرار دهید و همراه با آوازی درباره ی چشم ، چشمك بزنید . مهم نیست شعرتان حتما وزن و قافیه داشته باشد ؛ می توانید فقط با صدایی شاد و هیجان آور بگوئید : " چشم ، چشم ، من چشم دارم ، این چشم منه " . بعد زبانتان را درآورید و شعری درباره ی زبان بخوانید . می توانید دهانتان را كج و معوج كنید و با لب هایتان صداهای زیر و لب درآورید . بعد از آن به سراغ اعضای صورت او بروید . بینی كوچكش را ببوسید و بگوئید : بینی ، تو بینی داری ، بینی ات قشنگ است ، من بینی ات را می بوسم " . بعد گوش ، گونه ، لب ، ... او را ببوسید و برایش شعر بخوانید . این اعمال باعث شكوفا شدن مغز یك طفل در بازتاب نسبت به محیطش می گردد . *یك شی رنگی جذاب مثل جغجغه یا تسبیح را در مقابل چشمان نوزادتان قرار دهید . وقتی مطمئن شدید دارد به شی نگاه می كند ، آنرا آرام به راست و چپ حركت دهید و نوزادتان را تشویق كنید با چشم هایش آن را دنبال كند .گاهی شی را به نزدیك دستانش ببرید و از او بخواهید آنرا بگیرد و تكان دهد . بالای تخت خواب ، در محل تعویض پوشك نوزاد ، یا بالای صندلی اش ، با روبان های رنگی ، عروسك یا جغجغه هایش را آویزان كنید و مدام تكان بدهید. می توانید یك بادكنك قرمز براق از سقف تا نزدیكی زمین آویزان كنید ؛ طوری كه دستتان به آن برسد ، اما دور از دسترس نوزادتان باشد . در حال تعویض پوشك ، بادكنك را به آرامی حركت دهید . كودكتان مجذوب این كار خواهد شد . طولی نمی كشد كه او دستش را جلو می برد تا بادكنك را لمس كند .حتی می توانید عكس خانواده ی خود ، تصویر یك منظره ی دل انگیز یا اشكال هندسی ساده با رنگ های شاد و براق را بر روی مقوایی چسبانده و از سقف آویزان كنید . * كودك را بخوابانید و انگشت سبابه ی خود را در دستش بگذارید . مطمئنا او دست شما را با دستان كوچك خود خواهد گرفت . بگوئید : " به به چه پسر قوی ای دارم " ، " دخترك زرنگ من ! " . حالا دستتان را آرام به راست و چپ ، بالا و پائین حركت دهید . این عمل به مغز كودك كمك می كند تا هماهنگی بین چشم و دست را تحول بخشد . *دستان خود را محكم زیر بغل كودكتان بگذارید و او را ایستاده نگه دارید و به اصطلاح بخواهید تا او "پا بدهد " . نوزاد را به پشت بخوابانید T مچ پایش را بگیرید و زانوهایش را خم و صاف كنید .حواستان باشد نوزادتان را بیش از حد خسته و كلافه نكنید . ورزش مداوم نوزاد ، عضلات او را نقویت می كند و آنرا برای راه رفتن در آینده آماده می سازد . نوزادان * بچه ها تماشای سایه ها را دوست دارند . نور چراغ خواب اتاقش را طوری تنظیم كنید كه بر روی دیوار مقابل تختش سایه ایجاد كند . بهتر است سایه ها متحرك باشند .مثلا سایه ی عروسك های آویزان شده كه هرازگاهی تكانشان می دهید . حتی می توانید خودتان با انگشتان دست یا با دو دست ، سایه ایجاد كنید .این سایه های متحرك ، به افزایش رشد بینائی كودكتان كمك خواهد كرد .نورون های بینایی از حدود دو ماهگی شروع به شكل گیری می كنند . تحریك كردن دید نوزاد به ایجاد اتصالات بینایی كمك می كند . * نوزادتان را در معرض حس های مختلف قرار دهید : نرمی ( حوله) ، زبری (فرش) لیزی ( پارچه ی ساتن ) . این ها را آرام و با شیوه ای محبت آمیز به دست كودك بمالید و همراه با آن شعر حوله ی نرم ، فرش زبر ، ... را بخوانید . به نوزادتان فرصت دهید تا بوهای مختلف را تجربه كند . یك شاخه گل خوشبو (بهتر است گرد نداشته باشد مثل گل مریم ) را به بینی اش نزدیك كنید و بگوئید : " به به چه بوی خوبی " . یك نارنگی یا خیار تازه قاچ شده هم برای امتحان بد نیست . آنچه نوزادان می بینند و استشمام می كنند ، موجب برقراری اتصالات مغز می شود ؛ مخصوصا اگر این تجربه ها به شیوه ای محبت آمیز ، پیوسته و قابل پیش بینی روی دهد . * نوزاد به پشت بخوابانید و به دقت هر دو پای او را بكشید ، تا جایی كه صاف شود . بعد به آرامی به كف پایش ضربه بزنید . تقویت كردن عضلات ران نوزاد برای سینه خیز رفتن و راه رفتن او در آینده مهم است . **در مقاله ی بعد شیوه ی بازی با كودكان "زیر یك سال "را مورد بررسی قرار خواهیم داد . بخش خانواده ایرانی تبیان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 578]